HANOI -- Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain hôm thứ Sáu phát biểu rằng đã đến lúc Mỹ nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam và rằng có sự ủng hộ rất mạnh mẽ từ cả hai đảng ở Quốc hội Mỹ đối với vấn đề này.
Bản tin VOA ghi rằng trong khi trả lời báo giới tại Hà Nội cùng với Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse, ông McCain nói việc nới lỏng nên được thực hiện dần dần từng bước, nhưng ông hy vọng có thể bắt đầu sớm nhất là vào tháng Chín.
"Ban đầu nên giới hạn ở khả năng phòng thủ như bảo vệ bờ biển và những hệ thống hàng hải chỉ đơn thuần phục vụ an ninh bên ngoài," ông nói.
VOA cho biết chính quyền Tổng thống Obama chưa công bố bất kỳ động thái nào nới lỏng lệnh cấm, dù trong chuyến thăm Hà Nội vào tháng 12 năm ngoái, Ngoại trưởng John Kerry loan báo tới 18 triệu USD viện trợ để cung cấp năm tàu tuần tra cao tốc mới cho lực lượng cảnh sát biển Việt Nam – một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Mỹ nhắm giúp các nước Đông Nam Á bảo vệ vùng biển mà họ tuyên bố chủ quyền.
Chính quyền Tổng thống Bush bắt đầu cho phép bán vũ khí phi sát thương cho Việt Nam vào năm 2007. Tháng Sáu năm nay, người được Tổng thống Barack Obama để cử làm đại sứ Mỹ mới tại Việt Nam nói rằng có lẽ đã đến lúc Washington xem xét dỡ bỏ lệnh cấm bán và chuyển giao vũ khí sát thương cho nước cựu thù của Mỹ. Tuy nhiên, ông Ted Osius nói rằng Mỹ vẫn nói rõ với Việt Nam rằng không thể dỡ bỏ lệnh cấm nếu không có tiến bộ đáng kể về nhân quyền.
Ông McCain ghi nhận một số tiến bộ mà Việt Nam đã đạt được, trong đó có việc ký kết Công ước chống tra tấn, phóng thích một số người bất đồng chính kiến và cho phép nhiều không gian hơn cho việc hành đạo. Nhưng ông cho biết mức độ mà lệnh cấm được nới lỏng sẽ "phụ thuộc rất lớn" vào việc Việt Nam cải thiện nhân quyền hơn nữa.
Các tổ chức nhân quyền vẫn mạnh mẽ chỉ trích thành tích nhân quyền của Việt Nam. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói rằng số người bị kết án trong các vụ xét xử về chính trị ở Việt Nam tăng lên hàng năm kể từ năm 2010, và có ít nhất 63 người bị cầm tù vào năm ngoái vì bày tỏ quan điểm chính trị một cách ôn hòa.
Trong khi đó, Báo Dân Việt từ Hà Nội viết bản tin với ngôn ngữ lạc quan: “Thượng nghị sĩ John McCain: Mỹ sẵn sàng trợ giúp để Việt Nam bảo đảm an ninh và bảo vệ quyền chủ quyền.”
Báo này ghi lời TNS McCain:
“Chúng tôi sẵn sàng tăng cường hợp tác quân sự, gia tăng các hợp tác quân sự đến Việt Nam với mức độ mà Việt Nam chấp nhận được. Chúng tôi không tìm kiếm mục đích thuê mướn căn cứ quân sự ở Việt Nam mà chỉ là giao lưu và hợp tác quân sự thông qua các thỏa thuận giống như chúng tôi có với các nước khác. Chúng tôi sẵn sàng gia tăng trợ giúp Việt Nam để Việt Nam bảo đảm an ninh và bảo vệ quyền chủ quyền của Việt Nam.”
Trả lời câu hỏi “Dựa theo cảm quan của hai ông, thời điểm nào Mỹ chính thức bỏ lệnh cấm vận bán vũ khí sát thương cho Việt Nam?” TNS Sheldon Whitehouse trả lời: “Chúng tôi hy vọng sẽ là cuối tháng 9.”
