Hôm thứ Sáu 6/6 vừa qua, Chánh Thẩm Supreme Court of New South Wales, James Spigelman, đã căn cứ vào Section 79 của đạo luật Crimes Appeal and Review Act of 2001, ra lệnh xét lại vụ án ông Ngô Cảnh Phương, và trao trách nhiệm tái xét vụ án cho chánh án David Patten. Ông Chánh Thẩm đã đi đến quyết định quan trọng này sau khi nhận được tập hồ sơ yêu cầu tái xét vụ án dài 37 trang từ ông Hugh Selby, Giáo sư Luật Khoa thuộc viện đại học quốc gia Canberra. Trong hồ sơ, Giáo sư Hugh Selby đã nêu các luận cứ, các bằng cớ, chứng tỏ những bằng chứng, luận cứ được công tố viện sử dụng, để buộc tội ông Ngô Cảnh Phương trong cả ba phiên tòa, đã không thực sự đáng tin như bồi thẩm đoàn đã bị thuyết phục để tin.
Án lệnh này đã được ban hành tiếp theo chương trình truyền hình Four Corners được chiếu trên đài số 2 ABC gần đây, nêu lên một số nghi vấn về những tang chứng được trình bầy trong các phiên xử cũng như đề cập đến những bằng chứng mới quanh vụ án.
Án lệnh này đã được ban hành tiếp theo chương trình truyền hình Four Corners được chiếu trên đài số 2 ABC gần đây, nêu lên một số nghi vấn về những tang chứng được trình bầy trong các phiên xử cũng như đề cập đến những bằng chứng mới quanh vụ án.
Sau khi tái xét toàn bộ vụ án, chánh án David Patten sẽ đi đến một trong ba quyết định: Một, yêu cầu Bộ Trưởng Tư Pháp NSW ân xá và trả tự do cho Ngô Cảnh Phương; Hai, quyết định y án; Ba, yêu cầu tái xử vụ án tại toà kháng án tiểu bang (NSW Court of Criminal Appeal).
ĐẦU ĐUÔI VỤ ÁN
Vào đêm Thứ Hai, 5 tháng Chín năm 1994, ông John Newman, lúc bấy giờ đang là Dân biểu tiểu bang NSW, đơn vị Cabramatta, đã bị ám sát ngay trước cửa nhà sau khi tham dự một phiên họp của chi bộ đảng Lao Động, trở về. Khi vụ giết người xảy ra, cô Lucy Wang, hôn thê của ông John Newman, đã hiện diện và chứng kiến.
Sau đó, cảnh sát buộc tội ông Ngô cảnh Phương, vào thời điểm đó đang là nghị viên gốc Việt Hội Đồng Thành Phố Fairfield, đã chủ mưu cuộc ám sát này.
Ông Ngô Cảnh Phương là một thuyền nhân Việt Nam, sau nhiều chuyến vượt biên thất bại và có lúc đã bị nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam bắt giam, cuối cùng ông cũng đã vượt thoát đến Mã Lai.
Được chấp nhận cho định cư ở Úc, thoạt tiên, ông sinh sống ở Brisbane nhưng sau đó, dời về Sydney. Đến tháng 10 năm 1987, ông Phương trở thành vị dân cử Úc gốc Việt đầu tiên sau khi đắc cử ghế nghị viên Hội Đồng Thành Phố Fairfield.
Năm 1990, ông lên làm Phó Thị Trưởng và lúc đó, ông muốn trở thành một dân biểu tiểu bang. Khi đó, ông chạm trán với ông John Newman.
Năm 1991, ông Ngô cảnh Phương ra tranh cử, với tư cách là một ứng cử viên độc lập, chiếc ghế dân biểu đơn vị Cabramatta với ông John Newman, nhưng thất bại nặng nề.
Đến khi ông John Newman bị ám sát, cảnh sát đã cáo buộc, ông Ngô Cảnh Phương, vì tham vọng chính trị quá to lớn, đã khiến ông mờ mắt đến mức độ chuẩn bị kế hoạch và mướn người để giết ông Newman.
