Hội Y Sĩ Sản Phụ Khoa Hoa Kỳ vừa đưa ra bản nghị quyết liên hệ việc dùng kích thích tố trị liệu (hormone therapy, HRT) ngày hôm nay September 30, 2004.
Bản tường trình do 21 chuyên viên đưa ra đầy đủ những hướng dẫn cho y sĩ cũng như phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh, đặc biệt những nguy cơ, lợi ích cũng như những câu hỏi về kích thích tố trị liệu.
Bản nghị quyết cũng nhấn mạnh lại những khẳng định trong bản tường trình năm 2002 nghiên cứu sức khỏe y tế cho phụ nữ (WHI) nhắc lại nguyên tắc dùng kích thích trị liệu tổng hợp 2 kích thích tố estrogen và progesterone trong vấn đề điều trị vài triệu chứng trong thơì kỳ mãn kinh của phụ nữ, chứ không phải dùng phương pháp này để phòng ngừa một vài bệnh như bệnh tim mạch, tai biến mạch máu não, bệnh loãng xương hay điều trị bệnh ưu trầm.
Tường trình này được đăng trong báo của Hội Y Sĩ Sản Phụ Khoa Hoa Kỳ tháng 10, 2004, nhấn mạnh vài điểm như sau:
. Chưa có nhiều nghiên cứu đầy đủ khẳng định vai trò dùng kích thích tố estrogen và testosterone, bằng cách uống hay thoa, trong việc điều trị yếu tình dục của phụ nữ.
Mặc dầu đã có nhiều kết quả nghiên cứu cho biết dùng estrogen để uống hay thoa có thể làm cho đơì sống tình dục của phụ nữ khá hơn, làm cho âm hộ đỡ bị khô và nhiều triệu chứng liên hệ khác, trong lúc giao hợp.
. Thuốc điều trị ưu trầm loại SSRIs (selective serotonin reuptake inhibitors) có hiệu quả thay thế kích thich tố trị liệu trong việc điều trị triệu chứng mạch máu (vasomotor symptoms) như mặt mũi đỏ phầng của phụ nữ trong thơì kỳ mãn kinh. Những loại thuốc dược thảo như wild yam extract, black cohosh hay chất phụ phytoestrogen trong đồ ăn từ chất đỏ isoflavones chẳng có hiệu quả gì trong việc điều trị triệu chứng do hiện tượng “vasomotor symptoms” gây nên.
. Dường như estrogen giúp tính tình phụ nữ thăng hoa trong thơì kỳ mãn kinh, giảm ưu trầm. Nhưng không thể dùng estrogen trong việc điều trị bệnh ưu trầm, mặc dầu trong vài trường hợp ngoại lệ có giá trị giơí hạn nào đó.
Trước đây, sau tường trình WHI, 65% phụ nữ không dùng kích thích tố trị liệu nữa. Nhưng 2 năm gần đây, 25% phụ nữ từng bỏ kích thích tố trị liệu đã dùng trở lại, bởi vì thuốc có công hiệu trong việc điều trị triệu chứng mãn kinh.
Tường trình của hội Y Sĩ Sản Phụ Khoa nêu lên những điểm quan trọng như sau:
. Không dùng kích thích tố trị liệu trong việc phòng ngừa nguy cơ bệnh tim mạch, vì thuốc tăng cao những nguy cơ như ung thư vú, cơn đau tim-heart attacks, tai biến mạch máu não và nghẹt máu cục.
. Không dùng kích thích tố estrogen sau khi mổ cắt bỏ tử cung vì tăng cao nguy cơ tai biến mạch máu não và nghẹt máu cục. Mặc dầu uống kích thích tố estrogen ít nguy cơ hơn kích thích tố trị liệu (dùng 2 kích thích tố estrogen và progesterone) nhưng vẫn gây nguy cơ ung thư thân tử cung.
. Dùng kích thích tố trị liệu để chữa những triệu chứng bệnh mạch máu (vasomotor symptoms), nhưng sự quyết định vẫn là do cân nhắc lợi hại sau khi bàn luận vơí bác sĩ.
. Khi phụ nữ dùng kích thích tố trị liệu tổng hợp 2 kích thích tố estrogen và progesterone hoặc chỉ dùng một kích thích tố estrogen, thì chỉ nên dùng trong một liều lượng tối thiểu vừa đủ để điều trị và ,nếu có thể, chỉ trong một thơì gian ngắn hạn nhất, đồng thơì mỗi năm phải bàn luận thêm trước khi tiếp tục dùng thuốc trở lại.
