MIAMI - Các bài thơ viết bởi các tù nhân trại Guantanamo về cuộc đời của họ trong nhà tù Hoa Kỳ đã gom vào một cuốn sách để sẽ xuất bản mùa hè này với hỗ trợ từ một người nguyên giữ chức thi hào Hoa Kỳ.
Poems From Guantanamo: The Detainees Speak (Các Bài Thơ Từ Guantanamo: Người Tù Nói) sắp xuất bản bởi NXB Đại Học Iowa, và sẽ ra tiệm sách từ tháng 8, theo lời nhà xuất bản. Tuyển tập 84 trang này gom lại bởi các luật sư đại diện các tù nhân bị giam vì là nghi can khủng bố tại căn cứ Hải Quân Hoa Kỳ, một nhà tù bị chỉ trích nhiều, tại Cuba.
Marc Falkoff, phó giáo sư luật tại đại học Northern Illinois University, người đại diện 17 tù nhân gốc Yemen tại Guantanamo, đã tuyển các bài thơ này. Ong nói hầu hết là thơ bày tỏ cảm xúc tôn giáo, hồi nhớ về ngôi nhà thơ ấu hay thương nhớ gia đình.
Các bài thơ khác thì giận dữ, thấy vọng hay chất vấn, như một bài được viết như cuộc nói chuyện với biển vây quanh. "Những dây xích của tôi có làm xúc phạm em"… Em đang giễu cợt chúng tôi trong vây phủ trại tù này," Falkoff đọc từ một bài thơ qua cuộc phỏng vấn qua điện thoại. "Tôi muốn lặn sâu vào em và bơi ngược về nhà tôi."
"Nhà thơ nói, 'Tôi đang kẹt nơi đây trong trại tù hải đảo này, và em, đại dương, đang đồng lõa với cai tù và canh gác tôi."
Một số bài thơ nguyên khởi được dùng sỏi để cào vào các ly nhựa foam trong bữa ăn các tù nhân, bị tịch thu bởi các lính gác, và được viết lại bằng trí nhớ sau khi các tù nhân được trả tự do, theo lời Falkoff. Các bài khác được viết bởi các tù nhân, trong số 375 tù nhân còn ở trại Guantanamo.
Robert Pinsky, người giữ chức Thi Hào Hoa Kỳ từ 1997 tới 2000, đã viết một lời giới thiệu cho trang bìa, nói rằng tiếng nói của tù nhân xứng đáng chú ý tới, mặc dù không nhất thiết là ngưỡng mộ. Pinsky nói, qua email, "Đối với người Mỹ chúng ta, trách nhiệm yêu nước là phải bảo vệ các định chế thí dụ như thủ tục luật pháp và quyền được ra tòa xử công bằng."
"Nằm ẩn dưới những nguyên tắc pháp lý được gìn giữ đó là một ý tưởng: sự tôn trọng các cá nhân. Chứng cớ gợi ra cho thấy có sự vi phạm các nguyên tắc pháp lý đó, mà bất kỳ sự phản bội nào đối với ý tưởng đó, đòi hỏi sự chú tâm của chúng ta," theo Pinsky. Người dạy khóa viết văn trong các nhà tù dân sự Hoa Kỳ.
Những người chỉ trích, kể cả vài đồng minh của Mỹ, đã ke6ug ọi đóng cửa trại tù Guantanamo và nói việc giam vô hạn các nghi can khủng bố nơi đó đã tổn hại nhân quyền của họ. Các bài thơ được đọc và cho qua bởi các kiểm duyệt vie6nq uân lực Mỹ, những người mà luật sư nói là đã ngăn cản nhiều bài thơ khác.
Một phát ngôn nhân Pentagon, trung tá hải quân J D Gordon, mô tả các bài thơ của tù nhân như "một công cụ khác trong trận đánh ý thức hệ chống lại các nền dân chủ Tây Phương, chống lại những người mà họ đang ra trận."
"Trong khi chỉ có vài tù nhân ở Guantanamo nỗ lực sáng tác những gì họ muốn là thi ca, thì với bản chất trong các bài viết này của họ, họ có vẻ như không viết vì nghệ thuật," theo lời ông. Từ khi Quốc Hội Mỹ tước bỏ các tù nhân Guantanamo quyền kiện về việc họ bị giam ra tòa, các luật sư của họ đã chuyển sang dùng nghệ thuật sáng tác để cho họ kể chuyện đời họ.
Gửi ý kiến của bạn
