Thời sự nước Úc: Peter Costello ra đi & lợi thế của Turnbull - Hoàng Đ.Thư
Tuần qua cựu tổng trưởng kinh tế Peter Costello tuyên bố sẽ từ giã chính trường vào cuối nhiệm kỳ này của quốc hội. Việc này khiến hai người trên chính trường Úc mừng húm và cùng thở phào nhẹ nhõm, cho dù không cùng chiến tuyến. Người thứ nhất là thủ tướng Kevin Rudd, bởi vì cho đến bây giờ thì ông Peter Costello vẫn là một đối thủ đáng ngại, có uy tín cao về khả năng lèo lái kinh tế, khả dĩ nhảy ra nắm giữ chức vụ lãnh tụ đối lập bất cứ lúc nào để tranh bá đồ vương với ông trong kỳ tổng tuyển cử tới, đặc biệt nếu tình hình kinh tế Úc không được sáng sủa, gây bất lợi cho đảng Lao Động là đảng đang cầm quyền. Người thứ nhì chính là ông Malcolm Turnbull, lãnh tụ đối lập, bởi vì khi nào mà ông Peter Costello còn ngồi như một ông tượng khổng lồ ở hàng ghế bạch đinh thì ông tượng ấy vẫn là tâm điểm của những tin đồn về nỗ lực hất cẳng ông Turnbull ra khỏi ghế lãnh tụ và qua đó làm sụt giảm tầm quan trọng của những quan điểm chính sách của phe liên đảng. Sự ra đi rõ ràng của ông Costello quả thật đã tháo gỡ một cái ách nặng nề cho ông Turnbull. Nhưng liệu việc này có đủ tạo cho ông và phe liên đảng một cơ hội đồng đều với chính phủ Rudd để tranh quyền lèo lái quốc gia hay không" Xin mời quý độc giả theo dõi bản lược dịch bài nhận định tựa đề “Turnbull Needs To Jettison Dead Wood” – Ông Turnbull Cần Vất Bỏ Những Khúc Gỗ Chết - của ông Peter van Oselen, Associate Professor ngành chính trị và chính phủ tại đại học Edith Cowan University, được đăng tải trên nhật báo The Australian ngày 20/06/09 vừa qua.
*
Nếu ông Malcolm Turnbull muốn trở thành thủ tướng thì ông phải tái biên, tái lập và tái tạo lại đảng Tự Do: tái biên nhãn hiệu của đảng này để ông có thể tăng thêm giá trị như một nhà lãnh tụ; tái lập uy tín về khả năng quản trị kinh tế của phe liên đảng và tái tạo lại hàng ngũ dân biểu phe đối lập tại quốc hội liên bang, thay thế những khúc gỗ mục với các hạt nhân của chính phủ liên đảng tương lai.
ÔngTurnbull phải làm tất cả những việc nêu trên với mục tiêu là ông sẽ có thể đạt được thành quả khả quan trong kỳ tổng tuyển cử tới và đồng thời ông cũng phải chấp nhận rằng tầm vóc quá to lớn của công việc này có thể đòi hỏi kế sách được kéo dài suốt hai nhiệm kỳ.
Với sự khẳng định rõ rệt rằng ông Peter Costello sẽ giã từ chính trường thì ông Turnbull đã được trao cho một cơ hội bất ngờ để có thể xây dựng một chiến dịch vận động bầu cử chung quanh hình ảnh đảng Tự Do của chính ông, chứ không phải là một đảng Tự Do tàn dư từ thời Howard-Costello.
Làm như thế không phải dễ. Ông sẽ cần phải cân bằng những quan điểm của cánh bảo thủ vốn là phe mạnh từ lâu với những quan điểm ôn hòa hơn của chính ông về những vấn đề như sự thay đổi khí hậu. Nếu ông thất bại trong việc lôi kéo đảng Tự Do đến đủ gần với sự suy nghĩ của ông thì ông sẽ được xem như là một thứ phó bản rẻ tiền của một chính khách có niềm tin thật sự. Tuy nhiên, nếu ông quá mạnh tay trong việc áp đặt quan điểm của mình thì những người bất đồng ý kiến từ phe bảo thủ sẽ tạo chia rẽ, phân hóa như thường xảy ra trong đảng Tự Do mỗi khi đảng này ở ghế đối lập.
