Tuần vừa qua có lẽ là tuần lễ nhức đầu nhất của ông Morris Iemma từ khi nhận chức thủ hiến cho đến bây giờ. Và tất cả cũng đều bắt nguồn từ vụ nổi loạn bạo động mang mầu sắc kỳ thị ở Cronulla tháng 12/05.
Ngay khi nội vụ xảy ra, ông đã chứng tỏ cho thấy tài lãnh đạo của mình bằng cách hoạch định một cách cấp tốc ban hành các phương thức hữu hiệu nhằm dẹp tan nguy cơ vụ bạo động lan tràn hoặc kéo dài. Thế nhưng, trong tuần qua, ông đã bị áp lực để cuối cùng phải sử dụng phương cách hạ sách là có những lời tuyên bố mang tính kỳ thị ngầm tương tự những câu hô hào của lãnh tụ đối lập Peter Debnam trong suốt khoảng thời gian từ Giáng Sinh đến nay.
Tệ hại hơn nữa là chính thủ hiến Iemma đã tự đưa mình vào thế chẳng đặng đừng này. Thay vì khoan thai để cảnh sát thi hành nhiệm vụ của họ trong việc điều tra và tóm bắt những kẻ đã gây náo loạn bạo động và hành hung người vô can thì ông lại cảm thấy cần phải lên tiếng bào chữa, phản bác những lời hô hào vô căn cứ, nhắm vào việc kiếm phiếu của ông Debnam là đảng Lao Động mang ơn mắc nợ một số cộng đồng sắc tộc nào đó nên đã không dám thẳng tay trừng trị những tên côn đồ đã dự phần trong vụ đánh trả đũa đêm 12/12/05. Và cuối cùng vì quá hấp tấp, vội vàng phản bác Peter Debnam nên ông Iemma đã phải đối diện với một chuyện bất ngờ: sự hiện hữu của một cuốn băng video an ninh quay rõ cảnh một nhóm người có vóc dáng Trung Đông đang đánh hội đồng một người da trắng.
Tiếp theo đó là việc ông Dennis Bray, viên cảnh sát cao cấp chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Enoggera điều tra về vấn đề này, bị Tư lệnh cảnh sát Ken Moroney giải nhiệm ngày thứ Sáu 20/1/06 tạo nhiều bất mãn trong lực lượng cảnh sát để rồi chỉ vài ngày sau đó, Thứ Hai 23/01/06, được tái bổ nhiệm vào một vai trò thứ yếu trong lực lượng này.
Và để có thể lấy lại uy tín với dân chúng, và cử tri, ông Iemma đã sử dụng thủ thuật "dog whistling" mà ông Peter Debnam đang sử dụng. Tưởng cũng nên nói thêm, "dog whistling" là thành ngữ được dùng để chỉ thủ thuật nhắn gởi thông điệp ngầm đến với một đối tượng nào đó mà đại đa số quần chúng khi nghe được sẽ không hiểu, chẳng khác gì tiếng còi gọi chó vốn là một băng tần siêu âm, ngoài tầm thính giác của con người, nhưng chó nghe rõ mồn một.
Từ phong thái của một nhà lãnh đạo đúng đắn, chín chắn vốn từ chối không chịu sử dụng nguồn gốc của những kẻ phạm tội như một thứ nhãn hiệu để qua đó bôi bẩn cả cộng đồng của họ hầu thủ lợi chính trị, ông Iemma hôm thức Sáu 19/1 vừa qua liên tục gọi những người dự phần trong vụ đánh trả đũa đêm 12/12 là “bọn grubs". Ông cũng tuyên bố đổi danh xưng của lực lượng đặc nhiệm Gain - vốn có nhiệm vụ điều tra những tổ chức tội phạm và các hoạt động phi pháp ở Tây Nam Sydney - thành Đội Đặc Nhiệm Bài Trừ Tổ Chức Tội Phạm Trung Đông.
