Mùa bầu cử nói chuyện ứng cử viên, cử tri, đảng phái, mà không nói đến truyền thông, không nói đến quảng cáo tranh cử trên truyền thông – thiếu là cái chắc. Nói truyền thông mà không nhấn mạnh đến truyền thông Mỹ, lại càng thiết sót lớn, như viết bài gồm có nhập đề, kết luận mà không có thân bài vậy. Vì trong bầu cử ở Mỹ, truyền thông Mỹ hốt bạc quảng cáo nhiều nhứt.
Truyền thông là thuật ngữ chỉ truyền hình, truyền thanh, báo chí là phương tiện truyền thống, còn web, trang mạng xã hội, v.v... trên Internet thi quá nhiều. Có người nói ở Mỹ không có tiền đừng nói chuyện ứng cử. Số tiền ứng cử viên bỏ ra để chi tiêu cho truyền thông là số tiền lớn nhứt. Cho đến bây giờ ngày bầu cử 4 tháng 11 năm 2014 đã khá cận kề, ứng cử viên và bộ tham mưu chiến dịch tranh cử nào cũng đã sử dụng gần hết quỹ quảng cáo vận động tranh cử trên truyền thông rồi. Tuy cuộc bầu cử 4/11/2014 này là bầu cử giửa nhiệm kỳ tổng thống, tức không có bầu tổng thống, mà chỉ bầu toàn thể dân biểu liên, tiểu bang, một số viên chức dân cử tiểu bang, quận hạt, thành phố - nhưng cuộc bầu cử cũng rầm rộ, tốn kém lớn lắm, tốn kém không thua bầu cử tổng thống bao nhiêu. Thí dụ trong cuộc bầu cử 2 tháng 11 năm 2010, con số báo cáo đã rõ ràng, người ta thấy số tiền các ứng cử viên Mỹ dành để trả cho các cơ quan truyền thông là “phần ăn của sư tử”, nói theo người Pháp là phần ăn lớn nhứt.
Theo một sưu khảo và thăm dò mới đây, cuộc bầu cử ngày 2 tháng 11 năm 2010 này, số tiền các ứng cứ viên, các tổ chức chánh trị ủng hộ ứng cử viên, trong đó có các chánh đảng trả cho truyền thông cao, nhiều đáng sợ. Theo tổ chức Campaign Media Analysis Group, số chi phí đó trong cuộc bầu cử 2 tháng 11 năm 2010 lên đến $4.2 tỷ Đô la. Tỷ lệ gia tăng rất cao. Phần lớn số tiền kếch sù đó là dùng để trả cho tiền quảng cáo tranh cử trên truyền thông. Theo tổ chức này chi phí dành để trả cho truyền thông trong bầu cử cứ tăng theo mỗi mùa bầu cử, không liên quan đến tình hình kinh tế lên hay xuống gì cả. Càng ngày, càng gần ngày bầu cử, đề tài, đề luận, lời qua tiếng lại càng tăng càng tăng, càng tốn.
Số tiền chi phí ứng cử viên tái ứng cử nữa dành trả cho truyền hình cao vượt bực. Họ có bổi rồi nên chi rất xộp. TNS John McCain (Cộng Hoà-Ariz.) và Kirsten Gillibrand (Dân chủ - N.Y.), và một số dân biểu, nghị sĩ lắm bạc nhiều tiền như các ứng cử viên Cộng Hoà Linda McMahon ở Connecticut và Carly Fiorina ở California. Những ứng cử viên này đã đổ nhiều triệu Đô la cho việc quảng cáo truyền hình tranh cử, cho việc làm phim quảng cáo cũng như muớn các cố vấn có tên tuổi chánh yếu là dùng vào việc quảng cáo tranh cử trên truyền thông truyển thanh, truyền hình, báo chí nhưng nhiều nhứt là truyền hình. Truyền thông là món tiền lớn nhứt cần phải chi trong chiến dịch tranh cử - là kết luận của Evan Tracey, giám đốc của tổ chức sưu khảo Campaign Media Analysis Group.
