Chỉ còn vài ngày nữa là khai mạc Thế Vận Bắc Kinh. Nhiều người lo ngại về tình hình ô nhiễm môi trường, về phẩm chất không khí Bắc Kinh có thể gây bệnh cho nhiều vận động viên. Đúng là Bắc Kinh quá ô nhiễm, có thể gây bệnh. Nhưng đây cũng là dịp để nhìn lại quê nhà, ngay ở hai thành phố lớn nhất là Hà Nội và Sài Gòn, tình hình ô nhiễm đã quá mức báo động và không biết phải cứu nguy bao giờ mới xong.
Bản tin Reuters ghi rằng Bắc Kinh đã chi ra 120 tỉ đồng yuan (17.6 tỉ đô la) để dọn sạch thủ đô, để đóng các xưởng máy trong vòng bán kính vài chục dặm, ngưng các công trình xây cất, và hơn phân nửa trong số lượng 3.3 triệu xe hơi đã cho rời đường phố. Tuy là Bắc Kinh nói là không khí đã "trong lành rồi," nhưng các vận động viên và huấn luyện viên vẫn lo ngại.
Bản tin Reuters nói rằng hầu hết tiêu chuẩn về ô nhiễm không khí của Trung Quốc lại rớt ra ngoài các hướng dẫn tiêu chuẩn của Tổ Chức Y Tế Thế Giới WTO. Thêm nữa, các chuyên gia nói rằng Trung Quốc đã sai nghiêm trọng khi định ra chỉ số ô nhiễm để nói với người dân bình thường rằng không khí an toàn là khi ngó lên thấy có "bầu trời xanh."
Có một điều hết sức trùng hợp về tiêu chuẩn "bầu trời xanh," bởi vì lá cờ "thanh thiên bạch nhật" (bầu trời xanh, mặt trời trắng) là cờ của Quốc Dân Đảng, và màu cờ này đã trở thành một góc tư của lá cờ Đài Loan, một đảo quốc đã chứng minh cho thế giới rằng giá trị Châu Á và tiến bộ văn minh không liên hệ gì tới chủ nghĩa cộng sản. Có phải lá cờ của Quốc Dân Đảng đã nằm trong tiềm thức "thoát lìa ô nhiễm" của dân Trung Quốc"
Bản tin Reuters viết là khi dùng công cụ đo lường khắp Bắc Kinh, một số nơi đã tới mức nguy hiểm. Thêm nữa, vài chất ô nhiễm nguy hiểm không được đưa vào tính trong chỉ số, theo lời các chuyên gia.
Nhiều vận động viên đã hoãn tới Bắc Kinh để chờ phút chót mới tới, nhằm tránh không khí bẩn, và Uy Ban Thế Vận Quốc Tế nói là có thể phải sửa lịch thi đấu cho một số môn, như môn chạy marathon, để tránh gây hại cho sức khỏe vận động viên nếu ô nhiễm tệ hại.
Hiện thời, theo Reuters, nhà vô địch môn chạy marathon hiện là Haile Gebrselassie đã rút ra khỏi cuộc thi marathon, vì sợ sức khỏe sẽ gặp hại. Và Uy Ban Thế Vận Uc Châu cũng nói là các vận động viên Uc sẽ được phép rút nếu ô nhiễm thấy là nguy hại.
Tình hình ô nhiễm của Việt Nam cũng đang báo động. Chúng ta không rõ đã có thước đo tiêu chuẩn nào tại VN chưa, nhưng nhiều bài báo đã liên tục đưa ra các lời báo động. Nói như thế không có nghĩa là các viên chức y tế VN chưa biết. Tất cả đều biết hết, nhưng lý do nào để người dân đi ra phố cứ phải mang khẩu trang thì là chuyện chưa rõ.
Thấy rõ nhất, ô nhiễm là từ khói xe. Bên Mỹ, như tại California, tất cả các loại xe phun khói (chỉ trừ xe lưỡng năng và xe gắn máy hai bánh) mỗi năm đều phải kiểm tra lượng khói phun ra, rồi mới được cấp giấy cho chạy thêm từng năm. Việt Nam bây giờ vẫn chưa có chương trình kiểm tra khói.
