Cảm Tưởng Đầu Năm: ‘Những Tác Phẩm Nghệ Thuật Của Trung tâm Asia’
Thời gian qua mau, tôi nhớ mới ngày nào đây tôi được Trung tâm Asia mời đến tham dự buổi chiếu giới thiệu (preview show) cùng với một số ký giả thân hữu tai phòng chiếu phim cuả đài truyền hình SBTN. Lần đầu xem DVD Asia-48 với chủ đề "75 Năm Âm Nhạc Việt Nam", tôi rất thích nội dung của tác phẩm này vì giá trị nghệ thuật, rồi tôi hý hoáy viết bài. Cô chủ trẻ của website Cổng Sài Gòn là Thục Đoan bảo tôi đưa cho cô đăng trên website này, rồi tôi viết tiếp đến Asia-49 là "Âm Nhạc Vòng Quanh Thế Giới 2", một tác phẩm thành công khác của Asia, rồi Asia-50 một "Top Hit" thành công về sự dàn dựng nghệ thuật công phu và kỷ lục vơí số bán, DVD mang tên "Anh Không Chết Đâu Anh", tác phẩm ra đời để vinh danh những đóng góp âm nhạc cho đời của ca nhạc sĩ Nhật Trường Trần Thiện Thanh, Asia-51 với chủ đề "Nhạc Vàng 30 Năm, Tình Khúc Sau Cuộc Chiến", nhà cầm quyền CSVN thực sự "điên tiết vịt" và xem hai tác phẩm Asia-50 và Asia-51 như là sự sỉ nhục họ, họ tung ra những bài viết lên án và đả kích nhóm chủ trương Asia và các cộng tác viên. Kế tiếp là Asia-52 có chủ đề "Huyền Thoại Lê Minh Bằng", live show tại Houston, nơi có nhiều bạn bè, và rồi nhà văn Tạ Xuân Thạc nhảy vào vung bút với tôi. Chúng tôi viết amateur, ngó xung quanh hể thích chuyện gì viết chuyện đó, trong tinh thần freelance, không ràng buộc.
|
- VH: Cơ duyên và thời điểm nào đưa anh đến cộng tác với TT Asia"
- NL: Tôi chính thức hợp tác với TTAsia từ năm 1996 qua bộ Video Asia#11, chủ đề "Thơ và Nhạc" trong vai trò giới thiệu chương trình (MC) cùng với nữ nhạc sĩ Lê Tín Hương. Mặc dù trước đó tôi đã cộng tác với nhóm Tri Cole qua Video "Đêm Cali" (1991) và với Mây Production qua các chương trình Hollywood Night (từ 1992 trở đi). Sự chuyển tiếp từ Mây qua Asia cũng khá thoải mái, vì cả hai vốn có sẵn mối liên hệ rất tốt đẹp. Nhất là sự tiếp tay của người nhạc sĩ đàn anh mà tôi luôn quý trọng: Trầm Tử Thiêng đối với cả hai trung tâm.
- VH: Cảm tưởng cuả anh thế nào, khi phải đứng điều khiển chương trình chung vơí một người nữ nhạc sĩ và chưa bao giờ làm công việc MC trên sân khấu" Anh có gặp những thử thách hoặc trở ngại nào không"
- NL: Thử thách dĩ nhiên phải có, nhưng trở ngại thì không. Cảm hứng đầu tiên đưa tôi đến quyết định nhận lời làm MC cho Asia chính là chủ đề cuả bộ video: "Thơ và Nhạc". Những ca khúc được trình bầy cộng vơí các bài thơ cùng những giọng ca rất thích hợp với chủ đề nghệ thuật naỳ đã tạo cho tôi một niềm cảm hứng dạt dào để viết lời giới thiệu (script) cho chương trình video "Thơ và Nhạc".