Hai cuộc bầu cử tốn nhứt trong mùa 2-11-2010 là cuộc bầu cử dân biểu và nghị sĩ liên bang. Các ứng cử viên, đảng phái, và các tổ chức ủng hộ dồn tiền của vào mặt trận truyền thông trong mấy tuần chót còn lại. Theo hồ sơ ở Federal Election Commission, McMahon đã trả cho cố vấn tranh cử của Đảng Cộng Hoà là Scott Howell số tiền triệu, là $9 triệu 6 liên quan đến những quảng cáo trên truyền thông. Scott Howell là cố vấn tranh cử chuyên môn phản công từng giúp cho những ứng cử viên như TT George W. Bush khi tái ứng cử hồi năm 2004. Người ta còn thấy McMahon chi thêm cho những cố vấn khác $531,000, chi phí linh tinh về video $54,000, chụp hình $35,000 cho show quảng cáo.
TNS McCain thì đã chi $10.9 triệu cho truyền thông từ năm 2009, cơ quan hốt bạc số tiền đó là Target Enterprises and Strategic Perception, là tổ chức làm quảng cáo tranh cử trên truyền thông cho Ô McCain trong năm 2008. Những con số tiêu biểu mà báo Politico mới đưa ra nói ở trên chỉ là những con số ước lượng. Con số thực ắt cao hơn vì nhiều quảng cáo chưa làm dứt, mùa bầu cử đang diễn tiến, báo cáo chi tranh cử chưa hềt hạn.
Còn nhà tỷ phú giàu nhờ ngành địa ốc Jeff Greene trước khi thất cử trong cuộc bầu cử sơ bộ của cử tri đảng Cộng Hoà chọn ứng cử viên Thượng Viện cho Tiểu bang Florida, nhà tỷ phú này đã bỏ ra $9.9 triệu cho truyền thông trong đó có $73,000 tiển quảng cáo tranh cử trên Google Internet. Nhiều ứng cử viên khác cũng chi cho truyền thông rất xộp. TNS Arlen Specter (Dân chủ -Pa.), mua quảng cáo truyền thông dưới nhiều hình thức với số tiền $5.38 triệu nhưng thất cử trong cuộc bầu cử sơ bộ. TNS Blanche Lincoln (Dân Chủ -Ark.), cũng tốn cho đến bây giò không dưới $3.9 triệu cho truyền thông. Số tiền tranh cử chi phí cho truyền thông so với số chi phí gởi truyển đơn qua bưu điện, chi phí lương cho bộ tham mưu, và các chi phí linh tinh - tất cả đều tăng nhưng chi phí cho truyền thông cao nhứt, nhiều nhứt trong kỳ bầu cử này theo con số của so sánh của Government Accountability Office. Giá tiền quảng cáo truyền hình ở các địa phương sát nhau giữa các đài nhưng tất cả đều tăng, theo nhận định của Television Bureau of Advertising, một đại lý lấy quảng cáo cho các đài truyền hình. Theo ước đoán gần chính xác, cuộc bầu cử nào có số quỹ tranh cử từ 1 triệu trở lên, thường sữ dụng từ 41 cho đến 49% cho truyền thông. Năm 2010, giá cả và cho phí quảng cáo bầu cử trên truyền thông Mỹ đã tăng cao và nhiều như vậy, thì giá cả, chi phí trả cho truyền thông nhứt định cao hơn vì bốn năm sau, mọi chi phí, vật giá đều cao hơn theo qui luật kinh tế và tỷ lệ lạm phát.
