Tác giả: Trần Thiên Thịnh
Bài số 2198-1990-764vb7120108
(Bài Viết Về Nước Mỹ năm 2007)
*
Tác giả Trần Thiên Thịnh vượt biển đến được trại Pulau Bidong, Mã Lai. Sau 7 năm vất vưởng, ông bị cưỡng bách hồi hương. Thêm 3 năm tuyệt vọng ở Việt Nam, ông được tái phỏng vấn và tới Mỹ khi đã 30 tuổi. Bài viết về nước Mỹ đầu tiên của ông kể lại ước mơ của người cha thân yêu... Sau đây là bài viết mới nhất.
*
Sau những chia lìa, gián đoạn, tan hợp, cuối cùng Hiếu cũng phải ra đi. Ngoảnh mặt nhìn lại căn nhà lần cuối, lòng bồi hồi dâng lên một mối sầu cảm vô biên. Chiều nay, Bé Vy đi học về hỏi mẹ bố đâu. Câu trả lời của Hà như thế nào" Bao lâu nay, Hiếu và Hà chịu đựng lẫn nhau cũng chỉ vì Bé Vy, khi hạnh phúc của những ngày đầu không còn nữa. Dẫu rằng không nói ra với nhau bằng lời, nhưng cả hai cũng đều nhận ra rằng nếu chia tay, người chịu thiệt thòi nhiêù nhất là Bé Vy. Nó còn nhỏ dại, nào có hiểu gì sao lại bắt nó phải chịu những đọa đày như vậy.
Nhưng, con giun xéo mãi cũng oằn. Sợi giây néo hoài cũng đứt. Giọt nước cuối cùng đã làm tràn ly, không tài nào hốt lại được. Hai người chia tay. Bé Vy không được trọn vẹn giấc mơ tuổi thơ.
Nhìn lại, yêu nhau trong nghèo hèn khốn khó mà vẫn có hạnh phúc hơn. Người đời thường nói một mái nhà tranh, hai trái tim vàng chỉ có trong thơ nhạc, mơ mộng viễn vông. Đời thường mà như vậy chỉ nước cạp đất mà ăn" Tuy nhiên, những thủy chung như thế vẫn tồn tại trong cõi đời thường này chứ không phải chỉ có trong mộng mơ. Hà và Hiếu cũng đã trải qua những đoạn trường cay đắng trước khi đến được với nhau. Sống hết cho nhau một đoạn đời để rồi đi đến kết cuộc ngày hôm nay.
Họ gặp nhau trên cùng một chuyến hải hành vượt biển cách đây gần hai mươi năm. Tàu cuả Hà và Hiếu tuy không gặp phải hoàn cảnh bất hạnh bị cướp biển như hàng ngàn thuyền nhân khác. Nhưng họ cũng gặp phải cảnh dở sống, dở chết lênh đênh trên biển nhiều ngày mà bến bờ là niềm vô vọng. Những đợt sóng gào bão tố như muốn lật úp con thuyền nhỏ bé, nhấn chìm xuống lòng đại dương mênh mông những con người khắc khoải ngóng chờ một bến bờ tự do. Là con gái, Hà sức người như nhánh liễu tơ, làm sao chịu đựng được những dập vùi của bão tố, những đói, những khát của chuyến hải hành. Nếu như không có Hiếu bên cạnh, ai săn sóc cho nàng sau những cơn nôn thốc nôn tháo của người lần đầu tiên nhìn thấy biển. Cuối cùng, vận may cũng đến với hai người và nhiều người khác cùng chung trên một chuyến tàu. Sau nhiều ngày lênh đênh vô vọng trên biển. Họ đã được một ghe cư dân đánh cá tốt bụng hướng dẫn cặp bến trên đất Mã Lai. Mọi người ai nấy cảm tạ ơn trên đã ban cho ơn phước bình an, thoát khỏi cảnh vùi thây trên biển khi ngoái đầu nhìn lại chiếc thuyền mong manh từ từ chìm vào lòng đại dương.
