Vậy là ký xong bản thương ước. Mọi chuyện không dễ dàng gì, sau 4 năm thương thuyết, và rồi bất chợt Hà Nội năm ngoái lạnh cẳng cho ngâm bản văn đã ký tắt hồi tháng 7 năm ngoái. Vậy thì tại sao bây giờ lại ký" Và trong thời gian chần chờ, câu giờ, Hà Nội đã chuẩn bị như thế nào" Và sau bản thương ước thì những gì xảy ra" Thật nhiều câu hỏi, cho một vấn đề cực kỳ trọng đại cho cả dân tộc Việt Nam.
Đó là thế nước tới chân, không nhảy thì hối không kịp.
Lý do thứ nhất, Hà Nội thấy rõ rằng một chính phủ mới sắp lên cầm quyền ở Hoa Kỳ, và các bản thăm dò cho thấy ứng viên Tổng Thống Cộng Hòa George W. Bush gần như luôn luôn thắng điểm ứng viên Tổng Thống Dân Chủ Al Gore. Điều này rất quan trọng, vì khuynh hướng đa số Cộng Hòa tại Hạ Viện Hoa Kỳ gần như luôn luôn đặt vấn đề thúc đẩy nhân quyền, tự do và dân chủ cho VN làm điều kiện trước thương ước. Dân tị nạn Việt cũng đang sống đông nhất tại Quận Cam, nơi nổi tiếng bảo thủ với các thế lực nhà thờ Tin Lành và nền chính trị Cộng Hòa từ trước giờ. Dân Chủ chỉ mới đánh đòn đẹp mắt nhất gần đây là đưa được bà Loretta Sanchez lên làm Dân Biểu liên bang ngay tại Quận Cam, và lúc đó phải nhờ các thế lực cấp tiến từ các nơi khác về giúp - thí dụ như nhờ một đạo quân đồng tính luyến ái từ San Francisco về giúp vận động. Nhưng chính bà Sanchez cũng nhượng bộ áp lực dân Việt, khi nói rằng bà muốn có nhân quyền làm điều kiện cho thương ước, khi trả lời phóng viên báo San Jose Mercury News.
Bản tin CNN ngày 5.10.1999 có tường thuật rằng Al Gore thời 1960s viết thư về cuộc chiến, “Đó là sai. Chúng at sai rồi. Nhiều người không thú nhận thế và sẽ không bao giờ; nhưng chúng ta sai rồi.” Lập trường phản chiến này y hệt Clinton.
Hà Nội đã phải suy nghĩ rằng, nhỡ Bush thắng cử Tổng Thống Mỹ tháng 11 này thì sao"
Lý do thứ nhì là tự thân nền kinh tế VN đã tới hồi nguy cấp. Đài RFI từ Paris hôm Thứ Năm nhận xét:
“Trong bối cảnh đầu tư ngoại quốc sút giảm trầm trọng, Việt Nam cần điều kiện thuận lợi để thu hút vốn ngoại quốc và xuất cảng hàng hóa. Hiệp định thương mại Việt - Mỹ một khi được thực thi sẽ giúp cho Việt Nam xuất cảng sang Hoa Kỳ dễ dàng hơn với mức thuế thấp hơn rất nhiều so với hiện nay. Ngân Hàng Thế Giới thẩm định là hàng hóa Việt Nam phần lớn là gạo, vải sợi, cà phê và hải sản xuất cảng sang Hoa Kỳ có thể tăng từ 600 triệu đôla hiện nay lên 800 triệu đôla mỗi năm. Các chuyên gia tin rằng một khi Việt Nam và Hoa Kỳ bình thường hóa thương mại thì giới đầu tư ngoại quốc sẽ trở lại Việt Nam.
”...Việt Nam sẽ mở cửa thị trường trong các lãnh vực ngân hàng, bảo hiểm, viễn thông, du lịch, tư vấn, dịch vụ đúng theo nguyên tắc của WTO. Nói cách khác, chính quyền cộng sản Việt Nam phải mở cửa lãnh vực quốc doanh, chấp nhận cạnh tranh và sẽ phải cải cách hiệu năng của lãnh vực đang thua lỗ này. Hiệp định có thể xem là bằng chứng minh họa kế hoạch kinh tế mới của Việt Nam, một chương trình tự do hóa kinh tế tại Việt Nam... Từ ba năm nay, số đầu tư vào Việt Nam sụt mất 85% và nền kinh tế quả là cần một liều thuốc kích thích.”