Đặc biệt, Thượng nghị sĩ John McCain cảnh cáo hà Nội: “Chúng tôi có thể làm phụ thuộc vào tín hiệu của Việt Nam trong lĩnh vực nhân quyền, dân chủ. Chúng tôi đánh giá cao những tiến bộ của Việt Nam đã đạt được, trong đó có việc ký công ước cấm tra tấn và cải thiện tự do tôn giáo”.
Và năm tới thì sao?
Báo Dân Việt viết:
“Ông John Mc Cain cũng bày tỏ hy vọng, trong năm tới, hai nước sẽ xây dựng quan hệ đối tác chiến lược.”
Trong khi đó, trả lời RFI, nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng về khả năng Hà Nội nhượng bộ nhân quyền:
“Nếu kịch bản phóng thích tù nhân lương tâm được lặp lại như đầu năm 2014, sắp tới sẽ có một số những cái tên đáng chú ý có thể được trả tự do như Nguyễn Văn Hải, Lê Quốc Quân, Nguyễn Văn Lý…
Và nếu một số tù nhân lương tâm được trả tự do trong tháng 8/2014, đây chính là một tín hiệu khá rõ ràng về khả năng sắp tới Nhà nước Việt Nam nhận được một số “đặc cách” về mua vũ khí sát thương, tham gia vào TPP và có thể cả hứa hẹn cho “đối tác chiến lược” với người Mỹ trong những năm tới.
Nhưng làm gì thì làm, giới lãnh đạo Việt Nam phải nhanh nhanh lên mới được. Vì thời gian cho họ chỉ còn đúng một quý nữa, tức nếu đến tháng 11/2014 khi Quốc hội Mỹ bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ mà phía Việt Nam vẫn chưa hoàn tất thủ tục vào TPP, thì coi như sau đó sẽ chẳng còn mấy nghị sĩ Mỹ quan tâm đến những vấn đề riêng tư của lãnh đạo Việt Nam nữa.”
Bản tin VOA ghi rằng trong khi trả lời báo giới tại Hà Nội cùng với Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse, ông McCain nói việc nới lỏng nên được thực hiện dần dần từng bước, nhưng ông hy vọng có thể bắt đầu sớm nhất là vào tháng Chín.
"Ban đầu nên giới hạn ở khả năng phòng thủ như bảo vệ bờ biển và những hệ thống hàng hải chỉ đơn thuần phục vụ an ninh bên ngoài," ông nói.
VOA cho biết chính quyền Tổng thống Obama chưa công bố bất kỳ động thái nào nới lỏng lệnh cấm, dù trong chuyến thăm Hà Nội vào tháng 12 năm ngoái, Ngoại trưởng John Kerry loan báo tới 18 triệu USD viện trợ để cung cấp năm tàu tuần tra cao tốc mới cho lực lượng cảnh sát biển Việt Nam – một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Mỹ nhắm giúp các nước Đông Nam Á bảo vệ vùng biển mà họ tuyên bố chủ quyền.
Chính quyền Tổng thống Bush bắt đầu cho phép bán vũ khí phi sát thương cho Việt Nam vào năm 2007. Tháng Sáu năm nay, người được Tổng thống Barack Obama để cử làm đại sứ Mỹ mới tại Việt Nam nói rằng có lẽ đã đến lúc Washington xem xét dỡ bỏ lệnh cấm bán và chuyển giao vũ khí sát thương cho nước cựu thù của Mỹ. Tuy nhiên, ông Ted Osius nói rằng Mỹ vẫn nói rõ với Việt Nam rằng không thể dỡ bỏ lệnh cấm nếu không có tiến bộ đáng kể về nhân quyền.
