SAIGON (Reuters) - Với việc cắt băng khánh thành Thị trường Chứng khoán hôm thứ năm 20-7 ở Saigon, nước Việt Nam cộng sản đã đi một bước tượng trưng nhất cho đến nay trên con đường tư bản chủ nghĩa.
Nhưng đây chỉ là sự khởi đầu thận trọng, phải chờ 10 ngày nữa mới có những vụ mua bán đầu tiên ở chợ này. Và cũng chỉ có 4 xí nghiệp sẽ bán cổ phần.
Nhưng các nhà phân tích coi việc mở chợ là một bước tượng trưng quan trọng.
Ông Hoàng Quân, một ngưòi Mỹ gốc Việt, thủ quỹ của chi nhánh Standard Chartered Bank ở Hà Nội nói: “Đây là một ngày lớn cho Việt Nam”. Ông Quân cùng gia đình đã rời bỏ quê hương khốn khổ của ông năm 1978.
Có 4 quan chức Cộng sản chủ tọa lễ mở chợ, trong số này có Phó Thủ tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng và cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Sau khi cắt băng họ rung chuông mở màn chợ cổ phiếu có tên chính thức theo tiếng Anh là STC (Securites Trading Center).
Dũng nói chợ này tiêu biểu “một cơ hội và thử thách cho xí nghiệp và đầu tư” và cho biết cần phải có chuẩn bị để mở chợ chứng khoán ở Hà Nội.
Dũng nói với Reuters: “Mặc dù đây chỉ là bước sơ khởi thử nghiệm, nhưng cũng bộc lộ quyết tâm của chính phủ Việt Nam đổi mới kinh tế”.
Ông ta nói với những bước đi như vậy Việt Nam nhắm tạo ra một nền kinh tế thị trường đầy đủ hơn và hội nhập một cách hiệu quả vào kinh tế thế giới. Ông ta cảnh cáo trong tương lai các xí nghiệp cần phải “công khai hóa, trong suốt và năng động hơn”.
Hiện nay có hai công ty đã lên danh sách bán cổ phần. Đó là Công ty Kỹ nghệ Điện đông lạnh và Công ty Dây Cáp và Vật liệu Viễn thông. Ngoài ra có hai công ty khác sẽ lên danh sách khi bắt đầu mua bán. Đó là Công ty vận tải quá cảnh Transimex và công ty Giấy Haiphong.
Thị trường Chứng khoán Saigon đặt tại tòa nhà Thượng Viện cũ của Việt Nam Cộng Hòa. Một tòa nhà khác phụ cận đang được trùng tu với phí tổn 10 triệu đô la.
Một nhà ngân hàng ngoại quốc nói chợ cổ phiếu phải đem lại những đổi mới hơn nữa. Ông ta nói:
“Cần phải có một sự thức tỉnh hoàn toàn mới trong kinh doanh và cả trong chính quyền để nhìn thấy chủ nghĩa tư bản làm việc như thế nào”.
“Một thị trường chứng khoán thực sự là cốt lõi của chủ nghĩa tư bản, và họ có thể thấy nó hoạt động như thế nào với tất cả lợi cũng như hại. Tôi nghĩ chắc chắn nó sẽ mở cửa cho những sự giải tỏa nhiều hơn”.
Tuy nhiên vì có quá ít công ty bán cổ phần và số cổ phần cũng ít nên việc mua bán lúc đầu chỉ thoáng qua. STC nói mua bán sẽ bắt đầu tại chợ từ ngày 26-7.
Các nhà đầu tư ngoại quốc hy vọng thương ước và chợ chứng khoán sẽ là dấu hiệu xúc tiến một loạt những đổi mới để cải thiện môi trường đầu tư.
Các nhà phân tích nói tiềm năng của chợ chứng khoán sẽ mở hết khi nào các xí nghiệp có vốn đầu tư ngoại quốc ở Việt Nam được phép lên danh sách và đem đến một số vốn đáng kể.
Derek Kelly, Giám đốc chi nhánh Việt Nam của Tổ hợp Ngân hàng HongKong Thượng Hải nói: “Chắc chắn chợ này còn tăng trưởng và một ngày nào đó sẽ kích động được đầu tư ngoại quốc”.
Ông nói: “Phải có một số cổ phần hợp lý đem ra bán. Các công ty lên danh sách đều tương đối nhỏ và số cổ phần do ngoại quốc sở hữu chỉ được tối đa là 20%. Đây chỉ là một cái chợ hẹp”.
Ông Đỗ Văn Trạc, Tổng Giám Đốc SACOM, 1 công ty quốc doanh ghi danh tham gia thị trường chứng khoán Saigon, cho biết ông vừa mừng vừa lo vì thị trường chứng khoán cống hiến cơ hội, nhưng cũng đưa đến những áp lực từ các cổ đông.
Các nhà phân tich ngoại quốc nghĩ rằng thị trường chứng khoán tại VN chỉ có sức mạnh khi các nhà đầu tư ngoại quốc tham gia. Ông John Shrimpton, giám đốc công ty đầu tư Dragon Capital, tỏ ra lạc quan dè đặt, và ông nhận rằng hiệp ứơc mậu dịch Việt Mỹ vừa ký kết có đem lại sự lưu ý đến thị trường VN.
Gửi ý kiến của bạn
