Vùng Cấm Bay Libya
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
Từ tuần trước Hội đồng Bảo an LHQ đã chấp thuận thiết lập Vùng Cấm Bay ở Libya và cho phép hành động quân sự chống lại nhà độc tài Gadhafi. Từ đó nhiều diễn biến đã xẩy ra khá gay go. Các cuộc tập kích bằng Không quân do Mỹ lãnh đạo từ một Hàng không Mẫu hạm gần bờ biển Libya đã đạt được nhiều kết quả, nhưng sau đó đã giao quyền chỉ huy cho các nước đồng minh của Mỹ ở Âu Châu. Khoảng 130 Tomahawk (phi đạn tầm xa có điều khiển) đã bắn vào các căn cứ quân sự của Libya, đồng thời các chiến đấu cơ của Đồng minh đã đánh vào các căn cứ Không, Hải quân của Libya, nhưng vẫn không đạt được mục tiêu chủ yếu là đòi Gadhafi phải rút hết quân lính ra khỏi các thành phố, thị trấn có giao tranh và chấm dứt những cuộc tấn công nhằm vào thường dân.
Sáng thứ Ba tuần này, các tay súng bắn lén và chiến xa của Gadhafi đã khủng bố dân chúng thành phố duyên hải Misrata. Giới chức quân sự Mỹ cho biết đang xét đến một loạt những khả năng để giúp dân chúng trong hoàn cảnh rất đau khổ là "núp trong nhà tối om, không có điện, không có thực phẩm và nước uống". Tại thủ đô Tripoli của Libya vào lúc tối, dân chúng nghe thấy tiếng súng cao xạ nổ rền và nhiều tiếng bom nổ, có thể phi cơ đồng minh đã đánh vào các căn cứ quân sự của Gadhafi. Nhưng tại Misrata, ở bờ biển phía Đông cách Tripoli 200 cây số, là thành phố chót ở vùng này quân nổi loạn còn giữ được, bị quân chính phủ Gadhafi liêân tục tấn công. Theo lời một bác sĩ, hôm thứ Hai chiến xa của chính phủ đã bắn vào dân chúng biểu tình ôn hòa ở đây.
Hiện nay phần lớn mảnh phía Đông của Libya, có biên giới sát với Ai Cập, đều nằm trong tay phe nổi loạn. Những phe này rất hào ứng và có trật tự, đang tranh đấu mạnh để lợi dụng chiến dịch oanh tạc của quân Đồng minh có khả năng phá vỡ hệ thống phòng không và các dàn đại bác của Gadhafi, đó cũng là cơ hội để họ cứu các phe bạn nổi loạn khác, nay đã quá yếu sau nhiều trận đụng độ với quân chính phủ.
Mặc dù Mỹ có lo ngại cho thành phố Misrata, chính phủ Obama đang nỗ lực trao lại quyền chỉ huy một liên minh đã thành hình trong một lúc quá gấp rút. Trong khi khối NATO có những bất đồng, hôm thứ Ba Pháp đề nghị thành lập một Ủy ban điều hành Chính trị để chỉ huy cuộc hành quân ở Libya. Nếu được chấp thuận nhiệm vụ của Ủy ban sẽ là đem lại trật tự cho tình trạng mà các quan sát viên gọi là hỗn tạp vì có nhiều nước nhằm vào những mục tiêu khác nhau. Mặt khác buổi tối thứ Hai khi có một chiến đấu cơ Mỹ đang thực hiện một sứ mạng ở miền Đông Libya, hai phi công đã nhảy dù ra ngoài an toàn. Các giới chức Mỹ nói phi cơ bị hư máy, không phải bị trúng đạn phòng không.
Từ ngày 15-2 khi vụ nổi loạn ở Libya bắt đầu, phe chống đối gồm nhiều nhóm khác nhau về thành phần, ngay cả sau khi họ đã chiếm được quyền kiểm soát ở một vùng rất rộng lớn thuộc phía Đông của nước này. Chỉ có một phần nhỏ đơn vị quân đội Libya đào ngũ, tham gia phong trào này, trong khi các cấp sĩ quan đào ngũ tìm cách điều hợp một đội quân thường không có huấn luyện và trang bị đầy đủ. Riêng về vai trò của các nước Đồng minh vấn đề cũng khá phức tạp. Ngay tại Mỹ một số nhân vật trong chính giới cũng nêu câu hỏi Mỹ tham gia chiến tranh Libya làm chi cho tốn người tốn của, tại sao không để các nước Âu châu lo liệu chuyện này"
Chiều thứ Ba tại Mỹ, người ta đã thấy Tổng Thống Barack Obama lên tiếng giữa lúc ông đang chính thức viếng thăm một số nước Nam Mỹ. Thật ra ngay từ đầu, chuyến công du này đã bị tình hình Libya làm lu mờ. Tại thủ đô El Salvador của một nước nhỏ là San Salvador, TT Obama nói 4 ngày xung kích bằng Không lực đánh vào Libya sẽ sớm đạt được mục tiêu thiết lập Vùng Cấm Bay và cứu dân chúng nước này thoát khỏi bàn tay đẫm máu của Gadhafi. Ông còn cho biết mặc dù có những sự kèn cựa trong nội bộ các nước đồng minh, trong vài ngày tới nước Mỹ sẽ chuyển giao quyền kiểm soát hành quân cho các nước khác.
