Ông Obama, đứng trên bục ở phía Tây của toà nhà Quốc Hội, tay phải giơ lên, tay trái đặt lên Kinh Thánh, trước Chánh Án Tối Cao Pháp Viện và gia đình, và hàng triệu người Hoa kỳ long trọng tuyên thệ “Tôi Barack Hussein Obama... xin thề rằng tôi sẽ trung thành thực hiện chức vụ Tổng thống của nước Mỹ và sẽ dốc hết khả năng để giữ gìn, bảo vệ và bênh vực Hiến pháp Mỹ.”
Sau đó là bài đồng ca, 21 phát súng đồng chào mừng, bài diễn văn dài 2905 chữ của Ông, cuộc diễn hành và bữa tiệc trưa do Quốc Hội khoản đãi.
Tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ là một nghi thức hiến định long trọng. Ngày long trọng này có nhiều giai thoại vui buồn xảy ra do tánh ý của tổng thống và cái lạnh của mùa đông trong dòng lịch sử các tổng thống Hoa Kỳ xưa nay.
Nhưng có một đặc điểm là, quí vị tổng thống Mỹ tuyên thệ lúc nào cũng tỏ ra là người lãnh đạo dân cử dũng cảm, kiên cường, vì dân chiến đấu vì nước hy sinh.
Không giá tuyết mưa sa, không hành vi khuấy phá nào có thể làm lung lay ý chí của vị đại diện cao cấp nhứt trong chánh quyền Hoa kỳ mà Hiến pháp qui định phải là của dân, do dân và vì dân.
Nếu Cụ Nguyễn công Trứ của VN vốn tôn trọng sĩ phu, tái sinh đọc dòng lịch sử tuyên thệ của các tổng thống Mỹ, ắt Cụ sẽ khuyên điểm son cho các tổng thống Hoa kỳ là những người “làm cây thông đứng giữa trời mà reo”.
Cây thông là cây của xứ lạnh và cây thông cũng là thứ cây xanh muôn thuở bất kể tuyết rơi, giá phủ, nắng táp, mưa sa như của tổng thống Hoà kỳ quyết bảo quốc an dân trước tình hình chánh trị quốc ngoại và quốc nội đối với một đất nước non trẻ về lịch sử nhưng sớm trở thành đệ nhứt siêu cường thế giới.
Đa số các buổi tuyên thệ nhậm chức tổng thống Hoa kỳ rơi vào mùa lạnh ở miền Đông Bắc Hoa kỳ, nhứt là ở Washington DC. TT George Washington đắc cử tổng thống đầu tiên tuyên thệ nhậm chức vào 30 tháng Tư 1789 ở New York. Ông đi nhận nhiệm vụ với một đoàn nghĩa quân từ quê nhà theo Ông đến New York. Nhiệm kỳ hai TT George Washington tuyên thệ ở Philadelphia, vào ngày 4 tháng Ba năm 1793; bài diễn văn nhậm chức của Ông chỉ dài đúng 135 chữ.
Thời hạn nhậm chức này kéo dài cho đến năm 1937 mới thay đổi do Tu chính án thứ 20 của Hiến Pháp Hoa kỳ. TT Franklin Roosevelt tuyên thệ nhiệm kỳ hai vào ngày 20 tháng 1 năm 1937. Từ đó nhẫn nay lễ tuyên thệ nhậm chức là ngày 20 tháng Giêng, đúng 12 giờ trưa.
Nhìn chung lễ tuyên thệ nhậm chức vẫn vào những tháng đầu năm ở miền Đông Bắc nước Mỹ nên rất lạnh lẽo. Nhiều tổng thống bị tuyết phủ, mưa sa nhưng vẫn đứng vững như cây thông trước quốc hội, quốc dân, tối cao pháp viện và ngoại giao đoàn thề câu thề mà vị tổng thống thứ 44 nhiệm kỳ hai là TT Obama hiện giờ còn tuyên thệ “sẽ trung thành thực hiện chức vụ Tổng thống của nước Mỹ và sẽ dốc hết khả năng để giữ gìn, bảo vệ và bênh vực Hiến pháp Mỹ.”
Năm 1841, Tổng Thống thứ 9 của Hoa Kỳ, William Henry Harrison từ chối áo khoác và mũ khi bước lên bục đọc bài diễn văn nhậm chức dài nhất trong lịch sử. Ông bị viêm phổi và qua đời chỉ 32 ngày sau đó.
Tổng Thống Franklin Pierce tuyên thệ vào một ngày lạnh lẽo và có tuyết năm 1853. Bà Abigail Fillmore, phu nhân của Tổng Thống mãn nhiệm lúc đó là Cựu TT Millard Fillmore bị cảm lạnh khi tham dự buổi lễ, và qua đời vào cuối tháng.
