Khi lịch công du Hoa Kỳ của thủ tướng Phan Văn Khải và phái đoàn được loan báo mà không có điểm đến là thành phố San Francisco, nhiều người Việt ở miền bắc California tỏ ra tiếc. Những người chống đối không có cơ hội biểu tình. Những người ủng hộ không được dịp đón phái đoàn đến San Francisco trong chuyến đi lịch sử này.
Trong quá khứ, rất nhiều quan chức Việt Nam đã ghé San Francisco. Thành phố cảng này là nơi đặt văn phòng tổng lãnh sự Việt Nam đầu tiên từ năm 1997, hai năm sau khi Hoa Kỳ và Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao. Kể cả khi chưa có bang giao hai nước, San Francisco và Thành Phố Hồ Chí Minh đã kết nghĩa chị em, đã có Vietnam Expo đầu tiên trên đất Mỹ vào năm 1994 vì vùng San Francisco - Oakland được coi như cửa ngõ giao thương với các nước Đông Á qua các bến cảng lớn.
Quan chức Việt Nam như quý bà Nguyễn Thị Bình, Phạm Lan Chi; quý ông Hoàng Văn Tửu, Trần Đức Lương, Phạm Chánh Trực, Đoàn Duy Thành, Đoàn Ngọc Bông, Nguyễn Tấn Dũng, Vũ Khoan, Nguyễn Đình Bin v.v… đều đã ghé đây nói chuyện đầu tư, mời gọi hợp tác, gặp gỡ Việt kiều và thăm dò dư luận.
Các chuyến tham quan vùng vịnh San Francisco của quan chức Việt Nam thường gặp biểu tình phản đối của một số người Việt. Đôi khi có sự cố như trong dịp phó thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và phái đoàn đến San Francisco vào tháng 12 năm 2001 thì có một phụ nữ Việt mưu toan phóng hỏa tự thiêu và đã bị bắt, bị án tù 5 năm.
Có lẽ vì những diễn biến trên nên trong lịch công du Hoa Kỳ của thủ tướng Phan Văn Khải không có San Francisco. Nhưng ở những nơi khác từ Seattle sang đến thủ đô Washington, New York, Boston phái đoàn đã gặp biểu tình.
Tuy thủ tướng Việt Nam không đến California nhưng tại thủ đô của người Việt ở quận Cam, nam California đã có biểu tình phản đối chuyến đi diễn ra vào ngày 18 tháng 6. Báo San Jose Mercury News ngày 19 tháng 6 đăng nơi trang 3A bản tin AP về cuộc biểu tình và kèm hai hình.
Ngày 19 tháng 6, thủ tướng và phái đoàn đặt chân đến thành phố Seattle, bang Washington.
Trong những giờ phút đầu tiên sau khi đến Hoa Kỳ, thủ tướng Phan Văn Khải đi thăm xưởng chế tạo Boeing, công ty sẽ bán cho Hàng Không Việt Nam 4 chiếc máy bay 787. Sau đó thủ tướng đã ghé thăm một gia đình Việt kiều, anh chị Nguyễn Thành Bích.
Nhật báo Seattle Post-Intelligencer ngày hôm sau đưa tin nơi trang nhất với tựa: "Historic Visit: Talking Trade, Getting an Earful" (Chuyến viếng thăm lịch sử: bàn về thương mại, nghe sỉ nhục) của nữ ký giả Jessica Blanchard kèm theo một hình lớn những người biểu tình đang phất cờ vàng ba sọc đỏ và một hình nhỏ chụp khi thủ tướng đi thăm xưởng Boeing.
Bài báo dài khoảng 1.000 từ chỉ có những đoạn ngắn nhắc đến ông Khải: "Người Mỹ gốc Việt cần nhận thức rằng họ 'có cùng một nguồn gốc,' Khải nói qua lời một thông dịch viên. 'Cộng đồng người Việt sinh sống ở Hoa Kỳ sẽ là cầu nối, xây dựng tình hữu nghị giữa hai nước.'" Ký giả báo này cũng nhắc đến việc thủ tướng Việt Nam khi ở Seattle sẽ gặp nhà tỉ phú Bill Gates.
Phần còn lại là tường thuật về cuộc biểu tình của khoảng 300 người bên ngoài và cuộc họp báo của đoàn Việt Nam bên trong Fairmont Olympic Hotel. Thủ tướng bị chất vấn về những vi phạm nhân quyền, bị la ó phản đối, bị la "là người nói dối" khiến cuộc họp báo bị hủy bỏ sau vài câu hỏi.
