Đợt khủng bố tự sát hôm Thứ Tư tại Iraq và Saudi Arabia gây ấn tượng là Hoa Kỳ đang ở vào cảnh tứ bề thọ địch và khó ổn định được tình hình. Sự thật có thể khác....
Sau vụ khủng bố đồng loạt ngày 21, truyền thông quốc tế - từ thế giới vào đến Hoa Kỳ - đều nhận định là tình hình Iraq đang gay go và Hoa Kỳ bị đuối trong cuộc chiến chống khủng bố. Nhưng, nếu lùi lại để nhìn xa hơn một chút, người ta có thể kết luận khác.
Sau vụ khủng bố đồng loạt ngày 21, truyền thông quốc tế - từ thế giới vào đến Hoa Kỳ - đều nhận định là tình hình Iraq đang gay go và Hoa Kỳ bị đuối trong cuộc chiến chống khủng bố. Nhưng, nếu lùi lại để nhìn xa hơn một chút, người ta có thể kết luận khác.
Miền Nam xứ Iraq là vùng đất của dân Shia, chiếm 60% dân số và từng là nạn nhân của chế độ Saddam Hussein. Cho đến nay, giao tranh ác liệt thường chỉ xảy ra trong vùng tam giác của sắc dân Sunni, thành đồng của chế độ cũ. Trong thành phần Shia, thiểu số bạo động theo Giáo sĩ al-Sadr nay đã tạm lui và Giáo chủ al-Sistani mới thực sự là người làm chủ tình hình. Có khi al-Sistani còn sai khiến vụ nổi loạn của al-Sadr để củng cố thế lực Shiite trong chính quyền Iraq sau này (qua bầu cử để khai thác lợi thế dân số của họ). Vì vậy, trong thế tam giác giữa Sunni, Shia và Hoa Kỳ, có lẽ Hoa Kỳ đã phần nào tìm ra giải pháp đối thoại nếu chưa là hợp tác với thành phần Shia. Còn lại, thành phần Sunni có lẽ còn chờ vụ phong tỏa và “ngưng bắn” tại Fallujah để quyết định.
Giữa lúc đó thì xảy ra loạt khủng bố thương tâm tại Basra, ở miền Nam Iraq, thuộc lãnh địa của dân Shia. Gần 70 người bị thiệt mạng, tuyệt đại đa số là dân Iraq thuộc tộc Shia. Tại Zubair, một trung tâm huấn luyện cảnh sát Iraq cũng bị tấn công. Trong đợt này, phía Liên quân – kể cả lính Anh – không có ai thiệt mạng. Cùng ngày, bộ tư lệnh an ninh của Hoàng gia Saudi Arabia yại Ryadh cũng bị đánh bom tự sát, khiến năm người thiệt mạng, kể cả hung thủ.
Vụ tấn công tại Iraq tất nhiên là do quân khủng bố xâm nhập từ bên ngoài thi hành, theo kiểu đánh bom tự sát. Còn vụ tấn công tại Saudi thì có thể do tay chân của al-Qaeda thực hiện. Hai đợt tàn sát ở hai quốc gia khó xảy ra từ một quyết định có phối hợp của quân khủng bố. Đó là hành động của các thành phần Hồi giáo quá khích nhắm mục tiêu là dân Hồi giáo tại Iraq và Saudi.
Tại Iraq, dân Shia là nạn nhân và họ sẽ phải chọn lựa xem là nên đứng về phía Hoa Kỳ hay là nên hợp tác với dân Sunni hoặc quân khủng bố. Vụ đánh bom Basra và Zubair vì vậy đã cho Hoa Kỳ cái thế thượng phong trong việc thương thảo về tương lai Iraq. Hai sắc tộc Sunni và Shia không cùng hợp tác để chống Mỹ mà xoay ra giết nhau.
Tại Saudi, tình hình còn có chiều hướng thuận lợi hơn cho Hoa Kỳ. Xưa nay, Hoàng gia Saudi Arabia luôn đi hàng hai và chỉ miễn cưỡng diệt khủng bố al-Qaeda khi bị Mỹ đòi hỏi. Xứ Saudi từng bị khủng bố tấn công nhiều lần, nhưng lần này, al-Qaeda trực tiếp tấn công vào hệ thống phòng thủ của Hoàng gia, nghĩa là khai chiến với chế độ. Sau những lần cảnh báo và nói thẳng đến việc lật đổ chế độ tại Saudi, lần này, al-Qaeda đã ra tay. Vì vậy, Hoàng gia Saudi chỉ còn một con đường, đó là diệt trừ al-Qaeda, là điều Hoa Kỳ đã yêu cầu từ lâu.
Nói vắn tắt, đợt khủng bố vừa qua đang đẩy dân Shite và chính quyền Saudi về phía Hoa Kỳ và khiến dân Hồi giáo càng bất mãn với khủng bố. Nếu nhìn như vậy, thì đợt khủng bố này chưa hẳn là bất lợi cho Hoa Kỳ, như truyền thông khắp nơi đã vội kết luận.
Send comment
