SAIGON (VB) -- Vừa qua, trao đổi với phóng viên báoThanh Niên, TS Lê Xuân Nghĩa - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia cho biết, với mức lãi suất lên tới trên 20%/năm như hiện nay, Việt Nam đang được xếp vào các nước có lãi suất cho vay cao nhất thế giới.
Vài năm gần đây, lãi suất cho vay thương mại của hệ thống ngân hàng trong nước luôn ở mức cao. Đặc biệt, kể từ năm 2011 và quý 1/2012, lãi suất cho vay thông thường lên tới hơn 20%/năm, cao hơn gấp từ 3 - 4 lần so với các nước trong khu vực như Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia…
Ngày 13-3-2012, Ngân hàng Nhà nước VN đã giảm lãi suất cơ bản 1%/năm, khiến các NH thương mại cổ phần phải giảm lãi suất huy động VNĐ xuống 13%/năm nhưng lãi suất cho vay đối với các doanh nghiệp chỉ giảm từ 2 - 4%/năm, vẫn còn ở mức từ 17 - 19%/năm, nghĩa là vẫn tiếp tục đứng ở mức cao. Cụ thể, theo thống kê mới nhất, lãi suất cho vay sản xuất - kinh doanh dao động bình quân từ 16,5% đến 20%/năm, cho vay lĩnh vực phi sản xuất từ 20% đến 25%/năm. Đối với lĩnh vực được khuyến khích và ưu đãi là nông nghiệp, nông thôn và xuất khẩu, lãi vay cũng phố biến từ 14,5% đến 16%/năm.
Chuyên gia tài chính ngân hàng, cố vấn cao cấp của HĐQT Ngân hàng BIDV, TS Cấn Văn Lực cũng nhìn nhận hiếm có quốc gia nào lãi suất cao và duy trì kéo dài như tại VN. “Hiện tại, lãi suất cho vay tại Trung Quốc tầm 5%/năm, Indonesia cũng mức này, còn Singapore thấp hơn. Trung bình của khu vực từ 6 - 8%/năm. Đây là mức lãi suất cơ bản do ngân hàng trung ương các nước công bố. Nếu so sánh với trần lãi suất huy động của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là 13%/năm và đầu ra tức lãi cho vay 16%/năm, thì khoảng cách giữa VN và các nước cũng đã là một trời một vực”.
Vài năm gần đây, lãi suất cho vay thương mại của hệ thống ngân hàng trong nước luôn ở mức cao. Đặc biệt, kể từ năm 2011 và quý 1/2012, lãi suất cho vay thông thường lên tới hơn 20%/năm, cao hơn gấp từ 3 - 4 lần so với các nước trong khu vực như Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia…
Ngày 13-3-2012, Ngân hàng Nhà nước VN đã giảm lãi suất cơ bản 1%/năm, khiến các NH thương mại cổ phần phải giảm lãi suất huy động VNĐ xuống 13%/năm nhưng lãi suất cho vay đối với các doanh nghiệp chỉ giảm từ 2 - 4%/năm, vẫn còn ở mức từ 17 - 19%/năm, nghĩa là vẫn tiếp tục đứng ở mức cao. Cụ thể, theo thống kê mới nhất, lãi suất cho vay sản xuất - kinh doanh dao động bình quân từ 16,5% đến 20%/năm, cho vay lĩnh vực phi sản xuất từ 20% đến 25%/năm. Đối với lĩnh vực được khuyến khích và ưu đãi là nông nghiệp, nông thôn và xuất khẩu, lãi vay cũng phố biến từ 14,5% đến 16%/năm.
Chuyên gia tài chính ngân hàng, cố vấn cao cấp của HĐQT Ngân hàng BIDV, TS Cấn Văn Lực cũng nhìn nhận hiếm có quốc gia nào lãi suất cao và duy trì kéo dài như tại VN. “Hiện tại, lãi suất cho vay tại Trung Quốc tầm 5%/năm, Indonesia cũng mức này, còn Singapore thấp hơn. Trung bình của khu vực từ 6 - 8%/năm. Đây là mức lãi suất cơ bản do ngân hàng trung ương các nước công bố. Nếu so sánh với trần lãi suất huy động của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là 13%/năm và đầu ra tức lãi cho vay 16%/năm, thì khoảng cách giữa VN và các nước cũng đã là một trời một vực”.
