100 Ngày Trăng Mật Của TT Obama
Vi Anh
TT Obama đã chấp chánh quá 100 ngày. Theo lệ bất thành văn của lề lối sinh hoạt dân chủ Mỹ, ba tháng mười ngày này là thời kỳ trăng mật của một tân tổng thống. Dân chúng chờ và xem, báo chí không dùng búa rìu dư luận với người mới nhậm chức. Nói thế không có nghĩa là công luận không theo dõi việc điều hành quốc sự của tổng thống Obama. Nhìn chung, trên phương diện đối nội, có thể nói TT Obama luôn kiên trì làm một điều mà những người có nhiệm vụ an bang tế thế, sửa nước cứu đời ở Đông Phương ưu tư nhứt. Đó là bất hoạn bần, hoạn bất quân; không lo nghèo mà lo không đồng đều. TT Obama đã làm một số việc để giảm bớt những bất công, bất bình đẳng, trong xã hội Mỹ.
Qua 100 ngày này, dư luận dân chúng vẫn tiếp tục thuận lợi cho Oâng, Thăm dò của Đại học Quinnipiac phổ biến ngày 29- 4, 58% dân chúng Mỹ tán thành hành động của Oâng, chỉ có 30% không đồng ý. Lớp trẻ, phụ nữ và Da Đen, người không giàu ủng hộ Oâng nhiều nhứt. Tuy nhiên người ta vẫn thấy con số được lòng dân của Oâng cũng có giảm một số nhỏ. Tuy nhỏ nhưng vẫn có giảm vì sau khi nhậm chức và sau bài diễn văn về tình trạng liên bang, qua nhiều thăm dò, nói chung mức độ được lòng dân của Oâng lên đến 63 hay 64%.
Lập trường kiên định san lắp bất bình đăûng, bất công trong nội địa Mỹ có thể thấy qua những hành động tiêu biểu sau. Một có nói và có làm. Về nội dung hành động, TT Obama tỏ ra là người cương quyết tấn công vào những vấn đề không đồng đều như Oâng đã nói trong diễn văn nhậm chức vào ngày 20 - 1 "Vấn đề không phải là xem chánh quyền của chúng tôi xài quá nhiều hay không đủ, mà nó có giúp cho những gia đình tìm việc làm với đồng lương có thể chấp nhận được, với bảo hiểm sức khoẻ có thể đạt được, và hưu liễm tương xứng. Một tháng sau, nhơn khi đọc bài diễn văn về tinh trạng liên bang ngày 25 tháng 2, Oâng tuyên hứa một bảo hiểm sức khoẻ cho mọi người trước cuối năm. Và Oâng đã vận động thành công để một đạo luật đã ra đời bảo đảm có bảo hiểm sức khoẻ cho 4 triệu trẻ em không được phúc lọi ấy vì lợi tức của phụ huynh quá thấp.
Một lời hứa hẹn khác trong khi tranh cử mà Oâng nhập tâm là vấn đề giáo dục. Một kế hoạch được ban hành bảo đảm đủ giáo chức trung tiểu học và cấp học bổng ở đại học tuỳ theo điều kiện xã hội. Sinh viên xuất thân từ những gia đình khiêm tốn có thể vay mượn đến 2 500 dollars mỗi năm để đi học.
TT Obama cũng quyết định cắt đứt tương quan với người tiền nhiệm là TT Bush trong các vấn đề xã hội. Oâng tuyên bố có quyền phá thai, hôn nhân đồng tính, và nghiên cứu tế bào gốc.
Về bảo vệ môi trường, TT Obama quan tâm và tham gia, khác vói TT Bush tiền nhiệm tỏ ra lơ là. Ngày 28-4, tại thủ đô Mỹ, có tổ chức một cuộc hội thảo về khi hậu. Điều đó chứng minh, Mỹ sẽ không văùng mặït trong cuộc chiến chống lại hiện tượng hâm nóng địa cầu, như lời của Ngoại Trưởng của Oâng, là Bà Hillary Clinton.
TT Obama làm việc có phưong pháp, dựa vào thời cơ, nhân hòa. Oâng hành động nhanh khi biết được hậu thuẩn. Thí dụ như việc cải tổ giáo dục, Oâng thấy được nhiều người ủng hộ, thì Oâng thừa thắng xông lên như một lãnh tụ duy dân. Oâng chấp nhận cho điều dưỡng, y tá đến khám thường xuyên 55000 những ngưòi cha mẹ trẻ để những người cha mẹ trẻ này được giúp đỡ trong việc chăm sóc con cái.