Câu hỏi sau cùng để người Việt cùng nhau suy gẩm. Truyền thông tiếng Việt phát thanh, phát hình, báo chí truyền thống có đầy đủ. Ở cấp địa phương, cấp vùng và cấp quốc gia Mỹ đều có phủ sóng. Người Mỹ gốc Việt có gần 3 triệu người, đa số có quốc tịch Mỹ và một số không nhỏ là công dân cử tri Mỹ - cử tri mẫn cán nữa là đằng khác. Nhưng cho đến bây giờ truyền thông tiếng Việt chưa chia được miếng bánh nào của các ứng cử viên Mỹ cấp liên bang cả. Tuy nhiên cũng an ủi phần nào, hầu như những ứng cử viên gốc Việt hay ứng cử sắc tộc khác trong vùng có người Việt cư ngụ có xuất hiện trên truyền thanh, truyền hình tiếng Việt, báo chí tiếng Việt. Và kể cả những bích chương biểu ngữ gởi tới nhà cử tri cũng có cái viết bằng tiếng Việt. Nhìn chung truyền thông tiếng Việt đại đa số đóng vai trò loan tải quảng cáo tranh cử, đưa thông tin nghị luận và dành quyền nhận định là quyền tối thưọng của độc giả và khán thính giả, trong đó có cử tri. (Vi Anh)
Truyền thông là thuật ngữ chỉ truyền hình, truyền thanh, báo chí là phương tiện truyền thống, còn web, trang mạng xã hội, v.v... trên Internet thi quá nhiều. Có người nói ở Mỹ không có tiền đừng nói chuyện ứng cử. Số tiền ứng cử viên bỏ ra để chi tiêu cho truyền thông là số tiền lớn nhứt. Cho đến bây giờ ngày bầu cử 4 tháng 11 năm 2014 đã khá cận kề, ứng cử viên và bộ tham mưu chiến dịch tranh cử nào cũng đã sử dụng gần hết quỹ quảng cáo vận động tranh cử trên truyền thông rồi. Tuy cuộc bầu cử 4/11/2014 này là bầu cử giửa nhiệm kỳ tổng thống, tức không có bầu tổng thống, mà chỉ bầu toàn thể dân biểu liên, tiểu bang, một số viên chức dân cử tiểu bang, quận hạt, thành phố - nhưng cuộc bầu cử cũng rầm rộ, tốn kém lớn lắm, tốn kém không thua bầu cử tổng thống bao nhiêu. Thí dụ trong cuộc bầu cử 2 tháng 11 năm 2010, con số báo cáo đã rõ ràng, người ta thấy số tiền các ứng cử viên Mỹ dành để trả cho các cơ quan truyền thông là “phần ăn của sư tử”, nói theo người Pháp là phần ăn lớn nhứt.
Theo một sưu khảo và thăm dò mới đây, cuộc bầu cử ngày 2 tháng 11 năm 2010 này, số tiền các ứng cứ viên, các tổ chức chánh trị ủng hộ ứng cử viên, trong đó có các chánh đảng trả cho truyền thông cao, nhiều đáng sợ. Theo tổ chức Campaign Media Analysis Group, số chi phí đó trong cuộc bầu cử 2 tháng 11 năm 2010 lên đến $4.2 tỷ Đô la. Tỷ lệ gia tăng rất cao. Phần lớn số tiền kếch sù đó là dùng để trả cho tiền quảng cáo tranh cử trên truyền thông. Theo tổ chức này chi phí dành để trả cho truyền thông trong bầu cử cứ tăng theo mỗi mùa bầu cử, không liên quan đến tình hình kinh tế lên hay xuống gì cả. Càng ngày, càng gần ngày bầu cử, đề tài, đề luận, lời qua tiếng lại càng tăng càng tăng, càng tốn.
Số tiền chi phí ứng cử viên tái ứng cử nữa dành trả cho truyền hình cao vượt bực. Họ có bổi rồi nên chi rất xộp. TNS John McCain (Cộng Hoà-Ariz.) và Kirsten Gillibrand (Dân chủ - N.Y.), và một số dân biểu, nghị sĩ lắm bạc nhiều tiền như các ứng cử viên Cộng Hoà Linda McMahon ở Connecticut và Carly Fiorina ở California. Những ứng cử viên này đã đổ nhiều triệu Đô la cho việc quảng cáo truyền hình tranh cử, cho việc làm phim quảng cáo cũng như muớn các cố vấn có tên tuổi chánh yếu là dùng vào việc quảng cáo tranh cử trên truyền thông truyển thanh, truyền hình, báo chí nhưng nhiều nhứt là truyền hình. Truyền thông là món tiền lớn nhứt cần phải chi trong chiến dịch tranh cử - là kết luận của Evan Tracey, giám đốc của tổ chức sưu khảo Campaign Media Analysis Group.
Hai cuộc bầu cử tốn nhứt trong mùa 2-11-2010 là cuộc bầu cử dân biểu và nghị sĩ liên bang. Các ứng cử viên, đảng phái, và các tổ chức ủng hộ dồn tiền của vào mặt trận truyền thông trong mấy tuần chót còn lại. Theo hồ sơ ở Federal Election Commission, McMahon đã trả cho cố vấn tranh cử của Đảng Cộng Hoà là Scott Howell số tiền triệu, là $9 triệu 6 liên quan đến những quảng cáo trên truyền thông. Scott Howell là cố vấn tranh cử chuyên môn phản công từng giúp cho những ứng cử viên như TT George W. Bush khi tái ứng cử hồi năm 2004. Người ta còn thấy McMahon chi thêm cho những cố vấn khác $531,000, chi phí linh tinh về video $54,000, chụp hình $35,000 cho show quảng cáo.