Những tưởng ánh bình minh giờ đây sẽ mở ra với tất cả mọi người, khi đã qua được những đêm dài tăm tối nơi quê nhà, những tử thần ngày đêm rình rập trên biển cả. Nào ngờ, cánh cửa thiên đường mọi người hằng mơ ước, bất chấp cả sinh mạng để đánh đổi giờ đây cũng đã từ từ khép lại. Lòng nhân giờ đây cũng lụi dần như những đóm sao tàn trong màn trời đen trên biển cả. Cái giá của sự tự do mọi người phải trả, bằng thời gian, bằng sự chờ đợi. Bao lâu" Không ai biết. Hạnh phúc có đến được với tất cả mọi người trong giờ phút cuối hay không" Chẳng ai hay. Ai may mắn thì thời gian đợi chờ được rút ngắn lại, nhưng chí ít cũng phải vài năm. Còn không thì cũng hết cả một đời người, có khi cũng không đến được.
Họ đến với nhau bằng một tình yêu cũng thật tự nhiên. Hai tâm hồn cô đơn đến với nhau để lấp đi những trống trải trong cuộc sống đợi chờ, sẻ chia cho nhau những khắc khoải ưu phiền trong cuộc đời tha hương. Những tưởng rằng tình yêu của họ không thể chia lìa, ngăn cách. Nào ngờ, định mệnh đã an bài cho cảnh mỗi người một nơi. Hà ra đi mang theo tiếng sóng của biển, tiếng gió vi vu của những hàng dừa xanh như những lời tình tự họ đã dành cho nhau trong những năm tháng chờ đợi. Chia tay nhau bên cầu Jetty, những giọt nước mắt nửa vui mừng cho chính bản thân mình từ nay không còn phải sống cảnh tù tội, nửa kia xót thương cho những người còn ở lại không biết tương lai ngày mai sẽ ra sao. Những giọt nước mắt hòa chung hơi mặn của gió biển làm kẻ ở, người đi đều ngậm ngùi xót xa.
Hà ra đi, hành trang mang theo là một tình cảm sâu đậm dành riêng cho Hiếu. Phương trời xa lạ, một nơi nào đó nàng sẽ đến, một cuộc sống có thể giàu sang hơn nhưng làm sao có thể xoá nhòa được ân nghĩa mà Hiếu đã dành cho nàng từ phút đầu gặp nhau trên tàu vượt biển. Nàng tự hứa riêng với lòng mình bằng mọi cách sẽ cùng Hiếu sống chung suốt cuộc đời còn lại, dù thời gian cách chia có bao lâu đi chăng nữa. Nàng không thể mất Hiếu.
Đến với một đất nước xa lạ, cuộc sống mới đầy khốn khó trước mắt. Có đôi khi suy nghĩ lại, nàng cũng thấy nản lòng với những gì mình đã hứa. Hơn nữa, cuộc sống chung quanh đầy cám dỗ không ít khi làm nàng xao lòng. Nhưng khi nghĩ về những tháng năm khốn khó bên trại tị nạn, nàng cảm thấy thương Hiếu nhiều hơn. Dẫu cho cuộc sống có bề bộn tới mức nào chăng nữa, nàng cũng không thể cho phép mình lãng quên thư hỏi thăm Hiếu mỗi tháng. Là một người đã từng sống trong cảnh ngộ, nàng hiểu rất rõ những mong chờ nhận tin nhà của những người tị nạn. Dù ngắn, dù dài, nàng hiểu được nỗi vui mừng mỗi khi Hiếu nhận được thư nàng. Cũng như nàng đã vui những khi nhận được tin nhà.
Hà ra đi. Hiếu ở lại nếm những oan khiên của những con người lưu xứ, trong đó có dùi cui, vòi rồng và cả mùi lựu đạn cay. Cuối cùng cũng đành khuất phục trước lòng nhân đã cạn kiệt. Đành làm người tù nhân trở lại quê nhà, trên chuyến tàu không hơn ngày anh bỏ trốn ra đi.
