Thời sự nước Úc: Costello chờ thời phất cờ! - Hoàng Đ.Thư
Kể từ khi bị thảm bại trong kỳ tổng tuyển cử liên bang năm 2007 vừa qua thì dường như phe đối lập liên bang, đặc biệt là đảng Tự Do, vẫn cứ dật dờ nổi trôi như một đám lục bình vô định, không bám rễ, bắt đất được vào lòng cử tri, không giành lại được tí ti uy tín nào đối với cử tri cho dù đã thay đổi lãnh tụ trong vài tháng qua. Các cuộc thăm dò dân ý đều cho thấy sự tín nhiệm mà cử tri dành cho chính phủ Lao động, và đặc biệt là cho ông Rudd vẫn cách xa sự tín nhiệm mà phe liên đảng đối lập cũng như cá nhân ông Turnbull nhận được. Hơn thế nữa, trong vài tuần gần đây, tài năng của nữ phó thủ tướng Julia Gillard lại càng được nổi bật, trong lúc lại có nhiều tin đồn sôi sục, nghi ngờ khả năng và tài cán của bà Julie Bishop trong vai trò phó lãnh tụ đảng Tự do kiêm tổng trưởng ngân khố đối lập. Sau đây, xin mời quý độc giả theo dõi bài nhận xét của giáo sư Peter van Oselen, giáo sư ngành chính trị và chính phủ - politics and government – thuộc đại học Edith Cowan , được đăng tải trên nhật báo The Australian ngày 29/11/08 vừa qua, với tựa đề ‘Prime Leader On The Backbench' - Nhà lãnh đạo hàng đầu ở hàng ghế bạch đinh.
*
Phần đông dân Úc có lẽ vẫn còn thấy thoải mái nếu ông Peter Costello tiếp tục lèo lái nền kinh tế của nước Úc. Dù gì đi nữa thì ông cũng đã từng hoạch định hướng đi cho nước Úc xuyên suốt cuộc khủng hoảng tài chánh của Á Châu trong năm 1997 cũng như trong thời bất ổn sau vụ khủng bố tấn công Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới năm 2001. Ông cũng đã trả được cả chục tỷ Úc Kim tiền liên bang thiếu nợ.
Điều này không có nghĩa là cử tri Úc cảm thấy hối hận về quyết định hất cẳng chính phủ trước: cử tri rất vui vẻ khi dẹp phứt được cái bộ luật quan hệ lao tư Work Choices. Và điều này chắc chắn cũng không có nghĩa là quần chúng Úc đang mong đợi đảng Tự Do quay trở lại khi đảng này vẫn có những khuôn mặt hiện nay. Những con số từ cơ quan thăm dò ý kiến cử tri Newspoll đã cho thấy đảng Tự Do vẫn không được lòng dân chúng Úc.
Thế nhưng, với sự khủng hoảng kinh thế toàn cầu có vẻ như sẽ tồn tại cho đến sau kỳ tổng tuyển cử liên bang sắp tới vào năm 2010 thì giá trị chính trị của ông Peter Costello chỉ có thể gia tăng chứ không hề giảm sút. Không một ai sẽ ngạc nhiên cả nếu ông quyết định tiếp tục tranh quyền ứng cử cho kỳ tổng tuyển cử tới và sau đó ngồi trên hàng ghế bạch đinh để quan sát hoạt động của ông Malcolm Turnbull, đương kim lãnh tụ đối lập, từ một khoảng cách an toàn.
Ở tuổi 51, ông Peter Costello vẫn còn trẻ hơn ông Turnbull đến 3 tuổi, và so với ông Howard vào thời điểm mà ông này thành thủ tướng thì ông vẫn còn trẻ hơn đến 5 tuổi. Nếu ông Peter Costello quyết định theo đuổi những tham vọng chính trị của ông, thì ông vẫn còn rất nhiều thời giờ.
Không phải là ông Turnbull đã không thi hành được toàn vẹn chức vụ của mình kể từ khi nắm quyền lãnh tụ đảng Tự Do. Thế nhưng, cứ thử tưởng tượng thì sẽ thấy phe Đối Lập liên bang sẽ mạnh mẽ đến chừng nào nếu ông Costello là lãnh tụ đảng Tự Do và ông Turnbull nắm giữ chức vụ tổng trưởng kinh tế đối lập. Họ sẽ trở thành một cặp bài trùng mạnh mẽ đáng nể!
