Bản Dịch Việt Ngữ Từ Nguyên Tác “the Chau Trial” Của Tác Giả Elizabeth Pond (xix)

Đọc Sách Mới: Bản dịch Việt ngữ từ nguyên tác “The Chau Trial” của tác giả Elizabeth Pond (XIX)
phiên toà mặt trận, ngày thứ hai

Tác giả Elizabeth Pond

Là một tác giả và diễn giả danh tiếng chuyên về các vấn đề quốc tế, tên tuổi Elizabeth Pond (hình bên) được nể trọng ở Âu Châu và Hoa Kỳ, trong cả hai lãnh vực báo chí và hàn lâm. Ngoài công việc giảng dạy tại các đại học Đức và Mỹ, bà còn là thành viên nhiều hội đồng tham vấn và viện nghiên cứu chiến lược quốc tế và là tác giả của 11 cuốn sách có nội dung đã đụng tới các vấn đề nóng bỏng nhất tại nhiều khu vực của thế giới như bức tường Bá Linh, Chính sách Mỹ đối với nước Đức; Biến động vùng Balcans; Nhận thức về nước Nga; Sự tái sinh của Âu châu... 
Sự nghiệp của Elizabeth Pond bắt đầu bằng “The Chau Trial”. Đúng 40 năm trước đây, sau cuộc tổng công kích Tết Mậu Thân, cô dành nửa năm để ở lại Saigon theo dõi tại chỗ. Và “The Chau Trial” trở thành tác phẩm đầu tay của Elizabeth Pond, với kết luận “Đây là bước khởi đầu sự sụp đổ của ông Thiệu.” 
Cho tới nay, 40 năm sau “Vụ án Trần Ngọc Châu”, tác giả và nhân vật chính trong vụ án - Pond và Châu- vẫn chưa hề gặp nhau. 
Sau đây là bản dịch Việt ngữ “Vụ Án Trần Ngọc Châu” do THANH NGUYỄN và HOÀNG NGỌC TRÁC chuyển ngữ từ nguyên tác “The Chau Trial”, với hế nhưngbản án của phiên xử đầu tiên, không có mặt bị cáo, đã đương nhiên mất hiệu lực một khi ông Châu ký thỉnh nguyện xin được tái xử và ông sẽ ra tòa.

