Tại cuộc Hội thảo "Đổi mới và phát triển ngân hàng Việt Nam trước yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế" hôm 11-9 tại Hà Nội, các chuyên gia ngân hàng đã cảnh báo "hệ thống ngân hàng thương mại trong nước sẽ phải đối mặt với rủi ro khủng hoảng khi thị trường ngân hàng được mở cửa" .
Cảnh báo trên được đưa ra sau khi cách đây ít ngày, hai ngân hàng lớn toàn cầu của Anh là HSBC và Standard Chartered Bank chính thức được nhà nước CSVN cấp phép thành lập ngân hàng 100% vốn nước ngoài ở Việt Nam.
2 năm sau gia nhập WTO, Việt Nam đang trở thành một trong những thị trường thu hút một lượng lớn các ngân hàng đầu tư nước ngoài đầu tư, mở chi nhánh hoặc thành lập các ngân hàng 100% vốn nước ngoài.
Với ưu thế cung cấp các sản phẩm dịch vụ phi truyền thống, tiềm lực tài chính mạnh, những ngân hàng nước ngoài sẽ tạo những áp lực cạnh tranh mạnh mẽ đối với hệ thống ngân hàng Việt Nam.
Các ngân hàng Việt Nam sẽ không còn lợi thế tuyệt đối về khách hàng, kênh phân phối, cùng những phân biệt về huy động vốn, sản phẩm dịch vụ cũng sẽ sớm bị loại bỏ sau năm 2010.
Trước tình trạng "nước đã đến chân" vậy, cựu Thống đốc Ngân hàng Nhà nước CSVN Cao Sỹ Kiêm "không khỏi rầu lòng về những bất cập trong phát triển hệ thống ngân hàng nội địa" từ ngay chuyện nhỏ nhất như máy rút tiền ATM nuốt thẻ của khách hàng.
Một hệ thống dịch vụ ngân hàng yếu, không đồng bộ, trình độ quản trị rủi ro, quản lý điều hành, công nghệ, trang thiết bị ngân hàng "rất có vấn đề" khiến ông Kiêm quan ngại khả năng cạnh tranh của hệ thống ngân hàng Việt Nam trong bối cảnh hội nhập.
Bên cạnh đó, ông Kiêm cũng chỉ ra thực trạng về phân bổ, sử dụng, tuyển dụng nhân lực ngân hàng có vấn đề: "Ở nơi tinh túy nhất là Ngân hàng Nhà nước thì chất xám chảy ra ngoài, trong khi ở ngân hàng thương mại, cán bộ chỗ nào tốt thì đi".
Dù đã đi vào kinh tế thị trường nhưng việc hệ thống thanh toán chuộng tiền mặt, công nghệ, dịch vụ còn không đồng bộ khiến cho hệ thống ngân hàng nội địa hoạt động mang tính tự phát, cạnh tranh không chuyên nghiệp.
Trong khi đó, Ngân hàng Nhà nước luôn bị bó buộc.
Theo Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, TS. Nguyễn Thị Kim Thanh, tính độ trễ tác động của các chính sách hiện nay đang bị "bó buộc" bởi yếu tố chủ quan. Câu chuyện điều chỉnh giá xăng vừa qua là một ví dụ. Các quyết định đã không thể kịp đưa ra điều chỉnh thị trường vào đúng thời điểm cần thiết khi phải chờ qua giai đoạn "trình" và "duyệt", dẫn đến nghịch lý quyết định không còn phù hợp nữa bởi thị trường đã đảo chiều. Điều này gián tiếp ảnh hưởng đến việc kiềm chế lạm phát, gây sự lúng túng trong điều hành. Bên cạnh đó, thị trường tiền tệ non trẻ dễ bị tác động trước những cú sốc và thông tin thất thiệt. Câu chuyện tỷ giá đô la lên xuống chóng mặt thời gian qua là một biểu hiện minh chứng. Cả ông Kiêm và bà Thanh đều cho rằng, cần hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường của quốc gia nhằm hỗ trợ công tác phân tích, dự báo.