Các Trung Tâm Việt Ngữ: Chỉ Tồn Tại Hay Sẽ Phát Triển?

Giờ ra chơi tại trung tâm Việt Ngữ Hồng Bàng

Nói đến các trung tâm Việt Ngữ là lại nói đến một trong những “cái nhất” của cộng đồng người Việt tại Cali khi so sánh với các cộng đồng sắc tộc khác. Chỉ riêng ở vùng Nam Cali, có tơí hơn 80 trung tâm Việt Ngữ, đang tiếp nhận khỏang 17,000 học sinh theo học! Những trung tâm này đã được hình thành từ rất sớm do thế hệ người Việt tị nạn thứ I, với mục đích giữ gìn được sự tồn tại của tiếng Việt trên đất Mỹ.

Rồi năm tháng qua đi… Thế hệ người Việt thứ III, sinh ra và lớn lên ở đây, hiện đang là học sinh của các trung tâm này. Chưa có một cuộc thăm dò chính thức nào để đo lường mức độ ham học tiếng Việt của các em. Nhưng có khá nhiều bậc phụ huynh người Việt nói rằng ngày nay thuyết phục con em mình đi học tiếng Việt rất khó! Trong khi đó, việc các trung tâm vẫn duy trì được họat động đến ngày hôm nay là do sự đóng góp công sức thầm lặng của biết bao nhiêu con người trong cộng đồng chúng ta.

Các trung tâm hiện nay đang họat động ra sao" Hướng phát triển cho tương lai thế nào" Tôi đã trao đổi những vấn đề này với hiệu trưởng của một trung tâm Việt Ngữ, và chủ tịch Ban Đại Diện Các Trung Tâm Việt Ngữ Nam California…

Tôi tìm gặp anh Tôn Thất Thiệu, hiệu trưởng trung tâm Việt Ngữ Hồng Bàng, tại trụ sở họat động của trung tâm- Bolsa Grande High School. Các lớp học bắt đầu từ 1:30 đến 3:30 Chủ Nhật hằng tuần. Trung tâm hiện có khỏang 780 học sinh, con số cao nhất trong các trung tâm Việt Ngữ. Trung tâm có 7 cấp lớp, từ mẫu giáo đến lớp 6. Có 45 thầy cô đang phụ trách giảng dạy.

Các em học sinh lớp 6 trung tâm Hồng Bàng làm bích báo

Cũng như anh hiệu trưởng Thiệu, tất cả các thầy cô đều là nghiệp dư, làm việc tình nguyện tại trung tâm. Giống như phong trào hướng đạo, rất nhiều phụ huynh trở thành giáo viên để hỗ trơ trung tâm. Tiền niên liễm các em đóng chỉ đủ để trả tiền thuê mặt bằng, tiền sách và để duy trì một số họat động phụ trợ khác của trung tâm.

Do đâu mà chúng ta phải bỏ công sức ra dạy tiếng Việt" Theo anh Thiệu, tôn chỉ của trung tâm là bảo tồn và phát triển văn hóa Việt Nam trên đất Mỹ. “Tiếng Việt còn là văn hóa Việt Nam còn”. Mục tiêu cụ thể là làm sao để các em có thể đọc, nói, viết tiếng Việt lưu lóat.

Khi được hỏi về việc học sinh của trung tâm có thích học tiếng Việt không, anh Thiệu cho biết chưa có thăm dò chính thức nào. Tuy nhiên, có một số phụ huynh  phản ảnh rằng con em mình không thích đi học tiếng Việt vì những lý do như:

- Không có thì giờ học và làm bài. Vấn đề này là của các em đang học intermediate school, bài vở trong trường chính tương đối nhiều

- Các em học mà không thấy tiến bộ, thấy tốn thời gian mà khả năng đọc, viết tiếng Việt vẫn không tốt lắm

- Không có bạn đồng hành. Các em phân bì rằng tại sao các bạn khác trong trường cuối tuần được nghỉ ngơi, vui chơi, mà mình lại phải đi học tiếng Việt"

Để giải quyết những vấn đề này, khuyến khích các em tiếp tục học tiếng Việt, trung tâm Hồng Bàng đã có những biện pháp như:

- Đối với các em ở cấp lớp lớn: giảm lượng bài tập về nhà cho các em

- Để giúp cho các em học tiến bộ mau hơn, mỗi lớp ngoài giáo viên chính còn được tăng cường thêm một trợ giảng. Giáo viên của trung tâm còn được gởi đi dự các khóa tập huấn để nâng cao trình độ sư phạm.

- Riêng vấn đề “không có bạn đồng hành”, học sinh của trung tâm Hồng Bàng hiện nay đã ít gặp hơn, do số lượng học sinh đông, các em không còn cảm thấy “lẻ loi” khi đi học tiếng Việt nữa.

