Phong trào bảo tồn và phát triển tiếng Việt ở Bắc Mỹ trong đó chánh yếu là Hoa kỳ và Gia nã đại là một nỗ lực quá rõ ràng, không cần biện luận nữa. Nhưng ở Au châu số người Việt tỵ nạn CS ít hơn, nỗ lực đó cũng không kém. Thứ nhứt là ở Pháp nơi quần cư nhiều người Việt định cư trước và sau 1975. Nỗ lực của người Việt bên kia bờ Đại Tây Dương đó đang muốn kết họp cùng động bào ở Bắc Mỹ. Đó là một ý kiến rất hay. Đa số người Việt ở Mỹ Châu, thế hệ thứ nhứt và một rưởi đa số biết tiếng Pháp. Không ít người Việt gốc Hoa định cư ở ở Bắc Mỹ. Còn đồng bào Việt ở Gia nã đại có nơi tiếng Pháp được dùng làm chuyển ngữ. Nên thiết nghĩ đáng tìm hiểu tác phẩm "4000 Từ Ngữ Thực Hành" của Giáo sư Nguyễn phú Thứ.
Về tác phẩm này, Giáo sư Vũ quốc Thúc viết, "Với tác-phẩm 4000 Từ Ngữ Thực Hành (4000 Mots Pratiques) , tôi lại được giáo-sư thỉnh-ý, bởi vì nó nhầm bổ-túc cho tác-phẩm đầu vừa nêu trên, đặt một hình ảnh, ở dưới ghi 4 ngôn-ngữ: Anh, Pháp, Việt và Hoa Ngữ (phần Hoa Ngữ do giáo-sư Lưu-Tô-Hà phụ biên), để cống-hiến cho những thế-hệ trẻ Việt-Nam đã đến xứ người khi tuổi còn quá nhỏ hoặc sinh tại xứ người, nay đã trưởng-thành, muốn học tiếng Việt-Nam. Trái lại, những người nào muốn trau-giồi ngoại-ngữ, thì hữu-dụng khi cần. Bởi vì, giáo-sư đã chịu khó đem hình ảnh để lồng vào các lãnh vực như: sinh hoạt xã-hội, học đường, chợ búa, đường sá, vườn cây trái, bách thú... Ngoài ra, còn có phần phụ thêm những từ-ngữ và những câu đàm-thoại thông thường. Đặc biêt, tác-phẩm này đã được bà Aude de Perthuis, Prosfesseur à L'Alliance Franậaise de Lyon, viết lời giới-thiệu.
"Và tôi được biết, những công-trình biên-soạn của giáo-sư về Pháp thoại kể trên, đã được Chánh Phủ Pháp trao tặng huy-chương cao quý trong ngành Giáo-Dục Chevalier dans l'Ordre des Palmes Académiques (Đệ ngũ Đẳng Hàn Lâm) và được mời vào Association des membres de l'ordre des PALMES ACADÉMIQUES tại Paris-France, từ đó, giáo-sư mới lấy chữ Hàn Lâm làm bút-hiệu để lưu-niệm.
"Mới đây, tôi được biết giáo-sư viết tiếp quyển 4000 Mots Pratiques 2 (4000 Từ Ngữ Thực Hành 2), quyển này sẽ có nhiều hình ảnh đẹp hơn, được thực-hiện trong 6 Chưong, để ra mắt quý độc-giả vào Mùa Xuân Bính Tuất 2006. Riêng cá nhân tôi, tất cả những tác-phẩm của giáo-sư đã và sẽ đóng góp trong lãnh-vực: Văn-Hóa, Ngôn-Ngữ, Nghề-Nghiệp Chuyên Môn và Tử-Vi Đẩu-Số... (*) thật đáng quý, nếu mai kia những tác-phẩm này được in ấn phát-hành hết, thì ích-lợi vô cùng.
Tôi xin hân-hoan giới-thiệu tác-phẩm 4000 Mots Pratiques 2 (4000 Từ Ngữ Thực Hành 2), đến toàn-thể độc-giả bốn-phương và thân-ái chúc giáo-sư cùng quý quyến được vạn-an."
