Truyện ngắn chọn lọc: Câu Chuyện Ngày Xuân - Người Mang Máy Ảnh
Ngoảnh đi ngoảnh lại mấy ngày tết tha hương trôi vèo như lá thu khiến lão cảm thấy cảm khái cho cuộc đời, cho tình người. Nhưng thấy những ngày đầu xuân ở thành phố New Orleans này thật là nhộn nhịp, thiên hạ cứ nhảy đầm với lại văn nghệ tưng bừng, làm lão cũng cảm thấy mình hồi xuân, liền rủ thằng hàng xóm ở gần nhà, bảo nó chở đi một vòng phố. Nó đồng ý, lão mừng rỡ phóng tuốt lên ghế sau, ngồi chễm chệ như một ông lớn ngày xưa ở Việt Nam.
Xe chạy phom phom qua phố xá, nhìn lá vàng tiếp tục rơi rụng, lão chợt giật mình than một câu rất văn chương: "Đéo mẹ, thời gian vó câu qua cửa sổ".
Thằng hàng xóm mồi điếu thuốc, phà khói mịt mờ chiếc xe rồi gật gù cái đầu:
-Vâng thưa cụ, vậy là lại hết một cái tết tha hương nữa rồi.
Rồi nó ngâm lên nho nhỏ một bài hát cũ ngày xưa ở Việt Nam: "Tết nhất làm chi ơ ờ, tết nhất làm chi ơ ờ, lo quần áo lại lo chạy tiền..."
Lão gãi tai, hỏi:
-Đ... mẹ tiền bạc thì nghĩa lý gì... Tao chỉ thấy chuyện tụi mình khi tết nhất đến là lại mất toi nó mỗi đứa một niên kỷ nữa.
-Một niên kỷ nữa là gì thưa cụ"
-Ối lão quên, nói chuyện với mấy thằng dốt chữ Nho chán bỏ mẹ. Niên kỷ là một năm ấy mà. Tao muốn nói mình già thêm một tuổi nữa.
-Thưa cụ đúng.
Lão lại thở dài lên một tiếng:
-Đéo mẹ, mới ngày nào sang đất Mỹ chỉ có mấy chục cái xuân xanh thế mà nhìn đi lại đã thấy tóc mình lấm tấm như cái bình đựng muối tiêu.
-Sắp ba mươi hai năm rồi còn gì, thưa cụ.
Nghe thế là lão giật mình. Cái thằng nhà quê này hôm nay nói được một câu nghe cũng đúng quá. Ba mươi hai năm rồi chứ có ít ỏi gì đâu. Thế mà lão chẳng bao giờ để ý đến. Lão liền gật gù cái đầu, nói tiếp:
-Thời gian chẳng bao giờ ngừng lại để chờ ai cả... Giá mình có tài làm cho thời gian ngưng lại được thì hay biết mấy nhỉ"
Thằng hàng xóm nghiến răng bẻ bánh lái chiếc xe nghe rào rạo làm lão rợn óc. Không biết cái tiếng rạo rạo ấy là do sự... nghiến răng của nó hay phát xuất từ cái power steering. Nó lắc đầu, than phiền:
-Cái xe thổ tả này mỗi lần quẹo là mỗi lần muốn oằn xương sống, còn mua xe mới thì không có tiền... Nhưng cụ nói thời gian ngừng lại nghĩa là làm sao thưa cụ, cháu chẳng hiểu"
-Mày chậm hiểu quá. Ý tao muốn nói như thế này: Ví dụ như hồi tao mới sang đây là 35 tuổi. 30 năm sau, ai cũng già lên 30 tuổi nữa, còn tao thì tao muốn tao cũng vẫn có 35 tuổi thôi... Cái đó gọi là thời gian dừng lại cho tao.
Thằng hàng xóm hiểu ra, liền cười hề hề, đắc chí:
-Cụ cứ muốn toàn chuyện khôn. Cụ mà cứ 35 tuổi mãi thì đàn bà con gái sẽ biết tay cụ...
Lão cũng cười hề hề. Thằng hàng xóm lại tiếp:
-Thế còn cụ bà thì sao"
-Mụ ấy già mặc kệ mụ ấy, tao chỉ cần mình tao trẻ mãi là được...
