Chiến Tranh Nam Bắc Kiểu Mỹ
Nguyễn Thanh Hiển
Chiến tranh nam bắc của Mỹ diễn ra vào năm 1861, kéo dài bốn năm và kết thúc năm 1865. Trong chiến tranh này đã có hơn 600,000 binh lính bị tử trận, chưa kể tới thường dân. Để biết mức độ khốc liệt của chiến tranh này chúng ta có thể so sánh nó với chiến tranh Vietnam khi chúng ta có khoảng 2 triệu người chết trong cuộc chiến kéo dài hơn 20 năm (1954-1975).
Cuộc nội chiến của Mỹ bắt đầu khi phe miền bắc, cầm đầu là tổng thống Lincohn, chủ trương xóa bỏ buôn bán nô lệ người da đen . Chủ trương này có lẽ được bắt đầu khi những cuốn truyện như Uncle Tom Cabin (túp lều của chú Tom) miêu tả những cảnh tượng xót xa đau lòng của các cha mẹ da đen khi thấy con mình bị còng đi bán cho các chủ đồn điền ở những miền xa . Người ta bán cả những em bé còn nhỏ tuổi. Ngoài cuốn truyện Uncle Tom Cabin ra, nhiều người Mỹ theo đạo thiên chúa cũng tin là mọi sinh vật ở đời là do chúa tạo ra và phải được sống bình đẳng để phụng sự chúa . Thêm một lý do nữa dẫn đến cuộc nội chiến là ông tổ của hiến pháp nước Mỹ, Thomas Jefferson, đã đề trong hiến pháp là "all men are created equal" (mọi người đều có quyền bình đẳng) cho nên lúc bấy giờ phe miền bắc có rất nhiều lý do chính đáng cho niềm tin của họ .
Chiến tranh nam bắc của Mỹ thường được nhắc tới qua những trận chiến đẫm máu giữa hai vị tướng Robert E. Lee của miền nam và Ulysses S. Grant của miền Bắc. Tuy tướng Lee đã nhiều lần tấn công và gây tổn thất khá nặng cho quân đội miền Bắc, cuối cùng ông đã bị thua khi các đường tiếp vận đều bị cắt đứt và binh lính chết chóc quá nhiều. Trận chiến ở thôn Appomattox là trận chiến cuối cùng của hai người. Khi biết không thể cầm cự nổi, tướng Lee bắn tin cho tướng Grant là ông chuẩn bị đầu hàng . Tướng Grant bắn tin lại cho phép tướng Lee có thể chọn địa điểm thương thuyết mà ông muốn . Đến ngày gặp nhau tướng Lee bận một bộ đồ nhà binh mới tinh khôi ngồi chờ tướng Grant, tướng Grant xuất hiện trong bộ đồ lính còn dính sình trong lúc đi lại . Tướng Lee lớn hơn tướng Grant 15 tuổi và cũng cao lớn hơn nhiều .
Đáng lẽ là gặp nhau bàn chuyện đầu hàng nhưng tướng Grant biết là tướng Lee đang buồn thua trận nên ông không nỡ nhắc tới, cứ ngồi nói đến các chuyện chiến tranh với người Mễ của một thời nào khác . Cuối cùng tướng Lee phải nhắc là ông tới để đầu hàng và xin được một số điều kiện . Bấy giờ tướng Grant mới lấy giấy ra viết và ông chép tay khoảng non trang giấy rồi giao lại cho tướng Lee . Tóm tắt như vầy:
1. những binh lính miền nam sẽ không bị coi là quân đội phản quốc (treason)
2. những binh lính miền nam sẽ không bị đi ở tù (imprisonment)
3. chính phủ không được đụng tới hoặc làm họ phiền hà nếu họ chắp hành tốt luật lệ nơi cư ngụ
4. kỵ binh được quyền mang ngựa và lừa về để giúp gia đình họ cày cấy vào mùa xuân
5. binh lính được quyền giữ khí giới cá nhân để giúp họ bảo vệ gia đình họ (nên nhớ là trong hiến pháp Mỹ, mọi người dân được quyền mang khí giới để tự vệ).
Khi tướng Lee ra về thì tướng Grant và mọi tướng lãnh khác đều đứng nghiêm trang chào cái chào nhà binh tới tướng Lee và các sĩ qua của ông . Sau đó tướng Grant cho người đưa thức ăn cấp tốc đến cho các binh sĩ của tướng Lee đã bị vây đói lâu ngày . Một điều đáng nói nữa là sau khi chiến thắng, khi các binh sĩ miền bắc muốn ăn mừng chiến thắng, tướng Grant đã ra lệnh cho mọi người không được ăn mừng (no cellebration), ông nói "họ bây giờ đã là người dân của mình" ("they are our countrymen now") . Ý ông nói một khi họ đã đầu hàng thì họ đã trở thành người dân của mình, mình phải có bổn phận bảo vệ và không làm nhục họ . Cũng vì vậy mà cho đến ngày hôm nay nước Mỹ cũng không có ngày nào gọi là ngày kỷ niện ăn mừng chiến thắng miền nam cả . Lá cờ của phe miền nam vẫn được treo ở các toà đô chính ở tiểu bang miền nam .
Sau trận chiến này, tướng Lee trở thành một thầy giáo dạy học . Tướng Grant sau này đắc cử tổng thống thứ 18 cuả Mỹ . Sau khi làm tổng thống, vì làm ăn thua lỗ nên gia đình lâm vào cảnh nghèo khó và ông chết vì bịnh ung thư . Xong nhờ vào tấm lòng độ lượng to lớn của ông mà những người lính miền nam biết ơn, đứng đầu là tướng Lee . Do vậy sau chiến tranh tướng Lee đã không ngừng đi cổ võ cho việc hàn gắn đất nước và ông không cho bất kỳ một người nào nói xấu tướng Grant trong khi ông có mặt .
Gửi ý kiến của bạn