Đó là lời của Giáo sư Vũ quốc Thúc, một vị giáo sư đáng kính trọng mà người Việt Hải ngoại thế hệ thứ nhứt ít ai không biết. Giáo sư đã giới thiệu về một người Việt ở Pháp có công bão tồn và phát triển tiếng Việt trên đường lưu vong. Đó là Giáo sư Hàn Lâm Pháp Nguyễn phú Thứ, một người dân Cần thơ (Phú Thứ là tên của một cái xã năm trên một nhánh của sông Hậu Giang, cách Cần Thơ khoảng 25 km). Ong từng là Giáo sư Đệ Nhị cấp, xuất thân Đại học Sư Phạm, lấy thêm bằng Cử Nhân Luật, về dạy Trung Học Rạch Giá, Long Xuyên và vượt biên bằng đường biển, định cư ở Pháp từ năm 1979. Từ đó đến nay đã cố gắng sáng tác và biên khảo nhiều tác phẫm rất hữu ích cho tiến trình hòa nhập và bảo tồn, phát triển văn hóa Việt trong môi sinh mới. Sức làm việc của Ô Nguyễn phú Thứ thật đáng kinh ngạc, như mùa nước nổi của sông Hậu Giang. Mười mấy tác phẩm trong vòng non hai thập niên:
1. Comment Vivre en France et Connaitre la Langue Francaise (Tìm Hiểu Đời Sống và Ngôn Ngữ Pháp) (1994);
2. Vocabulaire Pratique (Ngữ Vựng Thực Hành) (1999);
3. Ordinateur Pratique 1, 2 & 3 (Điện Toán Thực Hành 1, 2 & 3 riêng quyển 3 (2000 - 2003);
4. 4000 Mots Pratiques (4000 Từ Ngữ Thực Hành) gồm 2 quyển, gồm 4 ngôn ngữ như sau: Anh, Pháp, Việt & Hoa Ngữ và Anh, Pháp, Việt & Đức Ngữ. (2000);
5. Tìm Hiểu Tử Vi Đẩu Số Và Địa Lý gồm Quyển Thượng và Quyển Hạ trên 1100 trang (2001);
6. Tìm Hiểu Lăng Mộ, Đình Và Trường Học Có Tên Các Danh Nhân VN Trong Hậu Bán Thế Kỷ 19. (2002-2003);
7. Tìm Hiểu Vua Bảo Đại (2003);
8. Tìm Hiểu Việc Đời Đã Qua 1 (2004);
9. Tìm Hiểu Việc Đời Đã Qua 2 (2005, sách dầy trên 1300 trang).
Nhưng tác phẩm "4000 Từ Ngữ Thực Hành", quyển 1 rồi đến quyển 2, với 4 ngôn-ngữ Anh, Pháp, Việt và Hoa Ngữ (phần Hoa Ngữ do giáo-sư Lưu-Tô-Hà phụ biên) theo thiển ý đóng góp hữu hiệu nhứt vào tiến trình hòa nhập và bảo tồn, phát triễn văn hóa Việt trong môi sinh mới. Đó là một Việt Nam Hải Ngoại tuy không có lãnh thổ, chánh quyền, nhưng có những ý muốn chung: ý muốn thuộc về nhau, ý muốn bảo tồn và phát huy văn hóa Việt có tính khai phóng, nhân bản và dân tộc, ý muốn đồng bào mình ở nước nhà được tự do, dân chủ, và nhân quyền.
Tự điển là một dụng cụ làm việc, một tham khảo, một tra cứu về ngôn ngữ. Phải công tâm nhìn nhận người Việt hải ngoại xuất bản sách báo rất nhiều nhưng tự điển thì ít vì quá tốn kém, soạn thảo công phu, giá mắc, khó bán, dễ lổ. Nên có người phải mua tự điển trong nước xuất bản, để dùng. Rất nhiều "từ CS" khi dịch tiếng Anh, Pháp. Người đã từng sống thời Việt Nam Cộng Hòa thì dễ phân biệt, chớ lớp trẻ e rất khó. Một cuốn tự điển do một người Việt được đào tạo trong thời Quốc gia như Ô Nguyễn phú Thứ soạn ắt không dễ để những từ CS xâm nhập vào tiếng Việt hải ngoại là tiếng Việt phát triển theo dòng văn học liên tục của Việt Nam. Một thứ tiếng Việt không bị CS hóa bằng những chữ nực mùi Tàu, "hồ hởi, phấn khởi, nhứt trí, đồng tình" là những chữ Tàu không sát nghĩa lại đem thay thế vào nhũng tiếng Việt đã có, đã dùng quen, nghe rất Việt.
Gửi ý kiến của bạn