Năm 1800 hai ứng cử viên John Adams tái ứng cử tổng thống và Thomas Jefferson tranh cử đụng chạm nhau kịch liệt, Ô Jefferson nhiều phiếu hơn làm tổng thống, Adams thua phiếu làm phó. Adams không dự lễ tuyên thệ và trở thành người tổng thống không bàn giao cho người đắc cử.
Tổng Thống William H. Taft nhậm chức năm 1909, một cơn bão tuyết dày 10 inch đổ xuống thủ đô, quật ngã cây cối, các cột điện thoại, khiến các chuyến tàu bị đình trệ và giao thông trong thành phố rối loạn.
Tổng Thổng Ronald Reagan tuyên thệ nhiệm kỳ hai vào tháng 1/1985 nhiệt độ xuống tới 5 độ F, tức –15 độ C.
Năm 2009, TT Barack Obama may mắn hơn, mhậm chức khi thời tiết khô ráo và nhiệt độ ở mức 28 độ F. Lễ nhậm chức của Ông qui tụ số người tham dự kỷ lục, khoảng 1.8 triệu người đông nhứt lịch sử nhận chức tổng thống Hoa kỳ.
Nhưng có một trục trặc đáng tiếc xảy ra. Chủ Tịch Tối Cao Pháp Viện đọc lộn câu tuyên thệ trong Hiến Pháp và TT Obama cũng lập lại câu xướng lộn này của vị Chủ Tịch. Nhưng mấy ngày sau TT Obama yêu cầu làm lại cho đúng.
Nhiệm kỳ hai của TT Obama thêm một chuyện lạ, lễ tuyên thệ nhậm chức tổng thống theo hiến định diễn ra vào ngày 20/1. Nhưng năm nay 2013, ngày 20/1 trúng vào Chủ Nhật, nên ông Obama sẽ chính thức tuyên thệ nhiệm kỳ hai của mình trong một buổi lễ riêng tại Toà Bạch Ốc, với Chánh Thẩm Tối Cao Pháp Viện John Roberts, gia đình và một vài nhà báo.
Buổi lễ nhậm chức trước công chúng diễn ra vào ngày Thứ Hai 21/1, trùng với ngày tưởng nhớ nhà hoạt động nhân quyền Mục sư Martin Luther King.
TT George Washington là người chủ trương đưa câu “Thượng đế phù hộ chúng ta” vào lời tuyên thệ. Chính vị cha già của dân tộc, người tạo nên chiến thắng trong cuộc Chiến Tranh Độc Lập này cũng đã tạo ra truyền thống vị tổng thống đắc cử để một bàn bàn tay lên cuốn Thánh Kinh khi tuyên thệ. Và từ ấy tới nay tất cả tổng thống tuyên thệ đều theo nghi thức có tính thiêng liêng này. Chuyện khá vui, khi TT Geoge Washington lần đầu làm việc này, ban tổ chức lễ giờ chót phải chạy mướn cuốn Thánh Kinh của ông thợ hồ ở gần đó.
Còn TT Obama năm 2009 và năm nay dùng cuốn Thánh Kinh của TT Lincoln và cuốn Thánh Kinh của Martin Luther King.
Lễ tuyên thệ khiêm tốn và tiết kiệm nhứt là của TT Roosevelt vào năm 1945 khi Đệ Nhị Thế Chiến đang hồi cao điểm mà sức khoẻ của Ông thì quá xuống. Ông không cho làm lể hội và diễn hành để tránh tốn hao ngân sách và phù hợp với chính sách kiệm ước năng lượng dành cho chiến trường,
Năm 1801, TT Thomas Jefferson diễn hành bằng cách đi bộ. 170 năm sau TT Jimmy Carter noi theo, không đi xe hơi khi diễn hành trên đại lộ Pennsylvania ngang qua Toà Bạch Ốc. Năm 2009, TT Barack Obama và Đệ Nhứt Phu Nhân Michelle Obama cũng làm thế. Nhưng sau đó xe ruớc Bà một khúc vì chân Bà đau.
Theo truyền thống người xướng lời tuyên thệ hiến định là Chủ Tịch Tối Cao Pháp Viện. Nhưng năm 1823 vì TT Harding chết bất ngờ nên một công chứng viên là thân phụ của Phó TT Calvin Coolidge đọc lời tuyên thệ cho Phó TT lên thay, trong nhà của Ông ở Vermont.