Theo báo Sài Gòn Tiếp Thị, số ngày 29-7-2008, cả xe hơi 4 bánh, lẫn xe 2 bánh gắn máy của VN vẫn chưa có luật kiểm tra khói thải. Nhưng bây giờ mới bắt đầu quan tâm. Bản tin báo này viết:
"Đang tiến hành kiểm định khí thải từ ô tô nhưng Cục đăng kiểm Việt Nam lại chuẩn bị xúc tiến kiểm định khí thải của hàng chục triệu chiếc xe máy trên toàn quốc, trước tiên tại 5 thành phố lớn. Ông Nguyễn Hữu Trí, trưởng phòng kiểm định xe cơ giới, Cục đăng kiểm Việt Nam đã có buổi trao đổi về kế hoạch này."
Theo ông Trí, chuyện này chỉ "mới hoàn thành đề án và chuẩn bị trình lên bộ Giao thông vận tải để bộ sẽ trình Chính phủ phê duyệt. Nếu sớm được phê duyệt thì chúng tôi sẽ triển khai thực hiện ngay trong năm 2009 nhưng trước tiên tổ chức tại 5 thành phố lớn…"
Ong liệt kê ra 5 thành phố này là: Hà Nội, Sài Gòn, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ. Vì "đây là những thành phố có mật độ xe gắn máy rất lớn," trong đó Sài có khoảng 3 triệu chiếc, Hà Nội có 2 triệu chiếc và nếu sắp tới sáp nhập Hà Tây và một số địa phương khác vào thì riêng Hà Nội cũng có ít nhất 3 triệu chiếc….
Nhưng một thực tế khác nữa: chính nhiều nhà máy đang xả nước mang đủ thứ hóa chất độc vào các sông, mương, rạch quanh các thành phố. Đơn giản vì nhiều nhà máy không có phân xưởng xử lý nước thải.
Thông tấn nhà nước VietNamNet báo động ngày 29-7-2008 rằng Cảnh sát Môi trường thành phố Sài Gòn từ tháng 11/2007 đến nay chưa xử phạt được trường hợp nào vi phạm về ô nhiễm môi trường, kể cả phạt hành chính, cho dù là "hiện ô nhiễm môi trường không chỉ ở nội thành mà ở ngoại thành cũng đã rất trầm trọng."
Bản tin viết:
"Ông Đỗ Văn Vân, Phó Chủ tịch UBND huyện Củ Chi cho rằng, hiện tình trạng ô nhiễm ở ngoại thành đã trở thành một vấn nạn, gây bức xúc trong nhân dân. "Hầu như trong bất cứ một cuộc tiếp xúc cử tri nào, vấn đề ô nhiễm môi trường cũng là một đề tài được nhiều người chất vấn", ông Vân nói.
Theo ông Vân, gần như những ngành nghề nào độc hại nhất đều tập trung về khu công nghiệp (KCN) tự phát Tân Phú Trung (huyện Củ Chi). Mặt khác, theo kế hoạch của thành phố thì những doanh nghiệp gây ô nhiễm trong nội thành đều bị đẩy ra ngoại thành tạo nên một dây chuyền gây ô nhiễm.
"Ngoài ra, người dân Củ Chi còn hứng chịu bao khốn khổ từ bãi rác Tam Tân. Do không được xử lý cẩn thận nên rác bốc mùi kinh khủng, nước trong các hầm rác chảy ra ngoài kênh rạch, khu dân cư… Ban ngày, những hộ dân cách đó vài km còn không dám mở cửa, ban đêm thì không dám bật quạt. Nước từ bãi rác Tam Tân và KCN Tân Phú Trung chảy ra ngoài môi trường, ngấm xuống đất khiến hệ thống nước ngầm của cả huyện bị ô nhiễm nặng. Trong khi ở đây, hầu hết các hộ gia đình đều dùng nước giếng khoan vì không có nước máy", ông Vân bức xúc." (hết trích)
Thế là có nhiều dòng kênh xuyên tâm Sài Gòn trở nên đen thui, đặc quánh. Báo SGGP, số ngày 24-7-2008, kề về "Kinh hoàng kênh Đồng Đen," cho biết dòng
Kênh Đồng Đen chảy xuyên tâm Sài Gòn, qua các phường 10, 11, 14, quận Tân Bình, " không chỉ là sự kinh hoàng về ô nhiễm đối với những người dân sống quanh vùng mà còn là nỗi ám ảnh với những người đã từng đi qua nó, bởi dòng nước ở đây luôn đen ngòm, đặc quánh, sủi bọt và bốc mùi hôi thối..."