Chuyến bay đưa Hà trở lại quê nhà đáp xuống phi đạo. Sức nóng, sức nắng cứ hắt lên người, lên mặt những người du khách. Ai nấy mồ hôi nhễ nhại nhưng cũng không dấu được nỗi vui mừng sẽ gặp lại người thân trong chốc lát. Hà cũng không thoát khỏi được tâm trạng ấy, khi nàng biết rằng Hiếu đang nóng lòng chờ đợi nàng bên ngoài. Vừa bước ra khỏi cửa, mắt nàng bỗng dưng nhòa đi. Không biết do hạnh phúc trùng phùng hay do nhìn thấy tấm thân tiều tụy của Hiếu. Sự khổ đau của một con người bất chí hằn rõ trên khuôn mặt và thân thể của anh.
Những ngày lưu lại nơi quê nhà Hà đã đem lại sức sống cho Hiếu rất nhiều. Sau một vài tuần nghỉ ngơi, thăm viếng đây đó Hà bắt đầu làm thủ tục để bảo lãnh Hiếu qua Mỹ. Nghi thức giản đơn nhưng cũng đủ để kết nối hai tấm lòng mà không một đại dương nào có thể ngăn cách được nữa. Bà con biết đến, ai cũng mừng khen cho Hiếu may mắn gặp được người con gái chung tình.
Sau khi thủ tục pháp lý hoàn tất, Hà quay trở lại Mỹ với cuộc sống bình thường như trước. Ngày tiếp nối tháng, tháng tiếp năm, nàng cảm thấy hạnh phúc và thoải mái hơn. Tất cả giờ đây chỉ còn là thời gian. Nàng càng sung sướng, hạnh phúc hơn khi nghe một mầm sống mới đang rạo rực trong cơ thể của mình. Không lâu sau đó, Bé Vy chào đời nhưng không có Hiếu bên cạnh. Hà đơn thân vượt cạn trong niềm sầu tủi vô biên. Phải mất thêm hai năm nữa, ngày bé Vy tròn hai tuổi Hiếu mới được đoàn tụ với mẹ con nàng.
Cuộc sống của gia đình họ sẽ không đi đến kết cuộc bi thảm như ngày hôm nay, nếu như nền kinh tế Hoa kỳ không lâm vào nạn thất nghiệp trầm trọng. Những ngày trước kia, dẫu chỉ là những người công nhân bình thường nhưng nhờ làm việc chăm chỉ siêng năng. Họ cũng có thể tạo dựng một cuộc sống ổn định, đủ ăn, đủ mặc như những gia đình khác. Đôi khi còn có quà biếu cho thân nhân còn tại Việt Nam, nhờ biết dành dụm. Cuộc sống của họ tuy đơn sơ nhưng cũng đủ đầy hạnh phúc. Thế nhưng, hạnh phúc mà gia đình nhỏ bé của họ không tồn tại được bao lâu. Khi tất cả các công ty Hoa Kỳ đều tìm kiếm những nguồn nhân lực rẻ, bớt chi phí để có thể cạnh tranh sống còn trên thị trường. Họ không ngần ngại đưa hàng hóa sang các nước có nguồn nhân lực dồi dào để giảm thiểu giá thành. Xa có các nước Á Châu, gần thì có anh hàng xóm Mê Hi Cô& Vì thế cho nên Hà và Hiếu lần lượt vợ trước chồng sau lâm vào cảnh thất nghiệp. Cả vợ lẫn chồng cũng đã cố gắng tìm kiếm những công việc mới trong thời gian còn hưởng trợ cấp. Bất cứ công việc gì họ cũng đều xin, dù công việc đó nặng nhọc đến đâu chăng nữa. Nhưng tìm sao ra trong khi các công ty ồ ạt thải người, làm sao họ có thể đối đầu với người bản xứ để có công ăn việc làm.
Khi những đồng tiền trợ cấp thất nghiệp cuối cùng ra đi. Công việc không thể tìm kiếm được. Còn một nghề có thể cứu sống gia đình họ qua khỏi cơn bỉ cực này. Cũng như đã cứu sống và giúp cho nhiều gia đình đồng hương khác giàu mạnh thêm trong nhiều năm qua. Nghề làm móng tay.