Kể từ khi nắm chính quyền cho đến nay, chính phủ Lao Động đã không lèo lái con thuyền kinh tế một cách thật êm thắm. Trước tiên, họ đã thổi phồng về nguy cơ lạm phát, thúc giục Ngân Hàng Quốc Gia gia tăng lãi suất ngay trước khi ngân hàng bắt đầu liên tục cắt lãi suất trong một nỗ lực gần như tuyệt vọng để ngăn ngừa một cuộc suy thoái kinh tế. Sau đó, họ lại vẽ nên một hình ảnh tối tăm ảm đạm về những mối nguy hiểm toàn cầu ảnh hưởng tới nền kinh tế của Úc, và qua đó khiến cho sự tự tin của giới tiêu thụ bị sụt giảm quá nhiều.
Chính sách bảo đảm không giới hạn cho tiền tiết kiệm trong ngân hàng quả thật là một đại hoạ và những kế hoạch chi tiêu bốc đồng tung tiền để lấy lòng quần chúng mà không kèm thêm vào đó sự cải tổ hệ thống hạ tầng cơ sở đã khiến Kevin Rudd trở nên hoang phí tai hại năng suất của đất nước, không khác gì John Howard trong hai nhiệm kỳ cuối.
Trong thời gian mà kinh tế suy thoái thì hậu quả của những việc này sẽ là một sự thâm thủng ngân sách. Khả năng của phe đối lập liên bang trong việc thuyết phục được cử tri khi chỉ trích tài trí của chính phủ Lao động đã bị suy giảm vì bà Julie Bishop, tổng trưởng kinh tế đối lập, đã tự làm suy giảm sự nghiêm trọng khả tín của chính mình trong vài tháng gần đây.
Chiều thứ Tư vừa qua là một dấu hiệu rõ rệt về chuyện này khi ông Joe Hockey, tổng trưởng tài chánh đối lập xuất hiện trên chương trình Lateline để thảo luận về sự thâm thủng ngân sách khó tránh được trong khi lẽ ra thì đó là trách nhiệm của bà Bishop. Bất kỳ một cuộc hẹn trước nào cũng không đủ quan trọng để có thể khiến bà Bishop không xuất hiện trước công chúng qua truyền hình, trong một chương trình nặng ký như Lateline vào thời điểm quan trọng như thế.
Sau đó, bà Bishop lại một lần nữa bị dính líu vào một vụ xì-căng-đan khi có nhiều lời tố giác rằng trong thập niên 1990, bà đã từng xin ý kiến ông Brian Burke (cựu thủ hiến Lao động ở Tây Úc vốn đã từng bị kết tội tham nhũng móc ngoặc) xem bà có nên bước vào chính trường hay không. Rồi thứ Sáu 28/11 vừa qua thì nhật báo The Australian đã tiết lộ rằng bà đánh bóng quá đáng thời gian mà bà theo học ở Harvard. Sự thực, bà chỉ theo học một khoá hè 8 tuần với học phí là $60,000 mà thôi!
Nói tóm lại, bà Bishop là một khối chì vô dụng nặng nề trong hành lý của ông Turnbull. Quá phiền não vì chuyện này, ông Malcolm Turnbull đã than phiền riêng với những người thân cận trong vài tuần gần đây là ông đã phải kiêm nhiệm luôn công việc của lãnh tụ, phó lãn tụ và phát ngôn nhân kinh tế.
Vấn nạn hiện nay của phe đối lập liên bang là thực tế chính trị: ông Turnbull sẽ không bao giờ đứng sang một bên để nhường chức lãnh tụ cho ông Costello, ngay cả trong trường hợp ông Costello muốn chức lãnh tụ trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính phủ Rudd. Đừng quên rằng, một chính đảng bị thất cử sau có một nhiệm kỳ cầm quyền chỉ xảy ra có một lần vào năm 1931. Từ đó đến nay, chuyện đó đã không hề xảy ra.
Ông Costello có thể đã bị ông Howard ma-nớp, vẽ vời qua mặt trong suốt một thập niên, thế nhưng, ông đã học được bài học rằng chọn thời điểm thuận lợi là điều tối quan trọng.
Điều đáng buồn cho đảng Tự Do là người xứng đáng nhất để làm lãnh tụ đảng Tự Do thì phải để tài năng của mình hao mòn ở hàng ghế bạch đinh trongl úc kẻ xứng đáng nhất để làm tổng trưởng kinh tế thì lại bị thúc đẩy phải làm lãnh tụ quá sớm.
