Ghìm Súng Ở Ukraine

Trong bất kỳ cuộc chiến nào, người dân cũng thiệt hại trước. Và bây giờ, đất nước thơ mộng Ukraine đang ở bên bờ chiến tranh -- có thể rồi sẽ gặp cơ nguy mất đi một mảng lãnh thổ, có thể suy sụp kinh tế thêm và ngày hồi phục sẽ là thật xa...

Có phải những diễn tiến này là có một kịch bản dàn dựng từ Phương Tây để lật đổ ông Tổng Thống thân Nga Viktor Yanukovych, để kéo Ukraine về thân Liên Âu, và như thế tất phe thân Nga phải bỏ chạy? Hay chỉ là các diễn biến thực sự từ nhân dân tự phát? Tại sao các phe này không thể đối thoaị với nhau? Trong khi những người dân biểu tình liên tục nhiều ngày đã làm sụp đổ chế độ cũ ở Kiev, buộc ông Tổng Thống thân Nga Viktor Yanukovych chạy sang Nga ẩn thân, và rồi, theo NBC News, ông viết thư lên Tổng Thống Nga Vladimir Putin để thỉnh cầu đưa quân Nga vào giữ trật tự và luật pháp tại Ukraine, theo lời Đại sứ Nga Vitaly Churkin trong buổi họp khẩn cấp của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia.

Có một điều cũng nên thấy rằng Mỹ đã nhiều lần lạnh cẳng vào lúc quân lực Nga hung hăng tiến vào lãnh thổ các quốc gia khác.

Nga đưa quân vào Afghanistan hồi năm 1979, vào Georgia năm 2008 -- những lúc đó, Mỹ vẫn “lặng lẽ nơi này,” chỉ trừ Bộ Ngoại Giao lớn tiếng.

Và bây giờ, Nga đưa quân vào, chiếm gần như trọn đảo Crimea, nơi hiện có đa số dân sắc tộc Nga và nói tiếng Nga.

Hầu hết trên đảo, quân Ukraine đã đồng ý ủng hộ cựu Tổng Thống Yanukovych, chịu về lập trường thân Nga, vẫn còn một số chiến binh Ukraine bị quân Nga bao vây ở Crimea và nhất quyết không đầu hàng.

Bản tin Reuters cho biết, chính quyền thân Nga ở Crimea nói sẽ cắt điện, cắt nước đối với các chiến binh trong doanh trại Ukraine không chịu đầu hàng, kể từ đêm Thứ Hai.

Sergei Markov, cựu dân biểu Nga có lập trường trung thành với Putin, nói với báo chí, “Nếu họ (chiến binh Ukraine) ở đây và vẫn trung thành với chính phủ Kiev, họ sẽ gặp bất tiện. Các áp lực sẽ tăng kể từ đêm nay.”

Nhưng Mỹ sẽ đưa quân sang Ukraine chăng? Trung Quốc đang lặng lẽ yểm trợ Nga bằng cách nào?

Bản tin CNN hôm 3-3-2014 cho biết, tình báo Mỹ xác nhận rằng TQ đã sản xuất loại phi đan đầu nguyên tử tầm trung có tên là Dongfeng-26C (DF-26C), tầm bắn ít nhất 2,200 dặm, đủ để tấn công doanh trại Mỹ ở đảo Guam, nơi bản doanh quân lực Mỹ ở Thái Bình Dương.

Trong tình hình như thế, Mỹ đang bận rộn tay chân ở Biển Thái Bình Dương... sẽ giúp gì được cho Ukraine? Thấy rõ, về quân sự là miễn rồi. Nhưng áp lực kinh tế, loại Nga ra khỏi G-8 có ảnh hưởng gì không? Thì đã loại rồi, hôm Thứ Hai, G-8 tuyên bố cấm cửa Nga.

Hãy hình dung, Trung Quốc chiếm Vịnh Hạ Long của Việt Nam... và khối APEC, khối ASEAN tuyên bố tẩy chay, cô lập, chửi mắng nhà nước Bắc Kinh... Nhưng có ai đưa quân vào giúp Việt Nam không? Hẳn là quốc tế cũng đang chần chừ, nghĩ là không thể đưa quân giúp Ukraine được. Ai cũng phải tự lo trước đã.

Phe thân Nga sẽ nói, đấy, các bạn muốn thân Liên Âu đấy, bây giờ mất bén cái đảo Crimea rồi nhé... có Châu Âu nào đưa quân tới chiếm giùm laị chăng? Hẳn nhiên là không. Nghĩ thế mới rùng mình... nếu Việt Nam có 1 kịch bản tương tự.

Và do vậy, nhu cầu Việt Nam là tất cả các thành phần, từ phía nhà nước cho tới các nhóm xã hôi dân sự đều thấy cần phải đối thoại. Tất cả những gì dẫn chệch ra bạo lực đều nguy hiểm.