Cao điểm của chuyến đi là cuộc hội kiến với tổng thống George W. Bush tại Nhà Trắng vào sáng ngày 21 tháng 6.
Nhật báo San Francisco Chronicle đã loan tin một cách chừng mực nơi trang A4 với bản tin 300 chữ của ký giả Ken Herman thuộc hệ thống tin Cox News Service, kèm hình nhỏ một cột chụp hai nhà lãnh đạo trong Nhà Trắng. Một đoạn của bài báo viết: "Tổng thống Bush nói rằng ông sẽ sang thăm Việt Nam trong năm tới nhân dịp Hội Nghị Hợp Tác Kinh Tế Á Châu Thái Bình Dương (APEC) và ông cũng nhấn mạnh với thủ tướng Phan Văn Khải về những vấn đề nhân quyền. Hai nhà lãnh đạo cũng bàn đến việc Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam gia nhập Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới (WTO) và những kế hoạch giúp kinh tế Việt Nam phát triển - một đường lối mà chính quyền tin sẽ đưa đến tự do."
Cuối bài ký giả Ken Herman nhắc đến những người biểu tình bên ngoài Nhà Trắng hô to khẩu hiệu: "Việt Cộng, hãy cút về" mà họ cho rằng tổng thống Bush, quán quân của tự do và dân chủ, lại đang gặp gỡ là một trong những nhà lãnh đạo của một vài nước cộng sản còn lại.
Từ thành phố nơi có đông người Việt sinh sống nhất ở miền bắc California, nhật báo San Jose Mercury News đăng nơi trang nhất một hình lớn 4 cột với thủ tướng Khải và tổng thống Bush tươi cười bắt tay nhau và một hình nhỏ hai phụ nữ Việt cầm cờ biểu tình.
Dưới tựa đề "New Era, Familiar Anger" (Kỷ nguyên mới, giận dữ quen thuộc), ký giả Jim Puzzanghera đã viết bài dài 1.500 từ, rất chi tiết về việc đón tiếp phái đoàn Việt Nam tại thủ đô Washington. Từ buổi hội kiến 50 phút trong Nhà Trắng, thông cáo chung nhấn mạnh việc Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam gia nhập WTO, Việt Nam hứa tôn trọng tự do tôn giáo, cuộc biểu tình phản đối của 800 người bên ngoài, đến những ký kết mậu dịch tại bộ thương mại với các công ty Motorola, New York Life và Boeing cũng như dạ tiệc chào đón phái đoàn tại khách sạn Mayflower với 600 thượng khách.
Theo bài báo trên, trong dạ tiệc đã có một sự cố khi một cựu chiến binh Mỹ hất rượu về phía thượng nghị sĩ John McCain lúc ông vừa đọc xong bài diễn văn chào đón thủ tướng Phan Văn Khải. Cựu chiến binh Mỹ này lớn tiếng gọi thượng nghị sĩ McCain là "kẻ phản bội lại cựu chiến binh Việt Nam và tù binh."
Cuối bài có trích lời bà Elizabeth Phan, một giáo viên 60 tuổi tham dự biểu tình, nói về những hứa hẹn của thủ tướng Việt Nam về tự do tôn giáo: "Tôi muốn thấy, khi ông ấy trở về nước ông ấy có giữ những lời hứa không. Bởi vì tôi không tin những người cộng sản."
Trong cùng số báo và những ngày trước đó San Jose Mercury News đã có bài ghi nhận ý kiến của nhiều người Việt trong vùng về chuyến đi của phái đoàn Việt Nam.
Ông Vũ-Đức Vượng, giáo sư môn chính trị học tại San Jose City College, nói chuyến công du của ông Khải sẽ củng cố quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Ông cho rằng những người phản đối chuyến đi là muốn kéo dài thù hận, kéo dài tình trạng giống như chiến tranh giữa hai nước.
Ông Hồ Quang Nhựt, một nhà bán bảo hiểm, phát biểu: "Tổng thống Bush đã nói về dân chủ trên thế giới. Ông ấy có thể nói về mở rộng dân chủ tại Việt Nam."
Còn ông Vũ Văn Lộc, cựu đại tá Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà, muốn ông Khải cho tu bổ lại Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hoà. Ông đề nghị thủ tướng đi thăm Nghĩa Trang Quốc Gia Hoa Kỳ ở Arlington để có được những bài học về xóa bỏ thù hận.