Tình hình nguy hiểm vì đã gây bệnh cho người dân bên bờ kênh cả chục năm nay rồi. Bản tin viết, "Theo những người dân sống lâu năm ở đây thì con kênh này bắt đầu ô nhiễm từ năm 1996, hơn 10 năm trôi qua người dân sống trong tình trạng ô nhiễm trầm trọng nhưng các nhà chức trách vẫn thờ ơ.
Bà Nguyễn Thị Minh, tổ trưởng tổ 56, phường 11, quận Tân Bình cho biết: "Kiến nghị nhiều lần rồi, người dân gửi đơn mãi mà không thấy chuyển biến cũng oải lắm!". Còn ông Nguyễn Văn Chính ở tổ 56 thì bất bình: "Tui gần đất xa trời rồi thì không nói làm gì, chỉ thương sắp nhỏ, nuôi mãi chúng cũng chẳng lớn cứ bệnh hoài. Sáng nay vừa đưa 2 đứa đi khám bệnh…".
Dọc theo hai bên bờ kênh trải dài qua các phường 10, 11, 14, quận Tân Bình là một nhà máy bia và rất nhiều xưởng nhuộm, tiêu biểu có thể kể đến là các xưởng Xuân Hưng, Đại Thành, Phú Hòa xả thẳng nước thải xuống kênh.
Theo sự phản ánh của nhiều người dân, hàng ngày, vào sáng sớm nước trong kênh chuyển thành màu đỏ và bốc mùi hôi thối do nước thải từ các nhà máy đổ ra trong đêm. Ở khu vực này, không chỉ con kênh ô nhiễm mà khí thải của các nhà máy này còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến không khí trong vùng, đặc biệt là về đêm.
Sự ô nhiễm kênh Đồng Đen không chỉ hoàn toàn do lỗi của các nhà máy trên địa bàn mà còn do sự vô ý thức của người dân trong vấn đề bảo vệ môi trường sống của mình. Theo quan sát, dọc theo hai bờ kênh hiện nay nước, rác thải từ khu chung cư Bàu Cát (phường 14,quận Tân Phú), các quán ăn, quán cà phê và nhà dân 2 bên bờ đều đổ trực tiếp xuống kênh…" (hết trích)
Đó là chỉ mới nói tới Sài Gòn thôi. Như thế không có nghĩa là các nơi khác sạch hơn. Nhưng giây phút này, khi nói về ô nhiễm Bắc Kinh, cũng là lúc cần tự xét để giải quyết chuyện ở quê nhà.
Vậy thì, Việt Nam có cơ may để chuyển biến sang một cơ chế chính trị dân chủ đa nguyên để toàn dân thực sự có tiếng nói, thực sự có quyền lực để giải quyết tận gốc nan đề môi trường hay không"
Hãy hình dung khi người dân có quyền tự do ứng cử, tự do bầu cử. Hãy hình dung là khi các viên chức ủy viên cấp quận, cấp huyện, trở lên cấp tỉnh thành, cấp trung ương đều do lá phiếu người dân bầu lên, thì sẽ giảm ô nhiễm biết là bao nhiêu.
Chỉ cần người dân quanh dòng kênh Đồng Đen làm áp lực các viên chức, hăm dọa kỳ sau bầu cử là chọn người khác, thì chỉ vài năm là dòng kênh phải đỡ ô nhiễm rồi. Vì hễ dòng kênh còn đen, là dân sẽ còn muốn lột chức các quan quyền trách nhiệm.
Như thế, chính cơ cấu chính trị độc đảng hiện nay mới là nguyên do ô nhiễm chính. Và khi đa đảng đa nguyên, khi lá phiếu người dân được tôn trọng, thì sẽ có gấp mười lần bầu trời xanh hiện ra liền.
Gửi ý kiến của bạn