CÁC PHIÊN TÒA XỬ
Sau một cuộc điều tra kéo dài gần 4 năm trời do ông Nick Kaldas, hiện nay là Phó Tư lệnh Cảnh Sát NSW, cầm đầu, cảnh sát đã bắt giam ông Ngô cảnh Phương vào tháng 6 năm 1998 và kết tội ám sát ông Newman. Đây là vụ ám sát chính trị đầu tiên xảy ra ở nước Úc.
Theo hồ sơ cáo buộc, ông Phương đã liên lạc với một số đồng lõa ở Botany, Kingsford, Wolloongong để chuẩn bị cho cuộc ám sát. Ông Ngô đã đặt mua 4 khẩu súng và định mua cả một ống hãm thanh nhưng không được. Ông Ngô cất những vũ khí mua được trong Mekong Club, một câu lạc bộ ở Cabramatta mà ông là người điều hành.
Nhưng sau đó, những người mà ông Phương liên lạc đầu tiên đã rút lui. Ông Phương phải xoay qua các nhân viên trong Mekong Club của ông.
Công tố viên cáo buộc rằng ông Phương đã dự tính nhiều địa điểm khác nhau để thi hành cuộc ám sát như nhà hàng Tiên Hồng ở Cabramatta, tư gia ông Newman, văn phòng ông Newman, phòng họp của Hội Đồng Thành Phố Fairfield và trường đua chó ở Yagoona.
Trong các phiên tòa xử, các công tố viên nói rằng tối 5/9/1994, các hung thủ đã chờ ông Newman đi họp chi bộ đảng Lao Động về, nã đạn từ khẩu súng Beretta trưóc sự chứng kiến của cô Lucy Wang và tẩu thoát.
Hồ sơ cáo buộc nói thêm sau đó, các hung thủ lái xe đến gặp ông Ngô Cảnh Phương ở một điểm hẹn trước và ông Phương lo việc thủ tiêu khẩu súng ở Voyager Point, phía Nam của Milperra.
Cũng theo công tố viện, trong khoảng thời gian đó, ông Phương đã gọi vài nơi bằng điện thoại cầm tay để tạo bằng chứng ông đang lo công việc làm ăn trong thời gian xảy ra vụ ám sát. Tuy nhiên, hồ sơ của Telstra cho thấy ông Phương đã hiện diện ở vùng Voyager Point vào đêm đó.
Phiên tòa đầu tiên xử ông Ngô cảnh Phương đã bị hủy bỏ, Phiên tòa thứ nhì bất thành vì một bồi thẩm viên đã phạm luật khi công khai chỉ trích công tố viện có âm mưu thao túng bồi thẩm đoàn để bỏ tù người vô tội là ông Phương.(*) Việc làm của bồi thẩm viên này đã dẫn đến "hung jury", phiên tòa thứ nhì phải huỷ bỏ. Đến phiên xử thứ ba vào tháng 6 năm 2001, ông Phương mới bị kết tội chủ mưu vụ ám sát và bị kết án tù chung thân.
HỒ SƠ PHẢN ÁN
Đến thứ Sáu 6/6/2008 vừa qua, Giáo sư Hugh Selby, thuộc phân khoa Luật của viện Đại Học Quốc Gia ở Canberra, đã gửi một hồ sơ yêu cầu tái duyệt vụ án dưa. trên 3 điểm:
- Nghi vấn của những chuyên viên về tang chứng dựa trên hồ sơ của Telstra. Họ cho rằng các hồ sơ này cũng rất có thể chứng minh ông Phương đã có mặt ở nơi mà ông ta nói, là tòa soạn một tờ báo Việt ngữ.
- Nghi vấn về tính cách độc lập của các nhân chứng. Một nhân chứng thú nhận là đã được cho biết trước nhân chứng kia đã khai những gì.
- Việc công tố viện không cung cấp cho phe biện hộ của ông Phương được biết những dữ kiện về một cuộc phỏng vấn của cảnh sát với một nhân chứng.
