Quốc Hội, Khung Cảnh Mới
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
TT Obama đã từ Á châu trở về Mỹ hôm Chủ nhật để đương đầu với những thực tế mới của thời cuộc trong nước. Đầu tuần này Quốc hội cũ đã họp phiên chót và sẽ hết nhiệm kỳ vào cuối năm, Quốc hội mới sẽ tựu chức vào đầu năm 2011. Tiếng Anh gọi cơ quan sắp hết nhiệm kỳ là "con vịt què" (lame-duck), có nghĩa là sắp hết hạn. Thế nhưng phía Cộng Hòa vẫn có thể thúc ép biểu quyết một số vấn đề như gia hạn giảm thuế cho những nhà giầu và một loạt những sáng kiến mới trong chính sách đối nội và đối ngoại. Tuy nhiên trong lúc còn ngồi trên phi cơ Air Force One khi sắp tới Washington, Tổng Thống Obama đã nói một câu với các phóng viên báo chí cùng đi trên chuyến bay này: "Vận động chính trị khác với xử sự việc nước". Câu nói này dường như để nhắn nhủ các đảng viên đảng Cộng Hòa trong Quốc hội.
Tuy chưa vào ngồi tại Quốc Hội mới, các đảng viên Cộng hòa cảm thấy đã trả được mối hận xưa với kết quả cuộc bầu cử mới đây vì đã ngăn chặn được chương trình công tác của Obama. Phía Dân Chủ đã cảm thấy khoảng trống nên muốn tiến ngay vào đó. Thượng nghị sĩ Charles Schumer (New York) đề nghị giới hạn việc giảm thuế trong thời TT Bush với những lợi tức 1 triệu đô thay vì 250,000 đô. Vấn đề thuế má có vẻ quan trọng nhất, có thể chiếm hết nhiều thời gian trong khóa họp chót này. Điều này có lợi cho phía Cộng hòa, vì họ muốn cho vấn đề không thể nào được giải quyết ngay mà phải dành cho Quốc hội mới được bầu theo đó Cộng Hòa chiếm đa số tại Hạ viện còn tại Thượng viện Dân Chủ chỉ có một đa số mỏng manh.
Cuộc họp Quốc hội cũ còn một vấn đề khá quan trọng là thủ tục chi tiêu riêng cho từng tiểu bang thường vẫn được gọi là thùng thịt heo (pork barrel) để làm lợi cho một tiểu bang riêng biệt mà không có sự kiểm soát. Việc này sẽ gây tranh cãi cho cuộc họp chót của Quốc hội cũ, chưa biết có được giải quyết sớm hay không, hoặc sẽ phải chờ đến Quốc hội mới sẽ bắt đầu họp vào ngày 5 tháng 1 năm 2011. Đó là những vấn đề đối nội. Còn các vấn đề đối ngoại thì sao"
Chúng ta đã biết những kết quả khả quan của chuyến đi thăm của Obama tại Ấn Độ. Báo chí thế giới cũng loan tin đầy đủ chi tiết đầy xúc cảm về cuộc viếng thăm của Obama tại Indonesia, nơi ông đã sinh sống với bà mẹ lúc còn là đứa trẻ thơ ấu. Nhưng đến khi thăm Nam Hàn, ông đã gặp thất bại trong cuộc họp Thượng đỉnh 20 nước. Cuộc họp này rất căng thẳng vì đại biểu Trung Quốc không chịu tăng trị giá tiền tệ, mặc dù Mỹ đã được Nhật Bản và một số nước khác ủng hộ mạnh mẽ. Trung Quốc giữ trị giá tiền tệ thấp là có lợi cho ngoại thương của nước này. Rút cuộc phiên họp chỉ đưa ra một tuyên bố lững lờ ghi nhận "cần phải giảm sự mất quân bình giữa thương mại và nợ của chính phủ". Cuộc họp chỉ cam kết tiến đến một hệ thống hối đoái do ngoại thương quyết định. Tóm lại chỉ có ghi nhận tình thế giao thương mà không nói đến việc ép buộc Trung Quốc phải tăng trị giá tiền tệ của họ.