Nhưng đối với những vấn đề gay cấn, tạo nhiều tranh luận như chương trình bảo hiểm y tế toàn dân, đòi hỏi phải tốn đến 634 tỷ trong 10 năm, Oâng tỏ ra cho mọi người thấy Oâng là người biết thận trọng và biết tìm sự cộng tác của những nhà lập pháp, chớ không bao sân một mình. Trong một đất nước mà người dân không thích chánh quyền can dự nhiều, với một đảng Cộng Hoà đối lập với chủ trương có tính truyền thống là càng ít chánh quyền càng tốt, TT Obama không muốn phạm sai lầm như TT Clinton năm 1994 đã lơ là trong việc kết hợp, cộng tác với những nhà lập pháp. Trái lại, TT Obama bây giờ ủy nhiệm việc dự thảo cho những nghị sĩ Dân Chủ như Edward Kennedy (Massachusetts) và Max Baucus (Montana). Hơn thế nữa, TT Obama còn muốn những nhà lập pháp Cộng Hoà đối lập góp một bàn tay vào.
Một dấu chỉ tích cực, ngày 28-4 Thượng Viện đã thông qua việc bổ nhiệm Bà Kathleen Sebelius, Cựu Thống Đốc Kansas, do Oâng chỉ định làm làm Bộ Trưỏng Y tế. Nhưng nhiều dấu hiệu cho thấy khó có thể TT Obama tìm được sự đồng thuận của Khối Cộng Hoà Đối lập ở lưỡng viện Quốc hội. Đối với chương trình bảo hiểm y tế toàn dân, một là TT Obama và Đảng Dân Chủ cũng như Khối Dân Chủ ở Quốc Hội phải trao đổi, thỏa hiệp rất nhiều, rất gay go với Cộng Hoà, tu chỉnh nhiều lần thì hoạ may mới có luật bảo hiềm y tế ra đời. Hai là phải đợi kỳ bầu cử sắp tới, với hy vọng Đảng Dân Chủ của Oâng thêm số ghế ở Hạ Viện. Nên người ta có lý do chương trình bảo hiềm y tế toàn dân khó mà thành trong một hay hai năm đầu của nhiệm kỳ của TT Obama. Vì chương trình bảo hiểm y tế toàn dân là một lời khai chiến của Oâng đối với Đảng Cộng Hoà, như TNS Enzi của Đảng Cộng Hoà nhận định.
Nhưng cũng không loại bỏ trường hợp TT Obama dùng chiến thuật lấy quần chúng bao vây lãnh tụ, nhứt là những dân biểu nghị sĩ phải tái cử, như Oâng đã từng làm trong trận chiến ngân sách cứu trợ kinh tế, và ngân sách liên bang quá cao, gây khiếm hụt lớn nhứt trong lịch sử.
Nhưng không phải cái gì, TT Obama cũng ly dị với TT Bush. Cụ thể là hồ sơ trại tù Guantanamo. Trong vấn đề này, TT Obama mặc thị và khéo léo tiếp nối đường lối của TT Bush. Trong tranh cử và khi nhậm chức, TT Obama tấn công - nhưng có tính toán, có cân nhắc -- thủ tục pháp lý để trả tự do cho những người bị cầm giữ trong trại tù này. Trong 100 ngày chấp chánh đầu của Oâng, chỉ có một người được thả và cũng không một người nào bị buộc tội.
TT Obama hứa đóng trại tù Guantanamo trước năm 2010, đó là cách chánh quyền của Oâng mua thời gian, làm việc càng ít càng tốt với thẩm phán liên bang thụ lý hồ sơ xem xét tính hợp pháp của sự cầm giữ những người trong trại. Điều này làm 240 luật sư của những người bị cầm giữ bực tức không ít. Lý giải hợp lý là vì TT Obama nhận thấy công luận Mỹ chưa sẵn sàng đồng ý việc thả 240 người bị giam giữ này. Và ý kiến của nhiều chánh quyền mà những tù nhân ấy có quốc tịch cũng chưa sẵn sàng nhận những ngưòi ấy về nước khi được thả. Nhiều nhà quan sát thời cuộc tiên đoán có thể TT Obama sẽ giao banh cho một ủy ban nghiên cứu hay "ngâm cứu" để tránh búa rìu dư luận từ những người cấp tiến đấu tranh cho nhân quyền.