Nhật báo Los Angeles Times, tờ báo có số phát hành cao nhất miền Tây Hoa Kỳ, đi bài trang nhất của ký giả Paul Richter với tựa: Vietnam's Premier Gets VIP Treatment (Thủ tướng Việt Nam được đón như thượng khách). Bài báo nhắc đến việc tổng thống Bush không đặt nặng vấn đề nhân quyền với nhà lãnh đạo Việt Nam trong cuôc hội kiến, theo lời ông Fred Brown, một nhà phân tích những vấn đề Đông Nam Á tại Đại Học Johns Hopkins, thì điều này sẽ làm cho những người Mỹ đạo đức bảo thủ không hài lòng.
Một thỏa thuận về tự do tôn giáo giữa Hoa Kỳ và Việt Nam đạt được vào tháng Tư và được hai bên ký kết trong cuộc gặp tại Nhà Trắng, theo đó Việt Nam sẽ có những bước cụ thể về tự do tôn giáo. Ông Brown nói với phóng viên LA Times rằng quan chức Việt Nam được mời sang Hoa Kỳ sau khi họ đã đồng ý về thỏa hiệp này.
Bài báo cũng ghi nhận ý kiến của nhiều người Việt tham gia biểu tình ở quận Cam và tại thủ đô Washington.
Hôm sau, 23 tháng 6, báo LA Times có một bài xã luận tán đồng chính sách quan hệ kinh tế giữa Hoa Kỳ và Việt Nam để khích lệ Việt Nam cởi mở hơn. Tuy nhiên ban biên tập đã đưa ra một thái độ chờ xem để định hướng cho chuyến đi Việt Nam của tổng thống Bush. Bài quan điểm viết: "Bush đã chọn nhấn mạnh đến bản hiệp định về tự do tôn giáo được thương thảo vào tháng Tư và ký kết hôm thứ Ba. Nếu Khải tôn trọng hiệp định và nới lỏng những quyền tự do chính trị trong năm tới, Bush có thể phát triển chuyến đi của ông ra ngoài phạm vi hội nghị APEC. Còn nếu Hà Nội chần chừ, một chuyến đi nhanh, vào rồi ra ngay, sẽ là chiều hướng tốt hơn."
Nhật báo San Francisco Chronicle ngày 23 tháng 6 có bài xã luận "Push Vietnam on Human Rights" (Thúc đẩy Việt Nam về nhân quyền) với quan điểm: "Gia nhập tổ chức thương mại lớn của thế giới sẽ là một bước nhảy vọt cho tương lai kinh tế (Việt Nam). Nhà Trắng nên kéo Việt Nam lên, nhưng chỉ với một giá đúng. Hà Nội phải bỏ những rào cản thương mại, củng cố luật thương mại và loại trừ tham nhũng. Quyền lực kinh tế mạnh mẽ của Washington có thể thúc đẩy những cải cách này. Nhưng Hoa Kỳ cũng cần thúc đẩy cho những thay đổi phổ cập nữa."
Nhật báo Sacramento Bee phát hành từ thủ phủ của bang California, ngày 24 tháng 6, trong bài xã luận tiêu đề "Bittersweet ties: U.S. and Vietnam re-engage - carefully" (Quan hệ ngọt đắng: Hoa Kỳ và Việt Nam tái tham gia - một cách thận trọng) cảnh giác Hoa Kỳ khi làm bạn với Việt Nam. Sau khi đưa ra những tiến bộ trong quan hệ hai nước, như việc thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1995, chuyến đi Việt Nam của tổng thống Bill Clinton năm 2000, mức trao đổi thương mại hai nước hiện tại trên 6 tỉ đô, và tổng thống Bush sẽ đến Việt Nam năm tới, bài xã luận viết: "Không có gì trong những thành tựu trên đảm bảo Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ trở thành bạn tốt. Hoặc là Washington sẽ bỏ qua những vi phạm nhân quyền … Có điều không rõ là Bush có ràng buộc sự ủng hộ của ông cho việc Việt Nam vào WTO với những cải tiến nhân quyền hay không, nhưng ông nên làm như thế, và Quốc Hội cũng cần nêu vấn đề khi được yêu cầu bỏ phiếu cho Hà Nội đựợc hưởng quan hệ trao đổi thương mại bình thường."
