HÀ NỘI (Reuters) - Phòng Thương mại Mỹ (PTMM) tại Việt Nam hôm thứ năm 10-5 tỏ ý lo ngại về một lời tuyên bố của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ nói việc phê chuẩn thương ước có thể bị cột vào vấn đề nhân quyền.
Những vấn đề Tôn giáo và Sắc tộc
Peter Ryder, Chủ tịch PTMM ở Hà Nội, nói nhóm kinh doanh hy vọng chính phủ Mỹ sớm minh định lập trường đối với bản thương ước đã ký kết hồi năm ngoái. Ông nói với Reuters: “Chúng tôi muốn biết hiện chúng tôi đứng ở đâu, công tác cực nhọc của cộng đồng kinh doanh Mỹ, của đại diên Thương mại chính quyền cũ, của các thương thuyết viên Việt Nam, tất cả hiện đứng ở chỗ nào"”
Các nhà kinh doanh Mỹ và Việt sợ kế hoạch của Đại diện Thương mại Mỹ Robert Zoellick gói chung thương ước Việt-Mỹ vào các đạo luật thương mại khác, với mục tiêu là tăng thêm quyền hành thương thuyết của chính phủ Bush về các vấn đề giao thương.
Các nhà ngoại giao nói nếu có chuyện này, việc thi hành thương ước Việt-Mỹ có thể chậm trễ hàng năm và làm hỏng chương trình kinh tế đầy tham vọng của Hà Nội. Chương trình này tùy thuộc vào việc Việt Nam được tiến vào thị trường khổng lồ của Mỹ trong 10 năm tới.
Ryder nói ông rất quan tâm về cuộc điều trần của Zoellick trước Tiểu ban Thương Mại của Ủy ban Đường lối và Phương tiện Hạ Viện hôm thứ ba.
Zoellick đồng ý tiến tới thương ước là điều quan trọng, nhưng các dân biểu Mỹ đã nêu lên những vấn đề và ông đang yêu cầu tòa Đại sứ Mỹ tại Hà NỘi theo dõi những vấn đề đó.
Những vấn đề Tôn giáo và Sắc tộc
Đại diện Thương mại Zoellick muốn nhắc đến cuộc điều trần mấy tháng trước tại Ủy Hội Quốc tế Tự do Tôn giáo của Mỹ đã làm nổi bật những vấn đề về quyền tự do tôn giáo ở Việt Nam và vụ đàn áp dân tộc Thượng ở Cao nguyên Trung phần. Theo một bản ghi chép không chính thức về cuộc điều trần trước Tiểu ban Thương mại được Sứ quán Mỹ cung cấp, Zoellick còn nói các dân biểu Mỹ thắc mắc về các vụ Việt Nam xuất cảng hàng may mặc và cá trê.
Zoellick nói: “Tôi không muốn có các chuyện đó. Nhưng tôi nghĩ muốn tiến cho nhanh, chúng ta cũng cần phải có một vài sự đáp ứng của chính quyền Việt Nam về những điều mà chính phủ chúng tôi muốn thấy có”.
Ryder nhắc lại rằng PTMM muốn thấy Thương ước được Quốc hội Mỹ phê chuẩn càng sớm càng tốt. Ông nói: “Chúng tôi rất lo ngại hậu quả của việc ràng buộc thương ước với các vấn đề nhân quyền, tự do tôn giáo, đồ may mặc và cá trê”.
Hôm thứ ba Zoellick nhiều lần nhắc nhở với chính phủ Cộng sản Việt Nam rằng họ phải nhớ rằng chính họ đã trì trệ việc ký kết thương ước một năm từ 1999.
Việt Nam đã dọa sẽ xét lại quy chế “tối huệ quốc” đã dành cho các công ty Mỹ ở Việt Nam nếu thương ước không được phê chuẩn sớm. Thứ trưởng Thương mại Việt Nam Lương Văn Tự hôm thứ tư nói Hà Nội sẽ tiếp tục dành quy chế đó cho các công ty Mỹ cho đến cuối năm nay.
Ryder nói điều không thực tế là nếu mong đợi quy chế đó kéo dài hơn nữa nếu thương ước không được phê chuẩn.
Gửi ý kiến của bạn
