Phân tích của báo Chronicle Special, TC đã lấn sân sau nhà của Mỹ, đã phá hoại chương trình cải tổ nhân quyền và chánh trị của Mỹ ở các nước thuộc nam Châu Mỹ.
TC tăng cường quan hệ ngoại giao và kinh tế nhiều năm gần đây. Giao thương của TC với các nước vùng Nam Mỹ từ $200 triệu năm 1975 lên $70.2 tỷ năm 2006 và dự trù lên $100 tỷ năm 2010. TC sỡ hữu nhiều hầm mỏ ở Peru nhiều cơ sở ở kinh đào Panama. Người của TC có mặt và lãnh đạo các cộng đông người Hoa ở Lima, Carabobo, Venezuela. Giới chức cao cấp của TC đi tới đi lui những nước này như đi chợ. Các nhà lãnh đạo quốc gia Nam Mỹ như Venezuelaõs Hugo Chãvez, Boliviaõs Evo Morales and Colombiaõs Alvaro Uribe, tiếp viên chức TC linh đình.
Quân đội TC có nhiều tương quan viện trợ huấn luyện, vũ khí cho quân đội các nước này.
Tất cả những viện trợ sản xuất và vận chuyển TC giúp chánh yếu là khai thác tài nguyên địa phương và vận chuyển ra bờ biển Thái bình dương bán cho TC.
TC đến với những nước này không bị hạn chế vì vấn đề tư do, dân chủ, nhân quyền như Mỹ. Các nước này không lo ngại ảnh hương của TC trong việc thay đổi cơ cấu chánh tri. Tuy giao thương của TC còn kém hơn của Mỹ, nhưng thương vụ của TC ngày càng tăng và Mỹ thì giảm vì nhiều chống đối. Còn viện trợ của TC đối với các nước này đang trên đà vọt qua mặt Mỹ. TC năm 2004, dùng 49 % tổng số tiền cho vay lãi nhẹ hay không lãi cho Nam Mỹ.
TC làm được như thế vì có an ninh lộ trình để đến với Nam Mỹ với tổ chức WTO.
Kinh tế là con đường TC dùng để đầu tư quân sự ở Nam Mỹ. Sư hiện diện của TC ở Châu Mỹ La tinh làm địa lý chiến lược ở châu Mỹ thay đổi. Các cộng đồng người Hoa do TC lãnh đạo ảnh hưởng nhà cầm quyền các nước ngày càngmất cảm tình và xa rời Mỹ.
Các đại công ty vốn của TC hay liên doanh với đia phương ảnh hưởng tình hình sở tại. The Andes Petroleum của TC trở thành điểm tụa của các hoạt động bạo loạn ở Tarapoa, công ty Shougang Hierro Peru trở thành vấn đề chánh tri cho chánh quyền Peru. Và nhiều sự có mặt của TC làm cho cuộ chành quân của chánh quyền đia phương được mỹ bảo trợ chống sản xuất và buôn bán ma túy trở ngại.
Châu Mỹ la tinh, sân sau nhà của Mỹ, Mỹ không còn làm chủ nữa, nhiều dấu chỉ Mỹ phải giải quyết vấn đề châu Mỹ như giải quyết vấn đề ở Á châu Thái bình dương gần TC.
Gửi ý kiến của bạn
