Rửa tiền tham nhũng qua thị trường chứng khoán, đó là đề tài nóng tại Việt Nam tuần này, và được Đài RFA và Đài BBC cùng nêu lên trong các bản tin hôm Thứ Ba.
Bản tin BBC ghi nhận rằng Sàn chứng khoán có dấu hiệu của "rửa tiền" và đã ghi lời một viên chức tài chánh cao cấp. Bản tin trích:
“Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phùng Khắc Kế nói "một phần vốn đầu tư ở trong nước vào chứng khoán là từ thất thoát và tham nhũng và rằng phải ngăn chặn ngay từ bây giờ".
Báo điện tử VNExpress trích lời ông Kế trả lời phỏng vấn báo này bên lề Diễn đàn Đầu tư VN tại Hà Nội nói rằng "Có hai nguồn tiền đang đổ vào chứng khoán gồm trong và ngoài nước"
"Nhưng điều đáng nói nguồn trong nước có cả phần hình thành từ tiền thất thoát, tham nhũng".
Ông Kế được trích lời nói "Với con số thất thoát nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản mà thanh tra nêu là 10% thì rõ ràng lượng đổ vào thị trường cũng rất lớn".
"Ví dụ một năm đầu tư 200.000 tỷ đồng (12.5 tỷ USD) thì thất thoát 20.000 tỷ đồng (khoảng 1.25 tỷ USD)". Theo ông thì đây "là một yếu tố thúc đẩy sự nóng lên của thị trường trong thời gian qua"....”
Trong khi đó, bản tin RFA phỏng vấn Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, cố vấn Bộ trưởng Kế Hoạch và Đầu Tư, cũng nêu tình hình này, qua phỏng vấn của Nam Nguyên, phóng viên đài RFA, trích như sau.
“Tiến sĩ Lê Đăng Doanh: Chính phủ có lý do để quan ngại về việc rửa tiền tham nhũng
Mỗi năm vốn đầu tư xây dựng cơ bản ở Việt Nam bị thất thoát tham nhũng khoảng 10% tức hàng chục ngàn tỷ đồng. Số vốn này có thể đã được tẩy rửa qua cổ phiếu ở thị trường chứng khoán Việt Nam và gây ra tình trạng tăng trưởng quá nóng.
Trên đây là phát biểu của ông Phùng Khắc Kế Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước với báo chí ở Hà Nội hôm 19/3. Nam Nguyên phỏng vấn tiến sĩ Lê Đăng Doanh, cố vấn cao cấp Bộ Trưởng Kế Hoạch và Đầu Tư về vấn đề này, mời quí thính giả theo dõi.
- Nam Nguyên: Ông Phó Thống Đốc NHNN cảnh báo tiền tham nhũng thất thoát được tẩy rửa ở thị trường chứng khoán. Theo tiến sĩ làm thế nào để ngăn chặn tình trạng này"
- TS Lê Đăng Doanh: Sự kiện này trên thế giới đã diễn ra, và có lẽ ông phó thống đốc có đầy đủ lý do để nêu lên quan ngại đó. Tôi nghĩ điều đó hợp lý và có thể hiểu được.
- Nam Nguyên: Biện pháp đưa ra là chống tham nhũng hiệu quả, chuyện này khá xa vời. Vậy theo TS ngay trong lúc này có thể làm gì"
- TS Lê Đăng Doanh: Theo tôi việc ông Phó Thống Đốc phát hiện vấn đề là điều đúng đắn và đáng trân trọng. Thứ hai, việc này phải nằm trong tổng thể các hệ thống biện pháp để nhằm phòng ngừa và chống tham nhũng từ gốc và trong đó có việc rửa tiền ở chứng khoán.
Tôi nghĩ rằng để làm được việc đó, như ở các nước người ta sẽ đòi hỏi có thẩm tra nguồn gốc nguồn tiền và phải có việc kê khai bảo đảm là các nguồn tiền đó ở đâu và có nguồn gốc trong sạch hay không, tránh hiện tượng rửa tiền. Bởi vì nếu như họ không rửa tiền bằng chứng khoán thì họ cũng bằng cách này hay cách khác để họ rửa tiền.
Xin thưa rằng, hiện nay ở Việt Nam chỉ có 8% dân số sử dụng các dịch vụ của ngân hàng, cho nên phần lớn việc buôn bán trong xã hội, kể cả mua cái nhà sắm cái xe ô tô cũng có thể diễn ra mà không cần có ngân hàng. Cho nên việc kiểm soát nền kinh tế tiền mặt này là rất khó khăn. Phải có từng bứơc để tiến tới những biện pháp đồng bộ để ngăn chặn tham nhũng và ngăn chặn rửa tiền nói chung.