-Thế còn con cụ, nó lớn bằng tuổi cụ thì sao"
A, cái này thì hơi khó nghĩ. Con mà lớn bằng bố hay già hơn bố thì coi sao được. Lão nói:
-Cái đó tao đã có cách giải quyết. Tao bỏ đi xứ khác mà sinh sống, chẳng đứa nào biết tao ở đâu nữa. Tao đi đâu cũng là một thằng thanh niên... 35 tuổi, sức khỏe cường tráng, mỗi ngày uống một chai Martel, hút hai gói thuốc, mỗi tối chọi mấy quả mà sáng sớm vẫn thức giấc 6 giờ để đi làm được.
Thằng hàng xóm cười, đưa mắt nhìn lão thán phục:
-Nhất cụ. Thật trên đời này chẳng còn gì bằng...
Lão ngồi lim dim đôi mắt, tưởng tượng đến những cảnh thần tiên đó. Nhưng trí tưởng tượng chưa đi đến tận nơi thì thằng hàng xóm lại hỏi:
-Hay lắm, nhưng vài chục năm sau nữa, đám con cháu mới của cụ lại già, cụ sẽ làm gì"
-Tao lại đi nữa, đi đến một nơi khác...
-Đi mãi như thế thì chán chết...
-Chán nhưng còn trẻ mãi, không già. Lão ghét tuổi già lắm.
Thằng hàng xóm im lặng không nói gì. Lão lại tiếp:
-Tuổi già là một con tàu đắm con trai ạ... Thằng Tây Charles De Gaulle đã chửi đàn anh nó là Thống Chế Petain như vậy. Tao không muốn làm một con tàu đắm. Tao chỉ muốn làm con tàu vượt đại dương thôi.
Thằng hàng xóm tự nhiên quay nhìn lão, hỏi bằng một giọng rất nghiêm trang:
-Cụ đã nghe chuyện "Xâu chuỗi bọt nước" chưa"
Lão nhăn mặt:
-Ối ối, coi chừng xe ủi vào cột đèn, lái xe mà đường cái không nhìn, lại nhìn đâu đâu là làm sao...
Thằng tài xế quay đầu ra trước, nhưng không quên lập lại câu hỏi. Lão liền trả lời:
-Xâu chuỗi bọt nước là cái đếch gì, tao chưa bao giờ nghe cả.
Thằng tài xế cười ra vẻ thương hại:
-Hèn gì cụ chẳng đòi sống mãi mà không già.
Lão nghe như thế thì giật nẩy mình. Than ôi, dưới gầm trời này lại có một thằng nhà quê mà giỏi hơn mình sao" Nó biết thương hại mình là nó hơn mình rồi còn gì.
-Chuyện thế nào mà ghê vậy, kể lão nghe thử coi.
-Cụ cho phép, cháu mới dám kể...
-Phép tắc cái cần câu, kể đi, cứ rào đón mãi...
-Thưa cụ, hồi xưa ở bên nước Tàu có một ông đại hoàng đế. Nói đại hoàng đế thì chắc cụ biết... Lầu đài cung điện nguy nga chừng vài trăm cái, quần thần cung nữ gần cả chục ngàn người... Cái gì cũng có hết...
Lão gật đầu phụ họa:
-Dĩ nhiên! Đại hoàng đế mà.
Thằng hàng xóm lại nghiến răng bẻ tay lái. Lần này nó vừa bẻ xong thì có tiếng bánh xe thắng kít kít và mấy tiếng bóp kèn inh ỏi phía sau lưng. Lão còn nghe được một lô tiếng Mỹ nghe rất lạ tai. Lão hỏi thằng hàng xóm:-Cái thằng Mỹ nó nhìn mày nó đưa ngón tay giữa chỉ lên trời rồi la "phắc du" là nói muốn nói gì thế"
Thằng hàng xóm nhún vai, lắc đầu:
-Tiếng Mỹ nhiều từ quá, ai mà biết cho hết được. "Phắc du" là cái gì nhỉ"
Câu này thỉnh thoảng cháu cũng có nghe ở trong sở mà chẳng hiểu gì. Thôi thì cứ chuyện mình mình làm cho xong là yên, chúng nó muốn du diết gì thì kệ mẹ chúng nó. Cháu chỉ biết mỗi câu "Ai lốp dù" thôi.