Khi bị chất vấn, thủ hiến Iemma đã không thể giải nghĩa được sự khác biệt giữa các hoạt động phi pháp có tổ chức của người gốc Trung Đông và các hoạt động phi pháp có tổ chức khác để có thể biện minh cho việc thay danh đổi tánh cho lực lượng đặc nhiệm này. Và một điều khác không kém quan trọng khiến người ta phải đặt câu hỏi về ẩn ý của việc đổi danh xưng này: đội đặc nhiệm chắc chắn sẽ không điều tra về vụ tấn công trả đũa người Trung Đông vì, theo như định nghĩa mà chính ông Iemma đã đưa thì đội đặc nhiệm chỉ điều tra những hoạt động phi pháp bao gồm sát nhân, buôn lậu nha phiến và những tội nghiêm trọng khác của tội phạm Trung Đông mà thôi.
Hãy tưởng tượng mức độ phẫn nộ phản đối mà ông Iemma sẽ phải nhận lãnh nếu ông tuyên bố thành lập Đội Đặc Nhiệm Bài Trừ Tổ Chức Tội Phạm Ý mà không có một sự biện minh hợp lý nào cả.
Từ đó, người ta có thể nhận định rõ rệt rằng quyết định biến đội đặc nhiệm ngắn hạn Gain thành một đội đặc nhiệm thường trực chỉ phát xuất từ việc chính phủ Iemma cố khôi phục uy tín sau khi tư lệnh cảnh sát cũng như chính phủ của ông không hề biết đến sự hiện hữu của cuốn băng video nói trên.
Cuộn video này chỉ trở thành vấn đề khi tư lệnh cảnh sát Ken Mororney tuyên bố công khai rằng sở dĩ cho đến bây giờ cảnh sát chưa bắt được những tên côn đồ dự phần trong các vụ đánh trả đũa là vì cảnh sát không có bằng chứng được thu hình.
Sự khẳng định này tuy đã bị chứng minh là sai lầm, thế nhưng, lý luận chính yếu của nó vẫn đúng. Với bằng chứng rõ rệt được ghi nhận qua ống kính chuyên nghiệp của các cameraman từ tất cả các đài truyền hình cũng như với hàng trăm tấm ảnh được phổ biến trên tất cả báo chí thì dĩ nhiên cảnh sát dễ dàng lập hồ sơ khả dĩ thuyết phục các thẩm phán tòa sơ thẩm chấp nhận đơn truy tố hơn là hình ảnh mờ nhạt không rõ rệt vô tình được ghi nhận qua hệ thống video bảo an của các tiệm, quán.
Hôm thứ Sáu 20/1, sau khi sự hiện hữu của cuốn băng được tiết lộ và tư lệnh Moroney bị giới truyền thông chất vấn rằng trong 5 tuần vừa qua cảnh sát đã làm gì với nó thì ông Moroney tìm cách không đi thẳng vào vấn đề. Ông cho biết cảnh sát “có điều tra ở một mức độ nào đó” (some level of investigation) về cuộn băng nhưng “có vài sai lầm nghiêm trọng trong việc xét đoán” (serious errors of judgement) của lực lượng đặc nhiệm Enoggera, và vì thế, ông Dennis Bray, chỉ huy của lực lượng phải bị bãi nhiệm.
Thế nhưng, theo những nguồn tin từ trong đội đặc nhiệm Enoggera thì cuộc điều tra của họ, sử dụng cuốn băng video vừa kể - và có thể một số cuộn băng video khác nữa - đang tiến triển một cách tốt đẹp. Họ đã gài được cảnh sát chìm để theo dõi ghi nhận hoạt động của một số nghi can và chỉ trong nay mai là sẽ tóm bắt, truy tố chúng. Chính vì thế mà họ hết sức phẫn nộ với việc ông Bray bị giải nhiệm, trả về nhiệm sở cũ là đồn cảnh sát Blacktown, và thành viên của Enoggera đã lên tiếng đe dọa sẽ đình công nếu ông không được tái bổ nhiệm.
Vụ việc này cho thấy sai lầm của giới chính trị gia, đặc biệt là những người hữu trách trong chính phủ khi một cuộc điều tra còn đang tiếp diễn. Hành động của ông Iemma trong tuần qua có thể mang đến nhiều hậu quả rất tai hại cho xã hội, tạo nhiều cơ hội cho mầm mống chia rẽ, phân biệt, kỳ thị bắt rễ đâm chồi phát triển.