Còn việc thủ tướng Phan Văn Khải, lãnh đạo một quốc gia cộng sản, đến rung chuông mở cửa thị trường chứng khốn Dow Jones sáng thứ Năm 23 tháng 6 đã không gây được sự chú ý nào trong báo giới, có lẽ vì nền kinh tế Việt Nam chưa hẳn theo thị trường và hiện chưa có một công ty Việt Nam nào trao đổi chứng khốn tại NYSE.
Tờ báo tài chánh của miền tây Hoa Kỳ là Investor's Business Daily chỉ đăng nơi trang nhất bức hình mầu, không có bài tường thuật, những người biểu tình tại Wall Street và trong lời chú thích có nhắc đến việc thủ tướng Phan Văn Khải rung chuông mở cửa thị trường. Hôm đó chỉ số Dow Jones xuống 166 điểm.
Đối với thành phố San Francisco, trước khi đoàn của thủ tướng Phan Văn Khải đi Mỹ, chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh là Lê Thanh Hải và nguyên chủ tịch Phạm Chánh Trực đã đến đây và có những cuộc gặp gỡ với Việt kiều và liên hoan kỷ niệm mười năm kết nghĩa San Francisco-HoChiMinh City. Sau đó một số doanh nhân Việt kiều từ San Francisco và những nơi khác ở California đã bay lên Seattle đón thủ tướng và phái đoàn.
Chiều ngày 24 tháng 6 tại trụ sở của World Affairs Council, San Francisco có cuộc họp với doanh nghiệp Việt Nam, tách ra từ phái đoàn của thủ tướng. Cả trăm người Việt đã kéo đến biểu tình.
Cuộc biểu tình đột xuất trên được nhật báo San Jose Mercury News nhắc đến trong bài tường thuật về một buổi gặp thân mật, kín đáo khác, tổ chức hôm 27 tháng 6, giữa thứ trưởng bộ khoa học và công nghệ Trần Q. Thắng với một số kỹ sư, thương nhân Mỹ gốc Việt vùng Thung Lũng Điện Tử.
Phái đoàn của bộ khoa học và công nghệ sau khi cùng thủ tướng công du đã ghé lại vùng San Jose để tìm hiểu về công nghệ cao và mời gọi giới Việt kiều đem kiến thức, kinh nghiệm và những nguồn vốn về đầu tư tại Việt Nam.
Trong quá khứ, rất nhiều quan chức Việt Nam đã ghé San Francisco. Thành phố cảng này là nơi đặt văn phòng tổng lãnh sự Việt Nam đầu tiên từ năm 1997, hai năm sau khi Hoa Kỳ và Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao. Kể cả khi chưa có bang giao hai nước, San Francisco và Thành Phố Hồ Chí Minh đã kết nghĩa chị em, đã có Vietnam Expo đầu tiên trên đất Mỹ vào năm 1994 vì vùng San Francisco - Oakland được coi như cửa ngõ giao thương với các nước Đông Á qua các bến cảng lớn.
Quan chức Việt Nam như quý bà Nguyễn Thị Bình, Phạm Lan Chi; quý ông Hoàng Văn Tửu, Trần Đức Lương, Phạm Chánh Trực, Đoàn Duy Thành, Đoàn Ngọc Bông, Nguyễn Tấn Dũng, Vũ Khoan, Nguyễn Đình Bin v.v… đều đã ghé đây nói chuyện đầu tư, mời gọi hợp tác, gặp gỡ Việt kiều và thăm dò dư luận.
Các chuyến tham quan vùng vịnh San Francisco của quan chức Việt Nam thường gặp biểu tình phản đối của một số người Việt. Đôi khi có sự cố như trong dịp phó thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và phái đoàn đến San Francisco vào tháng 12 năm 2001 thì có một phụ nữ Việt mưu toan phóng hỏa tự thiêu và đã bị bắt, bị án tù 5 năm.
Có lẽ vì những diễn biến trên nên trong lịch công du Hoa Kỳ của thủ tướng Phan Văn Khải không có San Francisco. Nhưng ở những nơi khác từ Seattle sang đến thủ đô Washington, New York, Boston phái đoàn đã gặp biểu tình.
Tuy thủ tướng Việt Nam không đến California nhưng tại thủ đô của người Việt ở quận Cam, nam California đã có biểu tình phản đối chuyến đi diễn ra vào ngày 18 tháng 6. Báo San Jose Mercury News ngày 19 tháng 6 đăng nơi trang 3A bản tin AP về cuộc biểu tình và kèm hai hình.