-Thế "Ai lốp dù" là gì"
-Câu này ý nghĩa hay lắm, cháu chỉ nói cho vợ cháu thôi...
Lão sốt ruột:
-Nghĩa là gì"
-Nghĩa là bảo vợ cháu tối nay ăn cơm xong cho sớm rồi tắm rửa sạch sẽ lên giường nằm để... chờ cháu.
Lão gật đầu khâm phục:
-Văn chương tiếng Mỹ coi thế mà sâu sắc. Tiếng Việt mình bốn ngàn năm văn hiến làm gì có những câu văn vừa ngắn lại vừa nhiều ý nghĩa như thế. Tối nay tao phải về dạy mụ vợ câu này mới được.
Lão vén áo móc cuốn sổ tay ra, hí hoáy biên chép vào cho nó khỏi quên: "Ai lốp dù nghĩa là tối nay ăn cơm xong cho sớm rồi tắm rửa sạch sẽ lên giường nằm chờ..."
Thằng tài xế lại nói:
-Cụ có biết không, theo cháu nghĩ thì tiếng Mỹ gốc là tiếng Việt Nam mình.
Lão giật nẩy mình lên:
-Có thật không"
-Thật chứ. Này nhé, mình nói "ăn chơi" Mỹ nó nói trại ra là "Ăn Gioi". Mình nói "tối nay" Mỹ nó đọc trại ra là "tu nai"... Mình nói "tối nay ăn chơi," Mỹ nó đọc trại ra là "tu nai ăn gioi."
Lão gật gù cái đầu:
-Cái kiểu như mình nói ăn điểm tâm thì người tàu họ nói là ăn tiểm xấm đấy phải không"
Thằng tài xế gật đầu:
-Đúng đấy.
Lão gấp cuốn sổ, nhét thật sâu vào túi quần:
-Cũng hay lắm nhưng thôi, mỗi ngày học một chữ là đủ rồi. Học nhiều quá tao sợ trở thành người mất gốc... Mày kể tiếp cái chuyện ông đại hoàng đế gì đó đi...
-Chuyện Xâu chuỗi bọt nước thưa cụ.
-Ừ, kể đi.
-Thưa cụ, ông đại hoàng đế đó giàu sang và uy quyền bậc nhất thiên hạ. Một tiếng hét của ông có thể làm hàng trăm vạn cái đầu rơi rụng, một tiếng cười của ông cũng có thể làm cho trăm vạn người sung sướng.
-Ghê quá nhỉ.
-Thế mà cụ biết ông ấy thương cái gì nhất không"
-Hỏi thế thì bố tao cũng đếch trả lời được.
Thằng hàng xóm cười:
-Thưa cụ, ông ấy thương đứa con gái của ông ấy nhất.
-Cha thương con cũng là chuyện bình thường thôi.
-Không, hơn thế nữa cụ ạ. Vì trời bắt ông bị hiếm muộn, chỉ có một đứa con gái duy nhất nên ông thương con vô cùng. Thôi thì khỏi nói, tất cả những gì con ông muốn, ông cho liền, khỏi để nó hỏi lần thứ hai. Từ những hạt kim cương hạt ngọc quý nhất thế giới cho đến cái lâu đài nguy nga tráng lệ, đến cả một đoàn tì nữ con gái hàng mấy ngàn người, hễ con ông muốn là ông cho nó ngay.
Lão chắc lưỡi:
-Có gì lạ đâu. Tao mà là đại hoàng đế thì tao cũng cho con tao như vậy.
-Được cái là con ông cũng là loại dễ bảo, và càng lớn lên thì nó càng trở nên đẹp đẽ và thông minh hơn người.
Lão hít hà:
-Thằng nào cưới được con công chúa đó thì của hồi môn phải biết. Dám chất đầy mấy chục chiếc xe GMC.
-Hồi đó chưa có xe GMC cụ ạ... Cụ là nhà văn nhà báo mà đầu óc lúc nào cũng chỉ nghĩ đến tiền...
-Ừ thì xe ngựa, mày khó tính quá, kể tiếp đi...