Hành động của ông Peter Debnam từ sau vụ bạo động ở Cronulla lại càng đáng trách hơn nữa. Từ dạo đó, ông liên tục sử dụng những từ ngữ “bọn côn đồ sắc tộc”, “tội phạm Trung Đông”. Ông thường xuyên lên tiếng tấn công những băng đảng Li-băng dự phần vào các vụ đánh trả đũa nhưng lại ít khi nào nhắc đến hành vi bạo động côn đồ của những người da trắng ở Cronulla. Và điều này đưa đến một thông điệp thật rõ ràng: đảng Tự Do khuyến khích, ủng hộ cách suy nghĩ đầy tính kỳ thị của những tên bạo động ở Cronulla.
Tiếp theo đó, ông nói bóng, nói gió, ám chỉ rằng sở dĩ cảnh sát và chính phủ Lao động của ông Iemma nương nhẹ tay với bọn tội phạm Trung đông vì chính bản thân ông Iemma mang ơn mắc nợ cộng đồng Li-băng đã giúp ông tranh được ghế dân biểu của đơn vị Lakemba trong thập niên 90. Nếu quả thực có bằng chứng cho thấy chính phủ cố tình ảnh hưởng đến công việc của cảnh sát - một hành động phạm pháp, tham nhũng dưới thể chế dân chủ hiện hành ở Úc với sự độc lập giữa những cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp - thì ông Debnam nên yêu cầu ủy Ban Bài Trừ Tham Nhũng điều tra cho rạch ròi hơn là tuyên bố vu vơ, ám chỉ mơ hồ như ông đã làm.
Nói tóm lại, ta thấy việc sử dụng ngôn ngữ, đặc biệt là của những người trong giới lãnh đạo, vô cùng quan trọng. Những nhà lãnh đạo phải lãnh đạo, phải dẫn đường, phải soi sáng chứ không thể nào chỉ tìm cách lợi dụng ngôn từ để khơi động, để thổi bùng những thành kiến trong quần chúng hầu thủ lợi chính trị cho cá nhân hoặc cho phe cánh của mình.
Ngay khi nội vụ xảy ra, ông đã chứng tỏ cho thấy tài lãnh đạo của mình bằng cách hoạch định một cách cấp tốc ban hành các phương thức hữu hiệu nhằm dẹp tan nguy cơ vụ bạo động lan tràn hoặc kéo dài. Thế nhưng, trong tuần qua, ông đã bị áp lực để cuối cùng phải sử dụng phương cách hạ sách là có những lời tuyên bố mang tính kỳ thị ngầm tương tự những câu hô hào của lãnh tụ đối lập Peter Debnam trong suốt khoảng thời gian từ Giáng Sinh đến nay.
Tệ hại hơn nữa là chính thủ hiến Iemma đã tự đưa mình vào thế chẳng đặng đừng này. Thay vì khoan thai để cảnh sát thi hành nhiệm vụ của họ trong việc điều tra và tóm bắt những kẻ đã gây náo loạn bạo động và hành hung người vô can thì ông lại cảm thấy cần phải lên tiếng bào chữa, phản bác những lời hô hào vô căn cứ, nhắm vào việc kiếm phiếu của ông Debnam là đảng Lao Động mang ơn mắc nợ một số cộng đồng sắc tộc nào đó nên đã không dám thẳng tay trừng trị những tên côn đồ đã dự phần trong vụ đánh trả đũa đêm 12/12/05. Và cuối cùng vì quá hấp tấp, vội vàng phản bác Peter Debnam nên ông Iemma đã phải đối diện với một chuyện bất ngờ: sự hiện hữu của một cuốn băng video an ninh quay rõ cảnh một nhóm người có vóc dáng Trung Đông đang đánh hội đồng một người da trắng.