Ngày 19 tháng 6, thủ tướng và phái đoàn đặt chân đến thành phố Seattle, bang Washington.
Trong những giờ phút đầu tiên sau khi đến Hoa Kỳ, thủ tướng Phan Văn Khải đi thăm xưởng chế tạo Boeing, công ty sẽ bán cho Hàng Không Việt Nam 4 chiếc máy bay 787. Sau đó thủ tướng đã ghé thăm một gia đình Việt kiều, anh chị Nguyễn Thành Bích.
Nhật báo Seattle Post-Intelligencer ngày hôm sau đưa tin nơi trang nhất với tựa: "Historic Visit: Talking Trade, Getting an Earful" (Chuyến viếng thăm lịch sử: bàn về thương mại, nghe sỉ nhục) của nữ ký giả Jessica Blanchard kèm theo một hình lớn những người biểu tình đang phất cờ vàng ba sọc đỏ và một hình nhỏ chụp khi thủ tướng đi thăm xưởng Boeing.
Bài báo dài khoảng 1.000 từ chỉ có những đoạn ngắn nhắc đến ông Khải: "Người Mỹ gốc Việt cần nhận thức rằng họ 'có cùng một nguồn gốc,' Khải nói qua lời một thông dịch viên. 'Cộng đồng người Việt sinh sống ở Hoa Kỳ sẽ là cầu nối, xây dựng tình hữu nghị giữa hai nước.'" Ký giả báo này cũng nhắc đến việc thủ tướng Việt Nam khi ở Seattle sẽ gặp nhà tỉ phú Bill Gates.
Phần còn lại là tường thuật về cuộc biểu tình của khoảng 300 người bên ngoài và cuộc họp báo của đoàn Việt Nam bên trong Fairmont Olympic Hotel. Thủ tướng bị chất vấn về những vi phạm nhân quyền, bị la ó phản đối, bị la "là người nói dối" khiến cuộc họp báo bị hủy bỏ sau vài câu hỏi.
Cao điểm của chuyến đi là cuộc hội kiến với tổng thống George W. Bush tại Nhà Trắng vào sáng ngày 21 tháng 6.
Nhật báo San Francisco Chronicle đã loan tin một cách chừng mực nơi trang A4 với bản tin 300 chữ của ký giả Ken Herman thuộc hệ thống tin Cox News Service, kèm hình nhỏ một cột chụp hai nhà lãnh đạo trong Nhà Trắng. Một đoạn của bài báo viết: "Tổng thống Bush nói rằng ông sẽ sang thăm Việt Nam trong năm tới nhân dịp Hội Nghị Hợp Tác Kinh Tế Á Châu Thái Bình Dương (APEC) và ông cũng nhấn mạnh với thủ tướng Phan Văn Khải về những vấn đề nhân quyền. Hai nhà lãnh đạo cũng bàn đến việc Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam gia nhập Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới (WTO) và những kế hoạch giúp kinh tế Việt Nam phát triển - một đường lối mà chính quyền tin sẽ đưa đến tự do."
Cuối bài ký giả Ken Herman nhắc đến những người biểu tình bên ngoài Nhà Trắng hô to khẩu hiệu: "Việt Cộng, hãy cút về" mà họ cho rằng tổng thống Bush, quán quân của tự do và dân chủ, lại đang gặp gỡ là một trong những nhà lãnh đạo của một vài nước cộng sản còn lại.
Từ thành phố nơi có đông người Việt sinh sống nhất ở miền bắc California, nhật báo San Jose Mercury News đăng nơi trang nhất một hình lớn 4 cột với thủ tướng Khải và tổng thống Bush tươi cười bắt tay nhau và một hình nhỏ hai phụ nữ Việt cầm cờ biểu tình.
Dưới tựa đề "New Era, Familiar Anger" (Kỷ nguyên mới, giận dữ quen thuộc), ký giả Jim Puzzanghera đã viết bài dài 1.500 từ, rất chi tiết về việc đón tiếp phái đoàn Việt Nam tại thủ đô Washington. Từ buổi hội kiến 50 phút trong Nhà Trắng, thông cáo chung nhấn mạnh việc Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam gia nhập WTO, Việt Nam hứa tôn trọng tự do tôn giáo, cuộc biểu tình phản đối của 800 người bên ngoài, đến những ký kết mậu dịch tại bộ thương mại với các công ty Motorola, New York Life và Boeing cũng như dạ tiệc chào đón phái đoàn tại khách sạn Mayflower với 600 thượng khách.