Niềm cảm hứng thứ hai là được hợp tác với chị Lê Tín Hương, một người soạn nhạc phái nữ đang rất được ái mộ trong thời gian đó, với nét nhạc chân thành, giản dị, nhưng rất trữ tình và lãng mạn. Lãng mạn như những ý thơ phong phú và đầy mộng tưởng mà chị thường trao đổi với tôi khi ngồi chung soạn script cho bộ Video đặc biệt nói trên.
Đây là lần đầu tiên Lê Tín Hương nhận lời làm MC trên sân khấu và thu video. Với tính tình hiền hậu nhưng mang phong cách và tư tưởng bảo thủ của một người con gái Huế, phát âm giọng miền Trung. Nếu so sánh với lần đầu tiên tôi giới thiệu Nguyễn Cao Kỳ Duyên và làm MC chung trên Hollywood Night #1, thì thử thách này khá to lớn đối với tôi trong lần "ra quân" với Asia. Tuy nhiên, nhờ vào những lời dẫn nhập chương trình khá nhịp nhàng, cộng với khuôn mặt và giọng nói lôi cuốn của Lê Tín Hương, Video Asia #11 "Thơ và Nhạc" đã rất thành công, tạo sự chú ý và thổi một làn gió lạ thật nhẹ nhàng, dễ chịu vào không gian nghệ thuật đang cần một sự đổi thay của môi trường Video Ca Nhạc. Tiếc rằng, chỉ sau 3 cuốn Video liên tục Asia 11, 12, 13, Lê Tín Hương cảm thấy (theo lời chị tâm sự): "...xuất hiện như vậy cũng vừa vui, vừa đủ rồi..." nên đã quyết định ngưng làm MC.
- VH: Sau quyết định cuả chị Lê Tín Hương, rồi đến lượt Kỳ Duyên ký độc quyền với một trung tâm ca nhạc khác, vậy Asia noí chung và cá nhân anh nói riêng có gặp những trở ngại nào trong việc tìm người thay thế hay không"
- NL: Thật ra quyết định của chị Lê Tín Hương cũng trùng hợp với chủ trương của TTAsia, lúc nào cũng có những sự đổi mới và tìm cách giới thiệu cũng như tạo cơ hội hợp tác và đóng góp cho nhiều giọng hát, nhiều nghệ sĩ, nhiều tên tuổi, thuộc nhiều thế hệ khác nhau. Riêng đối với vai trò MC, thì trước khi tôi cùng Lê Tín Hương cộng tác, công việc này thường do Công Thành và Kỳ Duyên đảm nhiệm. Sau đó Asia đã lần lượt mời nhiều người khác làm MC như: Anh Dũng, Quỳnh Hương, Đức Huy, Jo Marcel, Hoàng Trọng Thụy, Việt Dzũng, Minh Phượng, Thụy Trinh v..v.., và sau này là Đặng Tuyết Mai, Orchid Lâm Quỳnh, Trịnh Hội, Leyna Nguyễn...
- VH: Làm việc chung với TTAsia cũng đã khá lâu, anh có thể đưa ra một vài lời nhận xét về những người phụ trách phần điều hành một cơ sở nghệ thuật được xem là trẻ trung, nhưng rất thành công và đặc biệt là các tác phẩm Video hoặc DVD ca nhạc do họ tạo dựng luôn có chiều sâu và mang nhiều ý nghiã"
- NL: Về sự thành công của TTAsia có thể đúng như anh nói, ngoài khả năng lãnh đạo và tài điều hành tế nhị, uyển chuyển nhưng rất nghiêm túc của Thy Vân, còn có đầu óc sáng tạo, sắc bén từ hình thức đến nội dung và kiến thức nghệ thuật phong phú của nhạc sĩ Trúc Hồ. Nhưng có lẽ ưu điểm của họ là cả hai rất biết lắng nghe, biết học hỏi, chịu khó nghiên cứu, tìm hiểu... và quan trọng hơn cả là chào đón sự hợp tác của những người có tài và ghi ơn người có công với nghệ thuật. Điển hình là mối tri kỷ của sự hợp tác giữa hai người nhạc sĩ, một già (Trầm Tử Thiêng), một trẻ (Trúc Hồ), và cũng nhờ đó họ đã để lại cho đời rất nhiều ca khúc hợp soạn thật giá trị, nhất là trong giai đoạn bi thảm của lịch sử thuyền nhân tỵ nạn, như Bên Em Đang Có Ta, Có Tin Vui Giữa Giờ Tuyệt Vọng, Bước Chân Việt Nam, Một Ngày Việt Nam, Cám Ơn Anh, Hẹn Nhau Năm 2000, Việt Nam Niềm Nhớ v..v...