Trong bản tường trình mặc dầu nói chỉ dùng trong một thơì gian ngắn hạn nhất nhưng cũng thêm vào: khoảng 10% bệnh nhân vẫn còn bị triệu chứng hậu mãn kinh sau 4 năm điều trị, nhưng nếu bệnh nhân nào vẫn còn triệu chứng, vẫn còn muốn uống thuốc, thì cũng không thể cắt đi, ngưng uống thuốc.
Vẫn có thể dùng kích thích tố trị liệu, ngay cả phụ nữ nào cảm thấy khá hơn và vấn đề tình dục khá hơn.
Để nhắc lại, không dùng kích thích tố trị liệu trong việc phòng ngừa một số bệnh kể cả bệnh loãng xương hay bệnh ưu trầm.
American College of Obstetrics and Gynecology, October 2004
(Bàn thêm: Như vậy là đã có sự cởi mở hơn trong những khuyến cáo dùng kích thích tố trị liệu cho bệnh nhân trong thơì kỳ mãn kinh. Bệnh nhân phải bàn luận kỹ càng vơí y sĩ và hiểu biết rõ ràng những nguy cơ của thuốc trước khi bệnh nhân quyết định muốn dùng thuốc.
Chỉ dùng thuốc trong một thơì gian thật ngắn vơí một liều lượng hiệu quả thấp nhất.
Bệnh nhân phải bàn luận lại với bác sĩ hàng năm trước khi tiếp tục dùng thuốc.
Chỉ dùng thuốc điều trị triệu chứng mãn kinh chứ không được dùng để phòng ngừa bệnh, như bệnh tim mạch, bệnh loãng xương, tai biến mạch máu não hay điều trị bệnh ưu trầm.
Bệnh nhân không được phép dùng estrogen trong trường hợp đã cắt bỏ tử cung (như trước đây), vì những nguy cơ như tai biến mạch máu não, nghẹt máu cục và nguy cơ ung thư thân tử cung.
Nếu muốn biết thêm chi tiết, có thể xin tài liệu qua số điện thoại (202) 484-3321 hay vào Trang Web: communication@acog.org).
Sau hết, để tưởng niệm Bs Karatina Dalton, chuyên môn sản phụ khoa, là người đầu tiên nghiên cứu hiện tượng tiền mãn kinh và trị liệu bằng kích thích tố progesterone đã tạ thế ngày September 17, 2004. Hưởng thọ 87 tuổi).
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; Điện Thoại: (714) 547-3915; E-mail: Tran.Ngo@verizon.net; Diễn Đàn Y Khoa: http://groups.yahoo.com/group/DienDanYKhoa/
Bản tường trình do 21 chuyên viên đưa ra đầy đủ những hướng dẫn cho y sĩ cũng như phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh, đặc biệt những nguy cơ, lợi ích cũng như những câu hỏi về kích thích tố trị liệu.
Bản nghị quyết cũng nhấn mạnh lại những khẳng định trong bản tường trình năm 2002 nghiên cứu sức khỏe y tế cho phụ nữ (WHI) nhắc lại nguyên tắc dùng kích thích trị liệu tổng hợp 2 kích thích tố estrogen và progesterone trong vấn đề điều trị vài triệu chứng trong thơì kỳ mãn kinh của phụ nữ, chứ không phải dùng phương pháp này để phòng ngừa một vài bệnh như bệnh tim mạch, tai biến mạch máu não, bệnh loãng xương hay điều trị bệnh ưu trầm.
Tường trình này được đăng trong báo của Hội Y Sĩ Sản Phụ Khoa Hoa Kỳ tháng 10, 2004, nhấn mạnh vài điểm như sau:
. Chưa có nhiều nghiên cứu đầy đủ khẳng định vai trò dùng kích thích tố estrogen và testosterone, bằng cách uống hay thoa, trong việc điều trị yếu tình dục của phụ nữ.
Mặc dầu đã có nhiều kết quả nghiên cứu cho biết dùng estrogen để uống hay thoa có thể làm cho đơì sống tình dục của phụ nữ khá hơn, làm cho âm hộ đỡ bị khô và nhiều triệu chứng liên hệ khác, trong lúc giao hợp.
. Thuốc điều trị ưu trầm loại SSRIs (selective serotonin reuptake inhibitors) có hiệu quả thay thế kích thich tố trị liệu trong việc điều trị triệu chứng mạch máu (vasomotor symptoms) như mặt mũi đỏ phầng của phụ nữ trong thơì kỳ mãn kinh. Những loại thuốc dược thảo như wild yam extract, black cohosh hay chất phụ phytoestrogen trong đồ ăn từ chất đỏ isoflavones chẳng có hiệu quả gì trong việc điều trị triệu chứng do hiện tượng “vasomotor symptoms” gây nên.