Buổi chào cờ đầu tháng 4 tại trung tâm Việt Ngữ Cộng Đoàn Westminster

Bên cạnh chương trình học, trung tâm Hồng Bàng còn có những họat động ngọai khóa để các em vừa có thêm niềm vui, vừa có dịp áp dụng tiếng Việt mình đã học. Thí dụ như chương trình văn nghệ Đêm Hồng Bàng được tổ chức hằng năm vào khỏang tháng 4, với các tiết mục múa, hát, họat cảnh do các em & thầy cô thực hiện. Ngòai ra còn có các kỳ triển lãm về văn hóa, lịch sử Việt Nam, các cuộc thi viết văn, viết chính tả giữa các trung tâm Việt ngữ…

 Theo anh Thiệu, cho dù ban điều hành, thầy cô đã dành nhiều thời gian, tâm trí, đã nỗ lực không ngừng, nhưng phong trào học Việt ngữ vẫn đang có chiều hướng đi xuống. Có lẽ đã đến lúc chúng ta phải đi tìm những nguồn động lực mới để khuyến khích thế hệ sau tiếp tục đi học tiếng Việt…

Sau cuộc trao đổi với anh Thiệu, để có cái nhìn tổng quát hơn về việc dạy và học tiếng Việt ở Cali, tôi đã tìm gặp thầy Vũ Hòang, Chủ Tịch của Ban Đại Diện Các Trung Tâm Việt Ngữ Nam California. Theo thầy Hòang, có thể xem Ban Đại Diện (BDD) như là nhịp cầu nối liên kết các trung tâm Việt Ngữ với nhau. Những họat động chính của BDD là:

- Biên sọan bộ sách giáo khoa dạy tiếng Việt ở hải ngọai. Có thể nói đây là bộ sách giáo khoa được sử dụng nhiều nhất tại các trung tâm Việt ngữ không chỉ riêng ở Mỹ. Hiện nay có khỏang 400 trung tâm trên tòan thế giới sử dụng bộ sách giáo khoa này

- Tổ chức các khóa huấn luyện và đào tạo hằng năm về chuyên môn sư phạm cho các thầy cô của các trung tâm Việt ngữ.

Vừa là chủ tịch BDD, vừa là hiệu trưởng của trung tâm Việt Ngữ Cộng Đoàn Westminster, thầy Hoàng cũng chia xẻ những mối quan tâm của anh Tôn Thất Thiệu. Thầy Hoàng ước lượng chỉ có khỏang 1/3 các em đến trung tâm mình là thực sự thích đi học tiếng Việt, còn lại các em đến trường là do cha mẹ yêu cầu. Một số nguyên nhân:

- Phải đi học vào cuối tuần

- Không thấy ích lợi của việc đi học tiếng Việt

Bài học về tổ tiên trong một lớp 2 tại trung tâm Việt Ngữ Cộng Đoàn Westminster

Thầy Hoàng cho rằng các trung tâm cần nhiều hơn nữa sự hỗ trợ của phụ huynh ở nhà. Thí dụ như phụ huynh cũng nên tìm cách khuyến khích con mình học tiếng Việt, phải nói tiếng Việt với con, phụ con làm bài tập ở nhà… Nếu những việc này chỉ làm tại trung tâm là không đủ.

Thầy Hòang cũng cho rằng các trung tâm Việt ngữ cần phải có nguồn tài trợ lớn hơn để họat động có hiệu quả hơn. Số tiền niên liễm ít oi thu được của các trung tâm chỉ đủ trả những chi phí cơ bản nhất. Tất cả giáo viên đều dạy tự nguyện không lương. Rất khó có điều kiện để nâng cấp được chất lượng giảng dạy, để hấp dẫn các em theo học hơn…

Tôi kết thúc hai cuộc phỏng vấn về các trung tâm Việt ngữ, mà có cảm giác như mọi thứ chỉ là mới bắt đầu… Có quá nhiều vấn đề đang được đặt ra cho tương lai của các trung tâm Việt ngữ của cộng đồng chúng ta. Tại sao một số các em không thích học tiếng Việt" Động cơ nào khiến một số em khác học hăng say" Có cách nào để các Trung Tâm Việt Ngữ của chúng ta sẽ “phát triển” chứ không chỉ là “tồn tại” trong tương lai" Có cách nào đó để giúp cho công sức tự nguyện của hơn 80 hiệu trưởng và một ngàn giáo viên không uổng phí" Những câu hỏi này rất cần sự đóng góp ý kiến của cộng đồng từ nhiều góc nhìn khác nhau. Việt Báo rất mong nhận được ý kiến của quí độc giả về vấn đề này. Xin gởi thư cho chúng tôi qua địa chỉ của Việt Báo, hoặc e-mail: hungdoan@vietbao.com

Tháng 4 – 2008

• Iran Hứa Giúp Iraq...
• Pakistan: Liên Quân Nên Rút Khỏi Afghan Khi An Ninh Ổn
• Mỹ: Quân Bắc Hàn Liên Tục Chuẩn Bị Cho Chiến Tranh
• Lạm Phát Tháng 5 Tăng 0.4%, Giá Dầu Tăng Kỷ Lục Từ 2009