Ngoài những ưu điểm trên, cả hai người bạn trẻ (trẻ đối với tôi), đều có lý tưởng và tinh thần quốc gia rất vững chắc. Luôn luôn cầu tiến, tôn trọng sự thật và danh dự cho nên rất dễ làm việc. Có thể đó cũng là lý do mà mỗi tác phẩm cuả Asia đều mang một chủ đề và ý nghiã đặc biệt.
- Tôi có vài anh bạn văn gốc nhà binh như Mường Giang, Linh Vũ, Dương Viết Điền và Phạm Phong Dinh, họ nói toạc móng heo ra rằng họ thích Asia vì Asia mang khuynh hướng chống Cộng Sản trong những tác phẩm của họ, điển hình là hai bạn trẻ Trúc Hồ và Việt Dzũng, anh nghĩ sao"
- NL: Theo tôi thì yếu tố chính là cảm quan cuả Asia đã đi sát với người thưởng ngoạn. Anh lấy ví dụ các tác phẩm Asia đã thực hiện có thể giải thích cho sự nhận định của những nhà văn bạn anh. Cũng cần ghi nhận thêm là kể từ khi có sự cộng tác chặt chẽ của Việt Dzũng, người nhạc sĩ thuộc thế hệ trẻ như anh đã nhận xét, nhưng lại là một chiến sĩ chống Cộng già dặn, có lập trường sắt đá. Bên cạnh đó, để cho chương trình thêm phong phú, thỉnh thoảng Việt Dzũng và Trúc Hồ còn mời được sự cộng tác của các nhà văn, nhà thơ để soạn scripts cho một số chương trình nghệ thuật như Du Tử Lê, Nguyễn Xuân Hoàng, Nguyễn Đình Toàn, v..v... Và cũng từ đó những tác phẩm âm nhạc của TTAsia càng ngày càng được khán thính giả hải ngoại đón nhận một cách nồng nhiệt, vì họ cảm thấy gần gũi và đi sát với cảm quan, tư tưởng cùng kỷ niệm của những người di tản buồn. Điển hình là các bộ Video thân quen mà hầu như ai cũng đã xem qua như Người Lính, Chiến Tranh và Hòa Bình, Những Tình Khúc Thời Chinh Chiến, Tình Đầu: Một Thời Áo Trắng v..v...
- VH: Thời điểm nào đáng nhớ nhất của anh với sự xích lại gần hơn trong những sinh hoạt âm nhạc và nghệ thuật của TT Asia " Và những dự định cùng đường lối hoạt động của nhóm"
- NL: Đó là vào năm 2000, nhân kỷ niệm 25 năm tỵ nạn, đã kéo tôi trở lại với Asia qua bộ Video mà tôi yêu quý nhất: "Hành Trình Tìm Tự Do". Chủ đề tị nạn lúc nào cũng năm sâu trong tâm khảm của tôi. Và đây là tác phẩm đã lấy đi biết bao nước mắt của người thưởng ngoạn, của người trình diễn và ngay cả của chính anh chị em chúng tôi: những người thực hiện chương trình.
Nhưng không lẽ chúng ta chúng ta cứ nhìn nhau mà khóc mỗi lần Tháng Tư về" Đã đến lúc phải nở những nụ cười hy vọng, phô trương thành quả cùng sự đóng góp lớn lao của người Việt tỵ nạn trên đất khách. Tạo điều kiện để thế hệ trẻ cùng nhập cuộc và sánh vai trên con đường tranh đấu cho tự do, dân chủ và nhân quyền sớm trở lại trên quê hương, đất nước Việt Nam.