Trước khi ông Costello công bố về sự ra đi của mình trong tuần qua thì ông Turnbull đã bảo với các bạn của ông rằng ông sẽ không ngồi lại trong chính trường nếu ông thất bại trong kỳ tổng tuyển cử tới. Tuy nhiên, mọi việc thay đổi trong tuần qua.
Ông Costello đang ở trong chặng đường cuối của cuộc đời chính trị gia và ông Turnbull cảm thấy tự tin rằng mình vẫn còn nhiều thời gian trước mặt, mặc dù vẫn có nguy cơ thông thường rằng phe của ông sẽ bị tiêu diệt trong kỳ tổng tuyển cử tới. Những người khác có thể làm lãnh tụ được, như các ông Joe Hockey và Peter Dutton, chắc chắn sẽ không là mối hiểm họa cho ông trong tương lai gần. Chỉ khổ một nỗi, ông Turnbull không phải là một người kiên nhẫn. Tái biên đảng Tự Do, tái hồi uy tín về kinh tế và tái lập đội ngũ ở quốc hội là ba công tác khó khăn nhưng rất cần thiết.
Trước hết, ông Turnbull phải không e dè trong việc kéo đảng Tự do về bên Tả của vị trí hiện nay của họ. Làm như thế không có nghĩa là sẽ mâu thuẫn với đường lối kinh tế mà phe đối lập hiện đã vạch ra. Chỉ có một nghi vấn là liệu một đảng Tự do ít bảo thủ hơn trước có cơ hội thành công với cử tri hay không mà thôi. Có thể không. Nhưng ông Turnbull là một người thuộc phái ôn hòa trung dung trong đảng Tự Do và việc ông lèo lái một chính đảng có đường lối không phù hợp với hình ảnh đích thực của ông là một sự giả trá mà công chúng chắc chắn sẽ không chấp nhận. Ông không thể dùng lời cam kết thiếu thành thực của TT Rudd khi vận động bầu cử rằng ông ta sẽ là một kẻ “bảo thủ về tài chánh” để làm căn bản đo lường cho mình. Sau 11.5 năm mà chính quyền nằm trong tay phe Liên Đảng thì cái vòng tuần hoàn chính trị đang có lợi cho ông Rudd. Tuy nhiên, đối với ông Turnbull thì hiện nay ông lại nằm sai vị trí trong cái chu kỳ ấy.
Một phần của công tác tái biên đảng Tự Do là việc đưa ra một tiêu đề khác để đương đầu với tiêu đề của ông Rudd. Tiêu đề của chính phủ Lao động liên bang hiện nay là những sáng kiến của chính phủ trong các dự án chi tiêu thật nhiều tiền. Đảng Tự do đối lập cần phải giải thích rằng tại sao làm như thế là một sự nguy hiểm cho nền kinh tế và tài chánh của Úc chứ không nên chỉ nhấn mạnh vào một vài ví dụ về những thất bại của kế hoạch kích hoạt kinh tế hoặc tầm vóc của món nợ. Đây là điểm mà ông Costello thường xuyên nhắc đến trong suốt vài tuần qua.
Thứ nhì, đảng Tự Do cần phải tái hồi uy tín mạnh mẽ về kinh tế của họ trước đây. Điều này sẽ thập phần khó khăn hơn khi không còn các ông Howard và Costello trong quốc hội nữa. Kể từ khi bị hất cẳng khỏi ghế chính phủ và bị trở thành phe đối lập thì trong các cuộc thăm dò ý kiến cử tri, uy tín của phe liên đảng như những kẻ có khả năng quản trị kinh tế tốt hơn đối phương, đã bị sụt giảm thảm hại. Những người đang nắm chính quyền bao giờ cũng dễ tạo uy tín về kinh tế.
