Để có thể tìm hiểu phần nào những nguyên nhân dẫn đến trận Cuồng Phong Cabramatta cùng aœnh hươœng cuœa nó đối với cư dân trong vùng, Sàigòn Times xin trân trọng cống hiến qúy độc giaœ thiên phóng sự điều tra đặc biệt nhiều kỳ cuœa đặc phái viên Lê Thaœo Minh với nhan đề: Cuồng Phong Cabramatta!
*
Đi dạo vòng quanh Cabramatta những ngày gần đây người ta thấy và nghe lắm chuyện ly kỳ. Những tấm banner và poster được dán khắp nơi mang những dòng chữ “Chúng tôi phaœn đối bán bãi đậu xe”, “Yêu cầu đối xưœ công bằng với caœ hai khu vực CBD Cabramatta”. Nhiều tấm bích chương vận động này vẫn tiếp tục ngạo nghễ đứng vững tại nhiều nơi nó được dán lên ngày này qua ngày khác. Tuy nhiên có nhiều tấm bị ai đó lén lút bóc vội vàng trong đêm ngay sau khi nó được dán lên vào buổi chiều. Vì sao" Một số vị chuœ nhân các cưœa hiệu công khai thừa nhận họ uœng hộ việc phát triển Cabramatta theo dự án DCP vì thế không muốn các bích chương chống đối có mặt trước cưœa tiệm cuœa họ. Chuyện này nghe có veœ hợp lý và chịu chơi theo tinh thần dân chuœ tự do, nhưng đặc phái viên Sàigòn Times lạnh caœ người khi thấy một số vị “ngoaœnh trước ngó sau, dáng điệu sợ sệt” rồi bật mí cho biết, “Tui phaœi lột tấm bích chương đó vì sợ mấy ông Council traœ thù đó cha. Hừ, xưa nay, tây hay ta, Úc hay Việt thì cũng rứa caœ thôi. Họ mà không ưa là dưa có dòi. Tránh mặt mấy thầy chú ra, họa may mới làm ăn được. Chứ gây với họ, chỉ mình thiệt.”
Nghe thương gia gốc Mít nói cứ như thời còn ơœ với cộng saœn VN sợ uœy ban nhân dân bắt đi làm thuœy lợi vậy, nhưng quý vị chuœ nhân này cứ tỉnh bơ “Ấy cha không tin thì cứ đến các chỗ đó mà hoœi xem mấy ông Council traœ thù như thế nào...”
Vậy mà chuyện đó chưa kinh dị bằng chuyện này. Nhân khi ngồi uống cà phê ơœ Cabramatta, đặc phái viên Sàigòn Times nghe loœm được câu chuyện cuœa một số quý ông trung niên trong cộng đồng bàn về dự án DCP. Một ông mặt đen như Trương Phi sang saœng rằng “Mẹ kiếp. Cái này tụi Việt cộng nó gọi là tư baœn lũng đoạn nhà nước đó. Mấy thằng tư baœn đang sơœ hữu các khu đất ơœ vùng phía đông Cabramatta, bên kia đường rầy xe lưœa, vận động đám nghị viên đàn em bày ra cái dự án phát triển này để bán đất giá cao cho tụi nhà thầu đó mà. Mười mấy năm trước, tụi nó mua đất ơœ bên đó reœ như bèo. Bây giờ mà cái dự án này được thông qua, thế nào tụi nó cũng bán được giá gấp caœ chục lần”. Liền đó, một vị mày râu hệt như quan Vân Trường traœ lời “Thì phía bên này cũng đâu có khá gì hơn. Nhìn vậy chứ vùng phía tây này đất đai, địa saœn cũng nằm trong tay một số gia đình gốc Á Châu mấy mươi năm nay làm mưa làm gió, cho thuê bóp hầu bóp họng tụi mình. Council muốn thôi không để đám này thuœ lợi nữa mà muốn tạo cơ hội cho một số người khác vươn lên để cân bằng thế lực đó mà”. Nghe qua không biết hư thực thế nào mà sao cứ tươœng như đang nghe âm thanh sát phạt cuœa binh đao, tiếng súng đạn đì đùng hệt như đọc tiểu thuyết “Phát súng ân tình ” cuœa Trường Sơn Lê Xuân Nhị.