- VH: Trong một đoàn thể, một tổ chức thường thường có nội qui, mục tiêu hay điều tâm niệm theo đuổi. Như vậy mục tiêu hay điều tâm niệm của TT Asia là gì"
- NL: Hai điều tâm niệm mà anh chị em trong nhóm chúng tôi cùng quyết tâm theo đuổi và dùng làm kim chỉ nam cho những tác phẩm nghệ thuật sau đó của TTAsia là:
I). Làm thế nào để mỗi tác phẩm nghệ thuật của Trung tâm Asia, là một niềm hãnh diện của người Việt Nam.
II). Trung tâm Asia luôn luôn là người bạn tâm giao và đồng hành của người Việt Nam yêu chuộng tự do, dân chủ trên toàn thế giới.
- Những điều tâm niệm khá lý tưởng đó đã được TTAsia và quý anh chuyển đạt đến khán thính giả như thế nào"
- NL: Có thể nói trong các tác phẩm Asia gần đây, ngoài những sáng tác âm nhạc giá trị và ý nghĩa, khán thính giả còn chiêm ngưỡng được những nét đẹp từ tâm hồn đến thể chất của người Việt tỵ nạn. Cộng với niềm hãnh diện lớn lao mà những tên tuổi thuộc nhiều thế hệ đã và đang làm rạng danh nòi giống trên xứ người.
Trong tác phẩm Hành Trình 30 Năm "A Vietnamese Legacy", chúng tôi mời những chính khách người ngoại quốc tham dự và phát biểu cảm nghĩ của họ đôi với cộng đồng người Việt tỵ nạn. Mà hầu hết đều bầy tỏ sự cảm phục và ngưỡng mộ về lòng can đảm cùng quyết tâm liều chết để đi tìm tự do, đồng thời với những thành quả và sự đóng góp cuả người Việt Nam tỵ nạn. Từ đó họ đã tự động đưa ra những lời hưá hẹn hầu tiếp tục định cư người Việt tỵ nạn đã và đang bị ngược đãi bởi chế độ Cộng Sản đương quyền.
Ngoài ra, chúng tôi tạo điều kiện để dựng lại lịch sử âm nhạc VN một cách trung thực và ý nghĩa, đặc biệt là mời các nhân chứng sống xuất hiện để trình bày sự kiện. Noí lên chính nghĩa Việt Nam Cộng Hòa khi người chiến binh xả thân bảo vệ tự do, dân chủ qua những nhạc phẩm hay hoạt cảnh được dàn dựng lại trong các bộ DVD. Với mục đích tô đậm nét kiêu hùng của tập thể quân lực VNCH qua âm nhạc và dùng hình ảnh sử liệu để làm sống lại chiến công oai hùng cùng danh nhân, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh trong các trận chiến. Kết qủa là ngoài cộng đồng VN tại hải ngoại, sự đón nhận nồng nhiệt cuả hàng triệu người ở trong nước đối với các tác phẩm vưà kể, theo tôi có thể xem là câu trả lời tích cực nhất.
- VH: Những đặc điểm và lợi điểm nào mà TT Asia đã và đang có trong tiến trình sinh họat"
- NL: Có lẽ lợi điểm đầu tiên phải nói đến là đài truyền hình SBTN. Đài này xuất hiện như một cánh tay đắc lực, vì SBTN phát hình tòan quốc Hoa Kỳ, cộng thêm một phần ở Canada và Úc châu. Vì thế các tác phẩm nghệ thuật cuả TTAsia đã đươc quảng bá một cách thật rộng rãi. Ngoài ra cũng nhờ phương tiện này cùng chủ trương đón nhận sự hợp tác cuả các nhân tài, những giọng hát lạ và hay, dù chưa nổi tiếng, SBTN và TTAsia vẫn thường phối hợp tổ chức các buổi tuyển chọn ca sĩ và MC với sự hưởng ứng đông đảo cuả các thí sinh từ khắp mọi nơi đổ về để tham dự.