Một trong những cách để phe đối lập có thể đối phó với việc trên là đưa ra một bản cương lĩnh (manifesto) về chính sách của họ mà họ sẽ áp dụng một khi nắm được chính quyền trong tương lai. Bản cương lĩnh này cũng sẽ giúp cho ông Turnbull có được một phương hướng chính sách được cải tiến hơn. Chính sách “Fightback” mà ông John Hewson công bố trước cuộc tổng tuyển cử năm 1993 đã tạo ấn tượng xấu cho khái niệm về một bản cương lĩnh. Nhưng người ta quên mất một sự thật quan trọng là bản cương lĩnh này của ông Hewson đã khiến cho uy tín của ông được gia tăng trong giai đoạn đầu và đồng thời đóng góp một phần lớn vào việc nâng cao uy tín về khả năng quản trị kinh tế của ông trong cương vị đối lập.
Nói chung thì các bản cương lĩnh có thể là một công cụ quý báu cho bất kỳ phe đối lập nào, miễn là những bản cương lĩnh ấy không bao gồm kế hoạch áp dụng thuế trị giá gia tăng (GST) ở mức 15%.
Tuần qua, ông Costello đã khẩn thiết kêu gọi các đảng viên đồng viện phải bảo vệ kỷ lục kinh tế của chính phủ liên đảng tiền nhiệm. Ông Howard cũng từng đưa ra nhận xét tương tự như thế. Đảng Lao Động trước đây đã phạm sai lầm là họ đã cắt nhượng chào thua về lãnh vực kinh tế cho phe liên đảng sau khi thất cử năm 1996. Và họ đã phải trả một giá rất đắt cho việc này. Ông Turnbull ngày nay phải lắng nghe lời kêu gọi của các ông Howard và Costello.
Cuối cùng là chuyện đội ngũ dân biểu già nua ở quốc hội cần phải được thay thế và tái lập. Điều này trở thành quan trọng đặc biệt nếu một sách lược hai nhiệm kỳ được chứng minh là cần thiết.
Phe liên đảng hiện nay có 26 dân biểu già hơn 60 tuổi trong khi chính phủ Lao động chỉ có 7 người mà thôi. Đáng nói hơn nữa, chỉ có 2 người trong số 26 dân biểu này ngồi ở hàng ghế trước. Những người còn lại hiện đang là những con trâu già cản bước tiến không cho người trẻ tuổi hơn bước vào quốc hội.
Như ông Wilson Tuckey đã nhận xét trong một bài quan điểm được đăng trên nhật báo The Australian gần đây thì tuổi cao không phải rào cản ngăn chận việc hoạt động chính trường. Những người như tổng thống Reagan hay thủ tướng Churchill là thí dụ điển hình. Thế nhưng hai người này là những kẻ nằm ở vị trí lãnh tụ. Còn những người như ông Tuckey, ông Philip Ruddock và bà Bronwyn Bishop là những cựu tổng trưởng già nua đang khóa chặt những cái ghế dân biểu ở những đơn vị an toàn của phe liên đảng. Họ sẽ không bao giờ được đưa vào nội các. Mỗi người như họ đang cản đường không để cho những đảng viên đảng Tự Do có khả năng làm tổng trưởng, có cơ hội vào quốc hội.
Ông Turnbull nên làm áp lực để đẩy những dân biểu già nua ăn không ngồi rồi này ra khỏi quốc hội và sẵn sàng chịu hao tổn tí vốn chính trị trong quá trình này. Một lãnh tụ của đảng Tự Do không thể nào ép thay đổi kết quả cuộc tuyển lựa ứng viên. Thế nhưng họ có thể làm áp lực, và kể từ tuần qua thì uy quyền của ông Turnbull đang lên. Ông cần phải hiểu rằng ông không thể nào thắng được nếu ông không có một đội ngũ dân biểu hùng hậu.
