Theo Viện chính sách nhập cư (Migration Policy Institute), dân số nước Mỹ là 319 triệu, và hiện có tới khoảng 11,7 triệu người không có giấy tờ hợp lệ sinh sống tại Hoa Kỳ. Các tổ chức chuyên môn phân tích, ước tính nếu chính phủ Mỹ áp dụng 'hành động trì hoãn' đối với những người đã sống tại Mỹ hơn 10 năm, điều này sẽ ảnh hưởng đến 2,5 triệu người nhập cư không có giấy phép. Nếu kế hoạch này áp dụng đối với những người đã sống tại Mỹ 5 năm, khoảng 3,3 triệu người sẽ tránh khỏi nguy cơ bị trục xuất.
Còn Quốc Hội pháp nhiệm mới này, Cộng Hoà đối lập của TT Obama đã chiếm đa số ở lưỡng viện, đã tỏ ra dứt khoát không để TT Obama tự tung tự tác, chuẩn bị lợi thế cho Đảng Dân Chủ trong kỳ phổ thông đầu phiếu quan trong nhứt vào năm 2016, bầu tổng thông, toàn thế hạ Viện và 1/3 thượng viện liên bang, nhiều thống đốc, quốc hội và nhiều chức trách dân cử của chánh quyền địa phương. Đảng Cộng Hòa, kiên quyết chống lại mọi biện pháp nới lỏng trong hồ sơ nhập cư, tỏ ra tức tối và đe dọa trả đũa. Dân biểu, nghị sĩ Cộng hòa tại Quốc hội nói hành động này vượt ngoài quyền hạn của ông Obama. Mitch McConnelle, lãnh đạo nhóm các Thượng nghị sĩ đảng Cộng Hòa tại Thượng viện cảnh báo là kế hoạch của Obama hợp thức hóa quy chế cho những người nhập cư bất hợp pháp, không khác gì việc “vẫy khăn mầu đỏ trước mặt bò tót». Chủ tịch Hạ viện John Boehner nói, "Người đùa với diêm sẽ có nguy cơ bị phỏng tay, và ông ta sẽ tự làm phỏng mình nếu tiếp tục con đường hiện nay", “TT Obama sẽ đánh mất cơ hội thúc đẩy tiến trình cải cách hệ thống nhập cư từ bên trong Quốc hội nếu hành động đơn phương.”
Nhung đây mới chỉ là tin của báo, biết đâu chỉ là quả bóng thăm dò của TT Obama. Chính phát ngôn viên của Phủ Tổng Thống nói TT Obama sẽ không sử dụng quyền hành pháp "nếu Hạ viện có thể thông qua dự luật lưỡng đảng mà Thượng viện đã thông qua trước đó, tổng thống sẽ sẵn sàng ký thành luật. Hồi năm 2013 Thượng viện Mỹ Dân Chủ đa số đã thông qua một dự luật nhập cư với nhiều thay đổi sâu rộng, nhưng dự luật này vẫn chưa có sự đồng thuận từ Hạ viện.
Vấn đề dân nhập cư không phải chuyện rắc rối, nhức đầu riêng cho nước Mỹ. Pháp, Đức, Anh, Úc, Canada tự do, dân chủ, giàu có cũng khổ, cũng mệt về vấn đề này. Mỹ có thể nói là nước tự do, dân chủ, giàu mạnh nhứt hoàn cầu, vấn đề dân nhập cư lậu là một vấn đề nhức đầu của các chánh trị gia, khó xử cho cơ quan hiến định, tổng thống, quốc hội, toà án và tối cao pháp viện, đổ mồ hôi cho lực lượng biên phòng, gây tranh luận làm chia rẽ công luận dân chúng Mỹ. Cứ mỗi lần bầu cử tổng thống là mỗi lần vấn đề người nhập cư lậu xảy ra như giặc chòm trước và trong cuộc tranh cử.