Tuy nhiên khi TT Obama qua đến Nhật Bản, cuộc họp của Hội đồng Hợp tác Kinh tế Á châu-Thái Bình Dương (APEC) tình thế đã khác hẳn. Cuộc họp này diễn ra trong 2 ngày đến Chủ nhật vừa qua gồm 21 nước, từ nước Brunei nhỏ bé cho đến một nước lớn đang vuơn lên về kinh tế là Trung Quốc đã đồng thanh thỏa hiệp làm việc để xây dựng một khu vực giao thương riêng ở Á châu và Thái Bình Dương tiến đến tự do tăng trưởng kinh tế.
Trong một bản tuyên ngôn khi kết thúc buổi họp, các nhà lãnh đạo tuyên bố: "Chúng tôi tái xác nhận sự cam kết bất di dịch của chúng tôi là thực hiện giao thương tự do và cởi mở cũng như đầu tư trong khu vực. Chúng tôi cần phải tiến từng bước để xây dựng một nền tảng cho sự tăng trưởng mạnh hơn, vững chắc hơn và quân bình hơn cho tương lai". Kết quả này khác hẳn cuộc họp Thượng đỉnh 20 ở Nam Hàn, bởi vì tình hình hồi phục kinh tế có vẻ mỏng manh, nên các nước cần phải đẩy mạnh tự do giao thương.
Theo bản văn do chính Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đọc trong cuộc họp ở Nhật Bản, họ Hồ nói: "Sự phục hồi không chắc chắn và sự mất quân bình gây ra bất ổn lớn. Tình trạng tạo công ăn việc làm trong các nước đã phát triển trở thành mù mờ, trong các thị trường mới mở ra phải đương đầu với áp lực lạm phát và giá cả trồi sụt bấp bênh".
Cũng trong dịp này, Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan nói các nhà lãnh đạo đã đồng ý "thực hiện những bước tiến cụ thể để thực hiện một vùng Á châu-Thái Bình Dương giao thương tự do" và nhấn mạnh sẽ đạt đến mục tiêu đề ra vào khoảng năm 2020. Một vùng thương mại tự do như vậy - với việc cắt bớt thuế quan cho hàng nhập cảng về mọi thứ từ các bộ phận xe hơi cho đến thực phẩm sẽ bao trùm 21 nền kinh tế quốc gia, tính ra bằng hơn một nửa nền sản xuất kinh tế thế giới và bằng 2 phần 5 nền giao thương quốc tế.
Mục tiêu này sẽ tạo thành những nhóm địa phương như Nhóm Bạn hàng giao thương Thái Bình Dương, một thỏa hiệp thương mại tự do có Mỹ yểm trợ và nhóm ASEAN (Đông Nam Á) thêm 3 thành 10 nước, vì có thêm Nhật Bản, Trung Quốc và Nam Hàn, những nước có vị trí không nằm trong khu vực Đông Nam Á. Chúng tôi thiết nghĩ khi nói đến kinh tế là nói đến chính trị. Và chính trị ở đâu ra nếu không phải ở đầu mũi súng mà ra. Sự hợp tác về quân sự, yếu tố sống còn cho kinh tế, sẽ là một hình ảnh mới cho tình hình thế giới. Hình ảnh hợp tác quân sự như vậy để đánh ai vậy" Để đánh khủng bố al-Qaida chớ còn đánh ai nữa.
Tổng Thống Obama đã kết thúc một chuyến đi đầy ý nghĩa qua Nam Á và Đông Nam Á. Giờ đây chúng ta có thể theo dõi phiên họp chót của Quốc hội Mỹ và sẵn sàng chờ đón Quốc hội mới vào đầu năm 2011. Nhìn lại quá khứ chúng tôi thiết nghĩ trí tuệ của con nguời đã tiến những bước kỳ diệu. Chúng ta sắp qua 10 năm đầu của Thế kỷ 21. Trong khoảng thời gian 10 năm qua, bộ óc cũng như bàn tay hành động của con người đã tiến nhanh hơn gấp cả chục lần so với Thế kỷ 20. Và từ năm thứ 11trở đi của Thế kỷ 21 này, trí tuệ và hành động của loài người còn tiến nhanh đến đâu nữa"
Chỉ có điều chắc chắn là những bộ óc lạc hậu, khư khư ôm lấy những suy tư và tác phong lỗi thời của quá khứ, tranh cãi nhau phá hoại lẫn nhau vì quyền lợi riêng tư và phe đảng sẽ không còn nữa ở các nghị trường công khai được cả thế giới theo dõi.
Gửi ý kiến của bạn