Bản tin BBC nêu lên một cuộc phỏng vấn đan1g lưu tâm, trích:

“Hôm 02/3, Tiến sỹ Lương Văn Kế, Chủ nhiệm Bộ môn Quốc tế học từ Đại học Quốc gia Hà Nội khẳng định với BBC hành động quân sự của Nga ở Ukraine có thể là một "tiền lệ xấu, cực kỳ nguy hiểm".

Dẫn chứng khả năng tiền lệ này bị một cường quốc khác như Trung Quốc sao chép và tranh thủ áp dụng chẳng hạn như trên khu vực Biển Đông với nhiều tranh chấp, nhà nghiên cứu Châu Âu học và Khu vực học nói:

"Đấy là một tiền lệ cực kỳ nguy hiểm, khi mà các cường quốc có sức mạnh cứng, vượt trội, và sống ở bên cạnh các nước láng giềng nhỏ yếu hơn, mà lại có kiều dân thực sự cũng như kiều dân giả tưởng, ví dụ như người đánh cá, ví dụ như người đi hàng hải trên vùng biển được coi là bị đe dọa, mà vùng đó lại trên đường biển quốc tế, đường hàng hải quốc tế, nhưng lại nằm trong lãnh thổ của một nước khác chẳng hạn,

"Thì rất có thể tiền lệ này sẽ làm cho Trung Quốc sẽ bắt chước cái đó, đặc biệt với số lượng người Trung Quốc, chính quyền Trung Quốc ở Bắc Kinh đã từng coi người Hoa là đội quân thứ năm, đây là cách nói kinh điển chứ không hẳn như vậy, nhưng cái chuyện nhân danh để bảo vệ kiều dân của mình để can thiệp quân sự, đây là một tiền lệ rất nguy hiểm.

"Người Nga hiện nay rất có thể tạo ra một chứng cớ nào đó và tôi nghĩ người Trung Quốc sẽ không bỏ qua động thái này, và có thể là một tiền lệ xấu, và chúng ta (Việt Nam) rất cảnh giác, tôi cũng nghĩ rằng hiện nay vấn đề tranh chấp ở Biển Đông, vấn đề khác ở Đông Nam Á, dưới tác động của Trung Quốc, có rất nhiều cái kịch tính và rất nguy hiểm,...”

Trong khi đó, người dân bình thường chỉ muốn hòa bình. Báo Dân Việt đăng một lá thư dài dẫn từ báo Quê Hương, người viết thư là chị Đỗ Thị Hoa Lý gửi từ Ukraine ngày 2-3-2014, qua bài tưạ đề “KIEV, Ucraina qua nhật ký của một phụ nữ Việt,” trích:

“...Ngày 02.03, sáng mở tin nhắn Fb, từ VN đã thông báo tình hình Ucraina tồi tệ hơn. Nghe Radio kêu gọi TỔNG ĐỘNG VIÊN – choáng váng. Nhiều phụ nữ khóc. Họ sợ chiến tranh. Sợ những người thân của mình phải ra trận và liệu có trở về??? Thực sự khủng hoảng tinh thần!..

Điện thoại, tin nhắn dồn dập về tinh hình Ucraina. Chưa bao giờ tôi cảm nhận được “mùi chiến tranh” cận kề đến thế.

Trong những cuộc trò chuyện của người Việt đều nhắc lại tình trạng của những ngày tháng lo âu khi chiến tranh biên giới phía Bắc nổ ra. Hơn hết là những trái tim quặn thắt lo cho các con. Lạy Trời, đừng xảy ra điều tồi tệ nhất, cầu cho thế giới yên bình!...”(hết trích)

Tại sao cơ sự dẫn tới chỗ này? Trong khi mầm bất ổn đã thấy từ lâu, nếu không có sự đối thoại, tương nhượng, tất là chiến tranh bùng nổ.

Dân số Ukraine ước tính là 44.57 triệu dân, trong đó 77.8% là sắc tộc Ukraine, 17.3% là sắc tộc Nga.

Về ngôn ngữ: 67.5% dân số nói rằng tiếng Ukraine là ngôn ngữ mẹ của họ, còn 29.6% nói tiếng Nga là ngôn ngữ mẹ của họ. Hầu hết dân nói tiếng Ukraine đều biết nói tiếng Nga...

Làm cách nào để có hòa bình? Ước mơ này có thể có được, nếu tất cả các phe đều tôn trọng Hiến pháp, nghĩa là giữ nghiêm định chế pháp trị. Than ôi, khó thay.

• Ns Dood: Muốn Xong Luật Cải Tổ Tài Chính Trước Phục Sinh
• Wa: Truy Tìm 3 Hung Thủ Vô Nhà Cướp, Bắn Chết 2 Người
• Obama, Bình, Trọng: Chấm Dũng
• Tư Bản Mỹ Ém Đôla Ở Hải Ngoại