Lợi điểm lớn nhất mà ông Costello có thể mang đến cho đảng Tự do, ngoài sự khả tín về tài năng kinh tế, là sự sẵn sàng tái duyệt lại xem chủ thuyết tự do (Liberalism) tượng trưng cho những điều gì và làm thế nào đảng này có thể tái tạo lại hình ảnh và bản chất của mình trong lúc đang ở ghế Đối Lập như hiện nay.
Cho dù quyển hồi ký (được xuất bản gần đây) của ông có sơ sót, hạn chế gì đi nữa thì nó vẫn cho người ta thấy ông có được một sự hiểu biết thật vững vàng về tầm quan trọng của sáng kiến, của viễn kiến. Nhóm lãnh đạo hiện nay của đảng Tự Do lại tiếp tục né tránh một cuộc tranh luận về vấn đề này. Ngoài việc ông cần phải vượt qua sự khinh miệt mà ông dành cho bạn đồng liêu đồng ngũ vì họ đã qua ươn hèn yếu đuối không dám quyết định thay đổi lãnh tụ trong lúc đang nắm chính quyền, thì trong vai trò lãnh tụ đảng Tự Do, ông Costellos sẽ chấp nhận một việc canh tân ý thức hệ để có thể làm hài lòng cả hai phe bảo thủ và cấp tiến trong đảng.
Trong lúc những người như các ông Turnbull và Hockey làm cho những người thuộc cánh Hữu của đảng Tự Do bực mình khôn tả và những người như các ông Minchin và Abbott làm cho những người thuộc cánh Tả của đảng cay cú vô cùng thì ông Costello có thể làm cân bằng được giữa cả hai khuynh hướng của đảng.
Trong khoảng đầu của sự nghiệp chính trị của ông thì ông Costello được xem như là con cưng của cánh Hữu, một trong số rất ít những người yểm trợ John Howard trong chi bộ Victoria. Tuy nhiên, trong vai trò phó lãnh tụ thì quan điểm dung hoà của ông trong nhiều vấn đề xã hội lại hiển hiện rõ rệt khiến cho không ít những kẻ không ưa John Howard trong nội bộ đảng xem ông như một sự lựa chọn khác tốt đẹp hơn.
Cả hai người sẽ không thích sự so sánh sau đây, nhưng quả thật người ta có thể miêu tả ông Costello như một ấn bản khác của John Howard thuộc thế hệ được mệnh danh là “baby- boomers”: ông không bảo thủ như Howard về vấn đề xã hội và không có tầm nhìn hạn hẹp về thế giới nhưng ông rất bảo thủ trong lãnh vực tôn giáo và rất thoáng trong lãnh vực kinh tế.
Đi hàng hai giữa hai phe phái trong đảng Tự Do lúc nào cũng là một việc vô cùng khó khăn. Nhất là đối với một đảng như đảng Tự Do, hiện không nắm chính quyền ở đâu cả, ngoại trừ Tây Úc, thì quả là thiên nan vạn nan.
Đảng Tự do liên bang phải mạnh mẽ và khả dĩ tranh cử được thì lợi ích của đất nước Úc mới thực sự được bảo vệ. Chỉ khi nào có được một phe đối lập mạnh mẽ thì khi ấy chính phủ mới luôn phải e dè, thận trọng và làm việc đúng mức. Còn một khi phe đối lập yếu kém thì chính phủ cũng sẽ tồi tệ: chỉ cần nhìn tình trạng của tiểu bang NSW thì thấy rõ.
Sự khởi đầu mạnh mẽ của ông Turnbull trong vai trò lãnh tụ đảng Tự do đã tạo nên ảo tưởng, chính trường liên bang có một sự cân bằng thực lực giữa chính phủ và phe đối lập. Tuy nhiên, những kết quả thăm dò ý kiến cử tri cho thấy sự thật hoàn toàn khác hẳn.
Phải còn nhiều thời gian trôi qua trước khi đảng Tự Do liên bang có thể trổi dậy như một lực lượng chính trị thực thụ. Khi đó, đừng ngạc nhiên nếu ông Costello tái xuất giang hồ trong cương vị lèo lái còn thuyền đảng Tự Dọ.
Gửi ý kiến của bạn
