CỨU NGUY TÀI CHÍNH
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
Tổng Thống Obama đã hối thúc Quốc hội Lưỡng viện hoàn tất thảo luận để biểu quyết kế hoạch cứu nguy kinh tế. Ông cảnh cáo mọi sự chậm trễ sẽ làm cuộc khủng hoảng bùng nổ lớn đến độ không có cách nào cứu gỡ nổi. Kế hoạch đã được Hạ Viện thông qua, nhưng chỉ có các Dân biểu Dân chủ đa số bỏ phiếu thuận, còn toàn thể các Dân biểu Cộng hòa bỏ phiếu chống. Bản kế hoạch được đưa qua Thượng viện bàn cãi gay go suốt một tuần để sửa đổi lại một số chi tiết. Đến trưa thứ ba, Thượng viện biểu quyết chấp thuận bản văn mới sửa đổi với số thăm 61-37. Đảng Dân Chủ có 58 phiếu tại Thượng viện, nhưng có 3 nghị sĩ Cộng hòa thuộc phe ôn hòa tán thành nên số thăm thuận mới được 61. Kế hoạch đã được thông qua, nhưng vẫn còn một hàng rào chót là phải trở lại Hạ Viện để có sự đồng ý về các khoản Thượng viện đã sửa đổi khiến số tiền chi cho kế hoạch này lên tới 838 tỷ. Chính những sự mắc míu đó đã làm chỉ số chứng khoán Dow Jones sụt mạnh mất 382 điểm.
Tuy nhiên tình hình có dấu hiệu phấn khởi là TT Obama, Quốc hội và bộ Tài chính đang cùng nhau xúc tiến đẩy mạnh kế hoạch kích thích kinh tế. Bộ Tài chính Mỹ loan tin đã sửa đổi kế hoạch cứu nguy các ngân hàng, thúc đẩy vai trò của các nhà đầu tư trong lãnh vực tư nhân. TT Obama nói kế hoạch mới ít được phía Cộng Hòa ủng hộ, nhưng trong cuộc họp báo đầu tiên vào giờ cao điểm của báo chí, ông nói: "Đây là việc cần phải làm, mặc dù tôi biết rất tốn tiền". Đồng thời Bộ Tài chính loan báo chi tiết kế hoạch mới để cứu nguy thị trường tài chính trong đó có việc sửa đổi cách sử dụng các khoản chi trong ngân quỹ 350 tỷ còn lại của 700 tỷ chính phủ Bush đã dành ra để cứu nguy các ngân hàng. Về việc sửa đổi cách sử dụng số 350 tỷ còn lại, điểm quan trọng nhất là "cần lấy lại tín nhiệm" cho thị trường tài chính. TT Obama đã nhấn mạnh đến điểm này. Người ta hiểu lý do tại sao. Số tiền 350 tỷ, chính phủ Bush sử dụng trước đây để cứu nguy các ngân hàng, đã bị lạm dụng quá nhiều, chẳng hạn dùng một số tiền lớn vào việc tưởng thưởng cho các Tổng giám đốc và các cấp điều hành thay vì dùng vào việc gia tăng khả năng các ngân hàng đối phó với cuộc khủng hoảng tài chính.
Chính phủ Obama cam kết sẽ tích cực tranh đấu chống lại cuộc khủng hoảng tài chímh tệ hại nhất kể từ 70 năm qua và công bố một chương trình có thể huy động đến 1 ngàn tỷ đô-la trong các lãnh vực công và tư để giúp thị trường tài chính đang kẹt cứng có thể hoạt động trở lại. Bộ trưởng Tài chính Timothy Geithner nói chương trình này sẽ dùng toàn lực chính quyền liên bang để gánh chịu trong một thế đồng hành với lãnh vực tư nhân. Ông nói: "Lúc này đây, các bộ phận khẩn yếu nhất của hệ thống tài chính đã bị hư hại nặng. Thay vì thúc đẩy một sự hồi phục, chế độ tài chính cho đến nay đã phản lại sự bình phục. Đó là một hướng đi rất nguy hiểm, chúng ta cần phải thay đổi". Theo các giới chức, kế hoạch mới sẽ phát huy mạnh nỗ lực tháo gỡ thế kẹt của thị trường tín dụng đang cung cấp các khoản tiền cho vay cho người tiêu thụ và giới kinh doanh. Nỗ lực này cần đến sự tăng thêm các khoản tiền lớn, từ 10 tỷ đến 100 tỷ. Nếu từ ngân khoản cứu nguy các ngân hàng lấy ra một tổng số 100 tỷ để sử dụng, nó sẽ đủ để yểm trợ cho thêm 1 ngàn tỷ tiền cho vay qua Chương trình của Dự trữ liên bang đã được loan báo từ tháng 11 vừa qua nhưng chưa được thi hành.