-Tuy nhiên, có cái kẹt là dù sống trong lâu đài điện ngọc nhưng công chúa ít khi nào cảm thấy sung sướng hoàn toàn. Lúc nào cô cũng cảm thấy như mình thiếu một cái gì đó... Một buổi chiều trời mưa, công chúa và bọn nữ tì đứng nhìn mưa rơi... Cô bỗng nhìn thấy những cái bong bóng nước lóng lánh chạy tung tăng dưới hiên đẹp như những viên ngọc. Và cô sững sờ kinh ngạc. Đời cô, cô đã nhìn thấy hàng trăm ngàn hạt kim cương, hàng vạn viên ngọc quý đến từ khắp nơi trên thế giới nhưng quả chưa có viên ngọc nào đẹp như những viên bong bóng nước này. Và rồi cô bỗng nẩy ra một ý nghĩ...
Thằng hàng xóm ngừng kể. Lão sốt ruột nhắc nó:
-Ý nghĩ gì, kể tiếp đi.
-Từ từ, cho cháu hút điếu thuốc đã.
Nó mồi thuốc, nhả khói mù mịt chiếc xe rồi chậm rãi nói:
-Ý nghĩ đó là làm sao mình phải có được một xâu chuỗi làm bằng những cái bong bóng bọt nước đó để đeo chơi...
Lão sửng cồ lên:
-Đéo mẹ công chúa gì mà ngu thế. Bong bóng nước đụng vào là tan, làm sao mà làm xâu chuỗi được"
Thằng hàng xóm mỉm cười khó hiểu:
-Cụ nói đúng, đó mới là cái kẹt. Vì chẳng ai làm được xâu chuỗi để thỏa mãn nên công chúa đâm buồn rầu rồi sinh bệnh. Vị đại hoàng đế hoảng quá cho gọi lương y vào điều trị. Nhưng chẳng có ai chữa nổi cái bệnh... khùng của cô. Thuốc thang gì cô cũng chẳng thèm rờ tới, ai vào gặp cô, cô cũng đòi phải có cái xâu chuỗi bọt nước cho cô thì cô mới khỏe được. Ai mà làm cho nổi nên bệnh cô mỗi ngày một nặng. Đại hoàng đế buồn lắm, bỏ cả việc triều chính ra ngồi nơi giường con mình để coi bệnh, lại xuống lệnh kể từ ngày mai, nếu không ai chữa được bệnh cho công chúa thì mỗi ngày sẽ chém đầu mười quan thầy thuốc.
Lão lè lưỡi:
-Đéo mẹ làm quan thầy thuốc ngày xưa khổ nhỉ, láng cháng là mất đầu như chơi... chẳng bù với quan thầy thuốc bây giờ, bắt bệnh nhân ngồi chờ đến cong cả đít, rờ đến đâu là văng ra tiền đến đó...
-Xin cụ, để cháu kể tiếp... Ngày hôm sau, chẳng ai chữa được bệnh, vị đại hoàng đế bèn bắt mười ông quan thầy thuốc ra chém đầu và treo trước cửa thành liền...
-Tàn bạo. Khiếp.
-Còn phải nói. Ngày hôm sau nữa cũng vậy, dân chúng lại nhìn thấy trên mặt thành có treo thêm mười cái đầu mới. Cả triều đình, cả nước sống trong nổi lo sợ kinh hoàng... Ai cũng lo không biết đến chừng nào thì tới phiên mình... Nhưng may quá đến ngày thứ ba thì có một vị đạo sĩ già vào xin yết kiến vua...
Đang méo mặt, nghe đến đó thì lão cười lên ngay, vỗ hai tay vào nhau đánh đét một phát:
-Tuyệt. Tao khoái chuyện tàu là ở chỗ đó. Hễ đang đến hồi nguy kịch là lại có một đạo sĩ hay một tay du thuyết xuất hiện.
-Lão đạo sĩ vào trình diện đại hoàng đế. Đại hoàng đế mừng lắm, hứa tặng một nửa giang sơn nếu đạo sĩ chữa được bệnh. Lão đạo sĩ lắc đầu từ chối rồi vào gặp công chúa để chữa bệnh...