Nhưng đó là truyện hai ngày trước. Truyện tối Thứ Ba, 27 tháng 6 vừa qua mới nực cười và kinh hoàng. Nguyên do là trong cuộc họp hội đồng thành phố Fairfield hôm tối thứ ba vừa qua, nghị viên Dennis Huỳnh cùng với các đồng nghiệp trong đaœng Lao động nhất tề đứng dậy chống lại các nguyện vọng cuœa giới tiểu thương Cabramatta. Ông Dennis Huỳnh kiên quyết thực hiện cho bằng được dự án DCP, ông chống lại việc trì hoãn dự án này cho đến khi có các cuộc điều nghiên cẩn thận hơn, ông chống lại việc đối xưœ hai khu đông và tây công bằng như nhau. Cưœ tri Cabramatta, những người từng cầm lá phiếu bầu ông làm ông nghị, bàng hoàng như không thể tin vào mắt mình rằng ông có thể hành xưœ boœ ngoài tai mọi ý kiến cuœa cưœ tri. Và cưœ tri Cabramatta đã nổi giận khuœng khiếp đến nỗi họ đã xông lại hùng hổ chất vấn ông. Không hiểu vì ông là người thâm mưu viễn lự biết lo xa, biết nhìn thấy cái nguy hiểm trước khi nó xaœy ra, hay vì thái độ “chất vấn ông nghị” cuœa cưœ tri Á Châu có phần “múa tay múa chân” hơn là dùng lời nói, khiến ông dễ hiểu lầm, hay vì lý do nào khác không ai biết, chỉ biết rằng ngay khi đám đông cưœ tri ồn ào tiến về phía ông nghị, lập tức ông nghị Huỳnh tái mặt boœ chạy, trong khi các đồng viện cuœa ông vội vàng gọi caœnh sát đến tái lập trật tự. Trong khi đó ông nghị Thắng, trước mặt cộng đồng Cabramatta, tha thiết kêu gọi đừng bán các bãi đậu xe, kêu gọi đối xưœ công bằng với caœ hai khu đông và tây. Trong con mắt cuœa cộng đồng Cabramatta, ông nghị viên Ngô Đức Thắng mới đúng thật là ông nghị cuœa phe ta, xứng đáng được cưœ tri Á Châu chọn mặt gưœi vàng.
Sau nhiều tháng được đưa ra để tham khaœo ý kiến cuœa công luận, dự án phát triển khu vực trung tâm cuœa thị trấn Cabramatta, sau khi được sưœa chữa nhiều chi tiết, đã được thông qua trong một cuộc họp bão tố chưa từng thấy trong sinh hoạt chính trường cuœa hội đồng thành phố Fairfield. Baœn dự án mệnh danh Development Control Plan No.5/2000 (DCP), trong thời gian qua, đã gây nhiều lo ngại xôn xao trong cộng đồng tiểu thương vùng Cabramatta. Những lo ngại này cuœa giới tiểu thương đã dẫn đến việc hình thành một cuộc vận động ráo riết trong vùng Cabramatta nhằm buộc hội đồng thành phố Fairfield phaœi huœy boœ dự án phát triển nói trên, hay sưœa chữa dự án lại cho phù hợp với nguyện vọng cuœa đa số giới tiểu thương trong vùng.
Cuộc vận động trong cộng đồng tiểu thương ơœ Cabramatta đi song hành với những cuộc tranh luận gay gắt cuœa các nghị viên trong hội đồng thành phố về các chi tiết liên quan đến dự án, đã làm phát sinh ra những nguồn dư luận trái ngược lẫn những tin đồn đáng lưu ý. Bám sát tình hình những cuộc tranh luận và những cuộc vận động nói trên, đặc phái viên cuœa Sàigòn Times đã cố gắng ghi nhận lại một cách trung thực tất caœ những sự kiện, những xung đột, dư luận và các tin đồn có liên quan đến dự án phát triển lớn này, nhằm giúp quý độc giaœ có một cái nhìn bao quát và chính xác hơn về những gì đã và đang xaœy ra chung quanh dự án DCP.
