(VATV chuyển dịch bản Thông Báo ngày 22 tháng Giêng 2008 của Bộ Nội An Hoa Kỳ)
HOA THỊNH ĐỐN-- Một hướng đi mới để thắt chặt mối bang giao và hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam vừa được chứng thực hôm nay sau khi bà Julie L. Myers, Phụ Tá Bộ Trưởng Bộ Nội An Hoa Kỳ thuộc Hành Bộ Di Dân và Thuế Quan (“Immigration and Customs Enforcement”-ICE. Gọi cho ngắn gọn ở đây là “Sở Di Trú”), và ông Đào Viết Trung, Phụ Tá Bộ Trưởng Ngọai Giao của Việt Nam đã đồng ký bản ghi điều khỏan thỏa thuận (được gọi là “Memorandum of Understanding”-MOU). Thỏa thuận này, được ký trong một nghi thức đặc biệt tại Văn Phòng Bộ Ngoại Giao của Việt Nam tại Hà Nội, đặt ra một cơ cấu tổ chức nhằm mục đích thực hiện nhanh chóng và hữu hiệu việc trục xuất những công dân Việt Nam đã bị chính phủ Hoa Kỳ định đọat trả về.
Thỏa hiệp trục xuất này là thành quả của gần mười nằm hòa giải giữa Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ và chính phủ Việt Nam. Dưới hiệp ước này, những công dân Việt Nam đã đến Hoa Kỳ kể từ ngày 12 tháng Bẩy, 1995 và sau ngày đó sẽ khó tránh khỏi việc bị trả về Việt Nam. Cho tới nay, có khỏang 1,500 người công dân Việt Nam hiện đang sanh sống tại Hoa Kỳ.
“Thỏa hiệp này thể hiện sự kết hợp chặt chẽ giữa hai quốc gia trong việc cấu tạo một mối liên lạc vững vàng cho cả hai nước,” bà Julie L. Myers cho biết. “Những hiệp ước như thế này là nền tảng cho việc xây dựng bang giao. Hiệp ước này giúp chúng tôi tiến hành mệnh lệnh của tòa thẩm phán trong việc trục xuất những cá nhân ngọai lệ một cách an tòan và nhân đạo.”
Một điều khoản trong thỏa hiệp này nói rõ là chính phủ Hoa Kỳ sẽ chịu mọi chi phí liên quan đến việc trục xuất. Khi chính phủ Việt Nam cấp chiếu khán nhập cảnh về lại Việt Nam thì chính phủ Hoa Kỳ sẽ gửi thông báo chính thức với chi tiết ngày giờ và số máy bay đến người bị trục xuất và người ấy sẽ có 15 ngày để sửa soạn lên đường trở về Việt Nam.
Song song với hàng trăm trách vụ về vấn trục xuất di dân khác trên tòan cầu, Sở Di Trú sẽ cố gắng điều hành việc trục xuất công dân Việt Nam một cách thận trọng. Những nhiệm vụ này sẽ tiến hành theo thứ tự và an tòan, cũng như luôn chú trọng đến phẩm giá và tự ái của người bị trục xuất.
Chính quyền Việt Nam sẽ trả lời nhanh chóng khi nhận được những hồ sơ do chính phủ Hoa Kỳ chuyển sang để duyệt xét. Nếu giấy tờ hồ sơ xác nhận cá nhân trong đơn chính thực là công dân Việt Nam và đã được lệnh của Hoa Kỳ bắt hồi cư, Việt Nam sẽ tiến hành việc chiếu khán giấy tờ nhập cảnh.
Thỏa hiệp MOU này sẽ được chính thức áp dụng 60 ngày sau khi hai chính phủ đã ký kết, và có hiệu lực kéo dài trong năm năm. Sau đó, sẽ tự động gia hạn mỗi ba năm, trừ khi có những văn thư thay đổi ý kiến của một trong hai phía thông báo 6 tháng trước khi thỏa hiệp hết hạn. Thỏa hiệp này cũng có thể được bổ sung hoặc thêm bớt trên giấy tờ với sự đồng ý của đôi bên quốc gia.
Điều quan trọng mà Sở Di Trú đang chú tâm tới là việc thành lập các thủ tục hữu hiệu và nhanh chóng để giúp khởi xướng Kế Hoạch Củng Cố An Ninh cho Ranh Giới (“Secure Border Initiative-SBI), đây là một dự án cho nhiều năm của Bộ Nội An Hoa Kỳ trong việc củng cố an ninh tại ranh giới chung quanh nước và giảm đi nạn di dân bất hợp pháp.
Dưới kế hoạch SBI, Bộ Nội An nhắm vào việc tăng cường mức kiểm sóat với nhiều hiệu lực tại ranh giới thuộc hướng Bắc và hướng Nam, đồng thời cũng tái tạo lại hệ thống giam giữ và trục xuất những di dân bất hợp pháp một cách hữu hiệu và nhanh chóng. SBI cũng chú tâm vào các vấn đề nội bộ quan trọng, kể cả việc gia tăng thực thi các cuộc điều tra tại các công sở và nỗ lực truy lùng và trục xuất di dân bất hợp pháp đang lẩn trốn trong nước.
(Sở Di Trú “ICE” được thành lập vào tháng Ba năm 2003 và là cơ quan điều tra an ninh lớn nhất của Bộ Nội An Hoa Kỳ. Hệ thống ICE gồm có 5 chi nhánh cấu tạo thành một cơ quan thi hành luật pháp của thế kỷ thứ 21 với nhiều trách nhiệm liên quan đến việc bảo tồn các điều kiện ưu tiên cho việc an ninh quốc gia.)