Trả lời phỏng vấn của AAP, Giáo sư Hugh Selby xác nhận, sau khi nghiên cứu cẩn thận các chi tiết và diễn tiến của vụ án, ông thực sự tin tưởng, công lý đã bị nghiêng lệch trong vụ án ông Ngô Cảnh Phương. Ông cũng cho biết, ông không hề đại diện cho Ngô Cảnh Phương, và cũng đã từ chối không gặp Ngô Cảnh Phương, để bảo đảm sự khách quan và vô tư khi viết bản đề nghị tái xét vụ án dài 37 trang.
PHẢN ỨNG CỦA HAI BÊN
Ngay khi nghe tin án quyết của Ngô Cảnh Phương được tái xét, Bà Helen Naumenko, mẹ của cố dân biểu John Newman, đã rất giận dữ. Bà tuyên bố với báo chí, "Họ không thể để cho hắn ta [Ngô Cảnh Phương] thoát. Không, Không, không. Họ đã bắt đúng người". Bà tỏ vẻ đau đớn nói tiếp: "Cứ tình hình thế này thì không biết khi nào chuyện này mới kết thúc. Thiệt lòng tôi vô cùng đau đớn khi chúng tôi lại phải trải chặng đường đau khổ này một lần nữa".
Bà cũng cho rằng cuộc tái xét này sẽ là một sự phí phạm công quỹ vì bà tin rằng bản án cho ông Ngô cảnh Phương đã hoàn toàn xứng đáng.
Ông cựu Bộ Trưởng Cảnh sát NSW và là bạn của ông John Newman, Peter Anderson, thì cho rằng "Đây là một ngày rất đau buồn". Ông Anderson nói đã xem chương trình Four Corners của đài ABC cách đây 3 tuần nhưng theo ông "không có gì có thể thay đổi quan điểm của tôi về chuyện đã xảy ra".
Ông Ken Chapman, một nhân viên của ông John Newman tuyên bố "Ông Ngô phải thanh toán John. John là mối đe doạ cho anh ta vì anh ta đã làm nhiều chuyện sai quấy".
Trong khi đó, bà Marion Lê, một trong các ủng hộ viên của ông Ngô Cảnh Phương cho rằng quyết định tái xét lại vụ án đã xảy ra vào một thời điểm quan trọng trong lịch sử luật pháp Úc, khi quyền lực tối cao của Ủy Hội Bài Trừ Tội Ác NSW đang bị chất vấn sau vụ ông Phó Tổng Giám Đốc Mark Standen bị bắt và cáo buộc âm mưu chế tạo ma tuý ice một cách rộng lớn hôm đầu tuần qua. (xem chi tiết trang 14)
Tóm lại, cho đến thời điểm hiện nay, mọi người chưa biết quyết định tái xét lại vụ án Ngô Cảnh Phương sẽ đi về đâu. Tuy nhiên, chắc chắn trong những ngày tới, việc tái xét vụ án Ngô Cảnh Phương sẽ phanh phui ra những chi tiết mới lạ cùng những khám phá động trời mà từ trước đến giờ chưa được công bố. Nhưng quan trọng hơn và có ý nghĩa hơn, quyết định tái xét vụ án Ngô Cảnh Phương của Chief Justice James Spigelman sẽ tạo điều kiện cho công lý một lần nữa được thực thi một cách thận trọng hơn, và nỗi oan uổng của ông Ngô Cảnh Phương, nếu có, sẽ được thẩm xét một cách khách quan, vô tư, để rồi đi đến quyết định trên nền tảng bất di bất dịch của tố tụng hình sự tại các quốc gia tự do dân chủ, trong đó có Úc: It's better to let twenty guilty men run free than to punish one innocent man! (Thà tha nhầm cả chục người còn hơn bỏ tù oan một người vô tội!) - Hưng Việt (7/6/2008)
(*) Sau đó, bồi thẩm viên này đã viết trên một blog của mình: "Để công bằng với tôi, bây giờ Công Tố Viện hãy nói cho nước Úc và thế giới biết, tôi đã làm được một điều phải là tôi đã phanh phui ra kế hoạch bỏ tù chung thân người vô tội (To be fair to me, the Crown should now tell the country, and the world, one positive thing about me - that I foiled a plan to put an innocent man in jail for the rest of his life.)
Gửi ý kiến của bạn
