Thời sự Úc: Xã hội Úc làm tuổi trẻ say! - Hoàng Đ.Thư
Hàng năm, vào khoảng cuối tháng 11 thì gần một trăm ngàn thiếu niên nam nữ từ khắp nước Úc đổ dồn về Gold Coast để vui chơi ăn mừng sự kết thúc thời học sinh trong thời gian được gọi là “Schoolie Week”. Và như thông lệ, cứ vào dịp Schoolie Week thì hình ảnh các cô cậu thiếu niên nam nữ say xỉn rồi quậy phá, đánh nhau, có nhiều hành vi phạm pháp lại được phổ biến rộng rãi qua báo chí, truyền hình. Theo nhận xét của cảnh sát Queensland thì Schoolies Festival năm nay có nhiều vụ say xỉn quậy phá nhất trong lịch sử của cái “lễ hội” này. Con số các cậu nam nữ bị câu lưu vì say xỉn quá mức (intoxication) cao đến mức kỷ lục và theo những chuyên viên cấp cứu thì sở dĩ không có một tấn bi kịch nào xảy ra là nhờ cảnh sát áp dụng sách lược “đánh nhanh, đánh mạnh”, nhanh chóng câu lưu hoặc dời những cô cậu say xỉn ra khỏi vùng liên hoan ăn chơi mà thôi. Tuy vậy, chính phủ tiểu bang Queensland vẫn quyết định tiếp tục chính thức yểm trợ cho “lễ hội” này. Điều ấy khiến cho không ít người bày tỏ sự phẫn nộ khi chính phủ lại yểm trợ cho một “lễ hội” mà qua đó, giới trẻ gần như được khuyến khích, xúi giục uống rượu bia quá độ đến say xỉn ngoài đường. Để hiểu rõ thêm vì sao giới trẻ ở Úc lại có xu hướng say sưa qua mức, xin mời quý độc giả theo dõi bản lược dịch bài phân tích của Grace Robertson, một sinh viên ngành truyền thông tại đại học Melbourne, được đăng tải trên nhật báo The Age hôm thứ Bảy, 28/11 vừa qua, tựa đề “Teenagers Pressured To Guzzle The Booze- Thiếu Niên Bị Áp Lực Để Uống Rượu Như Uống Nước”.
*
Thành ngữ “KHÔNG bao giờ tin tưởng một gã đàn ông KHÔNG uống rượu” đã được gắn sâu vào văn hóa của chúng ta cùng với Vegemite và tình bạn. Thế nhưng khi mà tệ nạn uống rượu bia quá độ (binge drinking) lại được xem là đồng nghĩa với sự xã giao trong giới trẻ thì có lẽ đã đến lúc dân Úc nên suy nghĩ lại về quan điểm cùng thái độ của mình đối với rượu bia. Vì sao lúc nào tôi cũng cảm thấy là mình đang xưng tội khi tôi nhắc đến chuyện tôi uống ly rượu bia đầu tiên trong đời của tôi vào ngày sinh nhật thứ 18 của tôi"
Tại một quốc gia mà tuổi hợp pháp để uống rượu bia là 18 thì tại sao việc tôi nhấp hớp sâm banh đầu đời để ăn mừng sinh nhật lại khiến cho người ta nghi ngờ, cho rằng tôi nói dối chứ" Trung tâm Nghiên Cứu Quốc Gia về Nha Phiến và Rượu Bia (National Drug and Alcohol Research Centr- NDARC) gần đây tiết lộ rằng giới trẻ vị thành niên Úc uống hơn 175,000 ly rượu bia hàng năm. Chuyện trẻ vị thành niên uống bia rượu thật nhiều không phải là một chuyện bí mật. Không có một tuần nào trôi qua mà không có một cuộc đời trẻ vĩnh viễn bị tật nguyền hoặc hủy diệt trong những trận đánh nhau bắt nguồn từ rượu bia, hoặc trong những tai nạn xe cộ liên quan đến rượu bia.
Những phản ứng kinh ngạc về việc tôi hoàn toàn không đụng đến bia rượu trong suốt thời gian học trung học lúc nào cũng cảnh giác tôi về tuổi tác của giới trẻ nhậu nhẹt. Thông thường thì những người cùng trang lứa với tôi lúc nào cũng lên án việc tôi nhâm nhi ly rượu sâm-banh đầu đời là “quá trễ”. Họ liên tục hỏi tôi những câu đại loại như “Cha mẹ của bạn khó khăn lắm hả"” hay “Bồ là một đứa thật cù lần lúc ấy hả"” hoặc “Vậy hóa ra bồ sống trong một cái lều ở những cái cộng đồng lạc hậu giữa sa mạc, nơi mà thức uống duy nhất là nước giếng thôi hở"”...
Sự tra vấn liên tục như thế này tiếp diễn mãi cho đến khi tôi đưa ra một lý do khả dĩ chấp nhận được hoặc một sự bào chữa khả tín để biện minh cho việc tôi đã không lội chung trong cái giòng chính mạch và say xỉn tột độ ở tuổi thiếu niên “như tất cả mọi người khác”.