Lão nín thở:
-Cái lão đạo sĩ già thế mà hay... Suốt đời tao, tao sợ những thằng "Sĩ". Này nhé, sợ thứ nhất là văn sĩ. Nó ghét mày thì nó viết xỏ xiên nó chửi. Sợ thứ hai là sợ thi sĩ. Lâu lâu nó làm được bài thơ mới, nó bắt mình ngồi nghe muốn điếc cả lỗ tai. Nghe xong chẳng lẽ không khen thì kỳ quá. Đành phải khen. Nó nghe khen, nó tưởng thơ nó hay thật, nó lại làm thêm nữa và bắt mình nghe nữa... Sợ thứ ba là Bác Sĩ. Mình chẳng bao giờ muốn đến gặp nó nhưng lâu lâu gặp gió trở trời, thân thể bất an là đành phải đến gặp nó. Nó bắt mình ngồi chờ cho đã rồi nó ra. Nó vừa hỏi vừa rờ. Và rờ đến đâu thì tốn tiền đến đó, lâu lâu nó nhăn mặt lại bảo "nô gút, nô gút" làm mình sợ vãi đái trong quần. Trước khi ra về, nó lại còn cấm mình ăn cái này, cấm mình uống cái nọ... Sợ thứ tư là sợ...
-Cháu lạy cụ, biết rồi, khổ lắm, nói mãi... Chuyện đang đến hồi hấp dẩn, cho cháu kể tiếp...
-Ừ thì kể đi...
-Thế là lão đạo sĩ liền nói với công chúa: "Lão sẽ làm được xâu chuỗi bọt nước cho công chúa." Công chúa mừng quá, bung mền ngồi dậy, ôm lão đại sĩ hôn rối rít chẳng ý tứ gì cả. Hai người ra ngồi ngoài hàng hiên chờ mưa rơi. Một chặp sau, mưa xuống, bong bóng bọt nước chạy lung tung. Lão đạo sĩ nhìn công chúa và nói: "Lão chuyên làm nghề xâu chuỗi bằng bọt nước nhưng nay vì tuổi già rồi nên tay run, lão sợ làm bong bóng bọt nước có tì vết, mất vẻ tươi sáng đi. Lão phiền công chúa nhặt... mấy hột bong bóng nước lên đưa cho lão thì lão sẽ kết thành được một xâu chuỗi đưa cho công chúa. Công Chúa tưởng thật, hí hửng gật đầu, liền cuối xuống lượm những bong bóng bọt nước lên... Nhưng hỡi ơi, bàn tay cô vừa đụng đến đâu thì bọt nước vỡ tan ra đến đấy. Đụng bao nhiêu cái cũng vỡ nát ra hết. Khám phá ra sự thực phũ phàng, cô ta sững sờ đứng ôm mặt khóc rống lên một cách tuyệt vọng. Lão đạo sĩ thấy thế liền đứng dậy, tiến tới sau lưng an ủi: Xin công chúa đừng khóc nữa vì chuyện làm một xâu chuỗi bằng bong bóng bọt nước là một chuyện không thể nào có được... Công chúa vẫn khóc thút thít. Lão đạo sĩ tiếp: Công chúa đòi những chuyện vô lý như vậy là vì xưa nay công chúa sinh ra và lớn lên trong một gia đình vua chúa, uy quyền bậc nhất thế gian. Xưa nay, công chúa chưa hề xin mà không được, chưa hề muốn mà không có. Công chúa nghĩ rằng tất cả những gì mình muốn là mình đều sẽ có được. Tội nghiệp thật. Công chúa đâu biết rằng trong trời đất, cái gì cũng có giới hạn của nó. Người có giới hạn của người, vật có giới hạn của vật. Công chúa đâu biết rằng đại hoàng đế thân phụ dù giàu sang quyền lực đến đâu cũng không thể nào thỏa mãn được tất cả những gì công chúa muốn. Quan trọng hơn nữa, cuộc đời ai thọ lắm thì cũng được trăm tuổi là cao, ai xinh đẹp và giàu có lắm như công chúa rồi thì cũng đến ngày nhan sắc phải tàn phai, ai có sự nghiệp cơ đồ lẫy lừng to lớn bao nhiêu thì cũng phải có ngày suy tàn đổ vỡ... Cái đó gọi là quy luật đổi thay của trời đất, của vạn vật...
Lão lim dim đôi mắt, khen:
-Thằng cha đạo sĩ coi vậy mà hay. Tao chịu những lời nó nói quá.