Đầu tiên, Hà cũng chỉ muốn kiếm thu nhập lo cho gia đình trong lúc tìm kiếm việc làm ở một hãng xưởng mới, như suy nghĩ của bao nhiêu đồng nghiệp khi mới bước chân vô nghề này. Nhưng một khi đã đi trên con đường này rồi thì khó ai có thể bước ra. Mãnh lực đồng tiền đã cầm chân họ lại có khi suốt cả cuộc đời. Vấn đề cũng dễ hiểu thôi. Nếu như chịu khó, không cần phải có tay nghề giỏi, mỗi tuần họ cũng có thể kiếm được một số tiền lương khá, cộng với tiền khách cho thêm. Đó là chưa kể số tiền họ nhận được là tiền "ròng", không phải khấu trừ một khoản thuế nào khác. Nếu chỉ cần làm một phép tính đơn giản thì chẳng ai dại gì quay về làm công nhân cho các hãng xưởng. Thêm vào đó thời gian học cũng không cần bao nhiêu. Bằng cấp thì cũng đã có người trước kẻ sau lo liệu. Đâu sẽ vào đó, không cần phải lo lắng nhiều.
Sau một vài tuần đến trường lớp cho có mặt. Thời gian thực tập của Hà chủ yếu là ở tiệm của một người quen, qua sự giới thiệu của một "cô giáo" trong trường. Tuy là làm thực tập, nhưng thỉnh thoảng nàng cũng nhận được tiền cho từ những vị khách hảo tâm, như một sự biết ơn người đã phục vụ, làm đẹp cho mình. Chỉ là mới bước chân vô nghề, nhưng sao Hà cảm thấy đồng tiền kiếm được khá dễ dàng. Không như những năm tháng đi làm công nhân cho các hãng xưởng. Duy có một điều Hà thấy không thể tránh khỏi cho dù đi làm ở bất cứ tiệm nào, nàng cũng đều nghe cả thợ lẫn chủ bàn tán hết chuyện người này đến gia đình người nọ. Có những câu chuyện nghe qua tưởng đâu người kể chuyện đang ở trong căn nhà ấy. Còn tệ hại hơn là quan hệ giữa chủ-thợ, thợ-thợ, có đôi khi bằng mặt chứ không bằng lòng. Cho nên sự hiềm khích đã xảy ra cũng không phải là ít. Nhất là những câu chuyện liên quan đến cuộc sống riêng tư của những người khác được kể lại, thực có mà giả cũng không thiếu. Có khi người kể cố tình thêm vào những chi tiết không có thực để làm cho câu chuyện thêm phần quan trọng và li kỳ mà người kể chuyện không biết rằng đó chính là con dao giết chết người.
Khi thấy tay nghề của mình đã đủ tự tin. Nguồn vốn dành dụm bao lâu nay cũng đã khá. Hà quyết định mua lại tiệm và tự mình đứng ra làm chủ, không phải lệ thuộc vào những người chủ khác. Công việc làm ăn của nàng trở nên hưng phấn và thịnh vượng nhờ vào tài khéo léo, biết làm theo ý của khách hàng mà cũng được lòng những người thợ làm. Trái ngược với Hà, Hiếu tìm việc làm hết ngày này qua tháng nọ vẫn không thấy một nơi nào gọi. Mọi chi phí trong gia đình lúc này hoàn toàn nhờ vào thu nhập cửa tiệm của Hà. Hiếu trở thành con người bất chí trở lại. Ngày ngày chỉ đưa đón bé Vy đi học. Thỉnh thoảng cũng chỉ giúp được Hà đi mua những dụng cụ trong tiệm là nhiều. Anh cũng đã cố gắng học nhưng không làm được. Hai bàn tay cứ rung lên mỗi khi cầm đến kềm kéo, thử hỏi có khách hàng nào dám liều mình đưa tay chân cho anh làm.
