Bản Tin Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động Việt Nam, Tháng 8, 2009: CSVN Siết Luật Lao Động, Mất 1,200 Tỉ Đồng Bảo Hiểm Xã Hội
[UBBV baovelaodong.com 9/9/2009] Tệ trạng chủ trừ lương để đóng vô quỹ Bảo Hiểm Xã Hội rồi bỏ túi vẫn tiếp diễn, nhưng với một biến chuyển đáng chú ý, đó là trong khi Sở BHXH kiện một số chủ để đòi tiền, và tố cáo toà án bao che cho chủ, thì chính sở BHXH, một cơ quan dưới quyền kiểm soát của Đảng CSVN, lại bị thanh tra nhà nước, một cơ quan khác của đảng này, tố cáo dùng tiền quỹ BHXH sai trái. Tuy nhiên, tin quan trọng nhất trong tháng 8 là việc nhà nước CSVN dự định xiết chặt Bộ Luật Lao Động, qua đó có thêm cơ sở luật pháp để bóc lột người lao động.
* Dự thảo thay đổi Bộ Luật Lao Động *
Mọi người lao động tại Việt Nam đều hiểu rằng trong Bộ Luật Lao Động, những điều khoản có lợi cho họ (như làm ngày nghỉ phải được hưởng lương phụ trội) thì nếu chủ làm ngơ, công đoàn nhà nước cũng sẽ làm ngơ, thanh tra nhà nước cũng sẽ bỏ mặc, và chính người lao động phải đứng lên tranh đấu thì mới giành lại được phần nào quyền lợi của mình. Vì vậy, trên thực tế, những điều khoản trong BLLĐ bất lợi cho người lao động, hoặc những lỗ hổng trong luật, mới quan trọng, vì luôn bị chủ và nhà nước tận dụng.
Bản dự thảo cho Bộ Luật Lao Động mới mà nhà nước CSVN đang thảo ra để thay cho Bộ Luật Lao Động hiện hành, có một số điều khoản vô cùng bất lợi cho người lao động:
- Điều 52 khoản 4 cho phép chủ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động bất cứ lúc nào, bất kể hợp đồng dài bao lâu, nếu "vì lý do kinh tế mà [chủ] đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn phải giảm việc". Vì luật không định nghiã "đã tìm mọi biện pháp khắc phục" là gì, và không có biện pháp quản lý, nên điều khoản này có tác dụng vô hiệu hoá tất cả hàng chục triệu hợp đồng lao động, vì bất cứ khi nào chủ muốn chấm dứt hợp đồng đều dễ dàng phủi tay với cớ gặp khó khăn kinh tế.
- Điều 26 khoản 1 cho phép chủ liên tục ký hợp đồng lao động ngắn hạn (không quá 12 tháng), không có giới hạn. Như vậy, dù làm việc cả mấy chục năm vẫn có thể mãi mãi là người làm việc tạm thời, do đó không được hưởng những quyền lợi như trợ cấp nghỉ việc, trợ cấp đau ốm, v.v. Đây là một bước lùi so với Bộ Luật Lao Động hiện hành có điều khoản giới hạn số hợp đồng ngắn hạn là 3 lần.
- Điều 111 cho phép chủ vắt cạn kiệt sức lao động. Bộ Luật Lao Động hiện hành có điều khoản cấm chủ không được buộc người lao động làm thêm quá 300 tiếng một năm. Bản dự thảo của BLLĐ mới đã xoá bỏ điều này, viết rằng "Trong những trường hợp đặc biệt, [chủ] có quyền thỏa thuận với NLĐ để huy động làm thêm giờ quá quy định”, và không còn điều khoản giới hạn 300 tiếng/năm. Trường hợp nào là "trường hợp đặc biệt" thì được hiểu theo nghĩa lỏng lẻo tùy theo viên chức điạ phương, Hiện nay, nhiều chủ đã bất chấp giới hạn 300 tiếng, làm người lao động kiệt sức, gây ra bịnh hoạn hoặc tai nạn lao động. Nếu dự thảo này thành luật, hành động vắt cạn sức lao động sẽ trở thành hợp pháp.
Tiến trình "thảo luận" dự thảo Bộ Luật Lao Động mới đang tiếp diễn, với những cuộc họp của các bộ sở và các tổ chức của Đảng CSVN. Tuy nhiên, vì người lao động không có nghiệp đoàn của họ, và trong chế độ độc đảng thì Đảng CSVN độc quyền quyết định, nên Bộ Luật Lao Động sắp tới sẽ là một nguy cơ lớn cho người lao động Việt Nam vốn thấp cổ bé miệng.
* Bảo Hiểm Xã Hội *
Sở BHXH là một cơ quan nhà nước có trách nhiệm quản lý số tiền hàng ngàn tỉ đồng mà người lao động đóng góp để dùng khi hữu sự. Trong vụ kiện công ty Vina HaengWoon trừ tiền lương của người lao động rồi bỏ túi, sở BHXH kêu ca trên báo chí nhà nước rằng Toà Án Nhân Dân Quận 8 đã cố tình trì hoãn để bao che cho chủ của công ty này, và lại còn vô cớ đòi án phí 11 triệu đồng sau đó không chịu trả lạicho sở BHXH. Nay, cuối tháng 7, chính sở BHXH lại bị cơ quan thanh tra nhà nước tố cáo nhiều sai trái, trong đó có: Ít nhất là 1 ngàn 200 tỉ đồng mà các chi nhánh BHXH cấp tỉnh thâu được, đã biến mất trên đường chuyển vào quỹ BHXH trung ương; Và một số tiền quỹ đã dùng để "tạm ứng" một cách mờ ám cho một số dự án. Sở thanh tra không nói rõ số tiền tạm ứng này là bao nhiêu.
Xin nhắc lại, cả 3 cơ quan trên: toà án, sở BHXH, và cơ quan thanh tra, đều thuộc quyền điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp của Bộ Chính Trị của Đảng CSVN.
* Đình công *
Bị bóc lột mọi bề, người lao động khắp nước phải tiếp tục đình công để tranh đấu cho quyền lợi của mình. Một vài vụ đình công tiêu biểu là:
- Ngày 04/8, hơn 2.000 công nhân tại Cty TNHH Rich Way tại Hải Dương đình công vì chủ bóc lột với những cách như: Bắt làm thêm giờ quá nhiều; Không trả đúng tiền phụ trội khi làm thêm giờ; Không tăng lương như luật định, v.v.
- Ngày 11/8, khoảng 900 trong tổng số 1.200 công nhân Công ty Moland tại Đồng Nai đã đình công vì chủ đặt ra thủ tục kê khai thu nhập, ngoài mặt là để tính thuế, nhưng thực tế là để có cớ hoãn trả lương
- Ngày 05/8, toàn bộ 137 thợ cắt tóc của Công ty Mano Mano tại Sàigòn đã đình công vì chủ chỉ trả lương bằng nửa số lương hứa hẹn khi phỏng vấn tìm người. Giám đốc công ty này cãi rằng có lẽ tất cả nhân viên đều nghe lầm khi phỏng vấn. Nói cách khác, 137 người đều nghe lầm khi mỗi người được phỏng vấn.
- - -
(Bản Tin Lao Động này và các BTLĐ trước cũng có đăng trên trang mạng baovelaodong.com của UBBV - Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động VN).
Gửi ý kiến của bạn