Tiếp theo đó là việc ông Dennis Bray, viên cảnh sát cao cấp chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Enoggera điều tra về vấn đề này, bị Tư lệnh cảnh sát Ken Moroney giải nhiệm ngày thứ Sáu 20/1/06 tạo nhiều bất mãn trong lực lượng cảnh sát để rồi chỉ vài ngày sau đó, Thứ Hai 23/01/06, được tái bổ nhiệm vào một vai trò thứ yếu trong lực lượng này.
Và để có thể lấy lại uy tín với dân chúng, và cử tri, ông Iemma đã sử dụng thủ thuật "dog whistling" mà ông Peter Debnam đang sử dụng. Tưởng cũng nên nói thêm, "dog whistling" là thành ngữ được dùng để chỉ thủ thuật nhắn gởi thông điệp ngầm đến với một đối tượng nào đó mà đại đa số quần chúng khi nghe được sẽ không hiểu, chẳng khác gì tiếng còi gọi chó vốn là một băng tần siêu âm, ngoài tầm thính giác của con người, nhưng chó nghe rõ mồn một.
Từ phong thái của một nhà lãnh đạo đúng đắn, chín chắn vốn từ chối không chịu sử dụng nguồn gốc của những kẻ phạm tội như một thứ nhãn hiệu để qua đó bôi bẩn cả cộng đồng của họ hầu thủ lợi chính trị, ông Iemma hôm thức Sáu 19/1 vừa qua liên tục gọi những người dự phần trong vụ đánh trả đũa đêm 12/12 là “bọn grubs". Ông cũng tuyên bố đổi danh xưng của lực lượng đặc nhiệm Gain - vốn có nhiệm vụ điều tra những tổ chức tội phạm và các hoạt động phi pháp ở Tây Nam Sydney - thành Đội Đặc Nhiệm Bài Trừ Tổ Chức Tội Phạm Trung Đông.
Khi bị chất vấn, thủ hiến Iemma đã không thể giải nghĩa được sự khác biệt giữa các hoạt động phi pháp có tổ chức của người gốc Trung Đông và các hoạt động phi pháp có tổ chức khác để có thể biện minh cho việc thay danh đổi tánh cho lực lượng đặc nhiệm này. Và một điều khác không kém quan trọng khiến người ta phải đặt câu hỏi về ẩn ý của việc đổi danh xưng này: đội đặc nhiệm chắc chắn sẽ không điều tra về vụ tấn công trả đũa người Trung Đông vì, theo như định nghĩa mà chính ông Iemma đã đưa thì đội đặc nhiệm chỉ điều tra những hoạt động phi pháp bao gồm sát nhân, buôn lậu nha phiến và những tội nghiêm trọng khác của tội phạm Trung Đông mà thôi.
Hãy tưởng tượng mức độ phẫn nộ phản đối mà ông Iemma sẽ phải nhận lãnh nếu ông tuyên bố thành lập Đội Đặc Nhiệm Bài Trừ Tổ Chức Tội Phạm Ý mà không có một sự biện minh hợp lý nào cả.
Từ đó, người ta có thể nhận định rõ rệt rằng quyết định biến đội đặc nhiệm ngắn hạn Gain thành một đội đặc nhiệm thường trực chỉ phát xuất từ việc chính phủ Iemma cố khôi phục uy tín sau khi tư lệnh cảnh sát cũng như chính phủ của ông không hề biết đến sự hiện hữu của cuốn băng video nói trên.
Cuộn video này chỉ trở thành vấn đề khi tư lệnh cảnh sát Ken Mororney tuyên bố công khai rằng sở dĩ cho đến bây giờ cảnh sát chưa bắt được những tên côn đồ dự phần trong các vụ đánh trả đũa là vì cảnh sát không có bằng chứng được thu hình.
Sự khẳng định này tuy đã bị chứng minh là sai lầm, thế nhưng, lý luận chính yếu của nó vẫn đúng. Với bằng chứng rõ rệt được ghi nhận qua ống kính chuyên nghiệp của các cameraman từ tất cả các đài truyền hình cũng như với hàng trăm tấm ảnh được phổ biến trên tất cả báo chí thì dĩ nhiên cảnh sát dễ dàng lập hồ sơ khả dĩ thuyết phục các thẩm phán tòa sơ thẩm chấp nhận đơn truy tố hơn là hình ảnh mờ nhạt không rõ rệt vô tình được ghi nhận qua hệ thống video bảo an của các tiệm, quán.