Vi Anh
TT Obama đã chấp chánh quá 100 ngày. Theo lệ bất thành văn của lề lối sinh hoạt dân chủ Mỹ, ba tháng mười ngày này là thời kỳ trăng mật của một tân tổng thống. Dân chúng chờ và xem, báo chí không dùng búa rìu dư luận với người mới nhậm chức. Nói thế không có nghĩa là công luận không theo dõi việc điều hành quốc sự của tổng thống Obama. Nhìn chung, trên phương diện đối nội, có thể nói TT Obama luôn kiên trì làm một điều mà những người có nhiệm vụ an bang tế thế, sửa nước cứu đời ở Đông Phương ưu tư nhứt. Đó là bất hoạn bần, hoạn bất quân; không lo nghèo mà lo không đồng đều. TT Obama đã làm một số việc để giảm bớt những bất công, bất bình đẳng, trong xã hội Mỹ.
Qua 100 ngày này, dư luận dân chúng vẫn tiếp tục thuận lợi cho Oâng, Thăm dò của Đại học Quinnipiac phổ biến ngày 29- 4, 58% dân chúng Mỹ tán thành hành động của Oâng, chỉ có 30% không đồng ý. Lớp trẻ, phụ nữ và Da Đen, người không giàu ủng hộ Oâng nhiều nhứt. Tuy nhiên người ta vẫn thấy con số được lòng dân của Oâng cũng có giảm một số nhỏ. Tuy nhỏ nhưng vẫn có giảm vì sau khi nhậm chức và sau bài diễn văn về tình trạng liên bang, qua nhiều thăm dò, nói chung mức độ được lòng dân của Oâng lên đến 63 hay 64%.
Lập trường kiên định san lắp bất bình đăûng, bất công trong nội địa Mỹ có thể thấy qua những hành động tiêu biểu sau. Một có nói và có làm. Về nội dung hành động, TT Obama tỏ ra là người cương quyết tấn công vào những vấn đề không đồng đều như Oâng đã nói trong diễn văn nhậm chức vào ngày 20 - 1 "Vấn đề không phải là xem chánh quyền của chúng tôi xài quá nhiều hay không đủ, mà nó có giúp cho những gia đình tìm việc làm với đồng lương có thể chấp nhận được, với bảo hiểm sức khoẻ có thể đạt được, và hưu liễm tương xứng. Một tháng sau, nhơn khi đọc bài diễn văn về tinh trạng liên bang ngày 25 tháng 2, Oâng tuyên hứa một bảo hiểm sức khoẻ cho mọi người trước cuối năm. Và Oâng đã vận động thành công để một đạo luật đã ra đời bảo đảm có bảo hiểm sức khoẻ cho 4 triệu trẻ em không được phúc lọi ấy vì lợi tức của phụ huynh quá thấp.
Một lời hứa hẹn khác trong khi tranh cử mà Oâng nhập tâm là vấn đề giáo dục. Một kế hoạch được ban hành bảo đảm đủ giáo chức trung tiểu học và cấp học bổng ở đại học tuỳ theo điều kiện xã hội. Sinh viên xuất thân từ những gia đình khiêm tốn có thể vay mượn đến 2 500 dollars mỗi năm để đi học.
TT Obama cũng quyết định cắt đứt tương quan với người tiền nhiệm là TT Bush trong các vấn đề xã hội. Oâng tuyên bố có quyền phá thai, hôn nhân đồng tính, và nghiên cứu tế bào gốc.
Về bảo vệ môi trường, TT Obama quan tâm và tham gia, khác vói TT Bush tiền nhiệm tỏ ra lơ là. Ngày 28-4, tại thủ đô Mỹ, có tổ chức một cuộc hội thảo về khi hậu. Điều đó chứng minh, Mỹ sẽ không văùng mặït trong cuộc chiến chống lại hiện tượng hâm nóng địa cầu, như lời của Ngoại Trưởng của Oâng, là Bà Hillary Clinton.
TT Obama làm việc có phưong pháp, dựa vào thời cơ, nhân hòa. Oâng hành động nhanh khi biết được hậu thuẩn. Thí dụ như việc cải tổ giáo dục, Oâng thấy được nhiều người ủng hộ, thì Oâng thừa thắng xông lên như một lãnh tụ duy dân. Oâng chấp nhận cho điều dưỡng, y tá đến khám thường xuyên 55000 những ngưòi cha mẹ trẻ để những người cha mẹ trẻ này được giúp đỡ trong việc chăm sóc con cái.