Trước hết dự án DCP có liên quan đến việc xây dựng một bãi đậu xe mới tại khu vực thương mãi trung tâm cuœa Cabramatta. Các nghị viên cuœa đaœng Lao động, trong đó có nghị viên Dennis Huỳnh cho rằng xây dựng một bãi đậu xe mới đó chính là mối quan tâm ưu tiên hàng đầu cuœa đaœng Lao động đối với tương lai phát triển cuœa Cabramatta. Tuy nhiên cho đến giờ phút này khoaœn kinh phí từ 8 đến 12 triệu đô la để xây bãi đậu xe vẫn chưa được khẳng định sẽ lấy từ đâu ra. Các nghị viên thuộc đaœng Lao động tin rằng giaœi pháp tốt đẹp nhất là bán các bãi đậu xe hiện tại cho các nhà đầu tư và dùng tiền thu được để xây dựng bãi đậu xe mới. Trong khi đó một số nghị viên khác, cùng với nghị viên Ngô Đức Thắng (thuộc đaœng Unity), lại uœng hộ ý kiến cuœa đa số giới tiểu thương Cabramatta là không bán các bãi đậu xe hiện tại. Tại điểm này nghị viên Dennis Huỳnh đã cho rằng nghị viên Ngô Đức Thắng giaœo hoạt cố tình hướng dẫn sai lạc quần chúng khi ông Thắng từng đồng ý xây dựng bãi đậu xe mới trong một cuộc họp cuœa hội đồng thành phố Fairfield, và tố cáo ngược ông Huỳnh là đã không tham dự buổi họp nói trên.
Ông Dennis Huỳnh cho rằng lúc ấy đang tham dự một cuộc họp về du lịch tại Trung tâm triễn lãm Sydney và tin rằng các đồng nghiệp cuœa ông trong đaœng Lao động sẽ thay ông thể hiện nguyện vọng xây dựng bãi đậu xe mới này. Dù muốn hay không ông Dennis Huỳnh và ông Ngô Đức Thắng, hai nghị viên gốc Á Châu trong hội đồng thành phố Fairfield, đã không đoàn kết cùng tranh đấu chung cho quyền lợi cuœa cộng đồng Cabramatta mà đã trơœ thành hai đối thuœ chính trị bị chi phối bơœi những quan điểm cá nhân và áp lực cuœa các đaœng phái chính trị. Thời gian qua nghị viên Dennis Huỳnh đã có nhiều bài báo cũng như các thông báo báo chí thể hiện quan điểm cuœa ông ta về vấn đề xây dựng bãi đậu xe. Gần đây trên một tờ báo Hoa ngữ tại địa phương, dư luận được ông Huỳnh cho biết chính quyền thành phố Fairfield đã có sẵn ngân sách 8 triệu đô la để xây bãi đậu xe mới. Điều này gián tiếp cuœng cố lòng tin cuœa cộng đồng doanh nghiệp rằng sẽ không có việc bán các bãi đậu xe hiện tại. Do đó dự án DCP là có thể chấp nhận được.
Tuy nhiên cuối cùng hóa ra hội đồng thành phố Fairfield khẳng định rằng thành phố chẳng có xu nào để xây bãi đậu xe mới, thế là việc bán các bãi đậu xe hiện tại thành ra là việc khó mà tránh khoœi. Hậu quaœ là cộng đồng Cabramatta caœm thấy họ bị nghị viên Dennis Huỳnh lừa dối. Nếu caœm nghị bị lừa dối cuœa cộng đồng Cabramatta là đúng thì câu hoœi được đặt ra là vì sao ông Dennis Huỳnh lại lừa dối một cộng đồng đã bầu ông làm nghị viên cuœa thành phố đại diện cho họ" Vì động cơ cá nhân hay vị áp lực cuœa đaœng Lao động" Chưa có câu traœ lời, nhưng ông Dennis Huỳnh trước một buổi họp chính thức cuœa hội đồng thành phố Fairfield vào đêm thứ ba 27.6 đã thanh minh thanh nga rằng tay nào dịch bài cuœa ông từ tiếng Anh ra tiếng Hoa đã dịch sai bét và làm cộng đồng Cabramatta hiểu nhầm ông. Chuyện dịch sai hay dịch đúng cũng chưa đi về đâu vì thị trươœng thành phố Fairfield là ngài Anwar Khosaba đang tìm một tay thông dịch độc lập để dịch lại bài cuœa ông nghị Dennis Huỳnh.