Ông còn nói: "Khi việc chuyển giao hoàn thành, không phải phi cơ Mỹ duy trì Vùng Cấm Bay. Không phải cần có các chiến hạm Mỹ mới ngăn chặn được việc cấm chuyển vận vũ khí cho Libya". Một giới chức cao cấp trong quân đội Mỹ nói một nước trong vùng Vịnh Ba Tư là Qatar sẽ bắt đầu cho các chiến đấu cơ bay tuần tiễu trên nền trời Libya vào cuối tuần này. Đây sẽ là nước đầu tiên trong Liên đoàn Á rập trực tiếp tham gia vào cuộc hành quân của quân đội đồng minh trong vùng.
Sáng thứ Tư tuần này, các nguồn tin mới nhất cho biết các chiến xa của Gadhafi đã rút khỏi thành phố Misrata sau một tuần lễ tấn công những người dân nổi loạn ở đây. Trong khi đó các nhà ngoại giao Tây phương đang tiến đến một thỏa hiệp để cho khối NATO có trách nhiệm vùng cấm bay và các chiến hạm của khối quân sự này tuần tiễu miền bờ biển của Libya ở Địa Trung Hải. Một bác sĩ ở Misrata cho biết các chiến xa của Gadhafi đã bỏ chạy vào khoảng nửa đêm. Tuy nhiên tình hình vẫn còn nguy hiểm vì quân bắn lén của Gadhafi còn núp trên các mái nhà để bắn vào dân chúng nổi loạn. Một số chiến xa đã bị bắn phá tan, còn một số đã rút đi. Đây là một chiến thắng hiếm có và rõ rệt nhất của phe nổi loạn. Những lực lượng chống đối không có tổ chức quy củ đã kiểm soát phần lớn phía Đông của Libya, nhưng đã biết tranh đấu để lợi dụng những thắng lợi của các vụ không kích do các lực lương quốc tế đạt được, khiến các cơ cấu phòng không và pháo kích của Gadhafi tan vỡ giữa lúc tưởng như các thế lực nổi loạn của dân chúng sắp sụp đổ.
Trong khi đó, ngoài Misrata, còn Zinan ở phía Tây và Ajdabiya với 140,000 dân được coi là cửa ngõ cho phía Đông của Libya, tức là phía tiếp giáp với Ai Cập. Vào tảng sáng thứ Tư, ở thủ đô Tripoli người ta nghe thấy tiếng súng cao xạ bắn lên và bom nổ. Đây là một đợt tấn công mới nhất của NATO. Chế độ Gadhafi rêu rao hàng chục người dân ở Thủ đô đã chết vì những cuộc oanh tạc của quân quốc tế, nhưng phát ngôn nhân của Ngũ giác đài Mỹ, Thiếu tá Chris Perrine và các giới của quân Đồng minh nói không có người dân nào chết theo các kiểm tra riêng biệt của Đồng minh.
