Giao Chi, San Jose - Trong thời gian qua, chúng tôi có dịp viết về nhiều đề tài xa gần liên quan đến San Jose. Lần này xin viết một câu chuyện trực tiếp do chúng tôi chủ động.
Ngày 30 tháng 4 năm 2007 vừa qua chúng tôi có gửi 2 lá thư để đưa ra cùng một vấn đề. Đó là đề tài về Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa.
Xin được nhắc lại sơ lược như sau với các tài liệu lưu trữ tại Bảo tàng viện tại San Jose.
Ngày 30 tháng 4 năm 1975, ba mươi hai năm về trước, Bắc quân thôn tính miền Nam. Chiếm đóng tất cả mọi cơ sở thuộc chính quyền và quân đội. Ngoại trừ nghĩa trang tại Biên Hòa, khu đất 125 mẫu chôn 18 ngàn tử sĩ miền Nam. Khu vực này giao cho quân đoàn 7 được coi là khu quân sự. Từ đó nghĩa trang Biên Hoa bị bỏ quên, ai cũng tưởng đãợ bị tàn phá, nhưng thực sự vẫn còn và trở thành vùng cây cỏ hoang vu.
Khoảng 10 năm sau, chính quyền cộng sản khai thác khu đất phía Nam bên tay phải xa lộ cách nghĩa trang Biên Hòa lối một cây số. Tại đây họ xây dựng nghĩa trang liệt sĩ chôn cất di hài bộ đội cộng sản từ các chiến trường chuyển về.
Tại nghĩa trang quân đội miền Nam thì thân nhân bắt đầu tảo mộ thăm viếng.
Cũng vào khoảng thời gian này các đơn vị cộng sản, cán bộ, dân chúng bắt đầu lấn chiếm, xây dựng cơ sở, nhà máy, lò gạch, làm nhà ở tại nghĩa trang Biên Hòa. Tất cả khu vực cạnh xa lộ và chung quanh khu mồ mã đều bị chiếm. Nhà máy nước Bình An xây cất ngay giữa nghĩa trang từ phía sau đền tử sĩ đến sát khu mộ phần. Phần còn lại của các mộ phần tử sĩ chung quanh nghĩa dũng đài chỉ còn thu hẹp chừng 60 mẫu đất.
Cuối năm 2006, Thủ Tướng chính phủ cộng sản Việt Nam là Nguyễn Tấn Dũng ký sắc lệnh chuẩn bị bàn giao nghĩa trang này từ quân đoàn 7 cho tỉnh Bình Dương. Diện tích chỉ thị giao lại 52 mẫu để nghiên cứu việc xử dụng và trình lại vào tháng 7 năm 2007.
Đó là các tin tức và tài liệu về nghĩa trang quân đội Việt Nam Cộng Hòa tại Biên Hòa mà chúng tôi ghi nhận được. Sở dĩ chúng tôi có được các dữ kiện chi tiết kể trên, vì trước 1975 trách nhiệm công vụ có liên quan và sau 1975 lại nghiên cứu xây dựng Viện Bảo Tàng nên phải theo dõi. Đó là chưa kể đa trực tiếp điều hợp công việc tảo mộ từ hơn 10 năm qua.
Đứng trước những thay đổi quan trọng về nghĩa trang quân đội tại Biên Hòa trong năm 2007, chúng tôi đã nhân danh một người Mỹ gốc Việt, đứng đầu cơ quan dịch vụ xã hội có 30 năm hoạt động để gửi lá thư cho 2 giới chức tại Việt Nam và Hoa Kỳ. Một lá thư gởi cho ông Nguyễn Tấn Dũng, Thủ Tướng nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam. Một lá thư gởi cho ông Dân Biểu chính phủ Hoa Ky,ợ Mike Honda là vị dân cử của vùng San Jose.
Cả hai lá thư ký ngày 30/4/2007 cùng đưa lên lời yêu cầu bảo toàn hiện trạng của nghĩa trang quân đội miền Nam tại Biên Hòa.
Sơ lược nội dung thư gởi chính phủ Việt Nam tại Hà Nội dưới hình thức đáp ứng chương trình đối thoại với Thủ Tướng Việt Nam. Xin trích đoạn những phần chính của nội dung như sau:
“Đề mục: Đối thoại với thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và đề tài Nghĩa Trang Quân Đội tại Biên Hòa.