Từ khi giảm lãi suất tiền gởi tiết kiệm xuống còn 13%, các ngân hàng ế khách hẳn đi. Như sáng ngày 6-3, ở mặt tiền VPBank Chợ Lớn, vắng khách đến nổi mấy anh bảo vệ đành để cho khách du lịch mượn chỗ ngồi nghỉ chân…(Photo VB)
TS Lê Thẩm Dương - Trưởng khoa Quản trị Doanh nghiệp, Trường ĐH Ngân hàng TP. Sài Gòn cho rằng thực tế cho thấy, ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất 1%, các ngân hàng ồ ạt tung ra các chương trình khuyến mãi. Khách hàng gửi tiền tham gia chương trình bốc thăm trúng thưởng ngay (tần suất trúng thưởng 100%), cào trúng thưởng và chương trình quay số trúng thưởng cuối chương trình với giải đặc biệt từ 1 tỉ đồng trở lên... Cộng thêm chi phí này, lãi suất huy động thực đã cao hơn 13%. "Ngân hàng huy động được 10 đồng phải trích dự trữ bắt buộc, để lại một phần tiền dự trù thanh khoản, ngân hàng phải mua bảo hiểm tiền gửi cho số tiền này... Số còn lại mới cho vay. Số tiền cho vay này phải gánh cho toàn bộ chi phí trên, kể cả một phần lợi nhuận. Chi phí huy động tăng cao thì tất nhiên chi phí đầu ra buộc phải tăng cao" - TS Dương phân tích.
PGS-TS Trần Hoàng Ngân - Phó hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP.Sài Gòn nhận xét: “Khi người ta mua giá thấp thì sẽ bán giá thấp, bản thân các ngân hàng cũng muốn triển khai cho vay nếu không thì chết. Tuy nhiên một số ngân hàng lách vượt trần lãi suất là do vấn đề thanh khoản và thị trường chưa mang tính nghiêm minh. Đó là lý do lãi suất khó giảm”.
Một nguyên nhân khác khiến lãi suất cho vay vẫn chưa thể giảm được, theo TS Lê Thẩm Dương do tâm lý "phòng thủ" thanh khoản. Những nhân hàng huy động được tiền thay vì cho doanh nghiệp vay thì lại mang tiền này mua trái phiếu hoặc cho vay trên thị trường liên ngân hàng. Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng tháng 3-2012 tăng cao hơn so với 2 tháng trước, lên hơn 660,000 tỉ đồng, trong đó giao dịch qua đêm và 1 tuần lên hơn 508,000 tỉ đồng.
Bị lãi suất cao vào bậc nhất thế giới và kéo dài nhiều năm như thế, doanh nghiệp trong nước vẫn phụ thuộc chủ yếu vào tín dụng ngân hàng. Đó là lý do khi tiền tệ bị siết lại, doanh nghiệp đã phá sản hàng loạt.
PGS-TS Trần Hoàng Ngân - Phó hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP.Sài Gòn nhận xét: “Khi người ta mua giá thấp thì sẽ bán giá thấp, bản thân các ngân hàng cũng muốn triển khai cho vay nếu không thì chết. Tuy nhiên một số ngân hàng lách vượt trần lãi suất là do vấn đề thanh khoản và thị trường chưa mang tính nghiêm minh. Đó là lý do lãi suất khó giảm”.
Một nguyên nhân khác khiến lãi suất cho vay vẫn chưa thể giảm được, theo TS Lê Thẩm Dương do tâm lý "phòng thủ" thanh khoản. Những nhân hàng huy động được tiền thay vì cho doanh nghiệp vay thì lại mang tiền này mua trái phiếu hoặc cho vay trên thị trường liên ngân hàng. Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng tháng 3-2012 tăng cao hơn so với 2 tháng trước, lên hơn 660,000 tỉ đồng, trong đó giao dịch qua đêm và 1 tuần lên hơn 508,000 tỉ đồng.
Bị lãi suất cao vào bậc nhất thế giới và kéo dài nhiều năm như thế, doanh nghiệp trong nước vẫn phụ thuộc chủ yếu vào tín dụng ngân hàng. Đó là lý do khi tiền tệ bị siết lại, doanh nghiệp đã phá sản hàng loạt.
Gửi ý kiến của bạn