Việc này cũng xảy ra cho Phó TT Lyndon B. Johnson. Một vị thẩm phán có mặt trong đoàn tùy tùng trên máy bay Air Force One đã đọc lời tuyên thệ cho Ô Johnson tuyên thệ nhậm chức tổng thống thay cho TT Kennedy bị ám sát chết ở Texas năm 1963.
Sau đó là bài đồng ca, 21 phát súng đồng chào mừng, bài diễn văn dài 2905 chữ của Ông, cuộc diễn hành và bữa tiệc trưa do Quốc Hội khoản đãi.
Tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ là một nghi thức hiến định long trọng. Ngày long trọng này có nhiều giai thoại vui buồn xảy ra do tánh ý của tổng thống và cái lạnh của mùa đông trong dòng lịch sử các tổng thống Hoa Kỳ xưa nay.
Nhưng có một đặc điểm là, quí vị tổng thống Mỹ tuyên thệ lúc nào cũng tỏ ra là người lãnh đạo dân cử dũng cảm, kiên cường, vì dân chiến đấu vì nước hy sinh.
Không giá tuyết mưa sa, không hành vi khuấy phá nào có thể làm lung lay ý chí của vị đại diện cao cấp nhứt trong chánh quyền Hoa kỳ mà Hiến pháp qui định phải là của dân, do dân và vì dân.
Nếu Cụ Nguyễn công Trứ của VN vốn tôn trọng sĩ phu, tái sinh đọc dòng lịch sử tuyên thệ của các tổng thống Mỹ, ắt Cụ sẽ khuyên điểm son cho các tổng thống Hoa kỳ là những người “làm cây thông đứng giữa trời mà reo”.
Cây thông là cây của xứ lạnh và cây thông cũng là thứ cây xanh muôn thuở bất kể tuyết rơi, giá phủ, nắng táp, mưa sa như của tổng thống Hoà kỳ quyết bảo quốc an dân trước tình hình chánh trị quốc ngoại và quốc nội đối với một đất nước non trẻ về lịch sử nhưng sớm trở thành đệ nhứt siêu cường thế giới.
Đa số các buổi tuyên thệ nhậm chức tổng thống Hoa kỳ rơi vào mùa lạnh ở miền Đông Bắc Hoa kỳ, nhứt là ở Washington DC. TT George Washington đắc cử tổng thống đầu tiên tuyên thệ nhậm chức vào 30 tháng Tư 1789 ở New York. Ông đi nhận nhiệm vụ với một đoàn nghĩa quân từ quê nhà theo Ông đến New York. Nhiệm kỳ hai TT George Washington tuyên thệ ở Philadelphia, vào ngày 4 tháng Ba năm 1793; bài diễn văn nhậm chức của Ông chỉ dài đúng 135 chữ.
Thời hạn nhậm chức này kéo dài cho đến năm 1937 mới thay đổi do Tu chính án thứ 20 của Hiến Pháp Hoa kỳ. TT Franklin Roosevelt tuyên thệ nhiệm kỳ hai vào ngày 20 tháng 1 năm 1937. Từ đó nhẫn nay lễ tuyên thệ nhậm chức là ngày 20 tháng Giêng, đúng 12 giờ trưa.
Nhìn chung lễ tuyên thệ nhậm chức vẫn vào những tháng đầu năm ở miền Đông Bắc nước Mỹ nên rất lạnh lẽo. Nhiều tổng thống bị tuyết phủ, mưa sa nhưng vẫn đứng vững như cây thông trước quốc hội, quốc dân, tối cao pháp viện và ngoại giao đoàn thề câu thề mà vị tổng thống thứ 44 nhiệm kỳ hai là TT Obama hiện giờ còn tuyên thệ “sẽ trung thành thực hiện chức vụ Tổng thống của nước Mỹ và sẽ dốc hết khả năng để giữ gìn, bảo vệ và bênh vực Hiến pháp Mỹ.”
Năm 1841, Tổng Thống thứ 9 của Hoa Kỳ, William Henry Harrison từ chối áo khoác và mũ khi bước lên bục đọc bài diễn văn nhậm chức dài nhất trong lịch sử. Ông bị viêm phổi và qua đời chỉ 32 ngày sau đó.
Tổng Thống Franklin Pierce tuyên thệ vào một ngày lạnh lẽo và có tuyết năm 1853. Bà Abigail Fillmore, phu nhân của Tổng Thống mãn nhiệm lúc đó là Cựu TT Millard Fillmore bị cảm lạnh khi tham dự buổi lễ, và qua đời vào cuối tháng.
