5 Tổng Thống, 1 Mái Nhà
Vi Anh
Ba mươi năm mới có một lần. Ba mươi năm lịch sử chánh trị Mỹ dụm lại dưới mái Nhà Trắng. Một câu lạc bộ cao sang nhứt hành tinh Trái Đất này. Năm tổng thống Mỹ dưới một mài nhà - Nhà Trắng, hay Toà Bạch Oc hay Phủ Tổng Thống Mỹ.
Một sáng kiến và gợi ý của TT đắc cử Obama. Một ý kiến hấp dẫn và lý thú nên TT Bush mau mau biến thành sự thật. Năm cựu, tân và đương kim tổng thống Mỹ tề tựu trong một bữa ăn sáng tại Nhà Trắng vào ngày 7 tháng 1 năm 2008 . Năm vị có mặt thì 4 đã từng làm tổng thống Mỹ và một vị đắc cử sắp tuyên thệ làm tổng thống Mỹ vào ngày 20 tháng 1 năm 2009.
Đây là lần đầu tiên từ ngày 8 tháng 10 năm 1981, cách đây 28 năm, các vị tổng thống còn sống tề tựu nhau tại Nhà Trắng. Lúc bấy giờ có một biến động lớn ảnh hưởng mạnh đến vai trò Mỹ ở Trung và Cận Động. Đó là TT của nước Ai Cập là Anouar al-Sadate bị ám sát chết. Các cựu tổng thống Mỹ còn sống là Richard Nixon, Gerald Ford và Jimmy Carter lúc bấy giờ tề tựu quanh TT Ronald Reagan, tại Nhà Trắng.
Còn bây giờ TT đắc cử Obama gợi ý TT Bush làm một cuộc tề tựu giữa các tổng thống còn sống tại Nhà Trắng ở Pennsylvania Avenue, thủ đô Mỹ Washington DC. TT Bush tổ chức mời tất cả tề tựu nhau, vào thời điểm chỉ hơn 10 ngày nữa Ông sẽ chuyển giao quyền hành và dọn ra. Bốn vị tổng thống Mỹ đã từng làm việc ở Phòng Bầu Dục và TT Obama sắp sống ở Nhà Trắng, tổng cộng là năm gặp nhau trong một bữa ăn sáng đặc biệt tại phòng ăn riêng của dinh tổng thống. Đó là TT Jimmy Carter (1977-1981) thứ 39, TT George H. W. Bush (1989-93) thứ 41 thân phụ của đương kiêm TT Bush , TT Bill Clinton (1993-2001) thứ 42 mà Đệ Nhứt Phu nhân là Bà Hillary Clinton sẽ là Ngoại Trưởng cho chánh quyền TT Obama, TT Bush thứ 43, và TT Obama thứ 44. Chỉ vắng bóng TT Ronald Reagan, nhưng tư tưởng và ảnh hưởng của Ong còn đang bàng bạc trong Đảng Cộng Hoà khắp nước Mỹ dù trong kỳ bầu cử vừa qua Đảng Dân Chủ đại thắng ở Hành Pháp và Lập Pháp liên bang Mỹ.
Xem bức hình lịch sử của 5 vị chụp trong Phòng Bầu Dục, người ta thấy anh hoa của lòng tương kính phát tiết ra ngoài. Một người cười một kiểu, nhưng tất cả đều thân thiện. Cựu TT Jimmy Carter cười nụ, mím chi; cựu TT Bill Clinton hớn hở và rạng rỡ; còn TT Bush cha thì nụ cười mĩm.
Vì rằng cuộc gặp gỡ tề tựu này không có gì không khớp với tinh thầnl ưỡng đảng Cộng Hoà và Dân Chủ. Từ sau những năm 1980 cả hai Đảng Cộng Hoà và Dân Chủ hầu như chia xẻ với nhau về đường lối đối ngoại một cách thực dụng, mềm dẻo và tránh thảm kịch xảy ra. Đó là những gì mà vị cố vấn an ninh quốc gia là Brent Scowcroft đã tạo cảm hứng cho Nhà Trắng trong những năm Ong làm việc cho TT Bush Cha. Không phải tình cờ mà ứng cử viên tổng thống Obama đã nhiều lần nói về một loại ngoại giao đối thoại. Không phải tình cờ để TT Bush Con cử nhiệm và TT đắc cử Obama lưu nhiệm Ô Robert Gates lại làm Bộ Trưởng Quốc Phòng trong nội các của hai người. Cũng không phải tình cờ để TT đắc cử Obama chỉ định Tướng James Jones điều hành Hội Đồng An Ninh Quốc gia. Cả hai người này Robert Gates và James Jones là bạn thân của ê kíp Brent Scowcroft. Đã qua rồi thời thập tự chinh. Đang thịnh hành thời ngoại giao thực dụng.
