Bản Tin Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động Việt Nam, Tháng 9, 2009: Hàng Ngàn Tài Xế Hãng Taxi Vinasun Đình Công
Xe taxi Vinasun (Hình: UBBV).
[UBBV baovelaodong.com 8/10/2009]
Trong tháng 9, một sự kiện nổi bật là cuộc đình công của hàng ngàn tài xế taxi Vinasun tại Sàigòn và Bình Dương. Một điểm khác đáng chú ý là việc toà án, một hệ thống trực thuộc Đảng CS, ngăn chặn không cho công ty trả nợ lương cho công nhân mà phải trả nợ cho ngân hàng.
* Hàng ngàn tài xế taxi đình công *
Cùng 1 thời điểm có 2 cuộc đình công khác nhau tại 2 công ty taxi, với kết quả rất trái ngược: Tài xế Vinasun đoàn kết và có số đông thì thành công, tài xế công ty Mai Linh thiếu sức mạnh tập đoàn thì phải ký giấy nhận lỗi.
Bắt đầu từ cuối tháng 8 nhưng đến cao điểm là ngày 20/9, hàng ngàn tài xế công ty Vinasun đã đình công, khiến hơn 1.700 trong số 2.200 xe của công ty này ngừng chạy. Tại trụ sở đường Điện Biên Phủ, Q.Bình Thạnh của Vinasun, họ chăng biểu ngữ "Tập thể anh em tài xế Taxi Vinasun yêu cầu Cty trả lại % doanh thu". Tại Bình Dương, vài chục tài xế Vinasun cũng đình công và tụ tập trước trụ sở ở khu phố Đông Nhì.
Không được có nghiệp đoàn để đứng ra tổ chức đình công, nhưng chỉ nhờ truyền miệng mà số tài xế taxi đình công đã lên đến cả ngàn người. Lý do chính gây bất mãn cho họ là mức phân lời trên tiền thâu quá thấp, trong khi giá xăng tăng cao.
Trước khí thế mạnh mẽ của tập thể đình công, cơ quan Liên Đoàn Lao Động của Đảng CS đã phái người đến để đòi chủ phải thương lượng. Trong phòng họp, đã có gần 800 tài xế chen chúc vô đứng để có dịp nói lên sự bất mãn của mình. Sau cuộc thương lượng, ban giám đốc công ty ký giấy tăng mức phần trăm họ được hưởng lên 3% như nhiều người muốn, khiến cho họ vui vẻ ra về. Ngay sau đó, họ phát hiện rằng ban giám đốc đã dùng thủ thuật hành văn để lừa họ, vì muốn được 3% thì tiền thâu vô trong ca phải cao vượt bực, không thì chỉ được 1%. Thế là tập thể tài xế lại đình công tiếp tục.
Cuối cùng, ban giám đốc phải chấp nhận ký kết tăng lên 2,5%, gần bằng mức mà mọi người muốn. Ngoài ra, giám đốc công ty chính thức đã phải lên tiếng xin lỗi về những sai trái của họ.
Một điều đáng chú ý là trước đó, ban giám đốc đã tìm cách triệt hạ những tài xế đứng đầu cuộc đình công. Họ gởi văn thư đến nhà nước, tố cáo rằng có một số tài xế là những kẻ muốn "đảo chánh", và họ cũng ra thông cáo có ý mời gọi tài xế chỉ điểm những người họ gọi là "những tên cầm đầu". Những thủ thuật này đã thất bại vì số tài xế đình công quá đông.
Trên đây là về công ty taxi Vinasun tại Sàigòn và Bình Dương. Còn tại Vũng Tàu cùng thời gian, ngày 13-15/9, khoảng 40 trong số 300 tài xế của công ty taxi Mai Linh cũng đã đình công. Với tỉ lệ thấp (40 trên 300) thiếu sức mạnh tập đoàn này, họ đã bị công ty áp đảo, và cuối cùng bị buộc phải ký giấy nhận lỗi mới không bị đuổi việc.
Tại Trung Quốc, vào tháng 11/2008, cũng đã xảy ra một cuộc đình công lớn của hàng ngàn tài xế taxi tại 3 thành phố. Cách tổ chức đình công cũng tương tự, là truyền miệng, gởi tin nhắn qua điện thoại, và trao tay truyền đơn. Trước khí thế lớn của cuộc đình công, sở liên đoàn lao động của Đảng CSTQ cũng hùa theo để tạm giải quyết. Đồng thời, hệ thống công an cũng ráo riết tìm bắt những tài xế đứng đầu vì coi họ là mầm mống gây nguy hiểm cho chế độ, tuy nhiên những tài xế này đã khôn ngoan lặn chìm để bảo toàn. Nhà nước CSVN thường bắt chước theo Trung Quốc, và cũng có thành tích lén lút đàn áp tương tự, do đó UBBV cũng đang tìm hiểu công an CSVN có lùng tìm những tài xế đứng đầu cuộc đình công Vinasun không. Nếu có tin tức gì thêm, chúng tôi sẽ thông báo.
* Toà án ngăn chặn công ty trả nợ lương cho công nhân *
Một tin đáng chú ý khác là vụ toà án, một hệ thống trực thuộc Đảng CS, đã ngăn ngừa không cho một công ty phá sản trả nợ lương.
Do làm ăn thua lỗ, ngày 29/6 công ty xi măng Vĩnh Phú đã gởi đơn đến Toà Án Nhân Dân Phú Thọ để bắt đầu thủ tục phá sản. Tuy gởi đơn ngày này nhưng toà này tuyên bố là mãi đến ngày 14/7, tức 15 ngày sau, toà mới nhận được đơn. Còn Ngân Hàng Công Thương thì đến ngày 10/7 mới gởi đơn xin toà buộc Vĩnh Phú phải trả nợ. Chỉ 3 ngày sau, ngày 13/7, toà đã nhận đơn. Lấy cớ nhận đơn sau, nay toà này buộc Vĩnh Phú phải trả nợ cho ngân hàng trước. Nếu làm thủ tục phá sản trước thì ngân hàng phải chia tiền với các chủ nợ khác, trong đó có công nhân bị nợ lương.
* Xuất khẩu lao động *
Nhà nước CSVN vẫn đang ráo riết thúc đẩy việc xuất khẩu lao động, theo thống kê mới nhất thì trong 8 tháng đầu năm đã đưa được gần 46 ngàn người đi, đạt khoảng 75% chỉ tiêu cho thời kỳ này. Đài Loan vẫn là nước nhận nhiều lao động xuất khẩu nhất, với gần 5.600 người, kế đến là Nhật với gần 4 ngàn người.
(Bản Tin Lao Động này và các BTLĐ trước cũng có đăng trên trang mạng baovelaodong.com của UBBV - Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động VN).