Theo bài báo trên, trong dạ tiệc đã có một sự cố khi một cựu chiến binh Mỹ hất rượu về phía thượng nghị sĩ John McCain lúc ông vừa đọc xong bài diễn văn chào đón thủ tướng Phan Văn Khải. Cựu chiến binh Mỹ này lớn tiếng gọi thượng nghị sĩ McCain là "kẻ phản bội lại cựu chiến binh Việt Nam và tù binh."
Cuối bài có trích lời bà Elizabeth Phan, một giáo viên 60 tuổi tham dự biểu tình, nói về những hứa hẹn của thủ tướng Việt Nam về tự do tôn giáo: "Tôi muốn thấy, khi ông ấy trở về nước ông ấy có giữ những lời hứa không. Bởi vì tôi không tin những người cộng sản."
Trong cùng số báo và những ngày trước đó San Jose Mercury News đã có bài ghi nhận ý kiến của nhiều người Việt trong vùng về chuyến đi của phái đoàn Việt Nam.
Ông Vũ-Đức Vượng, giáo sư môn chính trị học tại San Jose City College, nói chuyến công du của ông Khải sẽ củng cố quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Ông cho rằng những người phản đối chuyến đi là muốn kéo dài thù hận, kéo dài tình trạng giống như chiến tranh giữa hai nước.
Ông Hồ Quang Nhựt, một nhà bán bảo hiểm, phát biểu: "Tổng thống Bush đã nói về dân chủ trên thế giới. Ông ấy có thể nói về mở rộng dân chủ tại Việt Nam."
Còn ông Vũ Văn Lộc, cựu đại tá Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà, muốn ông Khải cho tu bổ lại Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hoà. Ông đề nghị thủ tướng đi thăm Nghĩa Trang Quốc Gia Hoa Kỳ ở Arlington để có được những bài học về xóa bỏ thù hận.
Nhật báo Los Angeles Times, tờ báo có số phát hành cao nhất miền Tây Hoa Kỳ, đi bài trang nhất của ký giả Paul Richter với tựa: Vietnam's Premier Gets VIP Treatment (Thủ tướng Việt Nam được đón như thượng khách). Bài báo nhắc đến việc tổng thống Bush không đặt nặng vấn đề nhân quyền với nhà lãnh đạo Việt Nam trong cuôc hội kiến, theo lời ông Fred Brown, một nhà phân tích những vấn đề Đông Nam Á tại Đại Học Johns Hopkins, thì điều này sẽ làm cho những người Mỹ đạo đức bảo thủ không hài lòng.
Một thỏa thuận về tự do tôn giáo giữa Hoa Kỳ và Việt Nam đạt được vào tháng Tư và được hai bên ký kết trong cuộc gặp tại Nhà Trắng, theo đó Việt Nam sẽ có những bước cụ thể về tự do tôn giáo. Ông Brown nói với phóng viên LA Times rằng quan chức Việt Nam được mời sang Hoa Kỳ sau khi họ đã đồng ý về thỏa hiệp này.
Bài báo cũng ghi nhận ý kiến của nhiều người Việt tham gia biểu tình ở quận Cam và tại thủ đô Washington.
Hôm sau, 23 tháng 6, báo LA Times có một bài xã luận tán đồng chính sách quan hệ kinh tế giữa Hoa Kỳ và Việt Nam để khích lệ Việt Nam cởi mở hơn. Tuy nhiên ban biên tập đã đưa ra một thái độ chờ xem để định hướng cho chuyến đi Việt Nam của tổng thống Bush. Bài quan điểm viết: "Bush đã chọn nhấn mạnh đến bản hiệp định về tự do tôn giáo được thương thảo vào tháng Tư và ký kết hôm thứ Ba. Nếu Khải tôn trọng hiệp định và nới lỏng những quyền tự do chính trị trong năm tới, Bush có thể phát triển chuyến đi của ông ra ngoài phạm vi hội nghị APEC. Còn nếu Hà Nội chần chừ, một chuyến đi nhanh, vào rồi ra ngay, sẽ là chiều hướng tốt hơn."
