Theo báo Người Lao Động, có một thời, người dân ở xã Duy Trung, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam đã đổ xô lên rừng săn lùng, đào bới cây kiểng. Khi những cây kiểng dần cạn kiệt, loại đá tồn tại hàng trăm năm nơi các khe suối, hang động qua tiến trình xói mòn của nước suối tạo nên những nhủ đá có hình thù kỳ thú, màu sắc rất hấp dẫn đối với dân chơi kiểng. Cũng chính từ nhu cầu này, dân nghèo ở địa phương này lại chuyển qua săn lùng đá kiểng, bất chấp những hiểm nguy trên lộ trình. Mới đây, trong vai người sưu tầm đá kiểng, phóng viên NLĐ đến Khe Dâu thuộc xã nói trên và đã ghi lại những điều trông thấy qua đoạn ghi chép như sau.
Đó là một khe đá dài chừng 3 km, xẻ dọc hai quả núi. Nơi đây có hàng chục người dân địa phương đến săn đá kiểng. Theo chân một thanh niên, phóng viên chui xuống hang đá. Càng vào sâu, hang đá càng tối om, chật hẹp. Một làn hơi lạnh tỏa ra khiến phóng viên rùng mình. Chỉ cần một cơn mưa giông bất ngờ đổ xuống, nước suối tràn ra là dân săn đá kiểng có thể bị chết ngạt vì không kịp thoát. Đó là chưa kể trong tiến trình đào đẩy đá, chỉ cần bất cẩn là đá sập đè lên người, hay bị rắn rết bất ngờ tấn công. Người dân đá kiểng nơi đây vẫn chưa quên vụ tai nạn của em Trần Trí, 18 tuổi, ở thôn 1, theo cha lên đây tìm đá kiểng, do bất cẩn nên bị đá sập nghiến đứt lìa ba ngón tay. Nguy hiểm là thế, nhưng ai cũng ham.
Tại Khe Dậu, xã Duy Trung, không khí lúc nào cũng nhộn nhịp bởi những người đi săn tìm đá. Giá một viên đá kiểng dao động từ 50 ngàn đồng đến vài trăm nghìn đồng, phụ thuộc vào nét thẩm mỹ của từng viên đá và thị hiếu của dân chơi. Riêng những mẫu đá quý có hình dáng lạ, màu sắc đẹp, có khi giá đến cả bạc triệu. Báo NLĐ dẫn lời của 1 cư dân tên Nam, ở thôn 1, một "thương gia" đá kiểng cho biết: Mới hôm trước bán 1 viên đá kiểng có hình con sư tử được 1.5 triệu đồng. Còng lưng ra làm một mùa lúa đôi khi chỉ bằng một viên đá kiểng. Nhìn vào góc nhà anh Nam, phóng viên như bị hút mắt trước hàng chục viên đá kiểng lớn nhỏ với những hình thù lạ mắt. Anh Nam chỉ vào chiếc tủ giữa nhà, khoe: Trong ấy còn có mấy viên đẹp lắm.
Ở thôn 1, thôn 2, hầu như nhà nào cũng có đá kiểng, họ sưu tầm để làm cảnh, nhưng khi được giá là bán. Nhiều người vốn nhạy bén trong việc kinh doanh đã đi buôn đá kiểng để kiếm lời. Thế là nơi đây hình thành nên nhiều điểm kinh doanh đá kiểng. Trên tuyến đường từ thị trấn Nam Phước lên Mỹ Sơn, ít nhất có bốn điểm bán đá kiểng. Ngoài khách hàng quen thuộc, phải kể đến một lượng khách du lịch trong và ngoài nước khi lên thăm Mỹ Sơn, không thể không vào đây mua đá kiểng. Theo những người chơi kiểng. Theo những người chơi kiểng thì đá kiểng khe Dâu đẹp hơn nhiều so với những nơi khác mà họ đã từng biết. Hạ tuần tháng 11 vừa qua, một nhóm trẻ em đi chăn trâu vô tình nhặt được một mẫu đá bằng nắm tay có hình con rùa, khi mang về thì có người mua 1 triệu đồng.
Bạn,
Phóng viên NLĐ dẫn lời của một viên chức xã cho biết: "Trước đây nạn săn lùng đá kiểng còn nhiều hơn. Tuy nhiên không nguy hiểm như thời điểm hiện nay, bởi những người săn đá kiểng đã vào tận hang sâu." Địa phương đã khuyến cáo và nhiều lần cấm nhưng họ vẫn lén lút làm. Tất cả cũng do cuộc sống ở đây còn quá nghèo.