Nhiều người đôi khi vẫn tự hỏi "không biết nghề của mình gọi là gì theo danh từ thuế vụ"" Và cũng có nhiều người chẳng buồn biết mình là ai, vì biết thì chỉ khổ vì đóng thuế thôi!!
Vâng đúng, thực tế này vẫn đang tồn tại, biết và không biết "who am I"" Điều khác nhau giữa hai thái độ hiểu biết là "không biết mình là ai có hại cho mình nhiều hơn!"
Chứng minh" Không khó, chúng ta sẽ lần lượt điểm qua các tình huống và các quy định thuế vụ để giúp các bạn tự trả lời câu hỏi này, và trước hết, xin hỏi bạn, "bạn có phải là một self-employed không""
Câu trả lời phần lớn sẽ là một trong ba dạng sau đây:
- Đúng.
- Không đúng.
- Ơ, "self-employed" là gì"
Nếu bạn chọn mẫu trả lời thứ ba, sau đây là câu trả lời:
- "Self-employed" là người tự mình làm chủ lấy công việc của mình, không phải tuân theo chỉ thị hay yêu cầu của một ông chủ, bà chủ nào khác. Nói cách khác, khi làm việc để kiếm sống hay kiếm tiền, bạn không bị bó buộc bởi giờ giấc hay quy tắc người khác ấn định cho mình, vì lời hay lỗ không ảnh hưởng đến ai khác ngoài bạn. "Self-employed" vì vậy còn gọi là nghề tự do.
Bây giờ xin mời bạn cùng tôi rảo quanh một vòng phố xá để xem có bao nhiêu người biết "self-employed" là gì nhé.
Chúng ta đang đứng trước một cửa tiệm làm đẹp phụ nữ của thành phố, một Beauty Salon thưa các bạn. Vào mùa này, tiệm không đông khách như mùa hè, và như vậy rất tốt cho câu chuyện của chúng ta tiếp tục.
- Chào anh, thưa anh là chủ tiệm"
- A không, bà xã tôi là chủ tiệm nhưng sáng nay bà đến trễ một chút, tôi trông tiệm. Các anh chị cần gì"
- Thưa anh, chúng em đang làm một talk show chủ đề "Có Phải Anh/Chi. Là Một "Self-Employed"" Chủ đề này nhằm giúp thính giả nghe talk show trên đài và đọc câu chuyện này trên báo hiểu rõ hơn về nghề nghiệp mình đang làm.
- Cô nói "Hiểu rõ hơn nghề nghiệp mình đang làm" nhằm mục đích gì"
- Để đóng thuế một cách khôn ngoan hơn thưa anh.
- Aaaaa.
- Thưa các bạn, trở lại câu trả lời của chồng bà chủ tiệm. Mặc dù đi vắng sáng nay, bà chủ tiệm trong trường hợp này là một "sole proprietor" - chủ nhân chính của tiệm Beauty Salon vì bà điều động dịch vụ kinh doanh này (carry on a trade). Cũng có thể chủ nhân chính của dịch vụ này là một người khác, và người điều động công việc làm ăn, chịu trách nhiệm chuyện lời lỗ của tiệm là người ký hợp đồng thuê lại tiệm. Trường hợp này người thuê tiệm có hợp đồng là một "independent contractor."
Giả sử, cả hai vợ chồng cùng đứng tên làm chủ cơ sở kinh doanh, khi đó chồng và vợ, hay thêm một vài người khác nữa sẽ là người hợp tác kinh doanh (partners) chịu chung trách nhiệm và kết quả kinh doanh.
Thưa các bạn, người trông tiệm thẩm mỹ vừa cho chúng ta biết anh chỉ đến trông tiệm giúp vợ những khi rỗi rảnh vì anh là một kỹ sư làm việc cho công ty xây dựng của thành phố. Những chuyện "anh giúp em" như vậy rất phổ biến và hợp tình lý trong một xã hội truyền thống Việt Nam, và để giúp trả lời có phải anh chồng là một "self-employed' hay không, chúng ta sẽ đặt thêm câu hỏi với anh.
- Thưa anh, anh thường trông tiệm giúp chị sau thời gian làm việc chính, và chị có trả công cho anh không"
- Thưa quý vị, chọn câu trả lới có, anh chồng tốt và dễ thương này đã trả lời giúp chúng ta anh là một "self-employed" và công việc "part-time business của anh chính là một "self-employment." Cảm ơn anh và xin anh cho phép đoàn chúng tôi phỏng vấn thêm một thợ tóc và một thợ nail trong tiệm của anh hôm nay nhé.
Thưa các bạn, chúng tôi tiếp tục phỏng vấn một anh thợ uốn tóc và một chi thợ nail. Anh thợ tóc thuê lại một ghế làm tóc trong tiệm, có hợp đồng thuê. Chủ bao điện, nước; người thuê hợp đồng làm bao nhiêu, lấy bao nhiêu, anh sử dụng dụng cụ làm việc riêng của mình và làm đẹp cho khách theo yêu cầu của khách bằng khả năng chuyên môn của anh, nhưng anh phải đến tiệm ít nhất 5 ngày một tuần từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều ngoại trừ những khi bị bịnh hoặc có chuyện riêng cần phải nghỉ.
Người thợ nail cho chúng ta biết chị làm việc 6 ngày một tuần theo yêu cầu của chủ từ buổi sáng khi tiệm mở cửa đến tối lúc chủ đóng tiệm, ngoại trừ có việc cần phải nghỉ hoặc những ngày ế khách. Cũng nên biết, thưa các bạn, nghề nail ở Hoa Kỳ hiện nay được mệnh danh là "nghề không thất nghiệp" và có lực lượng lao động di động tương đối lớn. Chúng ta sẽ giải thích thêm về lực lượng lao động đặc biệt này trong một dịp khác. Chị "được quyền" giữ lại tất cả tiền tips khách làm móng tặng chị. Ngoài ra, mỗi tuần chủ trả thêm cho chị $500 tiền mặt. Chủ không chịu trách nhiệm về tất cả các loại bảo hiểm cũng như phúc lợi xã hội cho chị và gia đình. Đôi bên chỉ có hợp đồng miệng. Cuối năm, chủ sẽ đưa cho chị một mẫu 1099 để khai thuế.
- Theo bạn, người thợ tóc có phải là một self-employed hay không"
- Người thợ nail" Tại sao"
Thưa các bạn, căn cứ trên những chi tiết được cung cấp, anh thợ tóc có thể gọi mình là một "self-employed" hay một "independent contractor" nhưng người thợ nail thì không hẳn vậy. Vấn đề cần làm sáng tỏ thêm để tránh thiệt thòi cho người thợ và công bằng cho chủ nhân. Kỳ sau, xin mời các bạn tiếp tục cùng tìm hiểu với chúng tôi tại sao.
Thúy Chi - Cố Vấn Thuế Vụ Sở Thuế Liên Bang Hoa Kỳ