Di Tích Bãi Đá Cổ
Bạn,
Theo báo Sài Gòn, trên địa bàn tỉnh Lào Cai, miền Bắc VN, có bãi đá cổ Sapa được ngành khảo cố công nhận là di tích quốc gia cách đây gần 16 năm. Thế nhưng hiện nay, di tích này đang mất dần những giá trị vốn có. Khách du lịch tới đây vô cùng xót xa trước cảnh nhà trưng bày hoang tàn từ 1 năm nay và bãi đá cổ bị xâm hại nghiêm trọng trước sự thờ ơ của cơ quan chức năng địa phương. Báo SGGP ghi nhận toàn cảnh về thưc trạng di tích này qua bản tin như sau.
Tới thời điểm này, di tích bãi đá cổ vẫn là những bí ẩn, các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đang không ngừng tìm tòi về thế giới của người xưa được thể hiện bằng hình vẽ, ký hiệu kỳ lạ trên bề mặt của gần 200 khối đá lớn nhỏ được tạo từ khoảng 2 ngàn năm nay. Và với du khách thì đây cũng là một điểm dừng chân thú vị trong tour du lịch tới Sa Pa.
Vào tháng 10-1994, bãi đá cổ Sa Pa đã được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia. Bãi đá cổ này nằm xen giữa nương rẫy, một bên là đồi núi, một bên là sông suối và ruộng bậc thang của đồng bào dân tộc thiểu số thuộc địa bàn 3 xã Hầu Thào, Sử Pán và Tả Van của huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Khu quần thể bãi đá cổ này cũng đang được đề nghị UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. Nhưng từ khi được cấp chứng nhận di sản quốc gia, di tích này lại rơi vào cảnh "cha chung không ai khóc".
Hiện trạng nhà trưng bày khu chạm khắc đá cổ Sa Pa và bãi đá cổ đang khiến du khách không khỏi tiếc nuối, xót xa. Cụ thể, nhà trưng bày khu chạm khắc đá cổ không có người trông coi, du khách ra vào tùy ý. Vì vậy những bức tranh, tài liệu liên quan tới bãøi đá cổ không được chăm chút, bảo vệ nên đã bị một số du khách và người dân địa phương thiếu ý thức phá hoại. Còn bãi đá cổ thì bị những khách du lịch thích tìm hiểu khám phá leo trèo, ký lưu niệm, tự ý chạm trổ lên bề mặt đá, thậm chí chặt một vài phiến đá mang về làm kỷ niệm... Ngay sau khi được công nhận là di tích cấp quốc gia, tỉnh Lào Cai đã từng có một dự án bảo tồn và chạm khắc bãi đá cổ Sa Pa với giải pháp chính là: đào quanh từng hòn đá, hạ cốt đất, bộc lộ toàn bộ phần bề mặt hòn đá có hình chạm khắc, sau đó làm nền, đổ bê tông, dày 0.7m, lưới thép đường kính 4mm một dải rộng 8m bao quanh toàn bộ hòn đá, trên bề mặt quét màu giả đất. Tất nhiên, giải pháp mang tính bê tông hóa này đã bị các nhà khoa học và dư luận phản đối kịch liệt, vì cách đó sẽ làm cho bãi đá cổ biến dạng nhiều hơn.
Bạn,
Cũng theo báo SGGP, từ đó tới nay, các cơ quan chức năng vẫn chưa tìm được giải pháp nào để gìn giữ quần thể đá cổ Sa Pa, các cách đưa ra đều mang tính nhất thời, lợi bất cập hại. Ví dụ: rào những hòn đá có giá trị nhất bằng những hàng rào thép, bê tông, nhưng vẫn không ngăn được sự tàn phá của du khách.