Tuy nhiên, khi đồng tiền kiếm được ngày càng nhiều, chẳng ai dại gì mà dừng lại, bỏ lỡ cơ hội kiếm tiền dễ như thế. Vì thế cho nên Hà đã khuếch trương mở thêm một tiệm mới khác nữa cho Hiếu đứng trông coi. Hiếu đã nhiều lần nói với Hà rằng " Anh làm thế nào được mà em bảo anh đứng trông coi tiệm". Nhưng nàng vẫn một mực cho rằng anh chỉ ra tiệm mở, đóng cửa và coi thợ làm mà thôi, không phải làm một việc gì khác. Để làm vừa ý vợ và cũng để khỏi mang tiếng là ăn bám, Hiếu đành phải xuôi theo ý Hà. Và, hạnh phúc gia đình cũng bắt đầu vỡ tan từ đây.
Từ khi hai vợ chồng phải trông coi hai tiệm. Tiền bạc có phần thoải mái hơn ngày xưa đi làm hãng xưỡng. Hà và Hiếu đã sắm được những chiếc xe đời mới. Nhà cửa cũng được thay đổi từ trong ra ngoài, một dàn karaoke và máy móc hiện đại mới tinh cũng được trang bị trong nhà để giúp vui cho những bữa tiệc cuối tuần. Ngược laị, thời gian họ dành cho nhau không còn được nhiều như thời gian trước đây. Sự chăm sóc cho Bé Vy cũng không còn được nhiều nữa, phần lớn là nhờ vào sự yêu thương của người vú nuôi.
Như đã nói ở trên, quan hệ không tốt đẹp giữa chủ-thợ, thợ-thợ không được tốt đẹp cho mấy vẫn thường xảy ra trong các cửa tiệm. Bởi cũng chỉ là con người, tiệm của Hiếu cũng không thể tránh khỏi những va chạm đời thường giữa con người với con người trong cuộc sống. Giá như cuộc sống mà không có những ganh ghét, hiềm tị thì cuộc đời này đã là thiên đường, không phải gọi là thế gian.
Câu chuyện được bắt đầu bằng một cuộc cãi vã giữa chị Nga và cô Hương, do lấn cấn với nhau về khách đến làm trong lúc Hiếu đi vắng. Thường những lúc có mặt ở tiệm, Hiếu phân chia những khách không lấy hẹn trước cho thợ rất đồng đều, người trước kẻ sau cứ thế mà làm, không ai dám lên tiếng phàn nàn. Thế nhưng lần này thì khác, chỉ vì một người khách mà chị Nga và cô Hương cãi nhau, thiếu điều thượng cẳng chân, hạ cẳng tay giữa chốn thiên hạ đông người. Điều mà ai cũng có thể nhìn thấy là chị Nga hơi ép cô Hương trong khi chị vừa mới làm xong một người khách và cô Hương thì mới tới. Từ đó mọi người nhìn chị với một ánh mắt ái ngại nhưng chẳng ai dám nói ra. Lúc Hiếu về tới, cuộc chiến giữa hai người đã lắng xuống phần nào, sau những lời khuyên can của những người hiện diện trong tiệm. Nhưng thỉnh thoảng vẫn còn đâu đó tiếng xỉa xói của chị Nga, còn cô Hương chỉ biết ấm ức khóc than.
Sau cuộc cãi vã giữa chị Nga và cô Hương, tình thân trong tiệm cũng không còn như trước nữa. Một thời gian sau, chị Nga xin nghỉ làm cho tiệm của Hiếu vì không còn thân thiện với những người làm chung. Trong khi tiệm của Hà đang cần thợ nên Hà cố giữ chị ở lại làm cho mình. Từ đó chị Nga có cơ hội để biện minh cho tội lỗi của mình với Hà và gán tất cả những xấu xa cho người khác là cô Hương trong tiệm của Hiếu. Ban đầu Hà cũng chỉ nghe và ậm ừ cho qua chuyện vì nàng đã nghe rất nhiều về những mẫu chuyện này. Dường như cảm thấy chưa đủ để thoả mãn sự bực tức và ganh tị trong lòng. Chị Nga lúc xa, lúc gần gán ghép Hiếu vào câu chuyện để tăng thêm sự ghen tuông trong lòng dạ đàn bà cuả Hà. "Bà Hà không lo giữ chồng, coi chừng có ngày "con quỷ cái" đó nó cướp đi mất. Ở đó mà cứ cung cúc lo cho tiệm. Ở đó mà cứ tin tưởng vô đàn ông&". Lần một, lần hai Hà không nghe. Nhưng như mưa lâu ngày thì đất thấm. Hà đâm ra ngờ vực người chồng mà trước giờ nàng một mực trân trọng yêu thương.
