Câu Chuyện Thể Thao - Tiền Đạo
Trong phần Câu Chuyện Thể Thao lần này, xin mời quý độc giả cùng tìm hiểu về môn “Quật Bóng Trên Sân Cỏ”, tức “Field Hockey”.
“Field Hockey” là môn thể thao tranh tài với hình thức hai đội thi đấu trên sân cỏ, mỗi đội gồm 11 tuyển thủ và dùng thanh gậy có hình cong nơi phần đầu để điều khiển quả bóng có độ cứng và kích thước khá tương đồng với loại bóng Dã Cầu (baseball) qua các tư thế chuyền bóng cho đồng đội, lừa bóng hoặc quật thẳng vào khung thành đối phương. Riêng đẳng cấp dành cho học sinh trung học và tiểu học thì mỗi đội chỉ có 6 tuyển thủ được ra sân tranh tài.
Môn “Field Hockey” cũng phân ra những giải đấu dành riêng cho các đội nam nữ và là một môn tranh tài chính thức tại Thế Vận Hội. So với bộ môn “Field Hockey” dành cho các đội nam đã sớm ra mắt khán giả thế giới từ kỳ Thế Vận Hội London 1908, mãi cho đến năm 1980 môn quật bóng trên sân cỏ dành cho các đội nữ mới được chính thức tranh tài tại Thế Vận Hội Moscow.
Dựa theo các di tích được phát hiện tại lưu vực sông Nile là những bia đá có khắc hình hai người cầm gậy tranh nhau quả bóng, các sử gia đã đưa ra nhận định rằng môn “Hockey” vốn xuất hiện vào khoảng thời cổ đại Ai Cập (năm 2000 trước Công Nguyên), và môn “Hockey” cận đại chính là một trong những môn thể thao xuất xứ từ Anh Quốc được bắt nguồn từ các trò chơi dùng gậy tranh bóng trên sân của những tuyển thủ môn “Cricket” trong mùa Đông giá lạnh, vốn là thời điểm kết thúc mùa bóng chuyên nghiệp. Sau đó, “Field Hockey” được “Hiệp Hội Hockey Anh Quốc” hệ thống hóa bằng những luật lệ quy định chặt chẽ và trở nên một môn thể thao riêng biệt từ năm 1887.
Một trận đấu “Field Hockey” được chia làm hai hiệp, mỗi hiệp kéo dài 35 phút, giữa hai hiệp đấu là khoảng thời gian 10 phút nghỉ giải lao. Trong thời gian thi đấu chính thức, đội nào ghi được điểm nhiều hơn sẽ là đội thắng trận. Trường hợp bất phân thắng bại sau 70 phút tranh tài, đôi bên phải tiếp tục thi đấu ở hai hiệp phụ, mỗi hiệp 7 phút 30 giây và áp dụng luật “bàn thắng vàng“ (Golden Goal), tức đội nào ghi điểm trước trong hiệp phụ sẽ thắng cuộc. Nếu vẫn không tạo được tỷ số thắng bại trong 15 phút hiệp phụ thì sẽ đi đến hình thức quật penalty luân lưu, gọi là PS (Penalty Strock).
Tại các giải chuyên nghiệp quốc nội tuy mỗi đội bóng được ghi danh 18 tuyển thủ tham chiến, nhưng trong những trận đấu quốc tế thì giới hạn còn 16 tuyển thủ. Tương tự như môn túc cầu, đội hình thi đấu của mỗi đội gồm 11 tuyển thủ tranh bóng trên sân cỏ hình chữ nhật có kích thước 100yardX60yard (91.40mX50m) và có hai khung gôn được thiết trí ở trung tâm đường line cuối hai phần sân với chiều cao 7 feet (2.14m), chiều dài 12 feet (3.66m). Từ đường biên giữa sân (center line) kéo dài xuống mỗi bên sân khoảng cách 25 yard được kẻ một đường line chia mỗi phần sân ra hai phần bằng nhau được gọi là “25 yard line”. Kế đến, trước khung thành của mỗi bên được kẻ hai đường tròn có bán kính lần lượt là 16 yard và 21 yard tính từ trung điểm của chiều dài sân. Diện tích của phân nửa hình tròn bán kính 16 yard chính là vùng cấm địa của mỗi bên và đường tròn này được gọi là “shooting circle”. Vị trí của điểm cách khung thành 7 yard trong khu cấm địa là chấm phạt đền “Penalty Spot”, dùng để quật bóng tự do ở hình thức PS. Trong một trận đấu “Field Hockey”, không giới hạn số lượng và số lần thay đổi tuyển thủ, đồng thời một tuyển thủ cũng có thể ra sân nhiều lần trong thời gian thi đấu.
Về phần dụng cụ thì môn “Field Hockey” sử dụng thanh gậy gọi là “stick”, có hình cong nơi phần đầu như cán dù với hai mặt có hình dạng tương phản: một mặt bằng phẳng và một một mặt hình tròn. Do chỉ sử dụng được một bên mặt bằng phẳng của gậy nên ở những pha lừa, chuyền hoặc quật bóng v.v…các tuyển thủ phải xoay gậy đúng tư thế với các động tác nhanh nhẹn và chính xác để thích hợp với vị trí của bóng khi ở hướng nghịch tay. Trước kia, tuy thanh gậy quật dùng trong môn “Field Hockey được chế tạo bằng gỗ và sau đó đổi qua các hợp chất kim loại, nhưng hiện nay thông dụng nhất là loại gậy chế tạo bằng hợp chất nhựa tơ sợi cứng gọi là “Fiber Reinforced Plastics” (FRB).
