Hôm nay,  

Sài Gòn: Cúng Vía Bà Ngũ Hành Tín Ngưỡng Cổ Việt Tộc

15/04/201200:00:00(Xem: 12812)
SAIGON (VB) -- Từ thời Trung Hoa cổ đại, Ngũ Hành vốn là một khái niệm siêu hình học nền tảng trong các học thuyết về Âm Dương/Ngũ Hành của Khổng tử và Lão tử. Ngũ Hành là năm loại vật chất căn bản, gồm: Kim (kim loại), Mộc (gỗ), Thủy (nước), Hỏa (lửa) và Thổ (đất).

Theo kinh Dịch và kinh Thư, năm chất liệu ấy vận động, phát triển theo hướng "tương sinh" và “tương khắc", đồng thời biểu thị quy luật sinh thành/vận động của toàn vũ trụ và cả trong cuộc sinh tồn của nhân loại. Xuất phát từ Trung Quốc, lần hồi thuyết Ngũ Hành được tín ngưỡng hóa, thành sự thờ phượng “vạn vật linh thiêng” rất phổ biến trong nhiều dân tộc Á Đông cho đến ngày nay.

Tiếp nhận thuyết Ngũ Hành từ phương Bắc, rồi hòa quyện vào những tín ngưỡng dân gian đã có trước, người Việt cổ đã đưa thuyết này vào sinh hoạt thờ phượng với những nhận định thực tiễn, giản dị. Chẳng hạn như ở vùng nóng bức, quanh năm thường xảy ra hoả hoạn, thì hành Hỏa với hình tượng Hỏa thần được lập miếu thờ; vùng duyên hải, sông rạch thì thờ Thủy thần; vùng rừng núi thờ Bà Chúa Thượng Ngàn; vùng trồng lúa, trồng màu thờ Thổ thần, v.v…

Mặt khác, tại nước Việt xưa, so với các tục thờ Thổ Địa, Thần Tài, Chúa Xứ Thánh mẫu,v.v…, tục thờ Ngũ Hành đã xuất hiện muộn hơn nhưng đặc biệt lại được dân gian nhân hình hóa cho khác đi mà thành tục thờ Ngũ Hành Nương Nương, tức một nhóm năm vị nữ thần. Còn muộn hơn nữa là đến năm Duy Tân thứ năm (tức năm 1911), triều đình nhà Nguyễn mới sắc phong chung cho năm Bà là các “Đức Thánh Nương, Trứ Phong Dực Bảo Trung Hưng Thượng Đẳng Thần", có phân ra minh bạch là: “Thổ Đức Thánh Phi”, “Hoả Đức Thánh Phi”, “Kim Đức Thánh Phi, “Thủy Đức Thánh Phi” và “Mộc Đức Thánh Phi”. Lần hồi tục thờ Năm Bà Ngũ Hành truyền bá rộng rãi trong dân gian, theo chân lớp người đi khai hoang , dựng nghiệp vào tận phía Nam… Từ nhiều thế kỷ trước, bên cạnh việc xây chùa thờ Phật, lập đình, miếu thờ Thành Hoàng…, người dân đất Gia Định xưa đã lập cả những ngôi miễu nho nhỏ để thờ cúng Ngũ Hành Nương Nương.

vb_cung_via_ba_ngu_hanh_2012_medium

Hát, tế theo nghi thức vía Bà.(Photo VB)
Theo tập tục thì hằng năm, những miễu thờ Bà Ngũ Hành ở rải rác trong khắp nội thành, ngoại thành vùng Sài Gòn đều đồng loạt tổ chức lễ vía Bà vào ngày 19 tháng Ba âm lịch, như năm nay là nhằm ngày 9/4/2012 vừa qua. Dù cơ ngơi của miễu Ngũ Hành có nhỏ bé, đơn sơ, bổn đạo có nghèo khó đến dường nào, bà con ở địa phương, khu vực có lập miễu bao giờ cũng ráng thực hiện một nghi thức đặc biệt trong kỳ vía Bà, đó là mời đám bóng rỗi – hầu hết là dân pêđê nam – đến hát tế, múa dưng bông… Như ở một ngôi miễu rất nhỏ, chỉ cỡ 5 – 6 mét vuông, nằm sâu trong một con hẽm đường Lê Lợi (quận Gò Vấp), bổn đạo hầu hết là dân lao động nghèo, chỉ bày được 2 – 3 bàn cơm đạm bạc ngay trên lối đi trong hẽm để đãi khách đến cúng, phải gói ghém nên chỉ mời một anh bóng và một nhạc công đờn cổ nhạc đến thực hiện phần hát, tế cho đúng theo nghi thức vía Bà.

