Phần đầu bài này phỏng Người Việt dịch từ báo Times của Rosenblatt. Phần sau của Dân Sinh. Đây là cách viết khách quan và nhẹ nhàng dành cho độc giả thiếu niên ở tuổi chưa đi bầu.
Ngày xưa, khi còn là những thanh niên trẻ, Tổng thống Bush và Nghị sĩ John F. Kerry đã trải qua những kinh nghiệm giống nhau.
Dù ngày nay là những nhà chính trị đối lập, Tổng thống Bush và Nghị sĩ John F. Kerry đã từng là bạn học tại Đại Học Yale. Hai người thanh niên học cách nhau hai năm tại trường đại học danh tiếng, nhưng họ không thật sự biết rõ về nhau.
Kerry thích chính trị rất sớm, anh tham dự những đoàn thể chính trị và những nhóm tranh luận để bàn những chuyện thời sự với những sinh viên khác.
Bush trở thành chủ tịch câu lạc bộ sinh viên nam, tương tự một nhóm giao lưu cho cánh mày râu vậy.
Cả Bush và Kerry đều thuộc về một hội kín gọi là Skull và Bone (Đầu lâu và Xương). Hội này hoạt động bí mật đến nỗi các thành viên không được phép tiết lộ về hội.
Học xong đại học, Kerry gia nhập Hải quân và đi chinh chiến ở Việt Nam, một đất nước nhỏ ở Đông Nam Châu Á. Dân chúng thời đó và bây giờ đều nghi ngờ không biết Cuộc Chiến Việt Nam có là một cuộc chiến có ý nghĩa không.
Kerry là thuyền trưởng một tiểu đĩnh tuần tiễu trên những con sông tại miền Cửu Long. Ông đã được một số huân chương khi phục vụ tại Việt Nam.
Bush phục vụ trong Vệ Binh Quốc Gia, ông học lái máy bay tại nhiều căn cứ khác nhau.
Khi họ mãn quân dịch cả hai người đều tranh ghế trong Hạ Viện Hoa Kỳ tại tiểu bang nơi họ trú ngụ. Bush tại Texas và Kerry tại Massachusetts. Nhưng cả hai đều trẻ tuổi và thiếu kinh nghiệm nên họ đều thất bại.
Cả hai người đàn ông Hoa Kỳ, ông Bush và ông Kerry đều dừng chân trong mục tiêu chính trị một khoảng thời gian và quyết định bắt đầu một sự nghiệp khác.
George W. Bush đi học cao học và có bằng cao học Quản Trị Thương Mại. Ông theo chân cha làm việc tại một công ty dầu xăng.
Ông cũng giúp cha trong việc tranh cử tổng thống năm 1988, cố vấn cho cha và ráng thuyết phục dân chúng bầu cho cha ông. Cha của ông, George H.W. Bush thắng cuộc chạy đua đó và làm tổng thống từ năm 1988 đến 1992.
Khi George W. Bush còn là ông chủ đội Texas Ranger, ông giúp đội bóng chày có được một sân vận động mới. Ông lại thử nghiệm tham dự chính trường lần nữa vào năm 1994 và ông đã đắc cử thống đốc tiểu bang Texas hai lần.
Nhưng ông có những kế hoạch lớn hơn Texas. Năm 2000, ông tranh cử tổng thống với Al Gore, đương nhiệm phó tổng thống lúc bấy giờ. Cuộc bầu cử thật sát nút, sát nút đến nỗi gần là một tỷ số hòa. Dù một số tranh luận ứng cử viên nào sẽ thắng, nhưng rút cuộc Bush lên làm tổng thống.
Suốt thời gian này, Nghị sĩ John F. Kerry đi một con đường hơi khác biệt. Ông học luật và trở thành một công tố viên truy tố tội phạm tại tòa án Massachusetts. Sau đó ông quyết định ứng cử vào thượng viện Hoa Kỳ. Kerry thắng cuộc bầu cử và làm một thượng nghị sĩ từ tiểu bang Massachusetts đã 20 năm nay.
Trong 4 năm qua, một ông làm tổng thống và một ông làm thượng nghị sĩ đều hết sức phục vụ Hoa Kỳ trong hai phe Cộng Hòa và Dân Chủ, trong ngành hành pháp và lập pháp. Cả hai đều bàng hoàng xúc động vì vụ 911 làm rung chuyển thế giới. Có lúc ông Kerry ủng hộ ông Bush, có lúc không. Ông thượng nghị sĩ và ông tổng thống đều không có những kỷ niệm êm đẹp sau cùng về Việt Nam.