Một chuyện quan trọng khác trong việc tái lập đội ngũ của phe liên đảng là việc phải dùng ngay cuộc cải tổ nội các của ông Rudd để đưa các dân biểu có thực tài trong đảng Tự Do vào những trách nhiệm thích hợp, đúng đắn. Hàng ghế đầu của phe đối lập là một nội các của chính phủ tương lai. Người đã từng ủng hộ ông Costello lâu năm là ông Tony Smith cần được mang trở vào nội các đối lập. Sự bổ nhiệm người vào nội các đối lập dựa theo tỷ số phe cánh từng tiểu bang cần được dẹp sang một bên để tạo điều kiện cho cựu thủ hiến ACT là ông Gary Humphries lên ghế hàng đầu. Và mặc dù việc ông Turnbull phải đóng cái mộc của chính mình lên đảng Tự Do, ông cũng nên trao cho những người nặng ký của phe bảo thủ như các ông Tony Abbott và Nick Minchin các công tác thích hợp ở những lãnh vực mà họ sẽ làm tăng thêm giá trị cho phe liên đảng. Và đảng Tự Do cũng cần phải có thêm nhiều phụ nữ trong quốc hội nữa.
Phe liên đảng chỉ có thể đắc thắng trong kỳ tổng tuyển cử tới nếu họ có thể đạt được một sự cân bằng hết sức mong manh: thuyết phục được cử tri là họ đã trẻ trung hóa hàng ngũ của mình sau khi thất cử năm 2007 nhưng đồng thời cũng không đi quá trớn trong việc hất bỏ những người tài đã mang đến cho họ chiến thắng liên tiếp trong bốn kỳ tổng tuyển cử.
Các lãnh tụ đối lập trong nhiệm kỳ đầu tiên luôn luôn bị đặt vào một vị trí khó khăn. Lần cuối cùng mà một chính phủ bị hất cẳng chỉ sau một nhiệm kỳ mà thôi là năm 1931. Tuần trăng mật chính trị của ông Rudd quả thật dài chưa từng thấy, và bây giờ ông vẫn là một vị thủ tướng được dân chúng ưa chuộng rất nhiều. Đảng của ông dẫn đầu rất xa trong các cuộc thăm dò dân ý. Những con số thống kê này quả thật không tốt đối với ông Turnbull.
Thêm vào đó là nhiều yếu tố khác bất lợi cho ông và nằm ngoài vòng kiểm soát của ông. Nhiều bằng chứng cho thấy kinh tế Úc đang trên đà hồi phục hoàn toàn. Điều này không giúp đỡ gì cho thông điệp chính trị của phe đối lập. Ông Rudd là kẻ chọn ngày giờ bầu cử. Và những thủ tướng đương nhiệm lúc nào cũng là kẻ sắp đặt nghị trình và điều động chu kỳ của giới truyền thông.
Trong việc chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử vào năm 2010 tới đây, ngoài việc hy vọng có được tí may mắn, ông Turnbull chỉ có thể chú tâm vào những chuyện mà ông khả dĩ có thể tạo ảnh hưởng mà thôi. Ba lãnh vực quan trọng mà ông Turnbull phải sử dụng số vốn chính trị mới vừa được tăng của mình (nhờ vào sự ra đi của ông Costello) nếu ông muốn trở thành thủ tướng là nhẹ nhàng đóng dấu ấn của ông lên đường hướng chính trị của đảng Tự Do, trình bày tiêu đề về kinh tế và phô trương cho công chúng thấy một đội ngũ dân biểu có tài, khả dĩ thành lập được một nội các có uy tín đủ khả năng lèo lái quốc gia.
Nếu ông không làm những điều này thì hình ảnh của ông chắc chắn chỉ được treo trong phòng họp của phe liên đảng; và còn lâu, nếu không nói là mãi mãi, chân dung của ông sẽ không được treo trong phòng triển lãm, sánh vai với các cựu thủ tướng Úc trong lịch sử 200 năm lập quốc.
Gửi ý kiến của bạn
