Sau khi nghỉ hè theo kiểu chớp nhoáng, trở về nhà mới thấy chuyện nhà là chuyện nhức đầu nhức óc cho bà con. Rồi còn nhận được câu hỏi, rằng trong cảnh cao niên của mình, có nên trông cậy vào trị giá ngôi nhà đặng bảo đảm cho cuộc sống khi về hưu hay chăng.
Chuyện nhà đất và hưu bổng tưởng là hai phương trời cách biệt mà thiệt ra có khi dính chùm.
Khi xưa, là mới gần đây thôi bà con ơi, giá nhà cứ tăng như bốc khói, nên người chủ ngôi nhà có thể tin rằng mình có một tài sản cao giá trong nhà, tài sản ấy sẽ phần nào bù đắp cho số tiền hưu bổng của mình khi bắt đầu an dưỡng tuổi già. Lý luận đó thiệt ra không sai vì nhà lên giá là mình có quyền rút equity, tức là đi vay, với một tài sản bảo đảm có giá trị cao hơn. Tuần qua, công trình nghiên cứu của công ty cố vấn đầu tư Bell Investment Advisors tại Oakland (miền Bắc Cali) có cho bà con biết rằng 60% những người cao niên (60 tuổi trở lên) đã coi ngôi nhà đang ở là một nguồn tài sản phù trợ khi về hưu. Trong số 60% đó, một phần tư (15%) cho biết ngôi nhà ít ra là phân nửa của tiền tiết kiệm cho tuổi vàng.
Thế rồi trời đất - hay thị trường - cũng không tha người già lão! Giá nhà trên toàn quốc đã giảm (và giảm mạnh trong loại nhà sang, như bài kế bên của ông Lý Viên Mai có giải thích) mà sẽ còn giảm nữa. Như vậy, đồng vốn tiết kiệm của mình đang mất dần giá trị khi mình lại không còn khả năng lao động và kiếm tiền như xưa!
Trên nguyên tắc, mình thường có hai loại tài sản, loại sanh lời đặng đảm bảo cho mình một mức sống bình thường, và loại... "làm sang", cho mình thấy bảnh. Ngôi nhà mình ở có thể là loại tài sản sanh lời trong những năm trước, giờ thời hết rồi!
Như vậy, bà con mình tính sao"
Thông thường, càng lớn tuổi mình càng ít muốn thay đổi cho nên đang ở trong một ngôi nhà có giá trị, mình không muốn dời nữa, dù tài sản ấy đã từ loại sanh lời nhảy qua loại làm bảnh. Muốn khỏi làm bảnh thời thu gom lại tất cả, bán nhà lớn kiếm nhà nhỏ đặng ở và dằn khoản tiền sau biệt đó làm vốn cho tuổi già. Nhưng nói về nguyên tắc thời dễ chớ tiến hành trong thực tế mới là khó!
Và nếu vẫn giữ ngôi nhà cũ và mong rằng sẽ "rút ruột" ngôi nhà bằng cách rút equity thì bà con còn nên để ý tới một yếu tố khác, là lãi suất. Lấy tiền từ vốn liếng của căn nhà thời sẽ bị ảnh hưởng của lãi suất. Lãi suất càng cao thời tiền thu về hàng tháng càng ít.
Không ai ngờ rằng gần hết một đời đi cầy, có mái nhà che chở và nuôi nấng tuổi già có khi lại bị lủng và sướng khổ gì nhiều khi lại do chuyện lãi suất từ đâu đó xa lắc làm túi tiền già của mình bị xém một góc.