Hôm nay,  

Sài Gòn: Cúng Vía Bà Ngũ Hành Tín Ngưỡng Cổ Việt Tộc

15/04/201200:00:00(Xem: 12807)
SAIGON (VB) -- Từ thời Trung Hoa cổ đại, Ngũ Hành vốn là một khái niệm siêu hình học nền tảng trong các học thuyết về Âm Dương/Ngũ Hành của Khổng tử và Lão tử. Ngũ Hành là năm loại vật chất căn bản, gồm: Kim (kim loại), Mộc (gỗ), Thủy (nước), Hỏa (lửa) và Thổ (đất).

Theo kinh Dịch và kinh Thư, năm chất liệu ấy vận động, phát triển theo hướng "tương sinh" và “tương khắc", đồng thời biểu thị quy luật sinh thành/vận động của toàn vũ trụ và cả trong cuộc sinh tồn của nhân loại. Xuất phát từ Trung Quốc, lần hồi thuyết Ngũ Hành được tín ngưỡng hóa, thành sự thờ phượng “vạn vật linh thiêng” rất phổ biến trong nhiều dân tộc Á Đông cho đến ngày nay.

Tiếp nhận thuyết Ngũ Hành từ phương Bắc, rồi hòa quyện vào những tín ngưỡng dân gian đã có trước, người Việt cổ đã đưa thuyết này vào sinh hoạt thờ phượng với những nhận định thực tiễn, giản dị. Chẳng hạn như ở vùng nóng bức, quanh năm thường xảy ra hoả hoạn, thì hành Hỏa với hình tượng Hỏa thần được lập miếu thờ; vùng duyên hải, sông rạch thì thờ Thủy thần; vùng rừng núi thờ Bà Chúa Thượng Ngàn; vùng trồng lúa, trồng màu thờ Thổ thần, v.v…

Mặt khác, tại nước Việt xưa, so với các tục thờ Thổ Địa, Thần Tài, Chúa Xứ Thánh mẫu,v.v…, tục thờ Ngũ Hành đã xuất hiện muộn hơn nhưng đặc biệt lại được dân gian nhân hình hóa cho khác đi mà thành tục thờ Ngũ Hành Nương Nương, tức một nhóm năm vị nữ thần. Còn muộn hơn nữa là đến năm Duy Tân thứ năm (tức năm 1911), triều đình nhà Nguyễn mới sắc phong chung cho năm Bà là các “Đức Thánh Nương, Trứ Phong Dực Bảo Trung Hưng Thượng Đẳng Thần", có phân ra minh bạch là: “Thổ Đức Thánh Phi”, “Hoả Đức Thánh Phi”, “Kim Đức Thánh Phi, “Thủy Đức Thánh Phi” và “Mộc Đức Thánh Phi”. Lần hồi tục thờ Năm Bà Ngũ Hành truyền bá rộng rãi trong dân gian, theo chân lớp người đi khai hoang , dựng nghiệp vào tận phía Nam… Từ nhiều thế kỷ trước, bên cạnh việc xây chùa thờ Phật, lập đình, miếu thờ Thành Hoàng…, người dân đất Gia Định xưa đã lập cả những ngôi miễu nho nhỏ để thờ cúng Ngũ Hành Nương Nương.