Ông McCain ghi nhận một số tiến bộ mà Việt Nam đã đạt được, trong đó có việc ký kết Công ước chống tra tấn, phóng thích một số người bất đồng chính kiến và cho phép nhiều không gian hơn cho việc hành đạo. Nhưng ông cho biết mức độ mà lệnh cấm được nới lỏng sẽ "phụ thuộc rất lớn" vào việc Việt Nam cải thiện nhân quyền hơn nữa.
Các tổ chức nhân quyền vẫn mạnh mẽ chỉ trích thành tích nhân quyền của Việt Nam. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói rằng số người bị kết án trong các vụ xét xử về chính trị ở Việt Nam tăng lên hàng năm kể từ năm 2010, và có ít nhất 63 người bị cầm tù vào năm ngoái vì bày tỏ quan điểm chính trị một cách ôn hòa.
Trong khi đó, Báo Dân Việt từ Hà Nội viết bản tin với ngôn ngữ lạc quan: “Thượng nghị sĩ John McCain: Mỹ sẵn sàng trợ giúp để Việt Nam bảo đảm an ninh và bảo vệ quyền chủ quyền.”
Báo này ghi lời TNS McCain:
“Chúng tôi sẵn sàng tăng cường hợp tác quân sự, gia tăng các hợp tác quân sự đến Việt Nam với mức độ mà Việt Nam chấp nhận được. Chúng tôi không tìm kiếm mục đích thuê mướn căn cứ quân sự ở Việt Nam mà chỉ là giao lưu và hợp tác quân sự thông qua các thỏa thuận giống như chúng tôi có với các nước khác. Chúng tôi sẵn sàng gia tăng trợ giúp Việt Nam để Việt Nam bảo đảm an ninh và bảo vệ quyền chủ quyền của Việt Nam.”
Trả lời câu hỏi “Dựa theo cảm quan của hai ông, thời điểm nào Mỹ chính thức bỏ lệnh cấm vận bán vũ khí sát thương cho Việt Nam?” TNS Sheldon Whitehouse trả lời: “Chúng tôi hy vọng sẽ là cuối tháng 9.”
Đặc biệt, Thượng nghị sĩ John McCain cảnh cáo hà Nội: “Chúng tôi có thể làm phụ thuộc vào tín hiệu của Việt Nam trong lĩnh vực nhân quyền, dân chủ. Chúng tôi đánh giá cao những tiến bộ của Việt Nam đã đạt được, trong đó có việc ký công ước cấm tra tấn và cải thiện tự do tôn giáo”.
Và năm tới thì sao?
Báo Dân Việt viết:
“Ông John Mc Cain cũng bày tỏ hy vọng, trong năm tới, hai nước sẽ xây dựng quan hệ đối tác chiến lược.”
Trong khi đó, trả lời RFI, nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng về khả năng Hà Nội nhượng bộ nhân quyền:
“Nếu kịch bản phóng thích tù nhân lương tâm được lặp lại như đầu năm 2014, sắp tới sẽ có một số những cái tên đáng chú ý có thể được trả tự do như Nguyễn Văn Hải, Lê Quốc Quân, Nguyễn Văn Lý…
Và nếu một số tù nhân lương tâm được trả tự do trong tháng 8/2014, đây chính là một tín hiệu khá rõ ràng về khả năng sắp tới Nhà nước Việt Nam nhận được một số “đặc cách” về mua vũ khí sát thương, tham gia vào TPP và có thể cả hứa hẹn cho “đối tác chiến lược” với người Mỹ trong những năm tới.
Nhưng làm gì thì làm, giới lãnh đạo Việt Nam phải nhanh nhanh lên mới được. Vì thời gian cho họ chỉ còn đúng một quý nữa, tức nếu đến tháng 11/2014 khi Quốc hội Mỹ bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ mà phía Việt Nam vẫn chưa hoàn tất thủ tục vào TPP, thì coi như sau đó sẽ chẳng còn mấy nghị sĩ Mỹ quan tâm đến những vấn đề riêng tư của lãnh đạo Việt Nam nữa.”
Gửi ý kiến của bạn