-Đạo sĩ mà cụ. Lão đạo sĩ lại tiếp: Khi hai người tuổi trẻ yêu nhau, thì phải thấy đằng sau mái tóc xanh là mái đầu bạc, đàng sau nụ cười tươi tắn xinh đẹp kia là cái sọ người trắng hếu, đàng sau cái thân hình lực lưỡng xinh đẹp kia là một bộ xương rục nằm im trong mả... Vạn vật thay đổi khôn lường. Mặt trời vừa mọc là mặt trời sắp sửa lặn, con người vừa sinh ra là con người đang đi vào cõi chết, ai đứng trên đỉnh núi thì phải biết là con đường duy nhất của mình là con đường đi xuống, ai ở trong tận cùng dưới đáy vực thẳm cũng phải nhận ra là con đường duy nhất của mình là con đường đi lên... Công chúa nghe vậy thì nín khóc. Đạo sĩ lại tiếp: Những chuyện lão vừa nói, trong nhân gian ai ai cũng đều biết cả, chỉ có mình công chúa là không biết. Công chúa may mắn được sinh ra trong một gia đình vua chúa, sống trong lâu đài điện ngọc với người hầu kẻ hạ, với đồ ăn thức uống thừa mứa hằng ngày, công chúa đâu biết rằng đời người là những chuỗi ngày dài tranh đấu và lao lực. Tranh đấu từ khi mới lọt lòng mẹ, cho đến lúc lớn khôn, cho đến lúc tuổi già... Chính sự tranh đấu và lao lực này mới làm cho con người trở nên cường tráng, minh mẫn và khôn ngoan. Và cũng chính nhờ bởi những sự cường tráng, minh mẫn và khôn ngoan này mà nhân loại mới thăng tiến, mới văn minh được...
Chuyện kể đang hay như thế thì thằng hàng xóm lại nghiến răng bẻ tay lái chiếc xe. Chiếc xe vừa chao đi một cái thì đằng sau lại có những tiếng thắng xe kêu lên kít kít, rồi lại một mớ tiếng "phắc dù" từ phía ngoài vang lên lia lịa. Tiên sư, mỗi lần nó bẻ tay lái là mỗi lần lão phải nghe được những tiếng ồn ào huyên náo. Lái xe khổ vậy mà sao ai cũng ham lái nhỉ, cứ đi bộ quách như lão có hơn không.
Chờ cho cảnh huyên náo bên ngoài tạm lắng xuống, lão hỏi nó:
-Mày nhỏ tuổi mà khôn. Mày kể câu chuyện ấy cho tao nghe là ý muốn khuyên tao phải ý thức được như cái con công chúa kia chứ gì.
Thằng hàng xóm nói:
-Đúng vậy thưa cụ. Sống ở đời, phải biết chấp nhận luật chơi, chấp nhận luật của đất trời. Mình sinh ra rồi lớn lên và già đi là chuyện tự nhiên của trời đất. Đừng mơ tưởng những chuyện không thể có, đừng ao ước những chuyện điên rồ. Chỉ khi nào mình hiểu được chuyện này thì mình mới sống tạm gọi là hạnh phúc được.
-Tao muốn sống trẻ mãi không già là điên rồ à"
-Nói cụ đừng buồn, đúng vậy.
-Đù mẹ đời khó thật. Thế thì tao không muốn nữa, nhưng tao muốn có nhiều tiền của để ăn chơi cho tới chết có được không"
Thằng hàng xóm lắc đầu:
-Cụ già khụ rồi mà cứ ham mê những chuyện gì đâu. Hỏi cụ, nếu trong thế gian này, ai cũng chỉ lo ăn chơi như cụ thì lấy ai làm việc cho các cụ ăn chơi" Như thế là vô lý.
Lão ngồi yên suy nghĩ một lúc rồi hỏi nó:
-Thế thì tao phải sống như thế nào"
Nó nhún vai:
-Dễ lắm thưa cụ. Sống như người.
-Như người nghĩa là thế nào"
Thằng hàng xóm suy nghĩ một chút mới trả lời:
-Khó lắm, để hôm nào cháu nói cho cụ nghe...
Gửi ý kiến của bạn