Thế nhưng, tại sao tôi lại phải cần có lời giải thích về sự “chậm trễ” của tôi trong việc khởi sự uống rượu chứ" Câu trả lời nằm ngay trong cái cốt lõi của nền văn hóa Úc. Kể từ thời tù nhân bị lưu đầy qua miền đất này thì dân Úc đã không ngừng tuyên dương rượu bia rồi. Henry Lawson, nhà thơ vốn đã truyền cảm hứng cho chúng ta về ý nghĩa của tình bạn thắm thiết, cũng đã từng viết thành văn một ý tưởng tuy không khiến người ta hướng thượng như bài viết về tình bạn, nhưng cũng nêu lên được một tư tưởng có tầm vóc không kém quan trọng đối với người dân Úc. Đó là câu “beer khiến người ta cảm thấy điều mà người ta cần cảm thấy khi không có bia” (“beer makes you feel how you ought to feel without beer”). Quảng cáo, thể thao và âm nhạc đều góp phần trong việc truyền bá ý tưởng rằng uống bia rượu là một quy tắc xã giao tiêu chuẩn của Úc. Và vì thế, những người không uống bia rượu bị tẩy chay, bị khai trừ như những kẻ “không có tinh thần dân tộc Úc” (un-Australian).
Cách đây vài tuần tôi có theo học khóa Hầu Bia Rượu Một Cách Có Trách Nhiệm (Responsible Service of Alcohol- RSA. Đây là khóa học cưỡng bách cho bất cứ ai muốn làm việc sau quầy rượu tại các câu lạc bộ, khách sạn hoặc quán nhậu). Với cái tên như thế, tôi nghĩ rằng trong môi trường học tập ấy thì sự chọn lựa không uống rượu bia phải được tôn trọng một cách có trách nhiệm. Thế nhưng tôi đã sai lầm tột độ. Một người bạn cùng khóa thú nhận, anh không hề uống rượu bia bao giờ cả. Thế là người huấn luyện viên vô trách nhiệm choảng anh ta với ba câu hỏi rất quen thuộc: “Anh muốn nói là anh không bao giờ uống bia rượu cả" Vậy thì ít nhất anh có hút thuốc chứ" Nếu thế thì anh giải trí như thế nào cơ chứ"”
Dường như những người không uống bia rượu là những kẻ cù lần, không thể nào biết cách hưởng thụ vui chơi và dễ dàng khiến người ta bị mất hứng trong những bữa tiệc vui vẻ xã giao. Và, như gã huấn luyện viên của khóa học đã chứng minh, ngay cả những người được thuê mướn để làm khuôn vàng thước ngọc cho việc uống rượu bia một cách có trách nhiệm cũng khẳng định rằng rượu bia là điều cần có để có được một đêm chơi đùa vui vẻ. Như thế thì có gì đáng ngạc nhiên khi giới thiếu niên lại uống rượu bia quá nhiều, quá sớm chứ"
Giới trẻ học hỏi từ những thí dụ trước mắt và thường có xu hướng chảy xuôi theo giòng. Trừ phi họ sống trong một hốc đá nào đó còn thì tất cả những người ở lứa tuổi thiếu niên đều biết rằng nếu họ khư khư uống nước cam mà thôi thì họ có nhiều nguy cơ bị loại ra khỏi vòng bạn bè hoặc sẽ bị sỉ nhục, xúc phạm. Thật là đáng buồn khi đại đa số thiếu niên lại cho rằng uống rươu bia là một sự hy sinh cần thiết để được bạn bè và xã hội chấp nhận. Thế nhưng, sự hy sinh ấy thật không xứng đáng với những hậu quả sau đó. Nhiều cuộc nghiên cứu của Salvation Army cho thấy việc uống bia rượu bia trước khi 21 tuổi sẽ có nhiều triển vọng gây tổn thương vĩnh viễn cho óc não và dễ dẫn đến bệnh nghiện rượu (alcoholism). Những quảng cáo của DrinkWise để chống lại việc trẻ vị thành niên uống bia rượu đã nhấn mạnh những hậu quả tai hại của bia rượu. Cho đến bây giờ thì loạt quảng cáo ấy đã không thành công. Đã đến lúc vấn nạn trẻ vị thành niên uống bia rượu phải được đối phó bằng một phương cách mới. Để thực sự tẩy xóa được tệ nạn trẻ vị thành niên uống bia rượu thì quan điểm cho rằng không uống rượu là một điều xấu xa, đáng chê trách cần phải bị gạt bỏ hẳn sang một bên. Và để chuyện này có thể xảy ra thì người dân Úc, từ đủ mọi tầng lớp, từ đủ mọi lứa tuổi cần phải bao dung hơn và sẵn sàng chấp nhận những dị biệt trong sự chọn lựa của người khác.
Người ta cố tránh né rượu bia vì nhiều lý do khác nhau. Bản thân tôi cố giới hạn việc uống bia rượu để kiểm soát bệnh tiểu đường của tôi. Một số người khác không uống vì lý do tôn giáo và nhiều người khác chỉ vì họ không muốn uống.
Thế nhưng, tất cả những người không uống bia rượu đều có cùng một đặc điểm: khả năng tự tìm thú tiêu khiển tự nhiên không cần bia rượu. Tin hay không thì tùy quý vị, nhưng thật ra thì người ta vẫn có thể tìm được sự hứng thú vui vẻ trong lúc mắt vẫn sáng và vẫn còn thăng bằng không chệnh choạng, và ngày hôm sau người ta vẫn nhớ được niềm vui thú ấy! Để có thể xóa bỏ trọn vẹn tệ nạn thiếu niên uống bia rượu thì xã hội phải xem rượu bia không còn như một nguyên liệu cần thiết cho một đêm đi chơi vui vẻ nữa. Thay vào đó, chúng ta phải thừa nhận bản chất thực của rượu bia: nó chỉ là một thứ gia vị không cần thiết vốn chỉ có thể được sử dụng một cách điều độ mà thôi.
Gửi ý kiến của bạn