Đó là thế nước tới chân, không nhảy thì hối không kịp.
Lý do thứ ba, Trung Quốc đã ký thương ước với Mỹ và có thể gia nhập Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới WTO ngay cuối năm nay; và Mỹ là thị trường khổng lồ mà cả Trung Quốc và Việt Nam chưa tận dụng hết. Các thị trường Liên Âu, Nga & Đông Âu, ASEAN và vùng Á Châu đều đã được VN thử sức tới nơi tới chốn, tung đủ phái đoàn doanh gia chiêu mãi tận lực. Chỉ còn vùng đất Hoa Kỳ chưa nắm bao nhiêu. Các mặt hàng chính của Việt Nam có khả năng xuất cảng vào Mỹ lại trùng hợp với sức mạnh kinh tế của Hoa Lục, như giày, vải dệt, nông sản, hải sản... Và nếu Hoa Lục vào chiếm thị trường Mỹ trước, thì hàng VN kể như vào sau sẽ kẹt. Gỡ gạc bao nhiêu cũng sẽ thiệt thòi.
Thế là phải ký, để trễ thì phải thương thuyết lại với một chính phủ mới, có thể là với chính phủ ông Bush, và không chắc gì gặp lại bà Đại diện Mậu Dịch Hoa Kỳ Barshefsky nhân từ dễ thương tới vậy. Nhỡ ông Bush để cho tiếng nói của Pat Buchanan ảnh hưởng thì mọi chuyện sẽ hỏng.
Hà Nội đã ý thức là phải hội nhập kinh tế thế giới từ nhiều năm nay rồi, và họ cũng đã chuẩn bị kỹ. Cùng ngày với tin bản thương ước ký, là bản tin CSVN cho giải tư 11 công ty viễn thông, lĩnh vực trước giờ vẫn độc quyền. Rồi chính sách cổ phần hóa áp dụng từ hai năm nay, mặc dù trì trệ, nhưng vẫn là ý thức rất rõ.
Và họ cũng biết rất rõ rằng thương ước là một cửa ngõ đưa tới dân chủ, tự do. Họ chấp nhận trò chơi này. Nhưng CSVN cũng nhiều mưu mô để dàn trận trước. Đầu năm nay, CSVN buộc tất cả các nghệ sĩ trình diễn phải xin giấy phép. Đánh một màn thanh lọc là rớt hàng trăm (có thể hàng ngàn) nghệ sĩ. Và chỉ ngay trong một đêm cuối tháng 6.2000, đánh chớp nhoáng y hệt lệnh đổi tiền hơn 2 thập niên trước, CSVN tước tất cả giấy phép báo chí và thẻ ký giả, buộc tất cả phải xin lại các giấy tờ này. Đánh một chiêu, âm thầm loại ra hàng loạt những người cầm bút “khả nghi.”
Nhìn ngược xa hơn, lý ra thương ước là phải do Phan Văn Khải ký với TT Clinton tại New Zealand bên lề hội nghị APEC năm ngoái. Nhưng Hà Nội giờ chót chận lại, không muốn đưa Khải vào một trang sử vinh quang như vậy. Và sau đó là đánh một loạt các đệ tử thân tín của Khải. Văn phòng Phụ Tá Thủ Tướng bị lục soát.
Gọng kềm xiết lại toàn bộ. Lấy cớ đánh tham nhũng để đưa toàn đảng vào cơn sốt lo sợ, im lặng vâng lệnh. Tất cả chỉ để củng cố đảng, chuẩn bị chờ độc chiêu kinh tế thị trường của Mỹ.
Dù vậy kinh tế thị trường sẽ thắng. Mỹ không giấu gì âm mưu này. Dân biểu liên bang Sylvester Reyes (DC-Texas) trong buổi tiệc ở Vườn Hồng Bạch Ốc mừng thương ước hôm Thứ Năm, đã nói với phóng viên CNN rằng, “Dân Chủ có tính truyền nhiễm. Không có cách nào tốt hơn để lan truyền dân chủ hơn là qua việc tham dự [mậu dịch].” Reyes cũng là cựu chiến binh chiến trường VN.
Hãy chúc lành cho dân tộc Việt. Nơi mà ai cũng mong chờ tự do, dân chủ và phú cường.
Gửi ý kiến của bạn