Tiêu biểu như trong mùa bầu cử 2012, TT Obama tái tranh cử nhiệm kỳ 2, Ông đã dùng đặc quyền hành pháp, ra một sắc lịnh ưu đãi cho một số người nhập cư lậu được ở lại Mỹ hai năm, có quyền làm việc để thực hiện lời Ông hứa trong cuộc bầu cử nhiệm kỳ đầu, tỷ lệ người Mỹ gốc Hispanics đã ủng hộ Ông rất cao. Ông dùng sắc lịnh vì Ông trình dự luật Dream Act giúp hợp thức hoá người Hispanics không thành, bị Quốc Hội nhứt là Thượng Viện chống đối. Ông ra sắc lịnh với hiệu lực vào ngày 15 tháng Tám, là thời gian còn khoảng 12 tuần nữa là bầu cử tổng thống. Khi ban hành sắc lịnh dưới hình thức hành vi chánh phủ- chớ không phải luật – TT Obama tuyên bố đây không phải là “ân xá” như đối lập Cộng Hoà tố cáo, mà Ông cho đó là “việc đáng phải làm”.
Nhưng trong bối cảnh bầu cử và dưới lăng kính chánh trị bầu cử, “việc đáng phải làm” đó là việc đáng phải làm để hốt phiếu. Không phải những người được hưởng ân huệ do sắc lịnh của TT Obama ban cho sẽ bỏ thăm cho Ông vì những người đó không phải là công dân nên không có quyền bầu cử. Nhưng vì cảm tình với TT Obama dành cho đồng hương họ, số người gốc Latino hay Hispanics có quốc tịch Mỹ, là công dân Mỹ, có quyền bỏ phiếu ở Mỹ, với số cử tri Mỹ gốc Hispanic lên đến 21 triệu người. Đó là mục tiêu TT Obama và đảng Dân Chủ hướng đến khi dùng đặc quyền hành pháp này.
Theo trình bày của những giới chức có liên quan của chánh phủ Obama, sắc lịnh của TT Obama ban hành hồi tháng 6 năm 2012 chỉ có khoảng 800,000 người được hưởng ân huệ này. Nhưng theo viện dân số học độc lập của Mỹ, ba phần tư số người được hưởng ân huệ của sắc lịnh của TT Obama là người gốc Latino, gốc gác ở nước Mexico lân cận Mỹ và một số nước ở Nam Mỹ châu. Số người này sống tập trung ở các tiểu bang California, Texas, Florida, New York và Illinois của Mỹ. Như Viện Chính Sách Di Trú (MPI) công bố vào Thứ Ba 7 tháng 8, 2012, có đến 1.760.000 người nhập cư bất hợp pháp tại Hoa Kỳ sẽ tạm thời không bị trục xuất. Họ sẽ không bị trục xuất và được cấp giấy cư trú hay giấy cho phép làm việc trong hai năm.
Công luận bất bình TT Obama hơn trong việc lợi dụng sắc lịnh trong thời gian vận động tranh cử. Phía Cộng Hoà cho đó là một thủ đoạn chính trị và một sự ân xá trá hình.
Thống đốc TB Arizona lúc bấy giờ phản ứng mạnh. Thống đốc Arizona, bà Jan Brewer, đối đầu với TT Obama cũng ban hành sắc lịnh tiểu bang không cho các cơ quan thuộc quyền cấp tiểu bang hay địa phương cấp phúc lợi cho trẻ di dân bất hợp pháp. Kể cả việc thi lấy bằng lái xe, hay xin thẻ ID có hình của tiểu bang, cũng không được. Lịnh này của Bà Thống đốc Arizona ảnh hưởng đến khoảng 80,000 người di dân bất hợp pháp được sắc lịnh của TT Obama ưu đãi. có quyền xin vào chương trình này
Năm 2012 là thời Cộng Hoá chưa đa số ở lưỡng viện Quốc Hội. Thượng Viện do Dân Chủ đa số, khác với bây giờ năm 2014 Cộng Hoà đa số tại hai viện Quốc hội và đa số trên tổng số thống đốc các tiểu bang. TT Obama lập lại “bài bản” cũ, cứ tự tiện dùng sắc lịnh để hoãn truc xuất những người nhập cư bất hợp pháp, thì cuộc đụng chạm giữa Hành Pháp Dân Chủ và Lập Pháp Cộng Hoà sẽ gây cấn hơn nhiều./.(Vi Anh)
- Từ khóa :
- Barack Obama
- ,
- Hoa Kỳ
- ,
- Mỹ
- ,
- Canada
- ,
- Arizona
Gửi ý kiến của bạn