HÀ NỘI (AP, Reuters, AFP) - Đại sứ Mỹ Douglas “Pete” Peterson hôm thứ tư 23-5 loan báo ông sẽ từ chức từ ngày 15-7 và trở về tiểu bang Florida, có nhiều người cho rằng ông sẽ ra tranh cử Thống đốc tiểu bang này.
Peterson là Đại sứ Mỹ đầu tiên tại Hà Nội sau thời chiến tranh Việt Nam. Hôm thứ tư ông cho biết đã đệ đơn từ chức lên Tổng Thống Bush ngày thứ ba 22-5.
Ông nói: “Được phục vụ hai Tổng Thống trong việc xây dựng mối quan hệ mới giữa Hoa Kỳ và Việt Nam là một vinh dự”.
Sự loan báo của Peterson đã làm tăng thêm lời dự đoán ông sẽ ra tranh cử Thống đốc Florida, một chức vụ hiện do em của Tổng Thống Bush là ông Jeb Bush, thuộc đảng Cộng Hòa đang nắm giữ.
Trước đó các nhà lãnh đạo đảng Dân Chủ đã tiếp xúc với ông về việc ông ra tranh cử.
Chủ tịch Ủy ban đảng Dân Chủ tại Florida, ông Bob Poe nói: “Hai tháng trước đây ông ấy đã nói với tôi ông sẽ có quyết định vào cuối tháng 5. Tôi tin ông có ý định ra tranh cử”.
Peterson, người của đảng Dân Chủ đã từng làm Dân biểu Mỹ 3 nhiệm kỳ trước khi được cử làm Đại sứ tại Việt Nam, đã không công khai tuyên bố điều gì về kế hoạch chính trị tương lai của ông. Lời tuyên bố ngắn của ông về việc từ chức không nói đến những kế hoạch đó.
Peterson, một cựu phi công Mỹ đã từng bị cầm tù 6 năm ruỡi trong thời chiến tranh Việt Nam, đã được Tổng Thống Clinton cử làm Đại sứ năm 1997. Quan hệ ngoại giao đã được thiết lập giữa Mỹ và Việt Nam năm 1995.
Peterson đã giữ vai trò quan trọng trong việc hình thành bản thương ước, đòi hỏi Việt Nam phải nâng lên một mức cởi mở tài chính và cạnh tranh thương mại chưa từng thấy, để đổi lấy việc được phép tiến vào thị trường Mỹ rộng rãi hơn.
Peterson nói: “Tôi tin rằng chúng ta đã tiến được xa trong 4 năm của tôi ở đây, bắt đầu bằng việc hợp tác để xác định số phận những người Mỹ mất tích ở Đông Nam Á và lên đến đỉnh cao là việc ký kết bản hiệp ước mậu dịch song phương hồi tháng 7 năm ngoái”.
Chính phủ Bush vẫn chưa đệ nạp bản thương ước lên Quốc hội để được phê chuẩn. Trong bản tuyên bố ông Peterson nói ông hy vọng thương ước sẽ được phê chuẩn trước khi ông rời khỏi chức vụ, “như vậy là hoàn tất việc bình thường hóa quan hệ hoàn toàn giữa Mỹ và Việt Nam”.
Cộng đồng kinh doanh Mỹ ở Việt Nam ca ngợi tài lãnh đạo của Peterson trong việc kiến tạo sự tín nhiệm giữa Hà Nội và Washington.
Peter Ryder, chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Hà Nội nói: “Mối quan hệ Việt-Mỹ đã tiến đến một điểm không ai có thể tưởng tượng năm trước đây”.
Ông Pete Peterson, 65 tuổi, phi công Hoa Kỳ bị bắn rơi năm 1966, ở tù Hoả Lò 6 năm rưỡi, đã trở lại VN Tháng 5-97 với tư cách đại sứ Hoa Kỳ, lấy vợ gốc Việt. Ông Peterson đã tỏ ra lúng túng do cách giải quyết của TT Bush đối với các quan hệ với VN trong vài tháng qua.
Nhưng, một nguồn tin hiểu biết rõ Đại Sứ Peterson cho hay ông Peterson tin rằng thương ước Mỹ Việt sẽ được Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua vào Tháng tới, nên ông cảm thấy đã có thể rời chức vụ. Ông Peter Ryder, chủ tịch Phòng Thương Mại Hoa Kỳ tại Hà Nội, nghe tin đại sứ Peterson từ chức, nói "Đây là kết thúc 1 kỷ nguyên. Không ai có thể tưởng tượng 1 chọn lựa nào tốt đẹp hơn khi đại sứ Hoa Kỳ đầu tiên sau chiến tranh là người đã bị bắt làm tù binh hơn 6 năm, trở lại như 1 biểu tượng của hoà giải bằng xương bằng thịt, đi lại, nói năng". Ông Peterson xuất ngũ năm 1981, với cấp bậc đại tá.
Gửi ý kiến của bạn