Năm 1800 hai ứng cử viên John Adams tái ứng cử tổng thống và Thomas Jefferson tranh cử đụng chạm nhau kịch liệt, Ô Jefferson nhiều phiếu hơn làm tổng thống, Adams thua phiếu làm phó. Adams không dự lễ tuyên thệ và trở thành người tổng thống không bàn giao cho người đắc cử.
Tổng Thống William H. Taft nhậm chức năm 1909, một cơn bão tuyết dày 10 inch đổ xuống thủ đô, quật ngã cây cối, các cột điện thoại, khiến các chuyến tàu bị đình trệ và giao thông trong thành phố rối loạn.
Tổng Thổng Ronald Reagan tuyên thệ nhiệm kỳ hai vào tháng 1/1985 nhiệt độ xuống tới 5 độ F, tức –15 độ C.
Năm 2009, TT Barack Obama may mắn hơn, mhậm chức khi thời tiết khô ráo và nhiệt độ ở mức 28 độ F. Lễ nhậm chức của Ông qui tụ số người tham dự kỷ lục, khoảng 1.8 triệu người đông nhứt lịch sử nhận chức tổng thống Hoa kỳ.
Nhưng có một trục trặc đáng tiếc xảy ra. Chủ Tịch Tối Cao Pháp Viện đọc lộn câu tuyên thệ trong Hiến Pháp và TT Obama cũng lập lại câu xướng lộn này của vị Chủ Tịch. Nhưng mấy ngày sau TT Obama yêu cầu làm lại cho đúng.
Nhiệm kỳ hai của TT Obama thêm một chuyện lạ, lễ tuyên thệ nhậm chức tổng thống theo hiến định diễn ra vào ngày 20/1. Nhưng năm nay 2013, ngày 20/1 trúng vào Chủ Nhật, nên ông Obama sẽ chính thức tuyên thệ nhiệm kỳ hai của mình trong một buổi lễ riêng tại Toà Bạch Ốc, với Chánh Thẩm Tối Cao Pháp Viện John Roberts, gia đình và một vài nhà báo.
Buổi lễ nhậm chức trước công chúng diễn ra vào ngày Thứ Hai 21/1, trùng với ngày tưởng nhớ nhà hoạt động nhân quyền Mục sư Martin Luther King.
TT George Washington là người chủ trương đưa câu “Thượng đế phù hộ chúng ta” vào lời tuyên thệ. Chính vị cha già của dân tộc, người tạo nên chiến thắng trong cuộc Chiến Tranh Độc Lập này cũng đã tạo ra truyền thống vị tổng thống đắc cử để một bàn bàn tay lên cuốn Thánh Kinh khi tuyên thệ. Và từ ấy tới nay tất cả tổng thống tuyên thệ đều theo nghi thức có tính thiêng liêng này. Chuyện khá vui, khi TT Geoge Washington lần đầu làm việc này, ban tổ chức lễ giờ chót phải chạy mướn cuốn Thánh Kinh của ông thợ hồ ở gần đó.
Còn TT Obama năm 2009 và năm nay dùng cuốn Thánh Kinh của TT Lincoln và cuốn Thánh Kinh của Martin Luther King.
Lễ tuyên thệ khiêm tốn và tiết kiệm nhứt là của TT Roosevelt vào năm 1945 khi Đệ Nhị Thế Chiến đang hồi cao điểm mà sức khoẻ của Ông thì quá xuống. Ông không cho làm lể hội và diễn hành để tránh tốn hao ngân sách và phù hợp với chính sách kiệm ước năng lượng dành cho chiến trường,
Năm 1801, TT Thomas Jefferson diễn hành bằng cách đi bộ. 170 năm sau TT Jimmy Carter noi theo, không đi xe hơi khi diễn hành trên đại lộ Pennsylvania ngang qua Toà Bạch Ốc. Năm 2009, TT Barack Obama và Đệ Nhứt Phu Nhân Michelle Obama cũng làm thế. Nhưng sau đó xe ruớc Bà một khúc vì chân Bà đau.
Theo truyền thống người xướng lời tuyên thệ hiến định là Chủ Tịch Tối Cao Pháp Viện. Nhưng năm 1823 vì TT Harding chết bất ngờ nên một công chứng viên là thân phụ của Phó TT Calvin Coolidge đọc lời tuyên thệ cho Phó TT lên thay, trong nhà của Ông ở Vermont.
Việc này cũng xảy ra cho Phó TT Lyndon B. Johnson. Một vị thẩm phán có mặt trong đoàn tùy tùng trên máy bay Air Force One đã đọc lời tuyên thệ cho Ô Johnson tuyên thệ nhậm chức tổng thống thay cho TT Kennedy bị ám sát chết ở Texas năm 1963.
Gửi ý kiến của bạn