Thứ nhất: Người đặt câu hỏi: Vũ Văn Lộc, quốc tịch Hoa Kỳ, giám đốc IRCC, Inc.( Immigrant Resettlement and Cutural Center) Cơ Quan Định Cư và Văn Hóa Di Dân tại San Jose California từ năm 1976 đến nay. Tổ chức IRCC chuyên lo về định cư di dân từ các nước đến sống tại miền Bắc California. Năm nay 74 tuổi. Cựu Đại Tá Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Trước 1975, đã từng có công việc liên quan đến việc xây dựng Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa, nơi chôn cất 16 ngàn chiến binh miền Nam từ năm 1965 đến 1975.
Thứ hai, câu hỏi nêu lên: Thủ tướng Việt Nam khi ban hành lệnh dân sự hóa Nghĩa Trang Biên Hòa có dự trù giải tỏa toàn diện để lấy đất phát triển kinh tế hay không" Khu đất này nguyên thủy 125 mẫu, nay đã bị chiếm dụng bất hợp pháp quá phân nửa, phần còn lại toàn mồ mả thỉ còn chỗ nào để khai thác cho kinh tế.
Chúng tôi hết sức quan tâm và xin được biết rõ ý định tương lai của chính phủ Việt Nam. Vì đây là nơi an nghỉ của các chiến hữu và rất nhiều thân nhân của chúng tôi.
Thứ ba - Nhận xét: Trên toàn thế giới, sau chiến tranh các nước đều hết sức tôn trọng nghĩa trang, mồ mả của chiến binh thuộc bất cứ phe nào.Tại Âu châu, Đồng minh tôn trọng nghĩa trang của quân đội Đức sau thế chiến. Tại Hoa kỳ,tử sĩ miền Nam được chôn tại nghĩa trang quốc gia Arlington sau cuộc nội chiến . Tại Trung quốc, Nghĩa trang Hoàng Hoa Cương của Quốc Dân Đảng hiện được bảo toàn thành một danh lam thắng cảnh dưới chính thể cộng sản.
Vì vậy, Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa của miền Nam sau cuộc chiến trên 30 năm đã trở thành một di tích lịch sử cần được bảo toàn.
Thứ tư - Trình bày ý kiến: Thông cáo của thủ tướng ban hành gọi Nghĩa Trang Quân Đội là Nghĩa Địa Bình An sẽ được quản trị như các nghĩa địa dân sự thông thường.
Chúng tôi nghĩ điều này không đúng. Những người đã nằm trong nghĩa trang này không phải là dân sự. Họ là các chiến binh đã chiến đấu với quân phục, khi còn sống nếu bị bắt tại mặt trận, họ sẽ là tù binh chiến tranh. Khi tử trận, họ là tử sĩ và phải được coi như nghĩa trang này vinh viễn là nghĩa trang quân đội, một di tích lịch sử của quốc gia.
Việt Nam Xã Hội Chủ Nghĩa là thành viên của Liên Hiệp Quốc trên 30 năm, hiện đã là thành viên của WTO trên thị trường tài chánh, thương mại và mậu dịch.
Việc tôn trọng các quy ước trên thế giới về tù binh, nghĩa trang và các điều liên quan đến hậu chiến là nghĩa vụ rất cần thiết của chính phủ Việt Nam hiện nay.
Thứ năm: Tài liệu tham chiếu. Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên của Liên hiệp quốc từ ngày 20 tháng 9 năm 1977 có nghĩa vụ phải thi hành các điều khoản công ước quốc tế như sau:
A: Công ước Geneve ký ngày 12/08/1949, chương III điều 120 và 121 nói về trách nhiệm chôn cất tù binh bảo vệ phần mộ của các phe lâm chiến.
B: Hiệp định Geneve 20/07/1954 điều 23 xác định trách nhiệm bảo toàn mộ phần của tử sĩ đối phương trong lãnh thổ chiếm đóng.
C: Hiệp định Paris 17/01/1973 với điều 8 cũng ghi rõ nhiệm vụ bảo vệ và gìn giữ phần mộ của tử sĩ phe đối nghịch
****
Trên đây là phần trích dẫn sơ lược nội dung vấn đề được đưa ra cho chính phủ Việt Nam, mặt khác những tin tức và lời yêu cầu cũng đã được gửi đến quốc hội Hoa kỳ qua ông dân biểu Mike Honda.
Với tư cách là công dân Hoa Kỳ, khi cần bảo vệ mộ phần cho chính thân nhân chúng ta tại Việt Nam, quốc hội sẽ là nơi chúng ta phải yêu cầu can thiệp. Hơn thế nữa không quốc gia nào ngoài Hoa Kỳ phải nhận trách nhiệm bảo vệ những công ước quốc tế liên quan đến mộ phần của tử sĩ đồng minh.
Đó là ý nghĩa thiêng liêng của ngày 30 tháng 4, ba mươi hai năm sau mà chúng tôi đã thực hiện xin gửi đến các chiến hữu.
Gửi ý kiến của bạn