Hôm thứ Sáu 20/1, sau khi sự hiện hữu của cuốn băng được tiết lộ và tư lệnh Moroney bị giới truyền thông chất vấn rằng trong 5 tuần vừa qua cảnh sát đã làm gì với nó thì ông Moroney tìm cách không đi thẳng vào vấn đề. Ông cho biết cảnh sát “có điều tra ở một mức độ nào đó” (some level of investigation) về cuộn băng nhưng “có vài sai lầm nghiêm trọng trong việc xét đoán” (serious errors of judgement) của lực lượng đặc nhiệm Enoggera, và vì thế, ông Dennis Bray, chỉ huy của lực lượng phải bị bãi nhiệm.
Thế nhưng, theo những nguồn tin từ trong đội đặc nhiệm Enoggera thì cuộc điều tra của họ, sử dụng cuốn băng video vừa kể - và có thể một số cuộn băng video khác nữa - đang tiến triển một cách tốt đẹp. Họ đã gài được cảnh sát chìm để theo dõi ghi nhận hoạt động của một số nghi can và chỉ trong nay mai là sẽ tóm bắt, truy tố chúng. Chính vì thế mà họ hết sức phẫn nộ với việc ông Bray bị giải nhiệm, trả về nhiệm sở cũ là đồn cảnh sát Blacktown, và thành viên của Enoggera đã lên tiếng đe dọa sẽ đình công nếu ông không được tái bổ nhiệm.
Vụ việc này cho thấy sai lầm của giới chính trị gia, đặc biệt là những người hữu trách trong chính phủ khi một cuộc điều tra còn đang tiếp diễn. Hành động của ông Iemma trong tuần qua có thể mang đến nhiều hậu quả rất tai hại cho xã hội, tạo nhiều cơ hội cho mầm mống chia rẽ, phân biệt, kỳ thị bắt rễ đâm chồi phát triển.
Hành động của ông Peter Debnam từ sau vụ bạo động ở Cronulla lại càng đáng trách hơn nữa. Từ dạo đó, ông liên tục sử dụng những từ ngữ “bọn côn đồ sắc tộc”, “tội phạm Trung Đông”. Ông thường xuyên lên tiếng tấn công những băng đảng Li-băng dự phần vào các vụ đánh trả đũa nhưng lại ít khi nào nhắc đến hành vi bạo động côn đồ của những người da trắng ở Cronulla. Và điều này đưa đến một thông điệp thật rõ ràng: đảng Tự Do khuyến khích, ủng hộ cách suy nghĩ đầy tính kỳ thị của những tên bạo động ở Cronulla.
Tiếp theo đó, ông nói bóng, nói gió, ám chỉ rằng sở dĩ cảnh sát và chính phủ Lao động của ông Iemma nương nhẹ tay với bọn tội phạm Trung đông vì chính bản thân ông Iemma mang ơn mắc nợ cộng đồng Li-băng đã giúp ông tranh được ghế dân biểu của đơn vị Lakemba trong thập niên 90. Nếu quả thực có bằng chứng cho thấy chính phủ cố tình ảnh hưởng đến công việc của cảnh sát - một hành động phạm pháp, tham nhũng dưới thể chế dân chủ hiện hành ở Úc với sự độc lập giữa những cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp - thì ông Debnam nên yêu cầu ủy Ban Bài Trừ Tham Nhũng điều tra cho rạch ròi hơn là tuyên bố vu vơ, ám chỉ mơ hồ như ông đã làm.
Nói tóm lại, ta thấy việc sử dụng ngôn ngữ, đặc biệt là của những người trong giới lãnh đạo, vô cùng quan trọng. Những nhà lãnh đạo phải lãnh đạo, phải dẫn đường, phải soi sáng chứ không thể nào chỉ tìm cách lợi dụng ngôn từ để khơi động, để thổi bùng những thành kiến trong quần chúng hầu thủ lợi chính trị cho cá nhân hoặc cho phe cánh của mình.
Gửi ý kiến của bạn