Hôm thứ Ba, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton nói với ABC News rằng có thể một trong những người con trai của Gadhafi đã chết trong các vụ oanh tạc. Bà cũng nói với ABC những người thân cận với Gadhafi đã tiếp xúc với một số nơi ở bên ngoài để thăm dò những sự lựa chọn về tương lai. Nhưng bà không nói rõ một trong số những lựa chọn đó có phải là để Gadhafi trốn ra ngoại quốc lánh nạn hay không. Bà Clinton chỉ nói về một số câu hỏi trong các cuộc thăm dò đó như: "Chúng tôi phải làm gì" Làm thế nào thoát khỏi tình thế này" Việc gì sẽ còn xẩy ra nữa""
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
Từ tuần trước Hội đồng Bảo an LHQ đã chấp thuận thiết lập Vùng Cấm Bay ở Libya và cho phép hành động quân sự chống lại nhà độc tài Gadhafi. Từ đó nhiều diễn biến đã xẩy ra khá gay go. Các cuộc tập kích bằng Không quân do Mỹ lãnh đạo từ một Hàng không Mẫu hạm gần bờ biển Libya đã đạt được nhiều kết quả, nhưng sau đó đã giao quyền chỉ huy cho các nước đồng minh của Mỹ ở Âu Châu. Khoảng 130 Tomahawk (phi đạn tầm xa có điều khiển) đã bắn vào các căn cứ quân sự của Libya, đồng thời các chiến đấu cơ của Đồng minh đã đánh vào các căn cứ Không, Hải quân của Libya, nhưng vẫn không đạt được mục tiêu chủ yếu là đòi Gadhafi phải rút hết quân lính ra khỏi các thành phố, thị trấn có giao tranh và chấm dứt những cuộc tấn công nhằm vào thường dân.
Sáng thứ Ba tuần này, các tay súng bắn lén và chiến xa của Gadhafi đã khủng bố dân chúng thành phố duyên hải Misrata. Giới chức quân sự Mỹ cho biết đang xét đến một loạt những khả năng để giúp dân chúng trong hoàn cảnh rất đau khổ là "núp trong nhà tối om, không có điện, không có thực phẩm và nước uống". Tại thủ đô Tripoli của Libya vào lúc tối, dân chúng nghe thấy tiếng súng cao xạ nổ rền và nhiều tiếng bom nổ, có thể phi cơ đồng minh đã đánh vào các căn cứ quân sự của Gadhafi. Nhưng tại Misrata, ở bờ biển phía Đông cách Tripoli 200 cây số, là thành phố chót ở vùng này quân nổi loạn còn giữ được, bị quân chính phủ Gadhafi liêân tục tấn công. Theo lời một bác sĩ, hôm thứ Hai chiến xa của chính phủ đã bắn vào dân chúng biểu tình ôn hòa ở đây.
Hiện nay phần lớn mảnh phía Đông của Libya, có biên giới sát với Ai Cập, đều nằm trong tay phe nổi loạn. Những phe này rất hào ứng và có trật tự, đang tranh đấu mạnh để lợi dụng chiến dịch oanh tạc của quân Đồng minh có khả năng phá vỡ hệ thống phòng không và các dàn đại bác của Gadhafi, đó cũng là cơ hội để họ cứu các phe bạn nổi loạn khác, nay đã quá yếu sau nhiều trận đụng độ với quân chính phủ.
Mặc dù Mỹ có lo ngại cho thành phố Misrata, chính phủ Obama đang nỗ lực trao lại quyền chỉ huy một liên minh đã thành hình trong một lúc quá gấp rút. Trong khi khối NATO có những bất đồng, hôm thứ Ba Pháp đề nghị thành lập một Ủy ban điều hành Chính trị để chỉ huy cuộc hành quân ở Libya. Nếu được chấp thuận nhiệm vụ của Ủy ban sẽ là đem lại trật tự cho tình trạng mà các quan sát viên gọi là hỗn tạp vì có nhiều nước nhằm vào những mục tiêu khác nhau. Mặt khác buổi tối thứ Hai khi có một chiến đấu cơ Mỹ đang thực hiện một sứ mạng ở miền Đông Libya, hai phi công đã nhảy dù ra ngoài an toàn. Các giới chức Mỹ nói phi cơ bị hư máy, không phải bị trúng đạn phòng không.
Từ ngày 15-2 khi vụ nổi loạn ở Libya bắt đầu, phe chống đối gồm nhiều nhóm khác nhau về thành phần, ngay cả sau khi họ đã chiếm được quyền kiểm soát ở một vùng rất rộng lớn thuộc phía Đông của nước này. Chỉ có một phần nhỏ đơn vị quân đội Libya đào ngũ, tham gia phong trào này, trong khi các cấp sĩ quan đào ngũ tìm cách điều hợp một đội quân thường không có huấn luyện và trang bị đầy đủ. Riêng về vai trò của các nước Đồng minh vấn đề cũng khá phức tạp. Ngay tại Mỹ một số nhân vật trong chính giới cũng nêu câu hỏi Mỹ tham gia chiến tranh Libya làm chi cho tốn người tốn của, tại sao không để các nước Âu châu lo liệu chuyện này"
Chiều thứ Ba tại Mỹ, người ta đã thấy Tổng Thống Barack Obama lên tiếng giữa lúc ông đang chính thức viếng thăm một số nước Nam Mỹ. Thật ra ngay từ đầu, chuyến công du này đã bị tình hình Libya làm lu mờ. Tại thủ đô El Salvador của một nước nhỏ là San Salvador, TT Obama nói 4 ngày xung kích bằng Không lực đánh vào Libya sẽ sớm đạt được mục tiêu thiết lập Vùng Cấm Bay và cứu dân chúng nước này thoát khỏi bàn tay đẫm máu của Gadhafi. Ông còn cho biết mặc dù có những sự kèn cựa trong nội bộ các nước đồng minh, trong vài ngày tới nước Mỹ sẽ chuyển giao quyền kiểm soát hành quân cho các nước khác.