Một lần, trong tiệm đang cần thuốc rửa sơn móng tay. Hà lấy xe chạy qua tiệm của Hiếu để lấy một ít về xài. Cũng đang lúc tiệm của Hiếu vắng khách vì là ngày đầu tuần. Những người thợ khác đang đi mua sắm trong những cửa tiệm gần đó, hay đang đứng hút thuốc đâu đó cho qua những giờ ế ẩm. Tiệm vắng hoe, Hà đi thẳng xuống phòng sau thì bắt gặp Hiếu và Hương đang cùng nhau ăn xoài sống chấm mắm đường. Việc chia nhau một miếng bánh hay một món gì ngon trong tiệm cũng là lẽ thường tình. Đang bực mình vì tiệm vắng khách, cộng với sự vui vẻ của Hương và Hiếu mà không để ý đến mình, sự bực tức trong con người của Hà tăng thêm bội phần. Từ đó, nàng suy nghĩ về những lời mà chị Nga xa gần bóng gió với nàng trước đây. Mối ngờ vực đã làm cho lòng ghen trong người đàn bà của Hà trỗi dậy. Không thể đè nén cảm xúc một mình, nàng bắt đầu cật vấn và mắng nhiếc Hiếu thậm tệ mỗi khi có thể. Trước đây, lòng yêu thương và sự kính trọng của nàng dành cho Hiếu bao nhiêu thì giờ đây nàng cũng trả lại cho Hiếu bấy nhiêu lời trách móc, oán hận. Dĩ nhiên, chị Nga trở thành một quân sư đắc lực của Hà lúc này. "Tui đã nói rồi mà, con mắt tui nhìn đâu có sai. Thứ con gái như nó thấy đàn ông là như... ". Đối với Hà lúc này mỗi lời nói của chị Nga là thần dược, cũng cố thêm lòng nghi kỵ trong Hà đối với người chồng mà nàng hết mực yêu thương trước đây.
Cứ thế, tình cảm vợ chồng của Hà và Hiếu càng ngày càng lạnh nhạt. Cho dù Hiếu có phân trần cách nào chăng nữa, đối với Hà đó chỉ là những lời ngụy biện, che đậy cho sự bội phản. Tất cả những gì trân quý vợ chồng dành cho nhau bao nhiêu năm nay đều bị phủ lấp bằng những lời ích kỷ của chị Nga. Như một ai đó đã từng nói, khi tiền bạc đi vào cửa trước thì hạnh phúc gia đình lặng lẽ (không chắc) đi ra bằng cửa sau. Hạnh phúc gia đình của Hà và Hiếu cũng được kết thúc bằng một phiên toà sau nhiều lần hội giải.
Khi ngồi viết lại câu chuyện này, có những suy nghĩ cứ mãi đập vào đầu người viết. Hà và Hiếu sẽ được gì sau khi rời khỏi toà án" Người mất mát nhiều nhất ở đây là Bé Vy. Tội nghiệp cho nó, nó có tội tình gì để phải hứng chịu sự mất mát do người lớn gây ra" Có lẽ, người được nhiều nhất trong câu chuyện này là chị Nga. Chị đã thỏa mãn được lòng đố kỵ, ích kỷ của bản thân, đã thấy được sự chia lìa của một gia đình hạnh phúc. Nhưng một lúc nào đó trong đời thường, có bao giờ chị nghĩ rằng chị đã thắng được cái tâm của chính mình"
Trần Thiên Thịnh
Gửi ý kiến của bạn