Trong thời trẻ ông Bush không phải là người hăng hái đi làm bổn phận quân dịch khi cuộc chiến Việt Nam bùng nổ. Ông Kerry có tham chiến ngắn hạn, lập chiến công nhưng về sau lại khước từ vai trò chiến binh và hoạt động theo phe phản chiến. Cả hai ông đều có phần lúng túng về các hành động của thời kỳ còn trẻ.
Ông Kerry thường sẵn sàng thay đổi đường lối vì cho là vẫn theo đuổi mục tiêu nhưng cần thích ứng với hoàn cảnh. Ông Bush là người quyết tâm giữ vững phương thức và mục tiêu, và đôi khi ông không bận tâm đến những yếu tố có thể làm thay đổi quyết tâm của ông. Một bên bảo thủ quá độ của Cộng Hòa và một bên phóng khoáng hơn cả phe Dân Chủ. Đó là con người của hai ứng cử viên.
Dù thắng hay bại, ông Bush cũng đã làm lịch sử vì là người khởi chiến hạ thành Baghdad và dứt điểm ông Saddam. Tổng thống Bush và nội các rất diều hâu của ông đã không tiên đoán được những hậu quả của cuộc chiến sa lầy hiện nay đã làm cho Hoa Kỳ gặp khó khăn từ trong nước ra đến toàn thế giới.
Trước cuộc bầu cử 2004, người dân Mỹ sẽ phải lựa chọn một vị tổng thống có quyết tâm, đã khởi sự lãnh đạo Hoa Kỳ trong 4 năm qua, cần ở lại để giải quyết cho hoàn tất công việc dở dang. Hay là chọn một ông thượng nghị sĩ với đội ngũ mới, đường lối mới, thay thế làm công việc giải quyết các nhu cầu của đất nước.
Trải qua gần 300 năm lập quốc, lưỡng đảng đã thay nhau quản trị Hiệp Chủng Quốc trải qua các thời kỳ suy tàn cũng như hưng thịnh. Tuy nhiên, vai trò của các vị tổng thống không phải là tuyệt đối. Họ vẫn bị quan sát mỗi ngày, mỗi giờ bằng hàng triệu cặp mắt không những riêng cuộc đời họ mà cả gia đình. Đó là ưu điểm của thể chế dân chủ lưỡng đảng tại Hoa Kỳ. Sự hùng mạnh và tồn tại của nước Mỹ chính là nhờ ở dân trí chứ không phải là đặt tất cả trên vai ông tổng thống.
Ngày xưa, khi còn là những thanh niên trẻ, Tổng thống Bush và Nghị sĩ John F. Kerry đã trải qua những kinh nghiệm giống nhau.
Dù ngày nay là những nhà chính trị đối lập, Tổng thống Bush và Nghị sĩ John F. Kerry đã từng là bạn học tại Đại Học Yale. Hai người thanh niên học cách nhau hai năm tại trường đại học danh tiếng, nhưng họ không thật sự biết rõ về nhau.
Kerry thích chính trị rất sớm, anh tham dự những đoàn thể chính trị và những nhóm tranh luận để bàn những chuyện thời sự với những sinh viên khác.
Bush trở thành chủ tịch câu lạc bộ sinh viên nam, tương tự một nhóm giao lưu cho cánh mày râu vậy.
Cả Bush và Kerry đều thuộc về một hội kín gọi là Skull và Bone (Đầu lâu và Xương). Hội này hoạt động bí mật đến nỗi các thành viên không được phép tiết lộ về hội.
Học xong đại học, Kerry gia nhập Hải quân và đi chinh chiến ở Việt Nam, một đất nước nhỏ ở Đông Nam Châu Á. Dân chúng thời đó và bây giờ đều nghi ngờ không biết Cuộc Chiến Việt Nam có là một cuộc chiến có ý nghĩa không.
Kerry là thuyền trưởng một tiểu đĩnh tuần tiễu trên những con sông tại miền Cửu Long. Ông đã được một số huân chương khi phục vụ tại Việt Nam.
Bush phục vụ trong Vệ Binh Quốc Gia, ông học lái máy bay tại nhiều căn cứ khác nhau.
Khi họ mãn quân dịch cả hai người đều tranh ghế trong Hạ Viện Hoa Kỳ tại tiểu bang nơi họ trú ngụ. Bush tại Texas và Kerry tại Massachusetts. Nhưng cả hai đều trẻ tuổi và thiếu kinh nghiệm nên họ đều thất bại.
Cả hai người đàn ông Hoa Kỳ, ông Bush và ông Kerry đều dừng chân trong mục tiêu chính trị một khoảng thời gian và quyết định bắt đầu một sự nghiệp khác.