***
XIX. Phiên Toà Mặt Trận, Ngày thứ hai
Ngày thứ Ba, mùng 3 tháng 3, giờ định cho phiên xử là 8 giờ sáng đã qua đi; rồi tiếp đó là 9 giờ, 10 giờ, rồi 11 giờ. Nhưng tòa vẫn chưa nhóm họp.
Sự thể là đã có sự hiểu lầm về phía tòa án -- và sự sĩ diện về phía luật sư đoàn. Cả phía công tố lẫn tòa án đều không ai bàn với ai để tìm cách chỉ định một luật sư mới bào chữa cho ông Châu. Rồi sau đó một bên đã gửi thư cho luật sư Đoàn yêu cầu chỉ định một luật sư biện hộ. Đây là thủ tục thông thường theo đó các bị can đều được tòa án đảm bảo cho quyền được bào chữa.
Thế nhưng một lá thư thứ hai lại được gửi thẳng đến luật sư Mai Hữu Tiệp để yêu cầu ông ta bào chữa cho Dân biểu Châu, và như vậy tức là qua mặt luật sư Đoàn. Tuy thế luật sư Tiệp vẫn thông báo cho luật sư Đoàn việc yêu cầu đó và luật sự Đoàn nhân đó trả đũa về việc người ta đã qua mặt mình. Thay vào đó luật sư Đoàn đã chỉ định luật sư Võ Văn Quan, vốn là một luật sư vào hạng đắt giá nhất ở miền Nam, hiểu theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Ông Quan chẳng dính dáng gì nhiều đến chính trị thế nhưng thân chủ nổi tiếng nhất của ông ta sau vụ đảo chánh năm 1963 lại là ông Ngô Đình Cẩn, bào đệ của cố Tổng Thống Ngô Đình Diệm; người đã từng cai trị vùng I Chiến Thuật như một lãnh địa riêng của mình.
Với những sự rắc rối trong việc chỉ định một luật sư mới dường như là chính quyền không còn mấy tin tưởng vào tốc độ của phiên xử. Cái biểu ngữ ở Sàigòn thông báo về cuộc họp báo của bộ trưởng thông tin về vụ án ông Châu một lần nữa đã được thay đổi. Thoạt tiên người ta đã dự định là vào xế trưa thứ hai, thế rồi lại được dời qua sáng thứ ba. Giờ thì lại được hoãn "cho đến khi có thông báo mới".
Đúng 11 giờ 10 có tiếng kén báo hiệu tòa nhóm họp. Các quân cảnh giữ cho lối ra vào ở chính giữa được quang đãng, và khi báo chí bắt đầu nói chuyện với các luật sư ở lối đi hai bên thì quân cảnh cũng nhào ra đuổi họ đi luôn.
11 giờ 15 phiên tòa bắt đầu. Ông Châu bước vào và chào mọi người. Lại có thêm ba vết băng ở bên cổ ông ta.
Luật sư Võ Văn Quan:
Tôi đã được chỉ định sáng nay vào lúc 10 giờ 30. Đây là vinh dự cho tôi. Cứ theo ngôn từ chuyên môn mà nói thì tôi xin quý tòa cho tôi thời gian để nghiên cứu tất cả những cáo trạng cùng tài liệu có liên quan. Tôi xin được tối thiểu 15 ngày theo luật định để nghiên cứu các tài liệu đó. Sở dĩ tôi yêu cầu như vậy là bởi tôi đặt quyền lợi quốc gia lên trên hết.
Ủy viên công tố:
Mới hôm qua đây quí tòa cũng đã từ chối cùng một nội dung yêu cầu đó của các luật sư. Tòa án này đã được thành lập trong những hoàn cảnh đặc biệt và sau hai năm nó vẫn chưa bị giải thể. Như vậy thì có thể coi như các nhà làm luật đã đương nhiên thừa nhận nó. Tòa án này mang đặc tính khẩn trương. Tòa án này có trách nhiệm vãn hồi trật tự an ninh cho quốc gia càng sớm càng tốt.
Ông Châu 
(đứng thoải mái, chắp tay sau lưng)
Đạo luật 10/68, điều 2, nói rằng tòa án này có thẩm quyền để thụ lý những vụ án trên cơ sở khẩn cấp. Nhưng yêu cầu của luật sư dời vụ xử này lại 15 ngày là theo thủ tục thông thường chứ không theo thủ tục của tòa án đặc biệt này. 
Các tài liệu có liên quan đến vụ án của Dân biểu Châu có thể được tóm lược trong nội có 16 trang. Do đó mà tòa án có thể dời phiên xử sau một thời gian ngắn thôi, chứ không thể là 15 ngày. Nếu ông Quan từ chối không nhận một sự triển hạn ngắn hơn thì quí tòa có thể yêu cầu luật sư Đoàn chỉ định một luật sư khác. Nếu luật sư Đoàn cũng một mực yêu cầu như vậy thì ủy viên công tố có quyền chỉ định một công dân để đảm nhiệm vai trò bào chữa không chuyên nghiệp trong những trường hợp khẩn cấp. Với điều kiện là công dân này có văn bằng luật học.