Ý kiến bạn đọc
18/04/201214:30:56
Khách
ÔI TRỜI ƠI lại cái gì cũng từ tầu là sao ?tại sao ko bão là tấu bắt chước ta ,nên lưu ý chữ tượng hình cũng là từ bách VIỆT ,kinh dich bác học tầu chưa dám nhận là cũa họ nhé ,vì đó là cũa NGƯIỜI VIỆT ,kính .
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Câu Lạc Bộ Nhiếp Ảnh Việt Nam/VN Photography Club sẽ tổ chức một cuộc triển lãm ảnh nghệ thuật "Ánh sáng và sắc màu" tại Little Saigon, Nam Cali. Buổi triển lãm sẽ diễn ra hai ngày, Thứ Bảy và Chủ Nhật, 7 và 8 tháng 12 năm 2019 từ 10 giờ sáng đến 5 giờ chiều, tại Hội trường nhật báo Người Việt
Bộ trưởng quốc phòng Nam Han, Jeong Kyeong-doo và đồng nhiệm Trung Quốc, Ngụy Phượng Hòa đã đồng ý thiết lập thêm những đường dây nóng quân sự giữa hai nước và chuẩn bị cho chuyến công du của bộ trưởng Jeong đến Trung Quốc vào năm 2020.
Ánh nắng chiều đã tắt nhưng tôi vẫn như cảm nhận được cái nóng hừng hực qua cung cách vén ống tay áo để lau mồ hôi trán của người tưới cỏ.
Công Ty Disneyland sẽ chính thức tham dự cuộc Diễn Hành Tết tại Westminster với sự góp mặt của nhiều nhân vật trong đó có Mickey và Mini Mouse.
Thương vụ bán hàng trên mạng tại Hoa Kỳ Ngày Lễ Tạ Ơn đã tăng vọt 17$ tới 4.1 tỉ đôla, theo Salesforce cho biết. Doanh thu bán hàng mạng trên toàn cầu đã tăng còn nhanh hơn.
2 du khách của chiếc du thuyền Carnival Cruise Line đã chdết trong một xe buýt trong thời gian một tua độc lập tại Belize hôm Thứ Tư.
Thủ Tướng Iraq Adel Abdul-Mahdi cho biết hôm Thứ Sáu rằng ông sẽ từ chức theo sau nhiều tuần lễ biểu tình bạo động và lời kêu gọi ông ra đi bởi nhà lãnh đạo tôn giáo hàng đầu quốc gia của phái Hồi Giáo Shia.
2 phi đạn được Bắc Hàn phóng đi hôm Thứ Năm “được cho là bắn từ một bệ phóng phi đạn nòng siêu lớn,” theo các viên chức quân sự Nam Hàn cho biết.
Cảnh sát Anh đã bắn chết một người tấn công khủng bố hôm Thứ Sáu tại Cầu London -- một sự kiện đau lòng đã khiến ít nhất một người vô tội thiệt mạng và một số người khác bị thương xung quanh con đường trọng yếu là nơi xảy ra vụ tấn công Hồi Giáo chết người chỉ hơn hai năm trước.
Trấn Cảnh Đồng nằm bên bờ sông Liễu Hạ, xinh đẹp như cảnh thiên thai ở chốn trần gian. Khách thương hồ đến đi mua bán quanh năm. Khách du thanh tú lịch lãm cũng dập dìu trẩy hội…
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.