Minh hoạ từ tin qua phát ngôn viên của Phủ Tổng Thống là Dana Perino và từ truyền thông đại chúng Mỹ. Vị niên trưởng Cựu TT George H. W. Bush, 84 tuổi phát biểu cảm tưởng, "Chúng tôi tất cả đã phục vụ trong văn phòng này, nên biết chức trách làm thăng tiến cá nhân và chúng tôi thành tâm chúc Ong (Obama). Trong phạm vi phương tiện của chúng tôi, chúng tôi hy vọng chia xẻ kinh nghiệm với Ong". Còn niên phó là Cựu TT Jimmy Carter nhỏ hơn TT Bush Cha 3 tháng 19 ngày đến cùng với Cựu TT Bill Clinton, thì TT tân cử Barack Obama và đương kiêm TT Bush sắp bàn giao đã có mặt và làm việc với nhau nửa tiếng trước trong Phòng Bầu Dục rồi. Theo phát ngôn viên Phủ Tổng Thống, hai vị rất tương dù đã bàn bạc hai vấn đề lớn là vấn đề Trung Đông và cuộc khủng khoảng kinh tế làm hàng trăm ngàn người Mỹ thất nghiệp.
Trong thời kỳ Mỹ gặp những khó khăn mà nhiều người cho là gay go hơn thới kỳ TT Abraham Lincoln đã gặp trước khi nhận giao chánh quyền, bữa ăn sáng đó có một giá trị lịch sử, chánh trị tích cực. Ba mưới năm lịch sử chánh trị Mỹ đoàn kết lại dưới mái Nhà Trắng để người đi trước và người đi sau góp ý với nhau. Một chứng tỏ Con Ó Mỹ vượt lên trên những bất đồng chánh kiến, những khác biệt đảng phái, những di biệt sắc tộc và tuổi tác để giúp tạo cơ hội, can đảm, niềm tin, hy vọng cho vị lãnh đạo quốc gia và cho nhân dân Mỹ sắp nhận gánh nặng bảo quốc an dân, làm cho dân giàu nước mạnh.
Những kinh nghiệm của những người đi trước vô cùng quí giá cho TT Obama đắc cử tuổi còn trẻ, từ một sắc dân da màu lần đầu tiên lên làm tổng thống Mỹ. Đa số những người đi trước đã từng đối phó những vấn đề gay góc ở Trung Đông. Cựu TT Jimmy Carter từng làm trung gian cho Thỏa Ước Camp David năm 1978 giữa Anouar el-Sadate và Menachem Begin, một thành công nhưng sau đó bị mờ đi vì cơn khủng khoảng một số người Mỹ bị bắt làm con tin và cuộc cách mạng Hồi Giáo ở Iran. TT Bush Cha và TT Bush Con hiểu rất nhiều về Trung Đông, người cha từng tung ra cuộc chiến thắng thần tốc ở Iraq sau thời Chiến tranh Lạnh và người con tin Chiến tranh Iraq lần hai thời Chiến tranh Chống Khủng bố.
TT đăc cử Obama nói "Tất cả những nhân vật có mặt ở đây đã biết biết bao áp lực và trách nhiệm đối với chức trách [tổng thống] này và, đối với tôi có dịp tiếp nhận những lời khuyên, những ý kiến đóng góp và sự hậu thuẫn thân tình và đặc biệt của quí vị ấy."
Năm tổng thống tề tựu nhau ăn sáng sẽ trò chuyện với nhau bằng những lời lẽ thích ứng mà cả thế giới có thể nghĩ sẽ trao đổi nhau trong hoàn cảnh tương tự. TT Bush dù chỉ còn hơn 10 ngày nữa bàn giao quyền hành, vẫn có những lời khả ái đối với ngưòi kế nhiệm là TT đắc cử Obama. TT Bush nói, "Thông điệp mà chúng ta tất cả chia xẻ, đó là chúng tôi cầu chúc cho Ong (Obama) thành công."
Một tấm gương sáng ngời cho cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong sinh hoạt cộng đồng mới sống tự do, dân chủ thực sự trên đất Mỹ.
Gửi ý kiến của bạn
