Đạo Lý Và Đức Nghiệp
Vi Anh
Hai thời sự mới xảy ở Pháp và Mỹ cho thấy trách nhiệm của người cầm bút viết báo, viết sách lớn như thế nào đối với đất nước, nhân dân, và chánh quyền của mình. Nếu không phải là trách nhiệm vật chất pháp lý giải quyết bằng hình phạt thì cũng là trách nhiệm tinh thần đạo lý ở đời, đức nghiệp trong lương tâm giải quyết bằng chế tài đạo đức nhiều khi còn đau khổ hơn hình phạt nữa.
Chuyện thứ nhứt là Toà Đại sứ Pháp ở Washington DC và Đệ Nhứt Phu Nhân Pháp tốn thì giờ và tiền bạc của người dân Pháp để đối phó với hai nhà báo tường thuật sai một lời của Đệ Nhứt Phu Nhân Mỹ trong quyển sách của hai nhà báo này khiến có thể sanh hiểu lầm về Đệ Nhứt Phu Nhân Mỹ.
Chuyện thứ hai là Bộ Quốc Phòng Mỹ dự định dùng công quỹ của Bộ Quốc Phòng, tức là tiền thuế của người dân đóng, để mua tất cả 10,000 ấn phẩm của một cuốn sách do một đại tá ba hoa viết tiết lộ một số bí mật làm hại những người từng giúp cho lực lượng đặc biệt Mỹ ở Afghanistan.
Cơ sự chuyện đầu về Đệ Nhứt Phu Nhân Pháp như sau. Hai nhà Michael Darmon và Yves Derai tác giả của cuốn sách “Carla et les Ambitieux” (Carla và Những Người Tham Vọng) tường thuật câu chuyên tâm tình giữa Đệ Nhứt Phu Nhân Pháp Carla Bruni và Đệ Nhứt Phu Nhân Mỹ Michelle Obama trong một bữa ăn thân mật với Ông Bà TT Sarkozy trong căn hộ riêng của TT Obama ở New York vào ngày 31 tháng Ba. Hai nhà báo này tường thuật rằng Bà Obama nói Toà Bạch Ốc, “đó là địa ngục,” “tôi chịu không nổi”.
Lời tường thuật của hai nhà báo trong quyển sách khi phát hành tạo thành một vấn đề không nhỏ trong dư luận của dân chúng, công luận trên truyền thông khiến nó trở thành một vấn đề trong tương quan ngoại giao của hai nước Pháp và Mỹ. Bà Tổng Thống Mỹ mà chê Toà Bạch Ốc là địa ngục thí làm sao người Mỹ nghe cho được, làm sao còn ủng hộ TT Obama nữa. Người ta ít ghét người đốt nhà vì chưa biềt hơn người hút gió đang đứng huýt gió cho cháy thêm. Bà TT Pháp là người tâm phúc được nghe lời tâm tình mà xì tin như vậy là hại bạn, còn ai dám tin cẩn nữa. Bà bị người Mỹ xem là kẻ hút gió kho Mỹ cháy nhà và là người đem tin xấu, làm cho hai bờ đại dương dang xa thêm.
Nên một mặt Toà Bạch Ốc Mỹ và Toà Đại sứ Pháp tại Washington phải làm sáng tỏ, khẳng định là không hề có những lời noi như thế từ hai bà dệ nhứt phu nhân. Đó là chuyện không mà nói có, chuyện trắng mà viết thành đen này của hai nhà báo.
Trên hệ thống truyền hình người ta thấy chạy đậm nét show của nhà dẫn chương trình Hala Gorani sur CNN đã mới phỏng vấn Ba Carla Bruni nhơn dịp tháp tùng chồng là TT Pháp Nicolas Sarkozy đến New York họp thượng đĩnh Liên Hiệp Quốc, liên quan đến Mục Tiêu của Thiên Niên Kỷ. Bà trở lại lần này là lân thứ hai để nói những gì hai nhà báo kia nói là láo.