Lơị điểm thứ hai là nghiên cứu và dựa vào ý kiến đóng góp cuả khán thính giả để đưa ra những chủ đề mới lạ như trong các tác phẩm: Mùa Hè Rực Rỡ 1,2, 3, rồi tiếp theo với Tiếng Hát Trái Tim, Hành Trình 30 Năm "A Vietnamese Legacy", 75 Năm Âm Nhạc VN, Anh Không Chết Đâu Anh, Tình Khúc Sau Cuộc Chiến, Huyền Thoại Lê Minh Bằng v..v...
- VH: Tên tuổi của Nam Lộc xem như đã dính liền với những sinh hoạt chính trị, xã hội trong cộng đồng, anh nghĩ gì khi nhìn về những ngày đã qua "
- NL: Tất cả đều tựu trung trong hai điều căn bản: Trách nhiệm và bổn phận. Trách nhiệm, là vì công việc làm cuả tôi có liên quan đến lãnh vực di trú và tỵ nạn, nên mình có bổn phận phải chia sẻ và phục vụ tập thể không những trong công việc làm mà còn ở bên ngoài xã hội. Ngoài ra được ở vào hoàn cảnh cuả những người đã may mắn đặt chân đến bến bờ tự do, chúng ta không thể quên những người bị kẹt lại dưới chế độ CS, hoặc ở trong nước hoặc tại các trại tỵ nạn. Nhất là các phải nghĩ đến các chiến binh và tử sĩ VNCH đã hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ tự do và dân chủ. Đó cũng chính là những lý do đưa tôi đến quyêt định tham dự tích cực vào các cuộc vận động lập pháp, tranh đấu cho quyền tỵ nạn, đồng thời tổ chức các chương trình sinh hoạt cộng đồng như ghi ơn những người đã khuất qua các buổi Đại Nhạc Hội gây quỹ xây dựng Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ tại Westminster hoặc tri ân những Thương Phế Binh và Quả Phụ Tử Sĩ VNCH qua buổi Đại Nhạc Hội Cám Ơn Anh để gây quỹ yểm trợ và gởi về quê nhà giúp đỡ những người đã hy sinh nhân mạng và thân thể cho quê hương, tổ quốc.
Tuy nhiên, tôi cũng rất băn khoăn khi những việc làm mà tôi cho là mang nhiều ý nghĩa và có tính cách nhân bản kể trên, vô tình đã tạo ra sự bất bình và chống đối từ phía nhà cầm quyền Cộng Sản VN thể hiện qua những bài báo của cơ quan nhà nước hoặc bằng hành động trả thù một số nghệ sĩ tham dự các chương trình nói trên khi họ về thăm gia đình ở tại Việt Nam. Thật ra anh chị em nghệ sĩ chúng tôi không làm chính trị, nhưng đã bị người ta lạm dụng chiêu bài chính trị để lên án và đàn áp!
- VH: Tôi hiểu điều anh nói sau 2 DVD Asia-50 và Asia-51 cùng với sự thành công to lớn của Đại Nhạc Hội Cám Ơn Anh, báo chí trong nước đã đánh phá TTAsia, Việt Dzũng và cá nhân anh. Anh cho nhận xét ngắn về sự kiện này" - NL: Dĩ nhiên khi người CS có tật, thì họ phải giật mình nên đã đưa ra một số phản ứng mãnh liệt! Nhưng thái độ của người dân cùng giới trí thức trẻ ở trong nước thì hoàn toàn trái ngược. Bất chấp sự cấm đoán, hàng chục triệu đĩa DVD Asia kể trên, đã được in lậu và phổ biến lén lút nhưng vô cùng rộng rãi và thịnh hành từ thành thị đến thôn làng. Không một phần hình ảnh hoặc màn giới thiệu chương trình nào bị cắt bỏ, có lẽ vì nó bao gồm những video clips thật giá trị cùng các tài liệu lịch sử trung thực. Một số du học sinh Việt Nam tại Hoa Kỳ nhìn thấy rõ sự thật cùng các chi tiết đã bị bóp méo hoặc dấu diếm từ bao nhiêu năm qua, bởi chính những bài báo đã đả kích các sản phẩm nghệ thuật hoặc nghệ sĩ cộng tác với Trung tâm Asia. Chính các du học sinh này đã viết bài lên tiếng phê bình báo chí CSVN, đồng thời tỏ ra vô cùng thất vọng vì nhà nước đã và vẫn đang tiếp tục dối trá người dân.