Nhưng đối với những vấn đề gay cấn, tạo nhiều tranh luận như chương trình bảo hiểm y tế toàn dân, đòi hỏi phải tốn đến 634 tỷ trong 10 năm, Oâng tỏ ra cho mọi người thấy Oâng là người biết thận trọng và biết tìm sự cộng tác của những nhà lập pháp, chớ không bao sân một mình. Trong một đất nước mà người dân không thích chánh quyền can dự nhiều, với một đảng Cộng Hoà đối lập với chủ trương có tính truyền thống là càng ít chánh quyền càng tốt, TT Obama không muốn phạm sai lầm như TT Clinton năm 1994 đã lơ là trong việc kết hợp, cộng tác với những nhà lập pháp. Trái lại, TT Obama bây giờ ủy nhiệm việc dự thảo cho những nghị sĩ Dân Chủ như Edward Kennedy (Massachusetts) và Max Baucus (Montana). Hơn thế nữa, TT Obama còn muốn những nhà lập pháp Cộng Hoà đối lập góp một bàn tay vào.
Một dấu chỉ tích cực, ngày 28-4 Thượng Viện đã thông qua việc bổ nhiệm Bà Kathleen Sebelius, Cựu Thống Đốc Kansas, do Oâng chỉ định làm làm Bộ Trưỏng Y tế. Nhưng nhiều dấu hiệu cho thấy khó có thể TT Obama tìm được sự đồng thuận của Khối Cộng Hoà Đối lập ở lưỡng viện Quốc hội. Đối với chương trình bảo hiểm y tế toàn dân, một là TT Obama và Đảng Dân Chủ cũng như Khối Dân Chủ ở Quốc Hội phải trao đổi, thỏa hiệp rất nhiều, rất gay go với Cộng Hoà, tu chỉnh nhiều lần thì hoạ may mới có luật bảo hiềm y tế ra đời. Hai là phải đợi kỳ bầu cử sắp tới, với hy vọng Đảng Dân Chủ của Oâng thêm số ghế ở Hạ Viện. Nên người ta có lý do chương trình bảo hiềm y tế toàn dân khó mà thành trong một hay hai năm đầu của nhiệm kỳ của TT Obama. Vì chương trình bảo hiểm y tế toàn dân là một lời khai chiến của Oâng đối với Đảng Cộng Hoà, như TNS Enzi của Đảng Cộng Hoà nhận định.
Nhưng cũng không loại bỏ trường hợp TT Obama dùng chiến thuật lấy quần chúng bao vây lãnh tụ, nhứt là những dân biểu nghị sĩ phải tái cử, như Oâng đã từng làm trong trận chiến ngân sách cứu trợ kinh tế, và ngân sách liên bang quá cao, gây khiếm hụt lớn nhứt trong lịch sử.
Nhưng không phải cái gì, TT Obama cũng ly dị với TT Bush. Cụ thể là hồ sơ trại tù Guantanamo. Trong vấn đề này, TT Obama mặc thị và khéo léo tiếp nối đường lối của TT Bush. Trong tranh cử và khi nhậm chức, TT Obama tấn công - nhưng có tính toán, có cân nhắc -- thủ tục pháp lý để trả tự do cho những người bị cầm giữ trong trại tù này. Trong 100 ngày chấp chánh đầu của Oâng, chỉ có một người được thả và cũng không một người nào bị buộc tội.
TT Obama hứa đóng trại tù Guantanamo trước năm 2010, đó là cách chánh quyền của Oâng mua thời gian, làm việc càng ít càng tốt với thẩm phán liên bang thụ lý hồ sơ xem xét tính hợp pháp của sự cầm giữ những người trong trại. Điều này làm 240 luật sư của những người bị cầm giữ bực tức không ít. Lý giải hợp lý là vì TT Obama nhận thấy công luận Mỹ chưa sẵn sàng đồng ý việc thả 240 người bị giam giữ này. Và ý kiến của nhiều chánh quyền mà những tù nhân ấy có quốc tịch cũng chưa sẵn sàng nhận những ngưòi ấy về nước khi được thả. Nhiều nhà quan sát thời cuộc tiên đoán có thể TT Obama sẽ giao banh cho một ủy ban nghiên cứu hay "ngâm cứu" để tránh búa rìu dư luận từ những người cấp tiến đấu tranh cho nhân quyền.
Gửi ý kiến của bạn