Bà Carla Bruni dùng chính đài CNN để nói “Chắc chắn, Michelle Obama không bao giờ nói như thế. Tôi hài lòng và chân thành nói với quí vị cuốn sách đó không phải là cuốn sách có thẩm quyền. Bất cứ sách nào phát hành nói về tôi tôi phải đọc trước. Tôi chưa đọc cuốn sách ấy”. Nói thế có nghĩa là Bà không nhờ pháp luật vì như Bà nói Bà không muốn quảng cáo cho cuốn sách ấy, nhưng Bà nhứt quyềt tự tách mình ra khỏi những cuốn sách như thế.
Chuyện thứ hai là chuyện Bộ Quốc Phòng Mỹ dự định mua tất cả 10,000 ấn bản một cuốn sách có thể gây nguy hại cho những người đã từng giúp cho Lực Lượng Đặc Biệt Mỹ ở Afghanistan. Tin phân tích của của Philippe Gelie trên báo le Figaro của Pháp ngày 15 tháng 9, năm 2010 cho biết Trung Tá Anthony Shaffer là sĩ quan thích ba hoa chích chòe, viết ra cuốn sách Operation Dark Heart (Cuộc Hành Quân Tim Đen) , nói về những cuộc hành quẩn bí mật ở Afghanistan và Pakistan. Bộ Quốc Phòng Mỹ dự đinh sẽ mua hết 10,000 cuốn đã xuất bản.
Đây có thể là giấc mơ đẹp mà cũng là cơn ác mộng của nhà xuất bản và tác giả. Viết một cuốn sách, phát hành một số sách mà có người mua hết một lượt – là hốt bạc, nhứt là sách Mỹ giá rất mắc, rất lợi và lời.
Nhưng viết một cuốn sách mà bán tất cả số xuất bản để người ta đem thiêu hủy, không có một người được đọc, có phải là hoài công.
Sở dĩ Bộ Quốc Phòng tính phải dùng biện pháp chẳng đặng đừng này là vì viên chức của Bộ Quốc Phòng đã dự định dàn xếp sửa đổi một phần nhỏ về những cuộc hành quân bí mật của lực lượng Mỹ ở Bagram ỏ Afghanistan thôi. Nhưng các cơ quan an ninh chánh trị của Mỹ nhận thấy nội dung cuốn sách để nhiều chỗ hở về chiến thuật và con người hành quân có thế gây thiệt hại trầm trọng cho lực lượng an ninh Mỹ.
Sau khi thảo luận kỹ lưỡng, kết quả, Bộ Quốc Phòng cho người thương lượng với cơ quan phát hành là St Martin's Press mua trọn 10,000 ấn bản, không chừa lại một bản lưu ký nào. Còn tác giả với tư cách là sĩ quan trừ bị phải có nhiệm vụ của một quân nhân giữ im lặng, không được trưng bày trên kệ sách, không đươc điểm sách trên truyền thông suốt 20 năm.
Cuối cùng, tới đây người ta thấy việc đính chánh một điều nói sai trên sách báo không phải dễ. Toà Đại sứ Pháp, Phủ Tổng Thống Mỹ, Đệ Nhứt Phu Nhân Pháp mất thì giờ và công sức dàn xếp cuộc phỏng vấn trên CNN. Và Bà Đệ Nhứt Phu Nhân Pháp không nhờ pháp luật vì như Bà nói Bà không muốn quảng cáo cho cuốn sách ấy, nhưng Bà nhứt quyềt tự tách mình ra khỏi những cuốn sách như thế. Còn Bộ Quốc Phòng Mỹ phải mua hết sách và dùng kỷ luật quân đội để bí mật quân sự không tiết lộ. Tới đây chắc cũng có người nói Đệ Nhứt Phu Nhân Pháp không chấp nhận đối thoại, không tôn trọng truyền thông hai chiều. Và coi Bộ Quốc Phòng vi hiến, xâm phạm quyền tự do tư tưởng, tự do phát biểu, bịt miệng truyền thông. Nhưng cái gì cũng có giới hạn. Không thể đối thoại về một nội dung đặt điều đặt chuyện. Tài liệu mật chỉ có một số người được xem, luật đòi một thời hạn nào đó mới được bạch hoá.
Gửi ý kiến của bạn