Ông còn nói: "Khi việc chuyển giao hoàn thành, không phải phi cơ Mỹ duy trì Vùng Cấm Bay. Không phải cần có các chiến hạm Mỹ mới ngăn chặn được việc cấm chuyển vận vũ khí cho Libya". Một giới chức cao cấp trong quân đội Mỹ nói một nước trong vùng Vịnh Ba Tư là Qatar sẽ bắt đầu cho các chiến đấu cơ bay tuần tiễu trên nền trời Libya vào cuối tuần này. Đây sẽ là nước đầu tiên trong Liên đoàn Á rập trực tiếp tham gia vào cuộc hành quân của quân đội đồng minh trong vùng.
Sáng thứ Tư tuần này, các nguồn tin mới nhất cho biết các chiến xa của Gadhafi đã rút khỏi thành phố Misrata sau một tuần lễ tấn công những người dân nổi loạn ở đây. Trong khi đó các nhà ngoại giao Tây phương đang tiến đến một thỏa hiệp để cho khối NATO có trách nhiệm vùng cấm bay và các chiến hạm của khối quân sự này tuần tiễu miền bờ biển của Libya ở Địa Trung Hải. Một bác sĩ ở Misrata cho biết các chiến xa của Gadhafi đã bỏ chạy vào khoảng nửa đêm. Tuy nhiên tình hình vẫn còn nguy hiểm vì quân bắn lén của Gadhafi còn núp trên các mái nhà để bắn vào dân chúng nổi loạn. Một số chiến xa đã bị bắn phá tan, còn một số đã rút đi. Đây là một chiến thắng hiếm có và rõ rệt nhất của phe nổi loạn. Những lực lượng chống đối không có tổ chức quy củ đã kiểm soát phần lớn phía Đông của Libya, nhưng đã biết tranh đấu để lợi dụng những thắng lợi của các vụ không kích do các lực lương quốc tế đạt được, khiến các cơ cấu phòng không và pháo kích của Gadhafi tan vỡ giữa lúc tưởng như các thế lực nổi loạn của dân chúng sắp sụp đổ.
Trong khi đó, ngoài Misrata, còn Zinan ở phía Tây và Ajdabiya với 140,000 dân được coi là cửa ngõ cho phía Đông của Libya, tức là phía tiếp giáp với Ai Cập. Vào tảng sáng thứ Tư, ở thủ đô Tripoli người ta nghe thấy tiếng súng cao xạ bắn lên và bom nổ. Đây là một đợt tấn công mới nhất của NATO. Chế độ Gadhafi rêu rao hàng chục người dân ở Thủ đô đã chết vì những cuộc oanh tạc của quân quốc tế, nhưng phát ngôn nhân của Ngũ giác đài Mỹ, Thiếu tá Chris Perrine và các giới của quân Đồng minh nói không có người dân nào chết theo các kiểm tra riêng biệt của Đồng minh.
Hôm thứ Ba, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton nói với ABC News rằng có thể một trong những người con trai của Gadhafi đã chết trong các vụ oanh tạc. Bà cũng nói với ABC những người thân cận với Gadhafi đã tiếp xúc với một số nơi ở bên ngoài để thăm dò những sự lựa chọn về tương lai. Nhưng bà không nói rõ một trong số những lựa chọn đó có phải là để Gadhafi trốn ra ngoại quốc lánh nạn hay không. Bà Clinton chỉ nói về một số câu hỏi trong các cuộc thăm dò đó như: "Chúng tôi phải làm gì" Làm thế nào thoát khỏi tình thế này" Việc gì sẽ còn xẩy ra nữa""
Ý kiến bạn đọc
24/03/201119:49:13
Vũ Thiên Mệnh
Khách
Xin LHQ buộc Gadahfi phải ngưng chiến và ra đi.