Việc này nếu xét theo lý lẽ thì chỉ có thể áp dụng trong trường hợp khẩn cấp ngoài mặt trận, nơi mà khó tìm ra luật sư chuyên nghiệp; trong khi ở Sàigòn có đến 200 luật sư chuyên nghiệp.
Vì vậy mà quí tòa có thể cho phép ủy viên công tố yêu cầu một thời gian rất ngắn cho luật sư được chỉ định nghiên cứu tài liệu. Đồng thời quí tòa cũng có thể cho phép ủy viên công tố chỉ định một công dân có bằng luật học chiếu theo điều 10 của sắc luật 11/62 thành lập tòa án này.
Ông Quan:
Ông nói "khẩn cấp" là ý như thế nào" An ninh quốc gia hiện có bị đe dọa không" Phải cần 15 ngày để cho dân chúng người ta thấy rằng tòa án là vô tư. Quyền lợi quốc gia đòi hỏi như vậy. Dân chúng muốn nói là đã có một phiên xử vô tư, rằng các luật sư đã có đủ thời gian nghiên cứu tài liệu, bởi vì bị can là một Dân biểu. Thế nhưng ủy viên công tố lại một mực cho rằng đây là một tòa án đặc biệt với qui định đặc biệt và thủ tục đặc biệt.
Tôi biết rằng ủy viên công tố tinh vi và tài giỏi hơn tôi, do đó mà ủy viên công tố chỉ cần có một thời gian ngắn để nghiên cứu vụ án...
(Có tiếng cười rổn rảng trong phòng họp).
...thế nhưng còn tôi thì lại cần nhiều thời gian hơn bởi tôi không tài ba lỗi lạc như ủy viên công tố.
Chánh thẩm:
(đọc thư của Luật Sư Đoàn chỉ định ông Quan làm luật sư bào chữa cho Châu và xin 15 ngày để chuẩn bị hồ sơ bào chữa)
Ông Quan:
Tôi không đồng ý với quan điểm của ủy viên công tố rằng đây là một tình trạng khẩn cấp. Chính ủy viên công tố đã gửi một bức thư yêu cầu luật sư Đoàn cử một luật sư. Nếu như là tình trạng khẩn cấp thì ủy viên công tố đã có thể yêu cầu tòa ngay từ hôm qua để xin được phép cử một người có văn bằng luật khoa. Tôi hiện có 3 hoặc 4 hồ sơ đang nằm chờ đó và chưa được tòa cứu xét từ 6-7 tháng hay một năm nay. Như vậy thì tại sao vụ này lại khẩn cấp hơn các vụ khác. Tất cả đều là quan trọng.
Ủy viên công tố:
Tòa này đã được thiết lập trong những hoàn cảnh đặc biệt. Nó có những thủ tục đặc biệt của nó mà chúng ta phải áp dụng khi tòa xử, tòa này được thiết lập bởi một sắc luật, do đó mà nó đặc biệt. Chúng tôi không ép luật sư Đoàn phải tuân theo tính cách đặc biệt của tòa. Nhưng nếu luật sư Đoàn không chịu cử một luật sư và nếu như luật sư Đoàn yêu cầu 15 ngày để chuẩn bị và không chịu chấp nhận một thời gian ngắn thì chúng tôi buộc lòng phải quay về với các thủ tục đặc biệt của Tòa và cử một bào chữa viên có bằng cử nhân luật.
Ông Quan:
Vụ này rất quan trọng. Quyền lợi quốc gia đi theo nó. Với tư cách là công dân chúng tôi không thể ép buộc ủy viên công tố phải theo đúng nguyện vọng của chúng tôi. Nhưng như tôi đã nói tôi không được tài ba như ủy viên công tố. Tôi cần 15 ngày. Nếu như tòa từ chối thì tôi buộc lòng phải rút lui và để cho ủy viên công tố cử một công dân có bằng cử nhân luật làm bào chữa viên cho bị can. Tôi cho rằng 15 ngày không thể là mối đe dọa cho an ninh quốc gia. Thế nhưng dân chúng -- kể cả người ngoại quốc cần biết là có một vụ xử vô tư. Do đó tôi cần có thời gian để nói chuyện với ông Châu, để đọc tài liệu, để nghiên cứu vụ án. 
Theo thông tư của văn phòng thủ tướng thì một luật sư được quyền có tối thiểu là 15 ngày để chuẩn bị.
Chánh thẩm:
Để dung hòa ý kiến của luật sư và ủy viên công tố tôi đồng ý rời phiên xử đến 8 giờ sáng mai để luật sư Đoàn và luật sư bào chữa có thời giờ suy nghĩ lại. Và đến ngày mai, nếu như quí vị không đồng ý một thời gian ngắn thì tôi buộc lòng phải áp dụng các thủ tục khẩn cấp để cho phép ủy viên công tố đề cử một công dân có bằng cử nhân luật làm bào chữa viên.
Ông Quan:
Yêu cầu của tôi là không lay chuyển. Tôi không thể đồng ý đến đây là khởi sự vào ngày mai lúc 8 giờ sáng.
Chánh thẩm:
(đọc cho lục sự ghi chép một bức thư sẽ được gửi cho Luật Sư Đoàn trong đó nói rằng ông Võ Văn Quan đã yêu cầu triển hạn 15 ngày và tòa muốn biết xem Luật Sư Đoàn có thừa nhận yêu cầu đó hay không. Tòa dời phiên xử tới ngày hôm sau. Nếu như luật sư Đoàn, trái với phán quyết của tòa, không chịu cử một luật sư khác bằng lòng nhận một thời gian chuẩn bị ngắn hơn thì tòa sẽ ra lệnh cho ủy viên công tố cử một công dân có bằng cử nhân luật làm bào chữa viên).
Phiên xử kết thúc vào lúc quá trưa một chút. Ông Châu giơ 2 ngón tay làm dấu V chiến thắng khi rời phòng xử.
Trong thời gian đó, lại thêm ba trực thăng của Mỹ bị bắn rơi, nâng tổng số trực thăng bị bắn rớt kể từ khi Mỹ tham chiến lên 6459 chiếc. Một đơn vị của sư đoàn thiết giáp 11 báo cáo là đã hạ sát 6 địch quân mà phía Mỹ không có ai bị thiệt hại trong một trận đánh kéo dài 30 phút.
Và cũng thời gian này Đại sứ Bunker rời Sàigòn đi dự đám cưới của thái tử xứ Nepal, nơi mà vợ ông Bunker làm Đại sứ.
Kỳ tới: Phiên toà, ngày thứ ba

Kỳ tới: Phiên xử ngày Thứ Hai.

Bìa sách “Vụ Án Trần Ngọc Châu”, 504 trang, ấn phí 25 mỹ kim. Sách gửi tận nhà trong nước Mỹ thêm $5 cước phí. Bạn đọc và các đại lý xin liên lạc Việt Báo: 
14841 Moran St.
Westminster, CA 92683
(714) 894-2500