Bạn,
Chuyện kể trong lá thư này là chuyện về một cụ bà nay đã 84 tuổi thuộc những người sống thọ nhất trên xã đảo Tân Hiệp - Cù Lao Chàm ( tỉnh Quảng Nam) đã gắn đời mình chỉ với một nghề duy nhất từ năm bà lên 12 tuổi đến nay: đan võng . Đây là nghề mà từ hàng chục đời qua cùng với nghề biển đã nuôi sống nhiều thế hệ cư dân trên đảo. Báo Pháp Luật TPSG viết về nghề đan võng của cụ bà này qua đoạn ký sự như sau.
Những chiếc võng của cụ bà không phải là thứ võng thông thường, nó được bện từ vỏ cây ngô đồng trên đảo, kỳ công vài tháng mới xong một chiếc. Khi góc nhà hết "sợi" ngô đồng, không đủ đan một chiếc võng mới, cụ bà Nguyễn Thị Muộn mang dao rựa tìm đến những rặng ngô đồng mọc nhiều trên núi, bà đi khi mặt trời chưa ló rạng trên biển để khỏi nắng. Nhiều khi không đủ sức đi chặt nhánh ngô đồng thì phải nhờ đến mấy đứa con cháu đi chặt giúp... Dù vậy, cụ vẫn muốn "sợi" ngô đồng mình tự tay chặt, đập vỏ, mang ngâm dưới suối, tước lấy mới yên tâm... 12 tuổi đã được dạy nghề đan võng, giờ đây đôi tay của cụ Muộn vẫn thoăn thoắt, thạo nghề.
Cụ kể, đây là nghề của người Chăm có từ rất lâu đời, khi lớn lên thì đã thấy cụ cố đan võng rồi, nhưng chỉ để dùng trong họ hàng. Một thời, khi Cù Lao Chàm buôn bán thông thương với bên ngoài thì việc đan võng cổ phát triển thành nghề, có thể bán để nuôi sống gia đình... Võng đan bằng sợi cây ngô đồng nên người mua cũng là thương gia, người giàu có. Và từ khi chiếc võng trở thành món hàng độc đáo được nhiều người biết cho đến nay, khi nào giá một chiếc võng cũng cao hơn chiếc võng thường cả chục lần... Một đời đan võng cổ, công việc của cụ Muộn 72 năm qua luôn tuân theo một qui trình hết sức đơn điệu đến mức khó tưởng tượng. Bà cụ đan võng đều đều mỗi ngày, như thể nghiệm đi, thể nghiệm lại một "bài học" về sự kiên nhẫn và sự "chiến thắng" nỗi buồn! Tự tay đốn nhánh ngô đồng (mỗi ngày một ít), mang về dùng búa đập dập vỏ sao thật khéo để khi thành sợi không bị gãy nát. Tiếp, phải mang ra suối, chọn nơi có nước thật trong để ngâm cho đến khi sợi ngô đồng rã thành sợi, phơi khô, tước thành sợi nhỏ... Một chiếc võng ngô đồng, cụ Muộn đan từ mùa con trăng này sang con trăng kia mới xong.
Bạn,
Cũng theo báo Pháp Luật, mấy mươi năm nay, chưa có bất kỳ cư dân nào trên Cù Lao Chàm gắn bó với nghề đan võng cổ lâu như cụ Muộn, cũng có người theo đuổi nhưng chỉ chừng một năm rồi thôi, không ai "chịu nổi" cái công phu, tỉ mỉ và... ít hiệu quả như nghề đan võng cổ.