Nhật báo San Francisco Chronicle ngày 23 tháng 6 có bài xã luận "Push Vietnam on Human Rights" (Thúc đẩy Việt Nam về nhân quyền) với quan điểm: "Gia nhập tổ chức thương mại lớn của thế giới sẽ là một bước nhảy vọt cho tương lai kinh tế (Việt Nam). Nhà Trắng nên kéo Việt Nam lên, nhưng chỉ với một giá đúng. Hà Nội phải bỏ những rào cản thương mại, củng cố luật thương mại và loại trừ tham nhũng. Quyền lực kinh tế mạnh mẽ của Washington có thể thúc đẩy những cải cách này. Nhưng Hoa Kỳ cũng cần thúc đẩy cho những thay đổi phổ cập nữa."
Nhật báo Sacramento Bee phát hành từ thủ phủ của bang California, ngày 24 tháng 6, trong bài xã luận tiêu đề "Bittersweet ties: U.S. and Vietnam re-engage - carefully" (Quan hệ ngọt đắng: Hoa Kỳ và Việt Nam tái tham gia - một cách thận trọng) cảnh giác Hoa Kỳ khi làm bạn với Việt Nam. Sau khi đưa ra những tiến bộ trong quan hệ hai nước, như việc thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1995, chuyến đi Việt Nam của tổng thống Bill Clinton năm 2000, mức trao đổi thương mại hai nước hiện tại trên 6 tỉ đô, và tổng thống Bush sẽ đến Việt Nam năm tới, bài xã luận viết: "Không có gì trong những thành tựu trên đảm bảo Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ trở thành bạn tốt. Hoặc là Washington sẽ bỏ qua những vi phạm nhân quyền … Có điều không rõ là Bush có ràng buộc sự ủng hộ của ông cho việc Việt Nam vào WTO với những cải tiến nhân quyền hay không, nhưng ông nên làm như thế, và Quốc Hội cũng cần nêu vấn đề khi được yêu cầu bỏ phiếu cho Hà Nội đựợc hưởng quan hệ trao đổi thương mại bình thường."
Còn việc thủ tướng Phan Văn Khải, lãnh đạo một quốc gia cộng sản, đến rung chuông mở cửa thị trường chứng khốn Dow Jones sáng thứ Năm 23 tháng 6 đã không gây được sự chú ý nào trong báo giới, có lẽ vì nền kinh tế Việt Nam chưa hẳn theo thị trường và hiện chưa có một công ty Việt Nam nào trao đổi chứng khốn tại NYSE.
Tờ báo tài chánh của miền tây Hoa Kỳ là Investor's Business Daily chỉ đăng nơi trang nhất bức hình mầu, không có bài tường thuật, những người biểu tình tại Wall Street và trong lời chú thích có nhắc đến việc thủ tướng Phan Văn Khải rung chuông mở cửa thị trường. Hôm đó chỉ số Dow Jones xuống 166 điểm.
Đối với thành phố San Francisco, trước khi đoàn của thủ tướng Phan Văn Khải đi Mỹ, chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh là Lê Thanh Hải và nguyên chủ tịch Phạm Chánh Trực đã đến đây và có những cuộc gặp gỡ với Việt kiều và liên hoan kỷ niệm mười năm kết nghĩa San Francisco-HoChiMinh City. Sau đó một số doanh nhân Việt kiều từ San Francisco và những nơi khác ở California đã bay lên Seattle đón thủ tướng và phái đoàn.
Chiều ngày 24 tháng 6 tại trụ sở của World Affairs Council, San Francisco có cuộc họp với doanh nghiệp Việt Nam, tách ra từ phái đoàn của thủ tướng. Cả trăm người Việt đã kéo đến biểu tình.
Cuộc biểu tình đột xuất trên được nhật báo San Jose Mercury News nhắc đến trong bài tường thuật về một buổi gặp thân mật, kín đáo khác, tổ chức hôm 27 tháng 6, giữa thứ trưởng bộ khoa học và công nghệ Trần Q. Thắng với một số kỹ sư, thương nhân Mỹ gốc Việt vùng Thung Lũng Điện Tử.
Phái đoàn của bộ khoa học và công nghệ sau khi cùng thủ tướng công du đã ghé lại vùng San Jose để tìm hiểu về công nghệ cao và mời gọi giới Việt kiều đem kiến thức, kinh nghiệm và những nguồn vốn về đầu tư tại Việt Nam.
Gửi ý kiến của bạn