Về tổng thể, dự án (DCP) là một dự án quy hoạch nhằm phát triển khu thương mại trung tâm cuœa thị trấn Cabramatta, hướng đến việc biến Cabramatta thành một thị trấn thương mãi phát triển cân đối hơn trong tương lai. Để thực hiện được việc này, hội đồng thành phố Fairfield và các chuyên viên quy hoạch đã vạch ra một phương án phát triển mạnh khu vực phía đông cuœa thị trấn Cabramatta. Trong vòng 20 năm qua khu vực phía tây cuœa thị trấn Cabramatta đã phát triển trơœ thành một khu thương nghiệp sầm uất với những biểu tượng đa văn hóa đặc thù. Tuy nhiên khu vực phía đông cuœa thị trấn Cabramatta lại rất kém phát triển, dường như bị lãng quên và buồn hiu hắt.
Lý luận cuœa những nghị viên uœng hộ dự án DCP là khu phía đông chưa phát triển nên cần được ưu tiên nâng đỡ. Một trong các biện pháp nâng đỡ này là không có giới hạn về diện tích các cưœa hiệu sẽ được khai trương trong tương lai. Trong khi đó các cưœa hiệu cuœa khu vực phía đông bị giới hạn trong phạm vi từ 2500 đến 4000 mét vuông là tối đa. Theo quan điểm cuœa nghị viên Ngô Đức Thắng, đại diện quan điểm cuœa đa số giới tiểu thương Cabramatta, thì điều đó là không công bằng. Ông Thắng cũng như nhiều chuœ nhân các doanh nghiệp tiểu thương cho rằng khu đông và khu tây cuœa trung tâm thương mại Cabramatta phaœi được đối xưœ công bằng. Nghĩa là bên tây bị giới hạn ơœ mức 4000 mét vuông thì bên đông cũng phaœi chịu mức giới hạn y như vậy.
Cũng trong buổi tối đến dự buổi họp hội đồng thành phố Fairfield nói trên, đặc phái viên Sàigòn Times có dịp lắng nghe một số ý kiến cuœa quý vị trong cộng đồng Việt, Hoa liên quan đến tư cách các vị nghị viên đã từng được họ góp phiếu bầu lên. Bên cạnh một số người hậm hực, la ó chưœi ruœa nghị viên Dennis Huỳnh và đaœng Lao động là phaœn bội, là gian dối và dọa không bầu cho họ nữa, có một vị cao niên xem ra có veœ am hiểu chính trường đã nói với người bạn ngồi bên cạnh rằng “Tôi cho rằng ông nghị viên Dennis Huỳnh chỉ là con cờ thí cuœa đaœng Lao động mà thôi. Vùng này đông người Việt, người Việt mà tức giận thì chỉ có Dennis Huỳnh, cũng là người Việt, chết mà thôi. Đaœng sẽ có cơ hội đề cưœ một ứng cưœ viên Úc nòi ra thay thế. Thiếu gì người mê cái chức nghị viên cuœa Dennis Huỳnh”.
Ông bạn ngồi bên liền traœ lời rằng “Tôi cho rằng cộng đồng mình cần phaœi đặt lại vấn đề lâu nay mình vẫn trung thành với đaœng Lao động. Thêm vào đó, cũng cần xét lại việc có nên boœ phiếu bầu cho người mình hay không. Cứ như cái truyện sờ sờ ra trước mắt, tôi thấy người mình có lọt vô một, hay hai ông, thì có chống đến cùng cũng chẳng được chuyện gì. Vô nhiều mà họ phaœi đoàn kết thì may ra, chứ còn một, hay hai ông mà lại cãi nhau như mổ bò như hai ông này thì thiệt... Mới có hai ông nghị gốc Việt mà đã lắm chuyện thế này, huống hồ gì dại dột mà bầu thêm vào vài ông nữa”.
Đặc phái viên Sàigòn Times nghe xong caœm thấy hồn vía bâng khuâng, chữ nghĩa bay vù vù chẳng còn nhớ gì được nhiều, thôi thì chỉ biết ngậm ngùi mà nghe thôi. Dù rằng hội đồng thành phố Fairfield đã biểu quyết thông qua dự án DCP bất chấp sự phaœn đối cuœa cộng đồng Cabramatta, tuy nhiên vấn đề chưa hẳn là đã kết thúc ơœ đó. Trong đợt bài kỳ đến, đặc phái viên Sàigòn Times hy vọng sẽ có dịp trình bày chi tiết hơn những khúc mắc bên trong cuœa dự án DCP này.
Lê Thảo Minh