Một biến cố vưà xẩy ra gần đây nhất mà tôi chắc chắn những người dân am hiểu tình hình thế giới cùng các trí thức trẻ, hoặc sinh viên, học sinh VN hiện đang sống ở trong nước đều chú ý theo dõi. Đó là lời phát biểu cuả cưụ tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev và cũng là một lãnh tụ kỳ cựu cuả đảng CS Nga. Trong buổi thuyết trình về đề tài "Nga Xô: Hiện Tại và Tương Lai" (Russia: Today and The Future) do tổ chức Harriman Institute bảo trợ, diễn ra tại trường Columbia University vào ngày Thứ Ba, mùng 2 Tháng Giêng, 2007 vưà qua. Trước hàng ngàn cử toạ, thuộc nhiều thành phần và chủng tộc, ông nói: "Chế độ Cộng Sản mà tôi đã mang cả đời ra phục vụ, chỉ toàn là sự tuyên truyền và các cán bộ đảng (trong đó có tôi) chỉ điều hành quốc gia bằng sự gian dối!"
Hy vọng những người đang và sắp kế vị cầm quyền cuả nhà nước Cộng Sản VN dành một chút suy ngẫm về câu nói của "đồng chí" Gorbachev.
Thưa quý vị đó là cuộc phỏng vấn cuối năm 2006 với nhạc sĩ Nam Lộc, một cộng tác viên với các chương trình Asia. Anh cho chúng ta cái nhìn bên trong nhóm đầu não Asia về những chương trình Asia có chủ đề trong những năm tháng vừa qua. Như anh Nam Lộc đã nói người nghệ sĩ không làm chính trị; tuy vậy, những nổ lực âm nhạc văn hóa mang hình ảnh của một Hữu Loan bất khuất, một Hoàng Cầm khí khái hay những hình ảnh của bao hùng binh tiến lên, rồi những Nguyễn Văn Đương, Nguyễn Đình Bảo thề chết trấn giữ biên ải, hay những hình ảnh thương tâm chiếu những chiếc thuyền vượt biên đầy ắp người tị nạn giữa biển Đông, hoặc Bên Em Đang Có Ta hay Xin Đời Một Nụ Cười... Tất cả những dử kiện đó cho thấy một tổ chức tư nhân vẫn có những mục tiêu cao cả hay một lập trường kiên định nào đó của họ.
Bài viết này thay cho lời chúc lành đầu năm cho mọi người dân Việt, khi chúng ta suy ngẫm kinh nghiệm của nước Nga qua Gorbachev, để biết rằng một dân tộc không bị đổ, nhưng một chế độ có thể bị cáo chung. Đó là một quyết tâm, một kiên định lập trường vậy.
Việt Hải
(Ghi nhận: Trung Tâm Asia đang chuẩn bị ráo riết cho ra tác phẩm mới nhất là Asia 53 "Bốn Mùa - Mầu Sắc Của Tình Yêu", một hứa hẹn thật đặc sắc nhất về tình yêu và bốn mùa với sân khấu thiết kế hoành tráng, màu sắc chuyên chở thiên hài hòa, âm thanh nổi độc đáo. Xin quý vị hãy đón xem.)
Gửi ý kiến của bạn