TNS McCain thì đã chi $10.9 triệu cho truyền thông từ năm 2009, cơ quan hốt bạc số tiền đó là Target Enterprises and Strategic Perception, là tổ chức làm quảng cáo tranh cử trên truyền thông cho Ô McCain trong năm 2008. Những con số tiêu biểu mà báo Politico mới đưa ra nói ở trên chỉ là những con số ước lượng. Con số thực ắt cao hơn vì nhiều quảng cáo chưa làm dứt, mùa bầu cử đang diễn tiến, báo cáo chi tranh cử chưa hềt hạn.
Còn nhà tỷ phú giàu nhờ ngành địa ốc Jeff Greene trước khi thất cử trong cuộc bầu cử sơ bộ của cử tri đảng Cộng Hoà chọn ứng cử viên Thượng Viện cho Tiểu bang Florida, nhà tỷ phú này đã bỏ ra $9.9 triệu cho truyền thông trong đó có $73,000 tiển quảng cáo tranh cử trên Google Internet. Nhiều ứng cử viên khác cũng chi cho truyền thông rất xộp. TNS Arlen Specter (Dân chủ -Pa.), mua quảng cáo truyền thông dưới nhiều hình thức với số tiền $5.38 triệu nhưng thất cử trong cuộc bầu cử sơ bộ. TNS Blanche Lincoln (Dân Chủ -Ark.), cũng tốn cho đến bây giò không dưới $3.9 triệu cho truyền thông. Số tiền tranh cử chi phí cho truyền thông so với số chi phí gởi truyển đơn qua bưu điện, chi phí lương cho bộ tham mưu, và các chi phí linh tinh - tất cả đều tăng nhưng chi phí cho truyền thông cao nhứt, nhiều nhứt trong kỳ bầu cử này theo con số của so sánh của Government Accountability Office. Giá tiền quảng cáo truyền hình ở các địa phương sát nhau giữa các đài nhưng tất cả đều tăng, theo nhận định của Television Bureau of Advertising, một đại lý lấy quảng cáo cho các đài truyền hình. Theo ước đoán gần chính xác, cuộc bầu cử nào có số quỹ tranh cử từ 1 triệu trở lên, thường sữ dụng từ 41 cho đến 49% cho truyền thông. Năm 2010, giá cả và cho phí quảng cáo bầu cử trên truyền thông Mỹ đã tăng cao và nhiều như vậy, thì giá cả, chi phí trả cho truyền thông nhứt định cao hơn vì bốn năm sau, mọi chi phí, vật giá đều cao hơn theo qui luật kinh tế và tỷ lệ lạm phát.
Câu hỏi sau cùng để người Việt cùng nhau suy gẩm. Truyền thông tiếng Việt phát thanh, phát hình, báo chí truyền thống có đầy đủ. Ở cấp địa phương, cấp vùng và cấp quốc gia Mỹ đều có phủ sóng. Người Mỹ gốc Việt có gần 3 triệu người, đa số có quốc tịch Mỹ và một số không nhỏ là công dân cử tri Mỹ - cử tri mẫn cán nữa là đằng khác. Nhưng cho đến bây giờ truyền thông tiếng Việt chưa chia được miếng bánh nào của các ứng cử viên Mỹ cấp liên bang cả. Tuy nhiên cũng an ủi phần nào, hầu như những ứng cử viên gốc Việt hay ứng cử sắc tộc khác trong vùng có người Việt cư ngụ có xuất hiện trên truyền thanh, truyền hình tiếng Việt, báo chí tiếng Việt. Và kể cả những bích chương biểu ngữ gởi tới nhà cử tri cũng có cái viết bằng tiếng Việt. Nhìn chung truyền thông tiếng Việt đại đa số đóng vai trò loan tải quảng cáo tranh cử, đưa thông tin nghị luận và dành quyền nhận định là quyền tối thưọng của độc giả và khán thính giả, trong đó có cử tri. (Vi Anh)
- Từ khóa :
- Vi Anh
- ,
- Carly Fiorina
- ,
- Mỹ
- ,
- California
- ,
- Internet
Gửi ý kiến của bạn