Quả bóng của môn “Field Hockey” có trọng lượng từ khoảng 156g đến 163g và đường chu vi khoảng 224mm đến 235mm. Do lực tác động giữa độ cứng của gậy và độ cứng của bóng, vận tốc quật bóng đi ở tốc độ cao nhất đo được là 150km/h. Trước khi bước vào trận đấu, hai đội có thể trao đổi ý kiến về việc chọn lựa màu sắc hoặc chất liệu chế tạo của quả bóng (trường hợp bóng không được chế tạo bằng da) để đi đến sự thỏa thuận được trọng tài công nhận.
Kế đến, môn “Field Hockey” quy định một số hành vi phạm luật như sau:
- High Stick: đưa gậy lên cao quá khỏi vai, đặc biệt là những động tác dùng phần đầu của gậy để hất bóng văng lên cao nhằm thực hiện những đường chuyền bổng hoặc phá bóng ra ngoài v.v…Đồng thời, bao gồm luôn động tác quật bóng trực tiếp ở vị trí trên cao khi được đồng đội chuyền bóng bổng.
- Kick: dùng chân đá bóng hoặc cố ý để cơ thể chạm bóng.
- Back Stick: dùng mặt sau (tức phần mặt hình tròn) của gậy chạm bóng
- Obstruction: gây phương hại cho đối thủ khi họ đang giữ bóng
Ngoài ra, tất cả những hành vi cản trở mang tính cách cố ý và dùng bạo lực gây thương tích cho đối phương đều bị nghiêm cấm. Mặt khác, trước kia tuy môn “Field Hockey” từng áp dụng luật việt vị (Offside) giống như môn túc cầu nhưng hiện nay đã bãi bỏ. Thêm một đặc điểm khác biệt của “Field Hockey” là chỉ tính điểm những pha tung lưới ghi bàn trong khu vực của phân nửa hình tròn trước khung thành (Shooting Circle). Do đó, những cú quật bóng từ cự ly xa khung thành cho dù có làm tung lưới đối phương cũng không được nhìn nhận. Hơn nữa, hình thức “set play” cũng được áp dụng tại khu cấm địa gọi là “penalty corner” (PC) khi các tuyển thủ của đội bị tấn công cố tình phạm lỗi trong khu vực từ đường line 25 yard trở xuống hoặc phạm lỗi ngay trong khu cấm địa. Lúc đó, bên đội tấn công được hưởng phạt “set play” và có quyền sắp xếp đội hình sút phạt với luật quy định không giới hạn số người để quật bóng về gôn đối phương trước một thủ môn và bốn hậu vệ xây hàng rào ngăn cản. Điều này cho thấy hình thức sút phạt PC là một cơ hội ghi điểm rất tốt cho đội tấn công. Chính vì vậy, PC thường được coi là chìa khóa trọng yếu để đưa đến những cơ hội làm bàn có xác suất cao.
Về mặt kỹ thuật, môn “Field Hockey” gồm có một số chi tiết:
- Đột phá (Dribble): là những kỹ thuật lừa lách để dẫn bóng vượt qua sự cản phá của đối phương. Từ động tác đột phá, các tuyển thủ có thể tạo được nhiều lợi thế về cục diện chủ động và nhất là tạo cơ hội cho đồng đội mở rộng các địa bàn tấn công hoặc tự mình quyết định quật bóng trực tiếp vào gôn trong những pha tiến sâu vào khu cấm. Tuy nhiên, do chỉ sử dụng được một bên của gậy quật nên những phá đột phá ngoạn mục đòi hỏi rất nhiều kỹ thuật điêu luyện. So với các môn tranh tài bằng quả bóng, “Filed Hockey” cũng là môn thể thao có nhiều tình huống phạm lỗi khi cản phá, trong đó hình thức đột phá chính là điểm khởi nguồn của thế trận tấn công nên buộc đối phương phải ngăn chận quyết liệt và rất dễ gây ra tình trạng phạm lỗi.
Một số kỹ thuật đột phá căn bản thường thấy trong môn “Field Hockey” gồm có:
Đột phá tiền phương (Fore Dribble): Dùng gậy giữ bóng trong tư thế thân người nghiêng về bên phải và tiến về phía trước. Đây là kỹ thuật đột phá căn bản nhất vì dễ dàng gia tăng tốc độ và không kèm theo các động tác kiểm soát bóng phức tạp nên có thể vừa dẫn bóng vừa quan sát được tình hình chung quanh.
Đột phá trực diện (Indian Dribble): Là kỹ thuật lừa bóng của đội tuyển “Field Hockey” Ấn Độ lần đầu tiên ứng dụng từ Thế Vận Hội 1956 nên được gọi là “Indian Dribble”. Đây là những động tác dùng gậy di chuyển liên tục phương hướng của bóng từ trái sang phải để đánh lừa tầm chú ý của đối phương rồi vượt qua hàng rảo cản phá nhanh chóng.
(Còn tiếp...)
Gửi ý kiến của bạn