. Dường như estrogen giúp tính tình phụ nữ thăng hoa trong thơì kỳ mãn kinh, giảm ưu trầm. Nhưng không thể dùng estrogen trong việc điều trị bệnh ưu trầm, mặc dầu trong vài trường hợp ngoại lệ có giá trị giơí hạn nào đó.
Trước đây, sau tường trình WHI, 65% phụ nữ không dùng kích thích tố trị liệu nữa. Nhưng 2 năm gần đây, 25% phụ nữ từng bỏ kích thích tố trị liệu đã dùng trở lại, bởi vì thuốc có công hiệu trong việc điều trị triệu chứng mãn kinh.
Tường trình của hội Y Sĩ Sản Phụ Khoa nêu lên những điểm quan trọng như sau:
. Không dùng kích thích tố trị liệu trong việc phòng ngừa nguy cơ bệnh tim mạch, vì thuốc tăng cao những nguy cơ như ung thư vú, cơn đau tim-heart attacks, tai biến mạch máu não và nghẹt máu cục.
. Không dùng kích thích tố estrogen sau khi mổ cắt bỏ tử cung vì tăng cao nguy cơ tai biến mạch máu não và nghẹt máu cục. Mặc dầu uống kích thích tố estrogen ít nguy cơ hơn kích thích tố trị liệu (dùng 2 kích thích tố estrogen và progesterone) nhưng vẫn gây nguy cơ ung thư thân tử cung.
. Dùng kích thích tố trị liệu để chữa những triệu chứng bệnh mạch máu (vasomotor symptoms), nhưng sự quyết định vẫn là do cân nhắc lợi hại sau khi bàn luận vơí bác sĩ.
. Khi phụ nữ dùng kích thích tố trị liệu tổng hợp 2 kích thích tố estrogen và progesterone hoặc chỉ dùng một kích thích tố estrogen, thì chỉ nên dùng trong một liều lượng tối thiểu vừa đủ để điều trị và ,nếu có thể, chỉ trong một thơì gian ngắn hạn nhất, đồng thơì mỗi năm phải bàn luận thêm trước khi tiếp tục dùng thuốc trở lại.
Trong bản tường trình mặc dầu nói chỉ dùng trong một thơì gian ngắn hạn nhất nhưng cũng thêm vào: khoảng 10% bệnh nhân vẫn còn bị triệu chứng hậu mãn kinh sau 4 năm điều trị, nhưng nếu bệnh nhân nào vẫn còn triệu chứng, vẫn còn muốn uống thuốc, thì cũng không thể cắt đi, ngưng uống thuốc.
Vẫn có thể dùng kích thích tố trị liệu, ngay cả phụ nữ nào cảm thấy khá hơn và vấn đề tình dục khá hơn.
Để nhắc lại, không dùng kích thích tố trị liệu trong việc phòng ngừa một số bệnh kể cả bệnh loãng xương hay bệnh ưu trầm.
American College of Obstetrics and Gynecology, October 2004
(Bàn thêm: Như vậy là đã có sự cởi mở hơn trong những khuyến cáo dùng kích thích tố trị liệu cho bệnh nhân trong thơì kỳ mãn kinh. Bệnh nhân phải bàn luận kỹ càng vơí y sĩ và hiểu biết rõ ràng những nguy cơ của thuốc trước khi bệnh nhân quyết định muốn dùng thuốc.
Chỉ dùng thuốc trong một thơì gian thật ngắn vơí một liều lượng hiệu quả thấp nhất.
Bệnh nhân phải bàn luận lại với bác sĩ hàng năm trước khi tiếp tục dùng thuốc.
Chỉ dùng thuốc điều trị triệu chứng mãn kinh chứ không được dùng để phòng ngừa bệnh, như bệnh tim mạch, bệnh loãng xương, tai biến mạch máu não hay điều trị bệnh ưu trầm.
Bệnh nhân không được phép dùng estrogen trong trường hợp đã cắt bỏ tử cung (như trước đây), vì những nguy cơ như tai biến mạch máu não, nghẹt máu cục và nguy cơ ung thư thân tử cung.
Nếu muốn biết thêm chi tiết, có thể xin tài liệu qua số điện thoại (202) 484-3321 hay vào Trang Web: communication@acog.org).
Sau hết, để tưởng niệm Bs Karatina Dalton, chuyên môn sản phụ khoa, là người đầu tiên nghiên cứu hiện tượng tiền mãn kinh và trị liệu bằng kích thích tố progesterone đã tạ thế ngày September 17, 2004. Hưởng thọ 87 tuổi).
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; Điện Thoại: (714) 547-3915; E-mail: Tran.Ngo@verizon.net; Diễn Đàn Y Khoa: http://groups.yahoo.com/group/DienDanYKhoa/
Gửi ý kiến của bạn