George W. Bush đi học cao học và có bằng cao học Quản Trị Thương Mại. Ông theo chân cha làm việc tại một công ty dầu xăng.
Ông cũng giúp cha trong việc tranh cử tổng thống năm 1988, cố vấn cho cha và ráng thuyết phục dân chúng bầu cho cha ông. Cha của ông, George H.W. Bush thắng cuộc chạy đua đó và làm tổng thống từ năm 1988 đến 1992.
Khi George W. Bush còn là ông chủ đội Texas Ranger, ông giúp đội bóng chày có được một sân vận động mới. Ông lại thử nghiệm tham dự chính trường lần nữa vào năm 1994 và ông đã đắc cử thống đốc tiểu bang Texas hai lần.
Nhưng ông có những kế hoạch lớn hơn Texas. Năm 2000, ông tranh cử tổng thống với Al Gore, đương nhiệm phó tổng thống lúc bấy giờ. Cuộc bầu cử thật sát nút, sát nút đến nỗi gần là một tỷ số hòa. Dù một số tranh luận ứng cử viên nào sẽ thắng, nhưng rút cuộc Bush lên làm tổng thống.
Suốt thời gian này, Nghị sĩ John F. Kerry đi một con đường hơi khác biệt. Ông học luật và trở thành một công tố viên truy tố tội phạm tại tòa án Massachusetts. Sau đó ông quyết định ứng cử vào thượng viện Hoa Kỳ. Kerry thắng cuộc bầu cử và làm một thượng nghị sĩ từ tiểu bang Massachusetts đã 20 năm nay.
Trong 4 năm qua, một ông làm tổng thống và một ông làm thượng nghị sĩ đều hết sức phục vụ Hoa Kỳ trong hai phe Cộng Hòa và Dân Chủ, trong ngành hành pháp và lập pháp. Cả hai đều bàng hoàng xúc động vì vụ 911 làm rung chuyển thế giới. Có lúc ông Kerry ủng hộ ông Bush, có lúc không. Ông thượng nghị sĩ và ông tổng thống đều không có những kỷ niệm êm đẹp sau cùng về Việt Nam.
Trong thời trẻ ông Bush không phải là người hăng hái đi làm bổn phận quân dịch khi cuộc chiến Việt Nam bùng nổ. Ông Kerry có tham chiến ngắn hạn, lập chiến công nhưng về sau lại khước từ vai trò chiến binh và hoạt động theo phe phản chiến. Cả hai ông đều có phần lúng túng về các hành động của thời kỳ còn trẻ.
Ông Kerry thường sẵn sàng thay đổi đường lối vì cho là vẫn theo đuổi mục tiêu nhưng cần thích ứng với hoàn cảnh. Ông Bush là người quyết tâm giữ vững phương thức và mục tiêu, và đôi khi ông không bận tâm đến những yếu tố có thể làm thay đổi quyết tâm của ông. Một bên bảo thủ quá độ của Cộng Hòa và một bên phóng khoáng hơn cả phe Dân Chủ. Đó là con người của hai ứng cử viên.
Dù thắng hay bại, ông Bush cũng đã làm lịch sử vì là người khởi chiến hạ thành Baghdad và dứt điểm ông Saddam. Tổng thống Bush và nội các rất diều hâu của ông đã không tiên đoán được những hậu quả của cuộc chiến sa lầy hiện nay đã làm cho Hoa Kỳ gặp khó khăn từ trong nước ra đến toàn thế giới.
Trước cuộc bầu cử 2004, người dân Mỹ sẽ phải lựa chọn một vị tổng thống có quyết tâm, đã khởi sự lãnh đạo Hoa Kỳ trong 4 năm qua, cần ở lại để giải quyết cho hoàn tất công việc dở dang. Hay là chọn một ông thượng nghị sĩ với đội ngũ mới, đường lối mới, thay thế làm công việc giải quyết các nhu cầu của đất nước.
Trải qua gần 300 năm lập quốc, lưỡng đảng đã thay nhau quản trị Hiệp Chủng Quốc trải qua các thời kỳ suy tàn cũng như hưng thịnh. Tuy nhiên, vai trò của các vị tổng thống không phải là tuyệt đối. Họ vẫn bị quan sát mỗi ngày, mỗi giờ bằng hàng triệu cặp mắt không những riêng cuộc đời họ mà cả gia đình. Đó là ưu điểm của thể chế dân chủ lưỡng đảng tại Hoa Kỳ. Sự hùng mạnh và tồn tại của nước Mỹ chính là nhờ ở dân trí chứ không phải là đặt tất cả trên vai ông tổng thống.
Gửi ý kiến của bạn