vb_cung_via_ba_ngu_hanh_2012_medium

Hát, tế theo nghi thức vía Bà.(Photo VB)
Theo tập tục thì hằng năm, những miễu thờ Bà Ngũ Hành ở rải rác trong khắp nội thành, ngoại thành vùng Sài Gòn đều đồng loạt tổ chức lễ vía Bà vào ngày 19 tháng Ba âm lịch, như năm nay là nhằm ngày 9/4/2012 vừa qua. Dù cơ ngơi của miễu Ngũ Hành có nhỏ bé, đơn sơ, bổn đạo có nghèo khó đến dường nào, bà con ở địa phương, khu vực có lập miễu bao giờ cũng ráng thực hiện một nghi thức đặc biệt trong kỳ vía Bà, đó là mời đám bóng rỗi – hầu hết là dân pêđê nam – đến hát tế, múa dưng bông… Như ở một ngôi miễu rất nhỏ, chỉ cỡ 5 – 6 mét vuông, nằm sâu trong một con hẽm đường Lê Lợi (quận Gò Vấp), bổn đạo hầu hết là dân lao động nghèo, chỉ bày được 2 – 3 bàn cơm đạm bạc ngay trên lối đi trong hẽm để đãi khách đến cúng, phải gói ghém nên chỉ mời một anh bóng và một nhạc công đờn cổ nhạc đến thực hiện phần hát, tế cho đúng theo nghi thức vía Bà.

Ý kiến bạn đọc
18/04/201214:30:56
Khách
ÔI TRỜI ƠI lại cái gì cũng từ tầu là sao ?tại sao ko bão là tấu bắt chước ta ,nên lưu ý chữ tượng hình cũng là từ bách VIỆT ,kinh dich bác học tầu chưa dám nhận là cũa họ nhé ,vì đó là cũa NGƯIỜI VIỆT ,kính .
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
DB Rick Miller thuộc Đảng Cộng Hòa, đại diện khu vực Sugar Land, đã bị phản ứng gay gắt sau khi ông chụp mũ các đối thủ tranh ghế ông chỉ vì họ là người Mỹ gốc Á trong địa hạt đông ngưởi gốc Á.
Ai quyết tâm đi tìm chân lý và hướng thượng cuộc đời trong tinh thần – Tu là cõi phúc – đều hưởng được sự bình an trong tâm hồn, tức là hưởng được hạnh phúc, Thiên đàng, Niết bàn, Cõi phúc ở trần gian
nữ tài tử Julia Roberts và cựu đệ nhất phu nhân Michelle Obama sẽ có chuyến đi đặc biệt thăm Việt Nam trước khi sang Malaysia dự chương trình "Leaders: Asia-Pacific"
ông có tập Thơ Lửa, cùng làm với Đoàn Văn Cừ, gồm những bài thơ đề cao cuộc kháng chiến chống Pháp, do Cơ quan Kháng chiến Liên khu III xuất bản, được in ở Thái Nguyên năm 1948
James Nguyen Fernandes, 43 tuổi, bị buộc tội 6 vụ tấn công, gồm 2 tội tấn công cố ý sát hại, và 6 tội phạm tội liên quan súng, theo hồ sơ tòa án cho biết.
Cục Cảnh sát Hình sự của Bộ Công an mới đây thừa nhận Việt Nam là một “điểm nóng” của nạn buôn người và di cư bất hợp pháp, với lợi nhuận hàng năm lên đến hàng chục tỉ đôla.
Khi chưa thấy ánh mặt trời, Tôi đã cảm nhận được muôn ngàn đau khổ, Của mẹ cha, Của bà con và của muôn triệu người dân gần xa trong nước, Lúc mẹ ôm bụng bầu chạy từ chỗ nầy sang chỗ khác,
Theo bản tin từ đài KUSI, Dân biểu Cộng Hòa Duncan D. Hunter cho biết ông sẽ nhận một tội sử dụng sai trái quỹ vận động khi ra tòa vào hôm Thứ Ba ngày 3 tháng 12/2019 trước Chánh án Thomas J. Whelan.
Mùa cháy rừng hiện nay nêu bật việc cần phải nhanh chóng đạt được các mục tiêu loại bỏ carbon đầy tham vọng của California, và bản báo cáo ‘Lộ Trình 2045’ đặt ra sơ đồ định hướng để đạt được mục tiêu đó
Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm Thứ Hai, 2 tháng 12, lên án các nhà Dân Chủ tại Hạ Viện về việc tổ chức điều trần luận tội trong khi ông đang dự hội nghị thượng đỉnh NATO tại London
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.